Frjáls verslun - 01.09.1975, Síða 7

í stuttu máli
# Brezk ríkisfyrirtæki
eyða 20% of mikið
Verulega athygli hefur vakið að á
sama tíma og hinum almenna Breta er
sagt að herða sultarólina kemur í Ijós að
hið opinbera og ríkisfyrirtæki þar í
landi eyða 20% meira en allað er. Er
þetta mál í rannsókn. Bæði þar og ann-
ars staðar virðist tilhneiging til þess hjá
fyrirtækjum sem eru alger ríkiseign að
bjarga sér elcki upp á eigin spýtur held-
ur leita beint til ráðuneytis með öll sín
vandamál. Eru áreiðanlega dæmi um
þetta hér á landi einnig. Reynslan vii’ð-
ist betri af þeim félögunum sem rekin
eru á hliðstæðan hátt og hlutafélög á al-
mennum markaði.
# Olían og pundið
Tilhneigingar virðist gæta hjá olíu-
löndunum að óska eftir greiðslum í doll-
urum í ríkara mæli en áður í stað sterl-
ingspunda. Er þetta m. a. rakið til þess
að sum olíulöndin þurfi að greiða eign-
arnámsbætur til bandarískra fyrir-
tækja. Saudi-Arabía hefur þcgið um
(10% tekna sinna i dollurum en um 40%
í pundum en mun nú fara fram á til-
tölulega aukningu dollaragreiðslna. Þá
er verið að stofna banka í New York í
samvinnu milli Araba og Bandaríkja-
manna. Allt þetta er talið geta aukið á
crfiðleika sterlingspunds þannig að
gcngi þess falli á alþjóðamarkaði.
# Pant en ekki byrja
Dómsdagsspámennirnir hafa þagnað.
Elestir sjá að vandinn á liðandi stund
er að blása líl'i í efnahag þjóðanna en
ekki að spara til þess að heimurinn far-
ist ekki úr hráefna- og matvælaskorti.
En enginn hefur viljað byrja að þenja
seglin. Á þessu stigi virðist greinilegt að
tckist hefur að ná þeim tökum á ástand-
inu í iðnríkjunum stóru að krcppan
verði ckki meiri en orðin er. Hins vegar
getur dregist að úr rætist. Vestur-Þjóð-
verjar hafa haft gildan gjaldeyrisvara-
sjóð en ekki viljað örva efnahagslífið af
ótta við verðbólgu, Frakkar hafa einnig
farið varlega í sakirnar og Bandaríkja-
menn. Bi’etar geta sig lítið hi*eyft. Nú
hafa Vestur-Þjóðverjar og Fi’akkar snú-
ið við blaðinu og ákveðið að hefja sókn.
Bandai'íkjamenn segjast þegar liafa
gert of mikið enda þótt aði’ir liggi þeinx
á hálsi fyrir að liafa gert ol' lítið til að
hrinda efnahagshjólinu af stað.
# Stórverzlanir greiði með
smáverzlunum ?
I sumum löndum þykir fækkun vei*sl-
ana hafa keyrt úr liófi fram og í Sví-
þjóð hefur komið fram tillaga um að
leggja skatt á stórverslanir sem yrði
varið til stuðnings við minni verslanir.
Þetta er áreiðanlega erfitt í framkvæmd
en beinir athyglinni að því að heppilegt
kunni að vcra að gera upp við sig fyrir-
fram inn á hvaða brautir æskilegt er að
beina breytingum á starfsháttum versl-
unarinnar.
# Verða 20 þús. hlutafélög
leyst upp?
Nú er liðinn frestur sá sem hlutafé-
lögum í Danmörku var gefinn til að
gera vissar ráðstafanir í sambandi við
hlutafjáreignir sínar. Fæst þeirra hafa
farið cftir þessum fyrinnælum og ef hið
opinbera gerir alvöru úr fyrirætlunum
sínum gæti málssókn af þess hálfu leitt
til upplausnar um 20000 hlutafélaga þar
i landi.
# Skattamálin víða á döfinni
Það cr víðar en hér sem skattamálin
eru til umræðu. Þykja ýmsir frádrátt-
arliðir orðnir handahófskenndir og
koma þcim ríkustu lielst til góða. Bent
er t. d. á að blindur maður lái ekki frá-
drátt vegna liunds sem leiðir hann en
forstjórinn fái frádrátt fyrir lúxuskerr-
una sína. Þá hefur hin vaxandi verð-
hólga þar sem hér gert fjámmnamynd-
un í fasteignum og viðhald þeirra hag-
kvæmara en áður og eru ekki allir á
sama máli um ágæti þess. Hjá Norð-
mönnum er olian að sjálfsögðu kapítuli
út af fyrir sig. Hafa þeir nýlega scnt
frá sér skýrslu þar sem rciknað er með
mun hærri sköttum á oliuvinnslu en
fyrir verðsprengingar Arabaríkjanna.
FV 9 1975
7