Frjáls verslun - 01.08.1979, Blaðsíða 34

fyrirtækjum og stofnunum til þess
að vinna bókhald og, í sumum til-
vikum, verkfræðilega útreikninga.
Þessar tölvur kosta frá 2,5 mkr og
uppí 12-15 mkr. eftir því hve mörg
og hvernig jaðartæki eru keypt
með þeim. Það er einmitt í sam-
bandi við smátölvurnar sem mest
er selt af jaöartækjum. Smátölvur
voru upphaflega hannaðar fyrir
framleiðslustýringu í iðnfyrirtækj-
um og aðalástæðan fyrir því að
þær hafa síðan verið aðlagaðar
pörfum viðskiptalífsins er sú, að
pær eru miklu ódýrari en stærri
tölvurnar sem þær leystu af hólmi.
Dæmigerðar smátölvur eru Bur-
roughs B 80, Sperry Univac
V77-800 og 370, IBM Series/1 og
auk þess nýjar smátölvur í 5 mis-
munandi útfærslum sem IBM er að
hefja sölu á, Digital PDP-11, Oli-
vetti P6060 og Wang 2200 línan.
„Microcomputers", við getum
kallað fyrirbæriö örtölvur, þótt það
gefi ekki rétta mynd af þessum
tækjum, sem geta verið talsvert
fyrirferðarmikil, a. m. k. á við stærri
ritvél og síðan niður í nánast ekki
neitt. Þessar tölvur eru sem óðast
að ryðja sér rúms á markaðinum.
Þær eru byggðar á svokölluðum
„microprocessors" sem nú eru
mikið notaðir sem grundvallarein-
ingar í fjölbreyttu úrvali tækja, allt
frá rafeindaúrum til rannsókna-
tækja og stýritækja í framleiðslu-
rásum.
Munurinn á örtölvu og smátölvu
er að örtalvan byggir á notkun
hexadesimal tákneininga (8 byte
bits). Þær eru seinvirkari en smá-
tölvur (minicomputers), sá munur
felst t. d. í að vinnsluhraði smá-
tölva er gjarnan mældur í micro-
sekúndum en örtalva í millisek-
undum án þess að mismunur
þessara mælieininga segi til um
mismuninn á vinnsluhraöanum.
Allavega eru örtölvur ekki sein-
virkari en þaö, að þeim er spáð
mikilli útbreiðslu um allan heim á
næstu árum. Ástæðan er fyrst og
fremst sú að þær eru miklu ódýrari
í innlTaupum, þær geta unnið fjöl-
breyttustu verkefni, forrit eru að
verða aðgengilegri og ódýrari,
sérstaklega bindast vonir við nýtt
tölvumál í því sambandi, sem
nefnist PASCAL, og síðast en ekki
sízt fer úrval jaðartækja hraðvax-
andi fyrir örtölvur.
Sem dæmi um örtölvur (micro-
computers mætti nefna Digital
Tölvutækni í verzlun:
Til hvers eru þessar rendur?
Þeir eru margir sem hafa velt því fyrir sér hversvegna mikið
af bandarískum vörum sem hingað berast eru með sérkenni-
legri merkingu sem lítur út eins og mismunandi breiðir tindar í
brotinni hárgreiðu. Þessi merki eru t.d. á allflestum banda-
rískum tímaritum.
Hér er á ferðinni sú tölvutækni sem nú þykir ómissandi í
hverri meðalverzlun vestur í Bandaríkjunum og reyndar víðar.
Það eru ekki nema rúm 5 ár síðan afgreiðslutölvur fóru að
útrýma búðarkössum í smásöluverzlunum þar vestra, eða
greiðslureiknar eins og þessi tölvubúnaður mun kallast hér-
lendis.
Við greiðslureikna eru tengdir skynjarar (scanners) sem
lesa sjálfvirkt þegar ákveðnum táknum er rennt undir Ijósop.
Þannig er hver vörutegund með ákveðið númer eða tákn, sem
sett er á umbúðirnar hjá framleiðenda. Verzlunarfólk losnar
alveg við verðmerkingu í verzluninni, að öðru leyti en því, að
hillur eru verðmerktar. Þessi merking frá framleiðenda er þó
ekki verðmerking. Hér er aðeins og ákveðna tegundarflokkun
að ræða, hver vara hefur sitt númer og síðan tekur tölvan eða
greiðslureiknirinn við. Verð er skráð inná minni tölvunnar, þ.e.
verð á hverri einingu hvers tegundarnúmers. Þegar vörunni er
brugðið undir skynjarann, sem er tengdur tölvunni, kemur
verðið beint úr minninu og tölvan leggur sjálfvirkt saman eftir
því sem afgreiðslufólkið matar skynjarann. Á þennan hátt er
hægt að sleppa við að slá inn á lyklaborð greiðslureiknisins
við afgreiðslu nema þegar fleiri en eitt stykki er af sömu vöru
t.d. 8 smjörstykki, þá er stykkinu brugðið undir skynjarann og
stutt á teljarann 8 í tölvunni.
Það sem snýr að afgreiðslunni er einungis einn liður í
þessari tækni eða hagræðingu. Um leið og stöðluð vöru-
merking er komin inn á tölvuminni í verzluninni er um leið
hægt að láta tölvuna annast lagerskráningu og raunar dag-
legar vörupantanir. Þessa tækni er einnig búið að taka upp í
öðrum löndum, t.d. í Þýzkalandi og í Bretlandi. Hérlendis er
þetta spurning um tíma, þessi tækni mun verða tekin upp í
stærri verzlunum í Reykjavík áður en langt um líður.
34