Frjáls verslun - 01.07.1999, Blaðsíða 50

Rannveig Rist, forstjóri ísals, ev í þridja scbíí. Rannveig varó forstjóri Athafnakonan í Stykkishólmi, Rakel Olsen,forstjóri og aóaleigandi Sig-
ísals í ársbyrjun 1997 og hefur síðan verið mjög áberandi stjórnandi urðarÁgústssonar, er ífjórða sæti listans. Rakel er stærsti einstaki hlut-
í viðskiptalífinu. hafinn í SH.
isvert því það færist í vöxt að forstjórar og
framkvæmdastjórar fari fram á hlutdeild í
hagnaði — eða að fyrirtækin bjóði þeim
slík kjör. Þetta eru nýmæli sem skotið hafa
upp kollinum á allra síðustu árum. Enn
vantar þó mikið upp á að þau séu orðin al-
menn regla. Teikn eru á lofti um að á
þessu verði nokkur breyting á
allra næstu árum og að laun ,
flestra forstjóra verði árang-
urstengd.
sérstaka umbun, sem t.d. er tengd dugnaði
í sölu. Aukin umsvif á hlutabréfa- og
skuldabréfamarkaði kristallast því í tekjum
þeirra. Á vissan hátt kemur á óvart að tekj-
ur lögfræðinga hafi aukist um 121 þúsund
kr. á mánuði á síðasti ári og lækna um 108
þúsund kr. á mánuði. Meðaltekjur lækna
Fylgni við launavísitölu Því
má skjóta hér inn að í vikuritinu
Vísbendingu, sem fjallar um við-
skipti og efnahagsmál, var á dög-
unum íjallað um fylgnina á milli
tekna forstjóra og almennra
launahækkana. Skoðaðar voru
tekjur forstjóra fjögurra stórfyrir-
tækja; Eimskips, Skeljungs, SH
og Flugleiða, tíu ár aftur í tímann,
eða til ársins 1989 — og var byggt
á upplýsingum úr könnunum
Fijálsrar verslunar. I ljós kom að
meðaltekjur forstjóra fyrirtækj-
anna fjögurra íylgdu hækkun
launavísitölunnar nákvæmlega eft-
ir. Fylgnin sú er raunar sláandi
mikil!
1.
2.
3
4.
5.
8.
9.
10.
11.
12.
Flokkur
Atvinnustjórnendur..........
Stj. fjármálafyrirt.........
Ýmsir úr atvinnulífinu......
Næstráðendur (millistj.)....... 431 Þus'
Alþingismenn og ráðh........... 363 Þus'
og forstj. ríkisf.. 434 Þys-
396 þús.
Embættism.
Lögfræðingar...
Endurskoðendur.
Læknar.........
Tannlæknar....
13. Flugmenn.......
14. Lyfsalar.......
15. Verkfræðingar.
16. Prestar.......
17. Skólamenn.....
Ár'97 Ár'98 I
630 þús......... 686 þús.
615 þús......... 713 þús
637 þús......... 627 þús.
484 þús.
... 401 þús.
.... 472 þús.
517 þús.
550 þús......... 562 þús.
506 þús......... 614 þús.
427 þús......... 439 Þus
479 þús......... 536 þús.
620 þús......... 443 Þus-
456 þús......... 488 þús.
316 þús......... 337 þús.
316 þús......... 368 þús
Tekjur nokkurra hópaí könnumnm.
lœknar hœkka mikið á milli ara.
i. Takið eftir hvað lögfrœðmgar og
Stjórnendur fjármálafyrirtækja Varð-
andi aðra tekjuhópa í könnuninni vekur
mikla athygli hvað stjórnendur í fjármála-
fyrirtækjum, lögfræðingar og læknar
hækkuðu mikið frá árinu áður. Þannig
hækkuðu tekjur æðstu stjórnenda sem
millistjórnenda í fjármálafýrirtækjum að
jafnaði um 100 þúsund kr. á mánuði og
voru meðaltekjur þeirra um 713 þúsund kr.
á mánuði. í verðbréfafyrirtækjunum tiðkast
afkastahvetjandi kerfi i auknum mæli og fá
stjórnendur þeirra og margir starfsmenn
eru núna um 614 þúsund kr. á mánuði og
lögfræðinga um 517 þúsund kr. Loks vek-
ur athygli að lyfsalar lækka enn eitt árið í
tekjum og er víst að æ harðnandi sam-
keppni á þessum markaði hefúr dregið
verulega úr hagnaði margra apóteka.
Nálgast 500 bús. hr. múrinn Nokkuð
hefur fjölgað í hópi millistjórnenda í könn-
uninni. Ef marka má viðbrögð við könnun-
inni vekja tekjur fólks í þessum hópi hvað
mesta athygli. Millistjórnandi ber sig eðli-
lega grimmt saman við aðra millistjórnend-
ur innan sama íýrirtækis sem og annarra
fyrirtækja. Og almennir starfsmenn bera
sig síðan aftur saman við millistjórnend-
urna. Þannig rekur þetta sig koll af kolli. Ef
eitthvert fyrirtæki rekur ómarkvissa launa-
stefhu, til dæmis með því að hafa milli-
stjórnendur sína á mjög mis-
jöfnum launum, geta upplýs-
ingar um þennan tekjuhóp
verið viðkvæmari en aðrar í
könnuninni. Engu að síður er
niðurstaðan sú að meðaltekj-
ur þessa hóps hækkuðu um
53 þúsund. á mánuði að jafn-
aði á síðasta ári og námu 484
þúsund kr. á mánuði. Milli-
stjórnendur nálgast því
óðum 500 þúsund kr. múrinn
og af þeim eru nær 70%, eða
tveir af hverjum þremur,
með tekjur yfir 400 þúsund
kr. á mánuði. Með öðrum
orðum; þegar millistjórn-
andi ræður sig til starfa til
nokkuð öflugs fyrirtækis
má ganga út frá því sem
vísu, þegar rætt er um kaup
hans og kjör, að hann fari
fram á að minnsta kosti um
400 þúsund kr. í tekjur á mánuði — og
varia er nokkur leið að fá hann undir 300
þúsund krónum á mánuði.
Áréttað skal í lokin að tekjukönnunin
byggist á álögðu útsvari eins og það birtist
í álagningarskrám. Fjármagnstekjur koma
á engan hátt inn í dæmið enda reiknast
þær ekki inn í útsvars- og tekjuskattsstofn-
inn. Ymsir í könnuninni, sem eru sterkir
fjármagnseigendur í gegnum hluti sína í
fyrirtækjum, eru því að hafa verulegar fjár-
magnstekjur og greiða af þeim sérstakan
10% fjármagnstekjuskatt þótt það komi
ekki fram í þessari könnun. ffl
50