Morgunblaðið - 16.03.2001, Qupperneq 76

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 FÖSTUDAGUR 16. MARS 2001 VERÐ Í LAUSASÖLU 165 KR. MEÐ VSK.
VERKFALL félaga í Sjómannasam-
bandi Íslands og Vélstjórafélagi Ís-
lands hófst kl. 23 í gærkvöldi og hjá
Farmanna- og fiskimannasambandi
Íslands á miðnætti. Eina mínútu yfir
tólf á miðnætti gekk síðan í gildi verk-
bann sem útgerðarmenn hafa sett á
sjómenn. Fundur stóð enn yfir hjá
ríkissáttasemjara þegar Morgunblað-
ið fór í prentun í nótt og var jafnvel
búist við að hann stæði eitthvað fram
eftir nóttu.
Samkvæmt upplýsingum Tilkynn-
ingaskyldunnar á miðnætti voru þá
um 170 skip á sjó. Dagróðrabátar
voru flestir komnir að landi og mörg
önnur skip á landleið. Sjómannasam-
bandið áréttaði í gær að þær útgerðir
sem ekki virtu ákvæði um að veiðar-
færi ættu að vera komin úr sjó kl. 23
ættu á hættu að vera sektaðar sam-
kvæmt kjarasamningum. Trillukarlar
mega róa í verkfallinu og frá Grinda-
vík róa t.d. um 20 trillur með línu.
Verkfallið tekur til allra skipa
stærri en 12 tonna og nær til á sjö-
unda þúsund sjómanna í Sjómanna-
sambandi Íslands, Vélstjórafélagi Ís-
lands og Farmanna- og fiski-
mannasambandinu. Að auki má gera
ráð fyrir því að fimm til sex þúsund
manns við fiskvinnslu í landi verði fyr-
ir barðinu á verkfallinu. Verkfallið
hefur víðtæk áhrif á veiðar og vinnslu
sjávarafla.
Áhrifanna gætir strax á loðnuflot-
anum en um 150 þúsund tonn eru eftir
af loðnukvótanum eftir að sjávarút-
vegsráðherra staðfesti í gær tillögu
Hafrannsóknarstofnunar um aukn-
ingu loðnukvótans um 100 þúsund
tonn.
Mjög góð loðnuveiði var í gær aust-
an Ingólfshöfða og kepptust skipin
við að fylla sig áður en verkfall hæfist.
„Það er mokveiði og mjög blóðugt að
þurfa að hætta veiðum, alveg skelfi-
legt. Nú er loksins farið að mokveið-
ast úr austurgöngunni og það væri
hægt að veiða úr henni 7 til 10 daga í
viðbót,“ sagði Jón Axelsson, skipstjóri
á Júpíter ÞH, í gær.
Þetta er í fjórða sinn sem sjómenn
hefja verkfall á síðustu sjö árum. Í
janúar 1994 stóð verkfall yfir í tæpar
tvær vikur og var bundinn endir á það
með setningu bráðabirgðalaga. 1995
hófst verkfall á fiskiskipaflotanum 25.
maí og tókust samningar eftir 22 daga
verkfall. Verkfall hófst á fiskiskipa-
flotanum 2. febrúar 1998 sem sjó-
mannasamtökin frestuðu til 11. febr-
úar. Það hófst á ný 15. febrúar og stóð
til 27. mars þegar miðlunartillaga rík-
issáttasemjara var lögfest. Kjara-
samningar sjómanna runnu úr gildi
15. febrúar 2000 og hafa viðræður
ekki skilað árangri.
Flotinn stöðvast – áhrifa
verkfalls gætir fljótt
Morgunblaðið/Kristinn
SCHENGEN-upplýsingakerfið
(SIS), sem geymir skrár yfir eftir-
lýsta einstaklinga, óæskilega útlend-
inga, stolna muni o.fl. í öllum aðild-
arlöndum Schengen, var tekið í fulla
notkun hér á landi skömmu eftir ára-
mót. Hafa þegar fundist þrír útlend-
ingar við landamæraeftirlit og lög-
gæslu hér á landi sem reyndust vera
skráðir í upplýsingakerfið sem
„óæskilegir útlendingar“ en þeim er
bannað að koma til aðildarlanda
Schengen.
Um 650 íslenskir lögreglumenn og
landamæraverðir hafa fengið að-
gang að kerfinu og nota það við lög-
gæslustörf. Einn útlendingur sem á
að mæta fyrir dómi erlendis hefur
einnig fundist hér við uppflettingu í
upplýsingakerfinu. Hefur lögreglu-
yfirvöldum viðkomandi lands verið
gert viðvart að maðurinn sé hér á
landi. Enginn útlendinganna hefur
hins vegar verið handtekinn enda
ekki talið að um afbrotamenn sé að
ræða.
8 Íslendingar skráðir „óæski-
legir útlendingar“ í SIS
Fyrir nokkru var erlendur ferða-
maður stöðvaður við eftirlit í Leifs-
stöð þar sem í ljós kom að ferðaskil-
ríki hans voru skráð stolin í
Upplýsingakerfi Schengen. Maður-
inn sagðist vera hollenskur en vega-
bréfinu hafði verið stolið nokkrum
dögum áður. Var hann sendur til
baka undir eftirliti til Stokkhólms.
Einnig hefur komið í ljós að átta
íslenskir ríkisborgarar hafa verið
skráðir í upplýsingakerfið af aðild-
arríkjum í Schengen-samstarfinu
sem „óæskilegir útlendingar“ er
meina ber komu inn á Schengen-
svæðið samkvæmt. 96. grein
Schengen-samningsins. Ekki liggja
fyrir upplýsingar um af hverju
mennirnir eru skráðir í kerfið. Ýms-
ar aðrar ástæður en afbrot geta legið
þar til grundvallar en ef þeir koma
fram á landamærum svæðisins er
þeim vísað frá. Ísland verður form-
legur aðili að Schengen-samstarfinu
25. mars og verða Íslendingarnir
átta þá væntanlega teknir af listan-
um, skv. upplýsingum blaðsins.
Auk þessa hafa 20 vegabréf sem
stolið hefur verið af Íslendingum
verið skráð inn í kerfið erlendis.
Svonefnd Sirene-skrifstofa sem
starfrækt er á alþjóðadeild ríkislög-
reglustjóra hefur yfirumsjón með ís-
lenska hluta SIS. Hefur hún frá ára-
mótum skráð fjóra eftirlýsta
Íslendinga inn í kerfið. Einnig hafa
verið skráð óútfyllt íslensk vegabréf
sem stolið var úr íslenska sendi-
ráðinu í París fyrir nokkrum árum.
Upplýsingakerfi Schengen í notkun
Fimm útlend-
ingar hafa
fundist skráðir
TAP Flugfélags Íslands nam 382
milljónum króna á síðasta ári en
tapið var 198 milljónir króna árið
1999. Að árinu 2000 meðtöldu hefur
hlutdeild Flugleiða í tapi félagsins
frá því það var stofnað árið 1997
verið 849 milljónir króna og Flug-
leiðir hafa lagt fram 1.130 milljónir
króna í stofnfé og hlutafjáraukn-
ingu flugfélagsins.
Að sögn forstjóra Flugleiða, Sig-
urðar Helgasonar, er þetta gjör-
samlega óviðunandi afkoma og eru
þrír kostir í stöðunni hjá Flugleið-
um hvað varðar þátttöku í innan-
landsflugi. Í fyrsta lagi er kostur að
taka um það ákvörðun að hætta í
innanlandsflugrekstri, sem yrði þá
gert í áföngum á tveimur árum.
Í öðru lagi telja stjórnendur kost
á að halda rekstrinum áfram með
miklum breytingum sem unnið hef-
ur verið að síðustu mánuði. Stefnt
er að því að auka tekjur félagsins
um 15% en rekstrargjöld aukist að-
eins um 5% í ár og rekstrarnið-
urstaða ársins 2001 verði um 400
milljónum króna betri en niðurstaða
síðasta árs.
Þriðji kosturinn sem félagið telur
sig eiga er háður kosti númer tvö.
Þessi kostur er að fá fleiri sterka
hluthafa að félaginu. „Það er vita-
skuld háð því að hægt sé að sýna já-
kvæða afkomu af rekstrinum.
Markmiðið væri að vera áfram í
þessari starfsemi en deila áhættu
og ábata með öðrum,“ að sögn Sig-
urðar Helgasonar á aðalfundi Flug-
leiða sem haldinn var í gær.
Í máli stjórnarformanns Flug-
leiða, Harðar Sigurgestssonar, kom
fram að í fyrsta sinn á liðlega ára-
tug gerðu Flugleiðir ekki ráð fyrir
vexti í áætlunarflugi milli landa. Ár-
ið 2000 fluttu Flugleiðir rúmlega 1,4
milljónir farþega í áætlunarflugi á
milli landa. Er það 7,9% aukning frá
1999.
Flugleiðir íhuga að
hætta innanlandsflugi

Árið 2001 / 24
ÓVÍST er hvenær skipverjar á Eld-
hamri leysa landfestar en skipið
kom til Grindavíkur um kvöldmat-
arleytið í gær. Verkfall hófst klukk-
an 23 í gærkvöldi og áttu öll veið-
arfæri þá að vera komin um borð.
Landfestar
bundnar

Verkfallsaðgerðir /6

Blóðugt / 25