Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1946, Side 54

5(3
Landbúnaður og rómantik.
Fólksþurrðin í sveitunum og flóttinn frá framleiðslunni
er ef til vill eitt stærsta vandamálið, sem vér þurfum við að
glíma. Það er ekki aðeins nauðsynlegt að stöðva strauminn
til bæjanna, heldur þarf líka að snúa ltonum við. Það er
vissulega eðlilegt, að nokkur hluti þeirra, sem eru bornir
og barnfæddir í sveitum, hverfi til bæjanna, en það á og
þarf að vera jafneðlilegt, að margir þeirra, er í bæjununr
fæðast, gerist sveitamenn. Til þess að slík gagnkvæm fólks-
skipti milli sveita og bæja geti orðið, þarf að hefja í skólum
landsins, og einkum í bæjunum, öfluga fræðslu Um land-
búnað, þjóðfélags- og menningargildi hans, fegurð hans,
fjölbreyttni, framfaramöguleika og rómantík.
Nú munu einhverjir segja, að landbúnaður eigi ekkert
skylt við rómantík. Hann sé bara venjulegur atvinnurekstur,
þar sem aðeins gildi köld og hörð samkeppni og raunhæf
hyggindi og fjárltyggja.
Vera má, að örðugt reynist að hrekja þennan úrskurð,
meðan fjöldinn skoðar allt sitt líf og afkomu einvörðungu
frá sjónarhól efnishyggjunnar, en lætur sig sálina litlu varða.
Þó vona ég, að aldrei takist að gersneyða landbúnaðinn allri
rómantík og sálhyggju og breyta honum í hugsjónasnauðan
verksmiðj uiðnað.
Hver var þá rómantík landbúnaðarins? Hún var fólgin í
listfengni og fjölbreyttni starfa og aðstæðna. Hún var snar
þáttur af leikni sláttumannsins, handflýti rakstrarkonunnar,
kunnáttunni að saxa og lyl'ta vænu fangi, gera sæti, sem þoldi
vatn og vind, binda bagga, sem urðu fluttir um langar veg-
leysur, án þess að skekkjast eða halla á. Hún var fólgin í því,
að rista ýtnis konar torf, jafnlangt og jafnþykkt, hlaða vegg
úr grjóti eða torfi, og fjölmörgum áþekkum heimilisstörf-
um. Hún var náin þekking á búfénaðinum, einkennum og
þörfum hverrar skepnu, kunnáttan að nota beit og hey, gleð-
in við að reka á afrétt og fara í göngur, listin að franrleiða