Dagblaðið Vísir - DV - 18.01.2003, Blaðsíða 18

Helc)a rblaö 13 "V" LAUGARDAGUR is. JANÚAR 2003
I 8
„Ef litið er yfir leikarastéttina eru karlar miklu meira áberandi. Þegar valið er í hlutverk í sýningum er oft erfitt að finna
góða karlleikara á lau.su en fjöldinn allur af frábærum leikkonum situr og borar í nefið á sér og bíður eftir því að strákarnir
bjóði þeim að vera með. Það er óþolandi ástand: maður verður að gera eitthvað sjálfur. Sellófon, Beyglurnar og Hin smyrj-
andi jómfrú verða því ekki síðustu kvennaverkin sem sett verða upp á næstu árum.“
Nú syndi
égí
djúpinu
Nálægðin þar var mjög mikO.
„Já. Stundum var nálægðin einum of mikil. Við höfðum
troðiö 110 áhorfendum í litla salinn og þá var ég farin að
frussa á áhorfendur. Þar er lika lítil upphækkun þannig
að áhorfendur sáu ekki nema mitti og upp úr.
Oft er maður hræddur að breyta um stað ef hlutirnir
ganga vel en ég er ánægð að sjá hvað þetta teiknar sig fal-
lega í Nasa. Þó það taki fleiri í sæti næ ég samt að halda
nálægðinni sem er mikilvægur partur af sýningunni.
Hvað ertu búin að sýna oft?
„Ætli það séu ekki um níutiu sýningar búnar.“
Og er þetta gaman?
„Auðvitað er þetta svakalega gaman. En það er alltaf
mikið átak að frumsýna. Fyrsta átakið var í vor og i haust
var það átak að byrja aftur. Og svo núna frumsýning í
Reykjavík. Maður hugsar alltaf með sér hvort einhver
muni koma. Leikrit er ekkert án áhorfenda. En þetta fer
óskaplega vel af stað og það fyllir mig bjartsýni.
Ég veit ekki af hverju fólk vill koma að sjá, kannski er
það af því að þetta er lítið sætt og skemmtilegt verk um
fólk í dag; líf vísitöluhjónanna með tvö börn. Það er gott
að geta farið á leiksýningu og hlegið að sjálfum sér. Við
höfum grátið svo oft með Tjekhov og Shakespeare að við
höfum gott af því að hlæja aðeins.“
Hefurðu orðið vör við einhverja öfund?
„Alls ekki,“ segir hún. „Það er oft sagt að konur séu
konum verstar en ég hef fundið hjá systrum mínum í list-
inni að þær virkilega samgleðjast; þær koma til mín og
eru mjög ánægðar. Svo eru líka Beyglurnar og Charlotte
Böving með sýningar sem hafa fengið frábærar viðtökur
og ég er montin af þeim. Mér finnst vera ákveðið „Go Girl
power!“ í leiklistinni í dag. Svona sameiginlegt átak um að
láta meira i sér heyra.“
Óþolandi ástand
Var ekki komið að þvi að konur yrðu meira áberandi í
húmorlífi íslendinga?
„Jú, og það er engin tilviljun að það spretta upp
„kvennasýningar" núna. Ég hafði rætt þetta mikið við vin-
konur mína i leikarastéttinni og ég held að það hafi mynd-
ast ákveðið óþol og löngun til framkvæmda hjá íslenskum
leikkonum.
Ef litið er yfir leikarastéttina eru karlar miklu meira
áberandi. Þegar valið er í hlutverk í sýningum er oft erfitt
að finna góða karlleikara á lausu en fjöldinn aliur af frá-
bærum leikkonum situr og borar í nefið á sér og bíður eft-
ir því að strákarnir bjóði þeim að vera með. Þaö er óþol-
andi ástand: maður verður að gera eitthvað sjálfur. Selló-
fon, Beyglurnar og Hin smyrjandi jómfrú verða þvi ekki
síðustu kvennaverkin sem sett verða upp á næstu árum.“
Er Sellófon kvennasýning?
„Sellófon fjallar um konu en karlar hafa haft mjög gam-
an af sýningunni. Alla vega hefur enginn þorað að segja
annað við mig. Ég hef heyrt þá hlæja og nokkrir hafa kom-
ið til mín og sagt: takk fyrir að fjalla um mig. Þótt ég tali
meira út frá konunni, einfaldlega af þvi að ég er kona, þá
fjallar Sellófon um ákveðið ástand hjá fjölskyldum: um
samskipti hjóna, uppeldi, skóla og vinnu. Það er að sjálf-
sögðu jafn mikið fyrir karla og konur eins og þjóöfélagið
er orðið í dag. Þetta er sameiginleg ábyrgð og allir eru að
reyna að gera sitt besta. En í leikritinu er þetta hennar
dagur og hún talar líka um samband sitt við eiginmann-
inn sem er kannski fróðlegt fyrir karlpeninginn. En það er
ekki síður eiginmaðurinn sem þarf að standa sig í sínu
starfi, hlaupa með barnið í leikskólann fimm mínútum eft-
ir að hópastarf er byrjað, talandi í símann, veifar og kall-
ar: ég elska þig. Enda hefur hlutfall karla á sýningunum
hækkað mjög síðan í vor. Konurnar koma fyrst með
saumaklúbbnum en ákveða síðan að koma aftur með
manninn sinn.“
Karlar grilla - konur kaupa miða
Er þetta þá líka karlasýning?
„Kannski eru ekki til karlasýningar. Ég sé ekki marga
karla fara í leikhús nema konan hafi ákveðið það. Karlar
grilla og konur kaupa leikhúsmiða. Nú drepa kvenrétt-
indakonumar mig!
Einn karl sagði við mig: gott hjá þér að vera meö veit-
ingaleikhús þvi ef verkið verður ömurlegt get ég alltaf
gripið í viskíglasið. Ég sá fyrir mér leikhúsþrautagöngu
þessa manns síðan eiginkonan hafði ákveðið að nú skyldi
leikhúslífið heíjast: „Ég get þó alltaf drukkið mig fullan ef
þetta verður skelfilega langt“.
Ég er stundum eins og karlinn, þessi yndislegi maður
sem átti þetta gullkorn. Ég er leikkona og fer mikið í leik-
hús af því að það er hluti af minni vinnu. Mér hefur fund-
ist vera ansi mikið framboð af mjög löngum og mjög list-
rænum og skelfilega leiðinlegum sýningum. Auðvitað er
ég ekki að tala um allar sýningar en það hefur verið lögð
töluverð áhersla á alvarleikann. Að sjálfsögðu á að bjóða
upp á dramatík líka en það er algjör misskilningur aö ætla
að léttmeti sé verðminna eða ómerkilegra.
Það var þrennt sem mig langaði að gera þegar ég gerði
mitt eigið verk og réð öllu. Mig langaði að hafa það létt,
skemmtilegt og stutt. Mig langaði að hafa það stutt því ég
hef oft gengið út eftir sýningar og hugsað með mér að
þetta hafi nú verið ágætis sýning - en aðeins of löng. Ég
hef hins vegar eiginlega aldrei gengið út og viljað að sýn-
ingin hefði verið lengri. Sumar sýningar eru þrír til fjórir
klukkutímar og það er fínt ef það heldur en það verður að
vera ástæða fyrir lengdinni; ekki bara að það hafi þurft að
leysa svo margar fallegar senur.
Annað sem mig hefur alltaf langað að gera er veitinga-
leikhús. Sjálfri finnst mér frábært að sitja og geta verið
með bjór í glasi, kaffi og konfekt eða rauðvín og ólífur og
svo kemur leikarinn til mín. Sumum finnst þetta almúga-
legt og hafi ekkert með leiklist að gera, fólki sé ekki treyst
til að koma inn í sal og njóta listarinnar eingöngu en mér
finnst veitingaleikhúsið skemmtilegt form og alltaf þegar
ég kem inn á svoleiðis sýningar hugsa ég með mér að þetta
eigi eftir að verða huggulegt halla mér aftur og er tilbúin
að njóta.
í þriðja lagi langaði mig að brjóta niður vegginn milli
leikara og áhorfenda. Ég skil ekki af hverju þaö hefur orð-
ið heilagt form að ljósin slokkna, tjaldið er dregið frá og
leikari kemur inn. Við vitum öll að fólkið á sviðinu er í
vinnunni: Ríkharður þriðji bíður ekki á baksviðs í eigin
persónu; Hann verður Rikharður þegar hann gengur inn á
sviðið. Ég brýt þetta form í Sellófon. Ég kem fram sem ég
sjálf og tala við áhorfendur áöur en ég byrja. Nokkrir
komu til mín og sögðu að það myndi eyðileggja fyrir mér;
ef ég bryti niöur þennan vegg þá myndu áhorfendur ekki
trúa á persónuna. Það merkilega er að þetta er ekki flókn-
ara en svo að maður segir: ég ætla að segja ykkur sögu, og
svo byrjar maður ... einu sinni var ... og þá eru allir komn-
ir inn í söguna. Ég segi ókei og upphafslagið brestur á og
þá erum við komin í leikritið. Þetta er mín skoðun eftir að
hafa starfað í leikhúsi og sem betur fer eru til þúsund aðr-
ar skoðanir."
Minni leikhópsandi
Þú og Gunnar Helgason, eiginmaður þinn, eruð hætt í
Hafnarfjarðarleikhúsinu. Kom upp einhver ágreiningur?
„Ef fólk yfirgefur fyrirtæki sem það hefur tekið þátt í að
stofna og byggja upp er það oft út af ágreiningi. Það var