Frjáls verslun - 01.09.1975, Page 67

Matvælaiðnaður
Stærsta iðngrein landsmanna
háð óvenju miklu eftirliti
verðlagsyfirvalda
40% vinnuafls í framleiðsluiðnaði á Islandi starfar við matvælaiðnað
Sú venja hefur myndast hér
á landi, að skipta matvælaiðn-
aði í nokkra flokka, sem er ekki
óeðlilegt, með tilliti til þess, að
hann er stærsta iðngrein lands-
manna. Giskað hefur verið á að
40 af hundraði þeirra, sem
vinna í framleiðsluiðnaði á ís-
Iandi, starfi við matvælaiðnað.
Stærsti hlutinn starfar í fisk-
iðnaði, sem er yfirleitt alltaf
talinn sérstaklega. Þá er al-
gengt að telja kjöt og mjólkur-
iðnað sér. Þessar starfsgredhar
falla undir flokka 201 til 204 í
atvinnuvegaflokkun Hagstofu
íslands. Númer 205 er niður-
lagning, niðursuða og reyking
matvæla. I þessum flokki koma
saman kjötvörur og innfluttar
og íslenskar fiskafurðir. Hvað
sem öllu líður, eru þessir vöru-
flokkar matvælaiðnaður og
jafnframt framleiðsluiðnaður.
Það sem hér verður fjallað
um frekar eru flokkar 206 til
213. í þessum flokkum er að
finna mjög fjöl'breytta fram-
leiðslu matvæla, sem er að
verulegu leyti unnin úr erlend-
um hráefnum.
ÓVENJUMIKIL FRAM-
LEIÐNI í ALMENNUM MAT-
VÆLAIÐNAÐI
Stærsta atvinnugreinin af
þessum er það sem kallað hefur
verið almennur matvælaiðnað-
ur. Þessi iðngrein er mjög fjöl-
breytt, en hefur þá sérstöðu að
hafa óvenju mikla framleiðni á
hvern einstakling, sem þar
vinnur. Þetta byggist á því að í
þessari grein eru mörg fyrir-
tæki, sem eru tækn.ilega há-
þróuð. Samkvæmt tölum frá
1972 var framleiðsla svipuð á
mann í almennum matvælaiðn-
aði eins og í álframleiðslu og
miklu hærri en í nokkurri ann-
arri iðngrein.
Stærstu flokkarnir í þessari
grein eru smjörlíkisgerð, kaffi-
gerð, framleiðsla og blöndun á
tilbúnu skepnufóðri. Þá bætist
nú í þennan flokk nýr iðnaður,
þar sem er framleiðsla á þang-
mjöli. Meðal annarra fram-
leiðsluvara í þessari grein má
nefna frystingu, þurrkun og
niðursuða ávaxta og grænmetis,
framleiðslu á sultu og safti,
majonesi, bökunarfeiti, bökun-
ardufti, bökunardropum, tóm-
atsósu og kryddvörum. Loks
má geta þess að súrsun hvals
heyrir undir þennan flokk.
VÍSITÖLULEIKUR
Yfirleitt er það sameiginlegt
öllum greinum matvælaiðnaðar
að þær eru undir óvenju miklu
I verksmiðjusal Coca Cola við Bæjarháls. Flöskurnar renna á færibandi úr jivottavél og gegnum-
lýsingu.
FV 9 1975
67