Frjáls verslun - 01.02.1974, Blaðsíða 61

Vörukynning fyrr og nú:
Auglýsingar á liðnum áratugum
Þegar athugaðar eru auglýs-
ingar í Reykjavíkurblöðunum
fyrir aldamótin siðustu sést
bezt hve stórfelldar breyting-
ar hafa orðið síðar á verzlunar-
háttum landsins. Auglýsingar
voru í bernskuskeiði um 1880.
Þær voru bæði litlar og óásjá-
legar, eins og blöðin sjálf, sem
þá komu út og voru fjórar
síður í mjög litlu broti. Þá
voru einnig notaðar ýmsar aðr-
ar aðiferðir við að auglýsa en
að setja þær í blöðin. Sumir
kaupmenn máluðu auglýsingar
á stokka og steina meðfram
þjóðveginum austur í sveitir
þannig að þær blöstu við aug-
um bændanna, sem voru aði
fara í lestaferðir til kaupstað-
arins.
Þjóðólfur var eitt helzta
blaðið um 1880, og var í hon-
um töluvert af auglýsingum af
ýmsum tegundum. Hann var
líka þá einskonar „Lögbirtinga-
blað“, og birtust í honum opin-
berar auglýsingar. Taxtinn fyr-
ir auglýsingar var: „í sam-
felldu máli með smálestri 2
aurar hvert orð, 15 stafa frek-
ast, með öðru letri eða setn-
ing 1 kr. 50 aur. fyrir þuml-
ung dálkslengdar. Borgun út
í hönd“.
Á þessum tíma voru engar
sérverzlanir til í Reykjavík,
heldur var mörgu ruglað sam-
an í búðunum. Langflestir
kaupmenn tóku íslenzkar af-
urðir, því að peningar voru
litlir til, eða keyptu ýmiskon-
ar vörur af sveitamönnum.
Eyþór kaupmaður Felixsson
auglýsir þá á þessa leið:
Hjá undirrituðum fæst ið nú
alkunna
gamalt Highland Whisky
með sama verði og áður: 1 kr.
80 a. heilflaskan.
Hiá sama verða og keypt
með háu verði tvinnað prjóna-
band samkempt hvítt með mó-
ra'uðu, dökkgráu eða svörtu,
líka einlitt mórautt band.
Eyþór Felixsson.
Eftii-farandi auglýsingar
sýna einnig vel hvernig varið
var venjum um greiðslur við-
skiptamanna, og hvernig hygg-
inn kaupmaður undirbjó við-
skiptavinina undir það þegar
vörur hans kæmu. Auglýsand-
inn er Þorlákur O. Johnson
kaupmaður, sem fyrstur allra
islenzkra kaupmanna notaði
Auglýsing sem tekið var eftir,
1924.
sér verulega mátt auglýsing-
anna og skildi þýðingu þeirra.
Auglýsingar hans voru oft
gamansamar og vel til þess
fallnar að ganga í augu al-
mennings.
Þannig auglýsti Þorlákur áð-
ur en hann fór utan til að
kaupa vörur:
„Með því að ég áforma að
bregða mér til Englands með
næsta póstskipi, sem fer héðan
6. maí n.k., vildi ég vinsam-
lega mælast til þess að mínir
skiptavinir, er borga mér vana-
legast í peningum, borguðu
mér skuldir sínar núna 'um
mánaðamótin.“
Rétt áður en Þorlákur legg-
ur svo af stað þann 6. maí
auglýsir hann:
ÆTÍÐ EITTHVAÐ NÝTT
Enn þá einu sinni finn ég skyldu
mína og þakka viðskiptamönnum
mínum fyrir verzlun þeirra, áriö sem
leið, og sérstaklega má ég minnast
meÖ þakklæti KVENFÓLKSINS, sem
ávallt kaupir hjá mér allskonar
gerð við frumstæðar aðstæður
vefnaSarvörur og fleira, þrátt fyrir
þá vaxandi keppni í verzluninni,
sem nú á sér stað í Reykjavík.
Sumir kaupmenn eru byrjaðir á
því að flytja töluvert af manufakt-
urvöru strax á vorin, löngu áður en
sumarið kemur; hlýtur því sú vara
oft og einatt að vera hentug eður
scm enskir kalla unreasonable, enda
er flest kvenföllc svo skynsamt að
biSa þangað til sumarvörumar
koma.
Nú bregð ég mér til Englands til
þess að útvega mér nýjar vörur og
kem aftur ef guð lofar 7. júní. Ég
mun enn sem fyrr gjöra mér far
um að vclja vörurnar eftir beztu
vitund, enda vita viðskiptamenn
mínir, að ég læt aldrei liggja hjá
mér birgðir af gömlum vörum, til
þess að blanda þcim ekki saman við
þær nýju.
FV 2 1974
61