Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1970, Side 36

sögðu þeim mun lengri og því róttækari, sem vorin eru kald-
ari og sprettan hægari. Stundum er svo ekki borinn á tilbú-
inn áburður fyrr en beitinni linnir, þó er oft eitthvað af
áburði borið á fyrr, ef á það þykir hættandi vegna beitar-
innar, því víða spretta túnin ekki til beitar fyrr en borið
hefur verið á. Varla er þess að vænta, að þessi tún verði
slæg fyrr en komið er fram í júlí. Þá er slegið og þegar hirð-
ingu er lokið er borinn á vænn skammtur af köfnunarefnis-
áburði, til þess að knýja fram nokkra háarsprettu. Háar-
slætti verður þá tæplega lokið fyrr en í septemberbyrjun, en
skömmu síðar hefst svo haustbeit túnanna, sem varir fram
í frost og snjóa. Þyki ekki taka því að slá túnin tvisvar, eru
þau beitt þeim mun meira að haustinu.
Þess er varla að vænta, að mörg tún þoli slíkt álag án þess
á sjái og sízt ef um rætin og ófrjó nýræktartún er að ræða,
og þegar sprettuskilyrði, af veðurfarslegum ástæðum, eru
nokkuð undir meðallagi.
Ekki er ósennilegt, að það sem ver túnin á eyðibýlunum
fyrir kali, sé grasþófinn, er verður á milli svellanna og gras-
rótarinnar. Hann verkar sem nokkurs konar einangrun og
veldur því, að svellin verða livorki eins þétt og loftlaus eða
aðgangshörð við jarðstöngla jurtanna, eins og þar, sem þetta
hlífðarlag vantar. Sé þetta rétt, ætti að vera til bóta, að túnin
fái frið til að spretta nokkuð að haustinu áður en vetur geng-
ur í garð.
Það ætti að vera tiltölulega auðvelt að gera athuganir á
þessu, en sjálfur hefði ég séð átakanleg dæmi þess hve síð-
slegin tún verða oft hart úti vegna kals. Hins vegar er sjald-
an um öruggan samanburð að ræða, því þau tún, sem ekki
eru slegin seint, eru beitt að haustinu og kemur því nokkuð
í sama stað niður. Þó minnist ég þess einu sinni að hafa séð
mjög glöggan mun á haustslætti og ekki haustslætti. Það
var á nokkura ára gamalli nýrækt, langri en fremur mjórri,
á flötu landi. Sléttan var afgirt sérstaklega og því varin fyrir
beit. Bóndinn hafði byrjað að slá hana að haustinu með
sláttuvél, en er hann hafði sfegið nokkra hringi, fannst
honum afraksturinn svo rýr, að hann hætti og stóð því eftir á
39