Frjáls verslun - 01.09.1976, Blaðsíða 18

þegar birgðir verða á þrotum
og afköst ekki nægilega mikil.
Samt er reiknað með að afköst-
in aukist árlega um 5% á um-
ræddu tímabili. Á árunum milli
1950 og 60 jókst álframleiðslan
í heiminum um 8% á ári að
meðaltali. Sérfræðingar í þess-
um efnum segja, að ein ástæðan
fyrir minna álframboði nú sé
hið viðtæka verkfall sem staðið
hefur hjá Alcan-verksmiðjun-
um í Kanada í a.m.k. tvo mán-
uði. Stewart Spector, kunnur
álsérfræðingur á bandaríska
verðbréfamarkaðinum, segir að
reikna megi með að pundið af
menn hafa gert samning við
franska álfélagið Pechiney um
kaup á verksmiðju sem á að
framleiða súrál. I kjölfar henn-
ar ætla þeir að byggja enn
eina álverksmiðjuna, sem eyk-
ur heildarframleiðslu landsins
um 500 þúsund lestir á ári.
Hin stóru álfélög Vesturlanda
hafa aðstoðað fjölmörg ríki við
að koma á fót álverum, en þau
hafa öll nema eitt verið treg
til að gera kaupsamninga við
þau undanfarið. Japanir eru
þeir einu sem m.a. hafa gert
samning við Venezuela og fleiri
ríki. Álframleiðslan í Japan er
nokkuð og mun lítið hækka á
næstunni. Bandaríska álfélagið
Alcan hefur gert samning við
franska félagið Pechiney um
sameiginlega tilraunaverk-
smiðju, sem á að framleiða 20
lestir á dag af súráli, sem unn-
ið er úr leir með sérstakri sýru-
aðferð.
# Orkan er alvarlegasta
vandamálið
Áliðnaður er afar orkufrekur
og nú verða stóru framleiðend-
Frá
álveriuu
í
Straumsvík.
áli hækki í 50 cent snemma á
næsta ári og verði komið í 55
cent í lok 1977. Þegar verðið
verður orðið 55 cent fyrir pund-
ið, verður áliðnaðurinn búinn
að ná sér það vel á strik, að
mati framleiðendanna, að hægt
verður að fjárfesta á ný í nýj-
um eða stækkuðum verksmiðj-
um.
• Sovétmenn vilja
enn meira
Sovétríkin framleiða þegar
mikið af áli, en yfirvöld vilja
auka það magn' talsvert, eða
raunar um 25—30%. Sovét-
að verða allt of dýr vegna þess
að olía er notuð sem orkugjafi
álvera þar í landi. Ástæðan
fyrir kauptregðu stórfyrirtækj-
anna er sögð vera fjárhags-
örðugleikar þeirra.
# Leitað að nýjum
hráefnum
Eftir að framleiðsluríkin
hækkuðu verðið á boxít fyr-
ir nokkrum árum, hafa stóru
álfélögin leitað að nýjum hrá-
efnum, en um leið reynt að
kaupa boxítið frá fleiri lönd-
um. Þetta hefur orðið til þess,
að hráefnisverðið hefur lækkað
urnir að leita að ódýru afli til
að knýja nýjar álverksmiðjur.
Ljóst er, að orkan í V-Evrópu
(að íslandi undanskyldu) og
Norður-Ameríku, er á þrotum.
Talsmenn stóriðjanna segja, að
það verði að fara varlega í að
gera áætlanir um álver í Mið-
austurlöndum, þar sem enn er
nóg af ódýrri olíu og jarðgasi,
bæði vegna þess að hráefnið
gæti hækkað fyrirvaralaust og
allt vinnuafl er dýrt á af-
skekktum stöðum oliurikjanna.
Alcan kannar t.d. möguleik-
ana á að nota kjarnorku til að
knýja álver, en af sliku getur
ekki orðið fyrr en í fyrsta lagi
á miðjum níunda áratugnum.
18
FV 9 1976