Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1946, Síða 56
58
mun skola ýmsu nytsömu á land, en líka valda mörgum von-
brigðum og ef til vill tjóni á þjóðlegum dyggðum og verð-
mætum, en vér skulurn um fram allt vona, að henni takist
ekki að ræna landbúnaðinn sálhyggju og rómantík, því af
þeim dásemdum er vissulega ekki of mikið í þjóðlífi voru.
Þeir, sem mest eru blindaðir af véltækni og skipulagn-
ingarbrjálæði efnishyggjunnar, telja vafalaust þessi skrif
mín hneykslanleg og svartasta afturhald, og ef til vill reyna
þeir líka að rangfæra og afflytja þær kennnigar, er ég hér
hef imprað á. Þess háttar liggur mér í léttu rúmi, því ég er
ekki tiltakanlega ragur við að ráðast gegn öfgum, hvenær
sem þær verða á vegi mínurn, og hvernig sem áróðursskil-
yrðin eru í svipinn, og ekki er ég heldur áberandi hörunds-
sár, þótt ég verði fyrir nokkru aðkasti.
Að lokum vil ég undirstrika eftirfarandi atriði, sem ég
tel, að hver þjóðfélagsþegn eigi að hugleiða vandlega:
1. Landbúnaðurinn er og d að vera fyrst og fremst róman-
tiskur, lifrcenn, skapandi atvinnuvegur. Hann er nátengdur
náttúru landsins og andlegum þroskahugsjónum vorum, og
þessi einkenni hans og eðli eigum vér um fram allt að varð-
veita.
2. Landbúnaðurinn er ekki aðeins ómissandi forðabúr,
heldur einnig lifsnauðsynleg, andleg og líkamleg uppeldis-
stofnun hvers pjóðfélags.
3. Öflugur landbúnaður verður cetið eitthvert mesta ör-
yggi hvers þjóðfélags, og þvi á hann cetið að vera rekinn á
þann veg, að hann geti fyrirvaralitið verið óháður öllurn
aðvífandi truflunum og duttlungum annarra stétta og sam-
taka, hvort sem urn innlenda eða erlenda framleiðslu er að
rceða. Þess vegna rná landbúnaðurinn aldrei gerast svo liáður
milliliðastéttum bcejanna, eða mnflutningi til landsins, að
hann geti ekki gert sig óháðan hvoru tveggja, um lengri eða
skemmri tima, ef nauðsyn krefur.