Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1970, Blaðsíða 56

Sá Ijóður var þó á þessari endurræktun, að Iiún var of
seinleg. Hún var að raestu handunnin og krafðist því alltof
mikils vinnuafls. Þegar vinnuaflið í sveitunum þvarr, gekk
hvorki né rak með þessari aðferð. Hins vegar leiddi hún
ýmislegt athyglisvert í ljós, sem of lítill gaumur hefur verið
gefinn. Hún sannfærði flesta um það, að sléttun túnanna
var stór ávinningur, og hún leiddi einnig í ljós, að sprettan
varð bæði mikil og örugg ef búfjáráburður var borinn ríf-
lega undir þökurnar. Hins vegar virtist nteðferðin á þök-
unum ekki skipta miklu máli, þótt þær t.d. væru látnar
liggja í bunkum frá hausti til vors. Þá kom og í ljós, að áríð-
andi var að losna sem fljótast við yfirborðsvatn af sléttun-
um, og í þeim tilgangi urðu beðaslétturnar til. Vatnið fékk
lítið viðnám á beðunum sjálfum, en rann fljótlega niður
í lægðirnar milli þeirra og síðan eftir þeim. Skemmdir af
vatninu, ef einhverjar urðu, komu þá aðallega fram í lægð-
unum.
Þetta voru fyrstu tilburðir okkar til endurræktunar tún-
anna. Að sjálfsögðu var það sléttun þeirra, sem mest rak á
eftir, en líka sýndi sig, að vel gerðar þaksléttur gáfu mun
meiri uppskeru en túnþýfið. Af ástæðum, sem ekki þarf
að rekja, náði þó þessi viðleitni skammt, og var að lokum
mikið af túnþýfi sléttað með nútíma aðferðum, jarðýtum
og herfum eða tæturum, og flögin ýmist látin gróa upp af
sjálfsdáðum eða sáð í þau grasfræi. Þetta ti'ikst oft vel, en
reyndist þó nokkuð vandhæfara en þaksléttan, og mun eink-
um hafa skort á, að búfjáráburður nýttist eins vel í Jiessum
sléttum, eins og þegar hann var borinn undir þökurnar. Svo
voru Jæssar sléttur líka oft viðkvæmari fyrir veðurfari, Jmrrki
og áfrerum, auk þess sem illgresi olli }>ar stundum tjóni. —
Það fór nefnilega svo, að um leið og við hurfum frá þakslétt-
unni til stórvirkari ræktunarhátta, þá fleygðum við frá okkur
þeirri reynslu í ræktunarmálum, er hún hafði aflað okkur.
Þegar hér er komið sögu, er nýræktin orðin svo yfirgnæf-
andi þáttur í ræktun okkar, að endurræktun gömlu, þýfðu
túnanna er orðin algert aukaatriði, er sjá má bezt á því að
greiða verður tvöfaldan ræktunarstyrk til þess að fá sléttun
59