Frjáls verslun - 01.05.1959, Page 14
Myrkranna á milli (og lengur í skammdeginu).
verða fyrir af öllum þeim, sem leyfanna þarfnast,
linnir ekki pólitískum ágangi og heimsóknum frá
fólki, sem ,,þekkti mann, sem þekkti mann“, ef
mór leyfist að víkja svolítið við orðum gamallar
vísu.
Vissulega væn annað þarfara við allar þær vinnu-
stundir að gera, sem þarna fara í sóginn. Það yrði
eins og sóibráð á vordegi, ef við gætum losnað
við leyfapláguna. Það myndi birta yfir hugum at-
hafnamannanna, og þá kæmist í framkvæmd mörg
nytsöm hugsun, sem nú kafnar í fæðingunni,
vegna þess að menn hafa ekki geð í sór til þess að
leggja út í baráttuna við hið marghöfða skrímsli
leyfaveitinganna.
Onnur afleiðing verðþenslu og óraunhæfrar
gengisskránmgar er sú, að fljótlega verður ómögu-
legt að greiða kostnaðmn við framleiðslu til út-
flutnings, ef útfytjandinn fær ekki nema hið
skráða gengi fyrir varning sinn. Þá kemur styrkja-
farganið, — hin dulbúna gengislœkknn.
Það er óþarfi að öfunda nokkurn mann af út-
flutningsstyrkjunum. Meðan verðbólgan fær að
leika lausum hala og ráðandi menn fást ekki til
þess að leiðrótta gengisskránmguna, er óhjákvæmi-
legt að greiða þessa svokölluðu útflutningsstyrki.
En það leiðir til óheillavænlegra afleiðinga, þeg-
ar menn neita að kalla hlutina sínum róttu nöfn-
um. Það er eins og löggjafanum hafi tekizt að
telja sjálfum sór trú um, að þetta fyrirbæri væri
raunverulegir styrkir. Því var um hríð tekin sú
stefna að styrkja útflutninginn þeim mun meira
sem hann gaf þjóðarbúinu minna í aðra hönd af
gjaldeyri, og er þetta tímabil kennt við Fram-
sóknarýsuna.
Menn hafa það fyrir satt, að við undirbún-
íng bjargráðanna svokölluðu í vor sem leið hafi
hagfræðingar ríkisstjórnarinnar reynt eftir megni
að fá hana ofan af þessu sjónarnuði. Þeim varð
nokkuð ágengt að þessu leyti, því að bjargráða-
kerfið er ekki eins flókið og Framsóknarýsukerfið,
en þó lifir sá mæti fiskur enn góðu lífi. Má nefna
þess mörg dæmi, en óg læt eitt nægja.
Síldarútvegsnefnd selur alla saltsíld fyrir hönd
verkunarstöðvanna. I samningi við Sovótríkin er
verð á síld veiddri fyrir Norður- og Austurlandi
á sumarvertíð ákveðið i 8 shillingum (eftir skráðu
gengi sem næst 40 krónum) hærra en fyrir Faxa-
síld. Það sýmst því hggja í augum uppi, að það
væri betri eign að eiga nokkrar tunnur af Norður-
landssíld en sama magn af Faxasíld. En viti menn:
Þegar nefndin genr upp við saltendurna, fá f>eir
meira, sem minni gjaldeyris öfluðu, — eg held
það muni eitthvað 1 5 krónum á tunnu, sem verð-
minni síldin færir útvegsbóndanum í búið fram
yfir hina verðmætari.
Ég er ekki að halda því fram, að framleiðendur
Faxasíldar sóu ofsælir af sínum styrkjum, nó að
rangt hafi verið að hækka verðbætur Faxasíldarinn-
ar úr 70% í 80% eins og gert var, þegar kom
fram á haustvertíð. Hinu hverf óg ekki frá, að ekki
só til snefill af rökum fyrir því að setja sumarsíldina
frá miðunum norðanlands og austan á óæðri bekk
og greiða aðeins 55% vcrðbætur fyrir afurðir unn-
ar úr henni.
14
FRJÁLS VERZLUN — FYLOIItlT