Frjáls verslun - 01.09.1967, Blaðsíða 24

24
FFÍJÁLS VERZLUN
viótal vió
kristján g.
gíslason
F.V.: Hvaða þýðingu teljið þér,
að starisemi Verzlunarróðs ís-
lands hafi haít og hafi íyrir verzl-
unarstéttina og þjóðina í heild?
K.G.G.: í sambandi við þessa
spurningu má minnast á ýmislegt,
t. d. rekur Verzlunarráðið Verzi-
unarskóla íslands með styrk frá
ríki og borg.
Verzlunarráðið starfrækir einu
opinberu upplýsingaskrifstofuna,
sem veitir erlendum aðilum upp-
lýsingar um íslenzk fyrirtæki.
Slíkar upplýsingaskrifstofur eru
starfræktar í öllum menningar-
löndum, og væri ekki vansalaust,
ef slík stofnun væri ekki hér.
Það, sem skiptir þó mestu máli 1
sambandi við ráðið er, að það
hlýtur að vera ákjósanlegt, jafn-
vel nauðsynlegt fyrir þjóðfélags-
stéttir þær, er standa að verzlun,
iðnaði, siglingum o. s. frv. að
starfrækja sameiginlega stofnun,
sem fylgist með opinberum á-
kvörðunum um málefni, sem þær
skipta, og jafnframt, ef nauðsyn
krefur, að bera fram rökstutt álit
um gagnsemi og nauðsyn slíkra
ákvarðana. Þann tíma, sem ég hef
haft afskipti af þessum málum, er
mér ljúft að geta þess, að ábend-
ingum af okkar hálfu til opin-
berra aðila hefur ávallt verið vel
tekið, og ég þori að halda þvi
fram, að Þær hafi í mörgum til-
fellum haft jákvæð áhrif, ekki
eingöngu fyrir félaga Verzlunar-
ráðsins, heldur fyrir þjóðina í
heild.
F.V.: Hver er að yðar áliti
veigamesti áfanginn, sem náðst
hefur fyrir atbeina Verzlunarráðs-
ins?
K.G.G.: Þessari spumingu er
erfitt að svara, en mér dettur í
þessu sambandi í hug listamaður,
þykir jafnvænt um öll verkin sín
eða móðir um börnin sín. Við höf-
um haldið fram frjálsri verzlun
sem hinni einu réttu stefnu í
verzlunarmálum. í þessu sam-
bandi má geta þess, að við erum
tvímælalaust þeirrar skoðunar, að
þótt nú virðist syrta í álinn í bili,
þá stafi það ekki af þessari stefnu,
en út í þá sálma vil ég ekki fara
frekar hér. Við höfum bent á, að
takmörk séu fyrir því, hve háir
tollar megi vera. Við viljum
sporna gegn þeirri þróun, að
Glasgow verði höfuðverzlunar-
borg íslendinga. Hefur komið í
ljós, að tolltekjur ríkisins auk-
ast með lækkun tolla. Einnig höf-
um við bent á gagnsleysi og jafn-
vel skaðsemi svonefndra verð-
lagshafta.
F.V.: Hvað viljið þér segja um
stöðu og hag verzlunarinnar nú?
K.G.G.: Verzlunarmálin eru
auðvitað í nánum tengslum við
hina einhliða framleiðsluatvinnu-
vegi okkar. Þegar þjóðartekjurn-
ar aukast, t. d. vegna aukins afla
og verðhækkunar á fiskafurðum,
er ekki óeðlilegt að krafizt sé,
að umframtekjum verði dreift
meðal þjóðarinnar í hækkuðum
launum, aflahlut o. s. frv. Rök-
rétt hugsun hlýtur þó að leiða í
ljós, að minnki aflinn og verðið
lækki, hljóti tekjur þær, sem áð-
ur hækkuðu að lækka, en þá
vandast málið.
Reyndur útgerðarmaður sagði
nýlega við mig, að hann sæi eng-
in önnur ráð til þess að forðast
slík vandræði í framtíðinni en að
taka kúfinn af verðhækkun til
geymslu í varasjóði, sem notaður
yrði til verðjöfnunar síðar. Á
þann hátt yrði komist hjá hættu-
legum tekjusveiflum. Eins og ég
gat um áðan, er verzlunin í nánu
sambandi við þetta, hún eykst,
þegar miklum tekjum er dreift
meðal þjóðarinnar, en öfugt, þeg
ar þær minnka, og þá fer hún
ekki varhluta af óumflýjanlegum
erfiðleikum.
F.V.: Hvemig er samstarfi
VerzlunarráSsins og aðildarfélag-
anna háttað?
K.G.G.: Málin berast frá ein-
stökum meðlimum og eru oft send
aðildarfélögunum, Félagi ísl. iðn-
rekenda, Félagi ísl. stórkaup-
manna og Kaupmannasamtökum
íslands til umsagnar. Stundum
berast málin frá þessum félögum,
og eru þá unnin og athuguð af
starfsliði ráðsins og síðan rædd í
stjórn þess og framkvæmdastjórn,
sem ákvarðar málsmeðferð og
stefnu málanna. í stjórninni eiga
sæti, auk kosinna meðlima, full-
trúar ofannefndra stéttarfélaga.
F.V.: Eru lyrirhugaðar nokkrar
breytingar á starfsemi Verzlunar-
ráðsins?
K.G.G.: Ég ræddi þetta atriði
nokkuð í stuttu ávarpi í hátíðar-
riti, sem Verzlunarútgáfan gaf út
í tilefni af 50 ára afmæli Verzlun-
arráðsins. Eins og fyrr getur, er
verzlunin, þ. e. a. s. stórsala og
smásala og iðnaðurinn, aðilar að
Verzlunarráðinu og auk þess ýms
sérgreinafélög og fyrirtæki og
stofnanir, er annast siglingar, vá-
tryggingar, bankastarfsemi og
fleira. Fyrstnefndu stéttir iðnað-
ar, stórsölu og smásölu hafa sin
eigin félög með starfsliði til þess
að vinna að sínum sérhagsmuna-
málum. Ég tel þetta fyrirkomulag
ákjósanlegt, en hins vegar tel ég
nauðsynlegt, að samstarfið verði
nánara en það er nú, þar eð ég
tel sameiginleg hagsmunamál yfir-
gnæfandi og því fengist meiri og
betri starfsárangur með auknum
samruna félaganna. Verða þessi
mál áreiðanlega til athugunar á
næsta starfsári Verzlunarráðs ís-
lands. í þessu sambandi mætti
geta þess, að Hagemann Petersen
heimsótti nýlega Verzlunarráðið
í tilefni af 50 ára afmælinu og
færði þvi gjafir og hamingjuóskir.
Hr. Petersen er formaður að öðru
af tveimur verzlunarráðum Dan-
merkur, þ. e. Provins Handels
Kammeret, eða verzlunarráði fyr-
ir Danmörku utan Kaupmanna-
hafnar. Hins vegar er annað verzl-
unarráð fyrir Kaupmannahöfn.
Hann lét þess getið, að nú stæði
til að sameina þessi tvö Verzlun-
arráð í Danmörku, því að Danir,
með um 5 milljónir manna, hefðu
ekki ráð á að starfrækja tvö
verzlunarráð.