Frjáls verslun - 01.09.1967, Blaðsíða 34

34
FRJÁLS VERZLUN
SKIPULAGSMÁL
sundahöfnin
ATHUGUN HAFNARSTJÓRNAR.
Samhliða hinu mikla starfi, sem
unnið hefur verið á vegum borg-
arstjórnar að aðalskipulagi borgar-
innar, þá hefur á vegum hafnar-
stjórnar verið unnið að athug-
un á framtíðarhafnarsvæði fyrir
Reykjavík. Núverandi höfn var að
formi til ákveðin á fyrsta áratug
aldarinnar, og hefurstöðugt verið
aukið við viðlegupláss í höfninni
síðan, unz nú má telja svo komið,
að hið gamla og að mörgu leyti
ákjósanlega hafnarstæði fullnægi
ekki lengur hafnarþörfum höfuð-
staðarins. Sem dæmi má nefna, að
oft er erfitt að tryggja öllum skip-
um afgreiðslu, sem til hafnarinn-
ar leita, enda er að meðaltali yfir
árið meira en eitt skip á hvert
viðlegupláss í höfninni. Þá hefur
enn ekki komið til framkvæmda
fullkomin skipting í fiski- og verzl-
unarhöfn, sem þó er mjög aðkall-
andi.
KRÖFUR.
Til þess að uppfylla þær kröfur,
sem nú eru gerðar til hafna, þarf
eftirfarandi atriðum að vera full-
nægt:
1. Hæfilega stórt sjávarsvæði,
sem liggur vel við siglingu og
er í vari eða auðvelt að verja
gegn úthafsöldum.
2. Nægilegt landssvæði, þar sem
bygging hafnarmannvirkja og
vörugeymslna er hagkvæm.
3. Svæðið þarf að liggja vel við
umferðaræðum, til þess að
auðvelt sé að koma vörum til
og frá höfninni með flutninga-
tækjum á landi.
Mikilvægt er, að framtíðarhöfn
hefur verið valinn .staður, sam-
hliða gerð aðalskipulagsins, þvíað
á þann hátt má telja mestar líkur
fyrir því, að tekizt hafi að tryggja
atriði 2 og 3, sem getið er um hér
að framan.
Þegar fólk hugsar um hafnir,
þá er algengt, að með því eigi
það einungis við sjávarsvæðið og
hafnarbakkann. Hin tvö atriðin,
þ. e. landrými og gott vegasam-
band, eru engu síður þýðingar-
mikil. Með því að hugleiða, að höfn
er aðeins áfangi í flutningakeðju
varnings frá framleiðanda til
neytanda, verður þetta hverjum
manni ljóst.
SUNDAHÖFNIN.
Sé hið nýja hafnarsvæði, svo-
kölluð Sundahöfn, athuguð með
áðurnefnd atriði í huga, kemur
eftirfarandi í ljós:
Sigling inn á Viðeyjarsund er
mjög greið. Eitt einasta sker, sem
til trafala gat talizt, hefur þegar
verið sprengt. Svæðið liggur í mjög
góðu vari fyrir úthafsöldu, og við
gerð hafnarmannvirkja á Ytra-
Viðeyjarsundi er fyrirhuguð gerð
hafnargarðs frá Laugarnestöngum
út á Pálsflak. Lengd hafnarbakka,
sem gera má í Sundahöfn frá Laug-
arnestöngum inn í Grafarvog, er
um 12 km. Miðað við tilboð í gerð
1. áfanga Sundahafnar er kostn-
aður mjög hagstæður í samanburði
við hafnargerðir hér á landi.
Allt landrými austan Kleppsveg-
ar, sem nú er óráðstafað, svo og
land, sem e. t. v. losnar, verður
tekið undir bcina eða óbeina hafn-
ar.starfsemi. Á hafnarbakka og
næsta nágrenni verða reistar hafn-
arskemmur, bakatil opin svæði
fyrir útigeymslu og þar upp af
vörugeymslur, sem ýmist hugsast
reknar af vöruafgreiðslum eða
innflytjendum. Bak við endilangt
hafnarsvæðið liggur Kleppsvegur-
inn, en safngata, sem liggur eftir
hafnarsvæðinu, verður tengd hon-
um á fjórum stöðum. Kleppsveg-
urinn veitir ,síðan mjög gott sam-
band við allar aðalumferðaræðar,
bæði um borgina sjálfa og ekki
síður til aðalumferðaræða út úr
borginni, bæði til austurs og suð-
urs.
Framkvæmdir við 1. áfanga
Sundahafnar hófst á s.l. hausti.
Samkvæmt verksamningi á fram-
kvæmdum að vera lokið 1. júní
1968, og standa vonir til þess,
að svo geti orðið.
Hér er um að ræða 379 m lang-
an hafnarbakka í Vatnagörðum,
með 8 m dýpi á stórstraumsfjöru.
Lengd hafnarbakkans er sú sama
og samanlögð lengd Miðbakk-
ans og Austurbakkans í gömlu
höfninni, en við þá hefur mikill
hluti kaupskipaflotans verið af-
greiddur til þessa. Þá má nefna,
að fyrsti vísir að iðnaðarhöfn er
að rísa í Artúnshöfða, þar sem
Sementsverksmiðja ríkisins hefur
fengið lóð til löndunar og pökk-
unar á sementi.
AÐSTAÐA INNFLYTJENDA.
Svo sem áður getur, verður bætt
aðstaða innflytjenda fólgin í mögu-
leikum til að reisa vörugeymslur í
næsta nágrenni hafnarinnar. Þeg-
ar eru nokkur fyrirtæki starfandi
þarna, að vísu flest í bráðabirgða-
húsnæði, og eitt stórt innflutnings-
fyrirtæki hefur þegar hafið bygg-
ingu á vörugeymslu á svæðinu.
Tollvörugeymslan er og í næsta
nágrenni.
Þá munu innflytjendur og allir
borgarbúar njóta þess hagræðis,
sem leiðir af bættri aðstöðu kaup-
skipaflotans.
Á síðustu árum hafa orðið mjög
stórstígar framfarir í flutnings-
tækni, sem allar miða að lækkun
á flutningskostnaði. Vegna legu
landsins er hlutfallslega stór
hluti vöruverðs flutningskostn-
aður. Af þeim ,sökum á íslending-
um að vera kappsmál, að hagnýta
þessar framfarir, jafnskjótt og
þær verða aðgengilegar.
AFANGAR OG ÁÆTLANIR.
Bygging stórfenglegra hafnar-
mannvirkja tekur langan tíma.
Fyrst í staðmunþessifyrstiáfangi
leysa brýnustu þörfina á auknu at-
hafnasvæði við höfnina vegna al-
mennra flutninga. Hluti af vöru-
flutningum mun áfram verða um
gömlu höfnina, svo og farþega- og
strandferðaflutningar. Stefnt er að
því, að fiskihöfnin flytji öll í nú-
verandi vesturhöfn, enda landrými
þar fyrir hendi.
Af öðrum brýnt aðkallaiidi verk-
efnum má nefna byggingu olíu-
hafnar og skemmtibátahafnar.