Morgunblaðið - 24.01.2001, Síða 14

FRÉTTIR
14 MIÐVIKUDAGUR 24. JANÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ÓLAFUR Ólafsson, formaður
Félags eldri borgara í Reykjavík,
setti fundinn og sagði að fram-
undan væri stríður tími málaferla
öryrkja og eldri borgara til að ná
fram sínum rétti. Hann gaf því
næst Garðari Sverrissyni, for-
manni Öryrkjabandalagsins, orðið
sem þakkaði fundargestum og
verkalýðsforingjum og eldri borg-
urum þá samstöðu sem þeir sýndu
með komu sinni til að leggja félag-
inu lið í baráttunni við „harðsvíruð
og spillt stjórnvöld, í baráttu við
fólk sem fótum treður leikreglur
lýðræðisins og hefur vanvirt allar
reglur sem eiga að tryggja lýð-
ræðislega stjórnskipan og réttar-
öryggi þjóðarinnar.“ Garðar sagði
„misbeitingu valdsins“ svo alvar-
lega að óhjákvæmilegt hefði verið
að forystumenn stærstu félaga-
samtaka landsins tækju höndum
saman til að mótmæla „þeim yf-
irgangi og árásum“ sem nú stæðu
yfir. Garðar var ómyrkur í máli og
sagði að yrði frumvarpið sam-
þykkt myndi 23. janúar 2001 verða
minnst sem svartasta dags í
stjórnmálasögu íslenska lýðveldis-
ins. „Þess vegna er afar brýnt að
við sýnum þessu fólki í eitt skipti
fyrir öll að við munum ekki hlíta
því að það sé komið fram við okk-
ur eins og réttlausa niðursetn-
inga.“ Garðar sagði að til að árétta
þennan vilja hefðu þeir
sem fundinn ávörpuðu
strengt þess heit að láta
fundinn marka upphafið
að sameiginlegri bar-
áttu „fyrir mannsæm-
andi almannatrygging-
um á Íslandi“.
Baráttunni
ekki lokið
Sjöfn Ingólfsdóttir,
varaformaður BSRB,
tók næst til máls og
lýsti fyrir hönd BSRB
yfir stuðningi við bar-
áttu öryrkja. „Sameig-
inlega eigum við í bar-
áttu sem tekur til allra
samtaka, verkalýðs-
hreyfingarinnar allrar,
alls launafólks, allra
þeirra sem vilja beita
sér fyrir jöfnuði og
félagslegum rétting-
um,“ sagði Sjöfn og
áréttaði að öryrkjar
byggju við svo bág kjör
að enginn annar þjóð-
félagshópur stæði verr
og að það væri óskilj-
anlegt að „menn gangi
eins langt og raun ber
vitni til að hafa af því
fólki, sem býr við
lægstu tekjur í landinu, réttmætar
greiðslur sem dómstólar hafa úr-
skurðað að því beri.“
Eiríkur Jónsson, formaður
Kennarsambands Íslands, sagðist
stundum finnast eins og búið væri
að segja allt sem segja þyrfti um
dóm Hæstaréttar í sk. öryrkja-
máli, „mér finnst líka eins og nær
allir skilji málið að frátöldum ráð-
herrum og stjórnarþingmönnum
sem skilja það hreint ekki.“ Eirík-
ur sagði málið allt snúast um
mannréttindi og hvort við eigum
að hafa ein lög í landinu. „Þetta
mál snýst um það hvort lágmarks-
bætur til öryrkja skuli skertar
vegna tekna maka þegar aðrar
bætur eru ekki skertar á sömu
forsendum. Er það til of mikils
mælst að einstaklingur njóti
þeirra grundvallarmannréttinda
að teljast einstaklingur þrátt fyrir
að hann hefji sambúð eða stofni til
hjúskapar. Í þessu máli hefur rík-
isstjórnin ákveðið að slíta í sundur
friðinn og segja öryrkjum stríð á
hendur. Samstaða þjóðarinnar
með öryrkjum kemur ríkisstjórn-
inni ef til vill á óvart en þjóðinni er
misboðið, ríkisstjórnin hefur sært
réttlætistilfinningu fólksins í land-
inu.“ Eiríkur lauk svo máli sínu
með þeim hvatningarorðum til
fundarmanna að baráttunni væri
hvergi nærri lokið.
„Allir njóti mannréttinda en
ekki einhverjir útvaldir“
Björk Vilhelmsdóttir, formaður
Bandalags háskólamanna, sagði
þjóðina vilja að allir nytu mann-
réttinda en ekki einhverjir útvald-
ir og sagði: „Þjóðin vill ekki að ör-
yrkjar verði öreigar. Málefni
öryrkja, mannréttindi, er mál okk-
ar allra. Þau grundvallarsjónarmið
þarf að hafa að leiðarljósi að líf-
eyrisþegar sem ekki geta aflað sér
tekna vegna sjúkdóma, fötlunar
eða aldurs séu ekki háðir sínum
nákomnustu um nauðsynjar. Sam-
kvæmt stjórnarskrá landsins eru
öryrkjar líka fólk – bæði með rétt-
indi og skyldur.Við styðjum vorn
rétt til að lifa eins og menn, stönd-
um á þeim rétti og þá er sigurinn
okkar.“
Halldór Björnsson, varaforseti
Alþýðusambands Íslands, tók í
sama streng en sagði gagngera
endurskoðun á almannatrygginga-
kerfinu og skattkerfinu einnig-
nauðsynlega svo hægt verði að
bæta kjör einstaka hópa í gegnum
skatta og bætur. „Þingmenn þjóð-
arinnar eru að taka grundvallar-
ákvarðanir um lífskjör og sjálf-
stæði fjölda einstaklinga. En þeir
eru líka að taka
ákvörðun um það
hvaða virðingu þeir
vilja sýna okkur hinum
og þeim félagslegu
réttindum sem við telj-
um okkur eiga. Við bíð-
um eftir svari stjórn-
valda eftir ítrekuðum
óskum um að taka
höndum saman um að
byggja upp til framtíð-
ar velferðar- og al-
mannatryggingakerfi
jöfnuðar og réttlætis.“
Benedikt Davíðsson,
formaður Landssam-
bands eldri borgara,
sagði að dómsorð
Hæstaréttar væri
stutt, einfalt og skýrt.
„Í mínum huga er
einnig augljóst að það
lögbrot sem framið var
gagnvart þessum hópi
öryrkja var líka framið
gagnvart þeim sem
eins var statt fyrir
tekjulega og í hjúskap-
arlegu tilliti í hópi aldr-
aðra.“ Benedikt sagði
að á þetta yrði látið
reyna á næstunni.
„Augljós sannindi
liggja á borðinu, ein-
faldur dómur sem ekki þurfti nein
sérstök ný lög til að framkvæma.“
Séra Halldór Gröndal sleit fund-
inum og hvatti fundarmenn til að
fylkja liði að Alþingi þar sem verið
var að afgreiða hið umdeilda frum-
varp. Á fimmta hundrað fundar-
gestir brugðust vel við, tendruðu
kyndla og gengu á Austurvöll þar
sem þeir stilltu sér upp og hróp-
uðu „Við mótmælum öll!“
Á fimmta hundrað gestir á mótmælafundi Öryrkjabandalags Íslands
Ólafur Ólafsson, séra Halldór Gröndal og Garðar Sverrisson stinga
saman nefjum fyrir fullu Ráðhúsi.
„Svartasti
dagur í
sögu lýð-
veldisins“
Öryrkjar fjölmenntu í Ráðhús
Reykjavíkur í gær þar sem opinn baráttu-
fundur Öryrkjabandalagsins var haldinn.
Tilefni fundarins var óánægja Öryrkja-
bandalagsins og forystu ýmissa
hagsmunasamtaka með viðbrögð
ríkisstjórnarinnar við dómi Hæstaréttar
Hátt á fimmta hundrað manns stóð og mótmælti fyrir framan Alþingi.
Morgunblaðið/Þorkell
Táknræn mótmæli vegna tekjutengingar örorkubóta.
Á RÍKISSTJÓRNARFUNDI í gær
var samþykkt að leggja fram á Al-
þingi, sem stjórnarfrumvarp, frum-
varp Sólveigar Pétursdóttur dóms-
málaráðherra til laga um breytingu á
almennum hegningarlögum. Laga-
breytingin felur í sér rýmkun á
reglum hegningarlaganna um refsi-
lögsögu til samræmis við samning
um öryggi starfsmanna Sameinuðu
þjóðanna, sem fyrirhugað er að Ís-
land verði aðili að, samkvæmt því
sem fram kemur í athugasemdum
með frumvarpinu.
Lagt er til að við 6 gr. laganna,
sem fjallar um refsingar eftir ís-
lenskum hegningarlögum fyrir brot
utan íslenska ríkisins, bætist nýr
töluliður, sem felur í sér að refsa
skuli fyrir háttsemi sem greini í
samningnum. Þannig verði unnt að
refsa eftir íslenskum lögum fyrir
brot sem falla undir samninginn.
Samkvæmt samningnum skal
hvert aðildarríki gera þær ráðstaf-
anir sem nauðsynlegar kunna að
vera í því skyni að ákvarða lögsögu
sína yfir þeim glæpum sem falla und-
ir samninginn að því er varðar mál
þar sem meintur árásarmaður er
staddur á yfirráðasvæði aðildarrík-
isins og það framselur hann ekki til
annars aðildarríkis.
Samningur um öryggi
starfsmanna SÞ
Kallar á
breytingar
á hegning-
arlögum
♦ ♦ ♦
ÞRJÁR af fjórum starfsstöðvum
þrotabús fjarvinnslufyrirtækisins
Íslenskrar miðlunar á Vestfjörðum
hafa nú verið seldar. Vestmark á Ísa-
firði hefur keypt stöðina þar í bæ og
Netver á Raufarhöfn keypti starfs-
stöðina í Bolungarvík. Fyrr í vetur
keypti Fjarvinnslan Suðureyri stöð-
ina á þeim bæ. Starfsstöðin á Þing-
eyri er óseld en samkvæmt frásögn
Bæjarins besta á Ísafirði hafa við-
unandi tilboð ekki borist í þá stöð.
Þrotabú Íslenskrar
miðlunar
Þrjár af fjórum
starfsstöðvum
seldar
NÝJAR vegsprungur, sem raktar
eru til Suðurlandsskjálftanna í júní
sl. hafa myndast á þremur svæðum á
Suðurlandsvegi í haust og vetur.
Sprungurnar, sem sumar ná þvert
yfir veginn, mynduðust á tímabilinu
júlí til desember sl. Þær eru allar
minna en 1 cm á breidd, að sögn
Bjargar Pétursdóttur, mannvirkja-
jarðfræðings hjá Rannsóknamiðstöð
Háskólans í jarðskjálftaverkfræði á
Selfossi.
8–10 sprungur eru í sigdal á svæði
norðan við Dælarétt, þ.e. miðja vegu
milli Þjórsárbrúar og Skeiðavega-
móta, 10–20 sprungur á svokölluðu
Mókeldusvæði, rétt austan við Bitru
og 3–4 sprungur rétt austan við
Þjórsárbrú.
Björg kannaði veginn í desember
ásamt Valdimar Sigurjónssyni, eft-
irlitsmanni Vegagerðarinnar á Sel-
fossi, en hann hafði kortlagt sprung-
ur á veginum í júlí og voru
umræddar sprungur þá ekki komnar
fram. Valdimar telur þó nýju
sprungurnar ekki það breiðar að
þær kalli á viðgerð á veginum.
Nýjar veg-
sprungur rakt-
ar til Suður-
landsskjálfta
♦ ♦ ♦