Frjáls verslun - 01.10.1978, Blaðsíða 18

innlent
Tollkrít: Verulegur sparnaður
— lægra vöruverð
Nefnd um tollamál
skilaði nýlega áliti
sínu og leggur ein-
dregið tii að veittur
verði greiðslufrestur
á aðflutningsgjöldum
Að öllu meðtöldu er talið að
unnt sé að spara allt að einum
milljarði króna á ári, beint og ó-
beint, vegna áhrifa tollkrítar. Er
þetta niðurstaða nefndar, sem
gert hefur rannsókn á innflutningi
til landsins, greiðslu tolla og ann-
arra aðflutningsgjalda. Er þarna
átt við heildarsparnað og hann þá
miðaður við þann innflutning, sem
hagtölur sýna um þessar mundir.
Samkvæmt ákvörðun Matthías-
ar Á. Mathiesen, fyrrverandi fjár-
málaráðherra, hefur undanfarið
rúmt ár starfað nefnd manna til
þess að endurskoða gildandi lög
og reglur um tollheimtu og tolleft-
irlit. Nefndina skipuðu þeir Halldór
V. Sigurðsson, ríkisendurskoð-
andi, Björn Hermannsson, toll-
stjóri, Júlíus Sæberg Ólafsson,
framkvæmdastjóri, Hjalti Pálsson,
framkvæmdastjóri og Ásgeir Pét-
ursson, sýslumaður, sem jafnframt
var skipaður formaður nefndar-
innar.
Sparnaður kemur fram á nokkuð
löngum tíma
J. Ingimar Hansson, rekstrar-
verkfræðingur, vann að ýmsum
athugunum og greinargerö um
tollamál fyrir nefndina. í henni
kemur fram að samkvæmt rök-
studdum sparnaðaráætlunum sé
talið unnt aö spara 800— 900 mill-
jónir kr. á ári vegna áhrifa tollkrítar
en þá séu ótaldir ýmsir smærri lið-
ir, sem erfitt sé að festa hendur á
hvern fyrir sig. Sparnaður þessi
myndi koma fram á nokkuð löng-
um tíma eftir því sem aðilar aðlög-
uöu vinnubrögö sín aö nýjum að-
stæðum.
Nefndin telur í samræmi við álit
J. Ingimars Hanssonar, að unnt
væri aö taka upp tollkrít án þess að
geröar væru breytingar á útleys-
ingu vöru, aðrar en þær, að tollur-
inn væri lánaður í ákveðinn tíma.
Slík tollkrít hefði eingöngu áhrif á
geymslutíma vöru. Er þá rétt að
taka tillit til þessara atriða:
— Styttist geymslutími vöru hjá
farmflytjanda fæst ódýrari
geymsla og meðferð. Erfitt er aö
spá, hve mikil sú stytting yrði. Gert
er ráð fyrir einni viku.
— Lækkun yrði á vaxtakostn-
aði, ef heildarbirgðir vöru í landinu
minnkuðu. Gert er ráð fyrir einnar
viku styttri geymslutíma.
Sparnaður af því aö varan
stöðvast einni viku skemur í hafn-
arskemmum er alls talinn nema um
550 milljónum króna. Þar af eru
300 milljónir vegna minni með-
ferðar vörunnar sjálfrar, 200 mill-
jónir vegna vaxta og ca. 50 mill-
jónir vegna minni tjónahættu.
Áhrif á verðlagsþróun og efna-
hagsjafnvægi
Nefndin hefur kannað, hvaða
áhrif tollkrít kynni að hafa á verð-
lagsþróun og efnahagsjafnvægi.
0-10000 250
10000-100000 850 10
100000-1 millj. 1400 110
1 — 10 millj. 770 220
10— 100 mlllj. 40 80
100-1000 millj. 10
1000 millj eða meira
Alls 3310 430
Var Ólafur Davíðsson, hagfræð-
ingur hjá Þjóðhagsstofnun, feng-
inn til að athuga þetta efni meö
nefndinni. Nefndin telur hér fyrst
og fremst skipta máli, að í fyrstu
dragi tollkrít úr tekjum ríkissjóðs
og valdi þannig nettóútstreymi fjár
úr ríkissjóði. Á hitt beri þó sérstak-
lega að líta í þessu sambandi að
þar á móti dragi að nokkru marki
úr útlánum bankanna til þeirra
atvinnuaðila, sem standa fyrir inn-
flutningi landsmanna á varningi og
yröi þa rýmra um útlán til annarra
atvinnuvega. Trúlega fylgdu þess-
um ráðstöfunum þó einhver
þensluáhrif.
I álitsgerð Ólafs Davíössonar
segir m. a. um þetta efni: „Þegar til
lengdar lætur og kerfið er komiö í
gang, má búast við að nokkur
aukning verði á útstreymi fjár úr
ríkissjóði vegna þessa ár frá ári
með aukningu innflutnings og
hækkandi innflutningsverði. Mikil-
vægt er að ætlað sé fyrir þessu á
fjárlögum og tekna aflaö til þess að
standa undir þessu til þess að það
valdi ekki aukinni peningaþenslu,
t. d. með auknum yfirdrætti ríkis-
sjóös í Seölabanka. Ef vel er séð
fyrir þessu ættu peningaleg áhrif
gjaldfrests ekki að þurfa að raska
20 30 350 10 Alls 250 870 1540 1350
320 150 60 650
25 35 110 180
5 10 15
735 200 180 4855
Flokkun innflytjenda eftir innflutningsverðmæti og fjölda af tollskýrsl-
um 1977
Skýrslufjöldi 1-8 8-15 15-75 75-150 150o.fl.
Innflutningur
Cif krönur
18