Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1946, Blaðsíða 49

51
endur, má flokka á ýmsu vegu, og vissulega eru störf margra
þeirra mjög nytsöm.
Fyrst og fremst má nefna þá, er annast fullvinnslu og
umsetningu framleiðslunnar. Störf þeirra eru vissulega
mjög nauðsynleg, en því má eigi gleyma, að þeir taka sinn
skerf af því verði vörunnar, sem neytendum er gert að greiða,
og væri vel, ef neytendur varanna gerðu sér ljóst, hve stór sá
hlutur er og hvort þeir, sem hann hirða, taka á sig, í réttu
hlutfalli við bændurnar eða aðra framleiðendur, áhættu og
erfiði, en því fer víst fjarri. Þetta fólk hefur sitt nokkurn-
veginn á þurru, hvernig sem viðrar, í samræmi við þær
reglur um vinnutíma og kaupgjald, senr neytendurnir í bæj-
unum hafa skapað og telja nauðsynlegar til þess að þeir geti
veitt sér þau þægindi og skemmtanir, sem bæirnir hafa upp
á að bjóða og íbúar þeirra gera kröfur til.
Til dærnis má nefna, að þegar bændur á Suðurlandi fá
kr. 1.30 fyrir hvern lítra af mjólk, kostar hann neytendur
í Reykjavík kr. 2.00, og kjötkílóið, sem bændur fá 7—8 kr.
fyrir, kostar í smásölu, án niðurgreiðslu, 13—14 kr. Mis-
munurinn, sem getur verið þriðjungur til helmingur af
verði vörunnar, er að mestu leyti milliliðakostnaður neyt-
endanna sjálfra. Þeir þurfa því engan veginn að öllu leyti
að sakast við bændur um lrátt verð á landbúnaðarvörum,
þeir geta að nokkru átt um það við sjálfa sig.
Verulegur hluti af milliliðastéttum bæjanna leggur stund
á ýmis konar iðnað og verzlun með aðfluttar vörur. Enginn
neitar því, að þar sé um þörf störf að ræða, ef gætt er hófs.
Þar sem vörumagn það, er keypt verður erlendis frá, tak-
markast við kaupgetu vora, ættu líka að vera ströng tak-
mörk fyrir því, hve margir geta fengið að annast innkaup
og dreifingu vörunnar, og ekki ætti að leyfa annan iðnrekst-
ur en þann, sem er nauðsynlegur, samkeppnisfær og rekinn
með viðunandi afköstum.
Þeir, sem leggja stund á verzlun eða iðnaðarstörf, verða
að gæta þess, að laun sín fá þeir allir á einn eða annan hátt
4*