Frjáls verslun - 01.12.1955, Síða 5

hvctr sem var, og kvíknaði þá á þeim), „grænsáp-
an góða”, „gráfíkjurnar guðdómlegu", „döðlurnar
dísætu" o. s. frv.
Þorlákur verzlaði mestmegnis með enskar vörur
og hafði hlotið verzlunarmenntun sína á Bretlandi.
Hann var líka eins og brezkur fyrirmaður í fram-
göngu, alltaf snyrtilegur til fara og jafnvel stáss-
klæddur á sunnudögum. Þá sást hann oft ganga
um göturnar með pípuhatt og hvíta glófa, með
staf í hendi og rós eða nelliku í hnappagatinu á
frakkanum. Hann var kátur og fjörugur og vakti
líf og yndi, hvar sem hann kom-
Þorlákur hélt mjög fram fánamáli Islands og
var raunar einn með fyrstu og ötulustu baráttu-
mönnum þess. Hann vildi, að þjóðfáninn væri hvít-
ur fálki á bláum grunni, og slíkan fána átti hann.i)
Einstaka menn fóru að dæmi Þorláks og drógu
þennan fána að hún hjá sér, en margir voru því
mótfallnir að hafa fugl eða dýr í fánanum. En
Þorlákur fylgdi máli sínu fast eftir. Oft var það,
þegar hingað komu skip, að hann fór út að þeim
í stórum uppskipunarbáti og hafði með sér horna-
flokk Helga Helgasonar. Var þannig róið út að
skipinu undir dynjandi músik og með fánann við
hún. Þegar Þorlákur sté á skipsfjöl, hélt hann ræðu
og afhenti skipstjóra síðan hátíðlega íslenzka
fánann með fálkanum, sem venjulega var þegar
dregin að hún í framsiglunni. Þannig kynnti Þor-
lákur þennan fána víðar en hér, og stundum kom
það fyrir, að þegar skip þessi, er hann hafði gefið
fánann, komu hingað síðar, vcru þau með fánann
blaktandi í framsiglunni. Eftir Þorlák komu svo
landvamarmennirnir, Einar Bene-
diktsson, Benedikt Sveinsson,
Bjarni frá Vogi og fleiri, er börð-
ust fyrir fánanum með hvítum
krossi á bláum feldi, þeim sem
Einar orti til fánakvæði sitt.
Þorlákur O. Johnson var á und-
an sinni samtíð um margt. Hann
hafði brennandi áhuga fyrir því
að kynna almenningi hér heima
útlönd, cg var hann fyrsti mað-
urinn, er hingað fékk skugga-
myndir og skuggamyndavél.
Flestar voru myndirnar enskar, er
hann sýndi, en einnig frá Frakk-
landi og fleiri löndum. Myndirnar sýndi hann i
gamla spítalahúsinu við Kirkjustræti. Eftir að Far-
sóttarhúsið var reist í Þingholtinu, var spítalahúsið
við Kirkjustræti notað til margra hluta; þar hélt
t. d. Reykjavíkurklúbburinn samkomur sínar, og
Einar og Margrét Zoega höfðu þar veitingarsölu
um skeið. Þá var þarna og eins konar markaðs-
staður, og man ég eftir því, að einu sinni hafði
enskur Gyðingur, Tyerney að nafni, þar geysi-
mikið fatauppboð, og sitthvað fleira var aðhafzt í
gamla spítalahúsinu.
Þótti það bæði nýstárlegt og góð kvöldskemmtun
að horfa á myndir Þorláks 0. Johnsons fyrir 10—20
aura, er hann sýndi þær í gamla spítalanum.
Sýndi hann myndirnar sjálfur og flutti með þeim
skýringar, en aðstoðarmaður hans var búðar-
sveinn hans, er Björn hét. Höfðu sumir gaman af,
er Þorlákur var í ákafa að skýra efni myndanna
og jafnframt að gefa Birni fyrirmæli, en þá gat
hann orðið töluvert fljótmæltur og skýringarnar
og fyrirmælin blandazt saman, eins og þegar hann
var að sýna mynd af Thames í London og sagði:
„Þarna sjáið þið nú London Bridge . .. Bjössi, lok-
aðu dyrunuml"
Gamlar minjar voru látnar víkja fyrir
framkvæmdum nýja tímans
Ymsir kærir staðir og mannvirki gamla bæjar-
ins hafa smám saman vikið fyrir framkvæmdum
nýrri tíma, og hefur það ekki verið sársaukalaust
sumum eldri Reykvíkingum. Ein af minjum for-
1) Hugmyndina að ]>esum fána átti
upphaflega Sigurður Guðmundsson mál- Dœndajundurinn viS Stjórnarráðið 1905. A Lœkjartorgi cru stcinarnir, sem notaðir
ari, og teiknaði liann fánann. voru í veggi íslandsbanka.
FRJÁLS VERZLUN
149