Dagblaðið Vísir - DV - 18.01.2003, Blaðsíða 11

LAUGARDAGUR 18. JANÚAR 2003
11
Leitast við
„Pabbi, það er messa,“ sagði dótt-
ir min þegar hún vakti mig á
sunnudaginn. „Messa,“ stundi ég og
leit á klukkuna. Hún var aðeins far-
in að ganga tólf. Ég haföi verið í
miðjum draumi og kannaðist ekki
sérstaklega við að ég ætti að mæta í
messu þennan tiltekna dag. Ég
nefndi það við stúlkuna og bjóst síð-
an til að snúa mér á hina hliðina og
halda áfram þar sem frá var horfið
i draumnmn. Við hjónakomin höfð-
um farið út að skemmta okkur
kvöldið áður og fórum því seint að
sofa.
„Það er fermingarmessa," sagði
stúlkan og var nú ákveðnari en
fyrr. „Hún byrjaði kiukkan ellefu,
við eigum að vera mætt.“ Ég leit á
konuna sem svaf við hlið mér. Það
freistaði mín að vekja þá góðu konu
og minna hana á skyldur við ferm-
ingarbamið okkar, kristilega upp-
fræðslu og þátttöku í fermingarund-
irbúningnum. Af hyggjuviti og
nokkurri reynslu hætti ég við. Þótt
ég væri nývaknaður var hugsunin
það skýr að ég taldi sennilegt að
hún nefhdi það við mig að ég ætti
bamið líka. Skyldur mínar væru
jafnar hvað uppeldið varðaði. Ég
dreif mig því á lappir. Stúlkan beið
mín klædd og tilbúin í guðsþjónust-
una.
Stimplar og kvittanir
Við máttum engan tíma missa
enda tifaði klukkan og messan um
leið. Fermingarbömunum bar að
mæta tiltekin skipti í messu fyrir
jól og annað eins er áætlað á
vormisseri. Þau fengu stimpil í bók
fyrir mætinguna en bar að vera í
fylgd fullorðins. Kona mín sinnti
þessu, eins og öðru er varðar upp-
eldi og velferð bama okkar, betur
en ég. Hún hafði því séð um ferm-
ingarmessurnar fyrir jólin, að
tveimur undanskúdum. Þá var
ábyrgðin mín. Vandinn var aðeins
sá að á messutímanum vorum við
ekki stödd í okkar sókn. Við feðgin-
in drifum okkur því i fyrra skiptið í
kirkju i næsta sveitarfélagi. Ég er
málkunnugur þeim presti og spurði
hvort væntanlegt fermingarbam
fengi ekki stimpil þótt í annarri
sókn væri. Hann hélt það, boðskap-
rn-inn væri sá sami.
í hið síðara sinn vorum við i ná-
grenni við sjálfan biskupsstólinn
Skálholt. Ég taldi það síst verri
kost, þar rynnu kenningin og sagan
saman í eitt. Þetta sagði ég ferming-
arbaminu um leið og ég fór yfir
sögu biskupsstólsins fyrir og eftir
siðaskipti. Stúlkan tók fyrirlestrin-
um með þolinmæði fyrst um sinn
en gafst síðan upp. „Pabbi,“ sagði
hún þegar ég lýsti miðaldalífi á
þessu höfuðbóli landsins, „gif mí a
breik, heldurðu að við fáum stimp-
il?“ Skálholtsprestur tók erindinu
ljúfmannlega, átti að vísu ekki
stimpil, en kvittaði fyrir sína hönd
og biskupsstólsins.
Ásökun í augnaráði
Nýliðinn sunnudagsmorgun var
loks komið að því að ég færi með
fermingarstúlkuna í eigin kirkju en
því miður allt of seint. Ekki var sú
frammistaða góð afspumar. Eftir
blíðu undangenginna mánaða taldi
ég víst að við yrðum snögg á vett-
vang. Ég fór órakaður með hárið
upp í loftið. Enginn tími var fyrir
snurfus. Ég treysti því að guð liti á
af fremsta megni
hjartalagið. Mér brá nokkuð þegar
út kom og ég var nærri dottinn á
glerhálku. Það hafði fryst um nótt-
ina. Bílrúður vom hrímaðar, billinn
enn á sumardekkjum. Með lagi, en
nokkru spóli, náðum við þó til sókn-
arkirkjunnar á skömmum tíma.
Tuttugu mínútur voru liðnar af
messunni. „Ég vona að það sé söng-
ur,“ hvíslaði stelpan þegar við opn-
uðum útidyr kirkjunnar. „Ef svo er
sleppum við inn án þess að sjást."
Svo var ekki. Presturinn var í miðri
predikun. „Leyfið börnunum að
koma til mín,“ sagði hann um leið
og við smeygðum okkur milli stóla
og stungum okkur út í horn þar sem
lítið fór fyrir okkur.
Árrisulir foreldrar
skáskutu augunum á
mig. Þeir sátu með
sálmabœkur þétt upp
að fermingarbömum
sínum. Ég greindi
ásökun í augnaráði
þeirra. Við feðginin
tókum postullegri
kveðju.
Við hlýddum á messuna til loka.
Árrisulir foreldrar skáskutu augun-
um á mig. Þeir sátu með sálmabæk-
ur þétt upp að fermingarbömum
sínum. Ég greindi ásökun í augna-
ráði þeirra. Við 'feðginin tókum
postullegri kveðju. Stúlkan nikkaði
til fermingarsystra sinna, afsakaði
hversu seint við vorum á ferðinni
með látbragði og benti á pabba sinn.
Ég brosti góðlega til stúlknanna og
reyndi um leið aö hemja hárið sem
stóð stíft upp. Eftir messuna fyrir-
gaf presturinn syndir mínar, tók al-
úðlega í hönd mér og þakkaði fyrir
mætinguna. Fermingarstúlkan min
fékk stimpilinn. Við spóluðum því
heim, létt í skapi, komum meira að
segja við í bakaríinu.
„Gef oss í dag vort daglegt
brauð," sagði ég við afgreiðslustúlk-
una, enn undir áhrifum messunnar.
Fermingarbaminu fannst þetta ekki
fyndið. „Pabbi,“ sagði hún, pikkaði
í mig og sendi mér svip, „geturðu
ekki bara beðið um rúnnstykki eins
og hinir?" Ég tók athugasemd dótt-
ur minnar til greina og hætti því
við að spyrja brauðgerðarstúlkuna
hvort hún vildi fyrirgefa skuldu-
naut sínum eins og ég hafði þó ætl-
að mér. Ég er heldur ekki viss um
að hún hefði skilið samhengið.
Undarleg hlutföll
Við fórum á ættarsamkomu þetta
sama kvöld, foreldramir og ferm-
ingarbamið væntanlega. Það þurfti
að beita táningsstúlkuna nokkrum
fortölum. Aðspurð kvaðst hún ekki
átta sig á skemmtigildi ættarsam-
koma. Hún hefði þegar gert skyldu
sína við guð og menn þennan dag
með því að draga föður sinn hálfsof-
andi í messu. Stúlkan lét þó undan
gegn því loforði að við yrðum ekki
lengi. Þegar upp var staðið hafði
hún þó notið kvöldsins ekki síður
en pabbinn, jafnvel betur. Því réð
tiltæki gárunga í ættinni. Þeir
höfðu tekið sig til og safnað saman
gömlum slides-myndum og sýndu á
stóm tjaldi.
Slides-myndatökur voru vinsælar
á ákveðnu árabili. Hámarki vin-
sældanna náðu þær á sjöunda tug
aldarinnar, einmitt þegar ég fermd-
ist. Áður en ég kom í ættarsam-
kvæmið stóð ég í þeirri meiningu að
fermingarmyndir væru ekki til af
mér. Ég á engar slíkar og hafði held-
ur ekki rekist á þær í foreldrahús-
um. Börn mín höfðu því aldrei séð
fermingarmyndir af föður sínum.
Þau hörmuðu það en ég þakkaði
bæði hátt og í hljóði. Maður er
nefnilega undarlegur útlits á ferm-
ingardaginn, hlutföll í andliti
skökk, nefið of stórt og eyrun.
Faldar myndir
Ég var því óviðbúinn þegar ættar-
galgopamir hófu myndasýninguna.
Þeir byrjuðu að vísu á vinalegum
myndum af ömmum og öfum, göml-
um töntum og smábömum, ákaflega
sætum og krúttlegum. Leikurinn
tók hins vegar að æsast þegar kom
að nokkram fermingarveislum.
Fyrst voru sýndar fermingarmyndir
af systrum mínum, fallegum stúlk-
um sem að þeirra tima sið voru
gerðar konulegar á fermingardag-
inn, með túperaðar heysátur á
hausnum. Allt var það skemmtilegt
á að horfa en keyrði ekki um þver-
bak fyrr en kom að fermingarveisl-
unni minni.
Eftir allt saman voru til myndir,
faldar slides-myndir í kommóðu-
skúffu úr veislunni, og ekki bara
það heldur fjölmargar af fermingar-
drengnum sjálfum, mér á fjórtánda
ári. Eiginkona mín, heittelskuð,
stökk upp úr stólnum og gargaði, já,
engin önnur lýsing hentar viðbrögð-
um hennar þegar hún sá mann sinn
þann sæla fermingardag. Ég stóð
þama á ættarmótinu, berskjaldað-
ur, með fimm fermetra fermingar-
mynd af mér á sýningartjaldi. „Er
þetta pabbi?“ hrópaði fermingar-
stúlkan, dóttir min, og horfði í for-
undran á jafnaldra sinn á veggnum.
„Mamrna," veinaði hún í kapp við
óstjómleg gleðilæti móður sinnar,
„sérðu á honum eyrun. Hann gæti
flogið á þeim.“
Ég bað sýningarstjórann að leit-
ast við af fremsta megni, eins og
sagt er á fermingardaginn, að skipta
um mynd.