Morgunblaðið - 18.03.2001, Blaðsíða 31

út úr þessu óskaðaður miðað við
hvernig fór hjá svo mörgum öðrum.“
Það er mikið talað um að fiskeld-
ismenn í dag njóti þekkingar manna
á borð við þig, sem voruð í þessu og
lærðuð lexíurnar um árið. Það hefur
væntanlega verið leitað í smiðju til
þín?
„Það hefur enginn spurt mig um
eitt eða neitt og ef ég væri spurður
myndi ég segja að ég tel að þetta sé
mjög vafasamt. Það hefur í raun lítið
breyst. Hér á landi eru afar erfið
veðurskilyrði, mun erfiðari heldur
en bæði í Noregi og Færeyjum.
Kostnaður við eldi verður þess
vegna mikill, kílóverðið ekki sérlega
hátt og auk þess samkeppni um
vinnuafl við aðila sem sækja afla í
sjóinn og þurfa ekkert að greiða fyr-
ir. Það er hægt að láta svona ganga
upp við bestu hugsanlegu aðstæður,
en það á tæpast við á Íslandi. Einna
fýsilegasti staðurinn sem nefndur
hefur verið að undanförnu myndi ég
telja að væru Vestmannaeyjar og
það stafar af því að sjórinn er þar
hlýrri heldur en á Austfjörðum.
Laxinn þolir miklu verr óveður í
köldum sjó.“
Mörg verkefni
Við snúum okkur aftur að máli
málanna í dag hjá fyrirtækinu Sæ-
þóri, hafnardýpkunum. Sveinbjörn
er spurður hvort verkefni séu næg?
„Það eru mjög margar hafnir sem
þarf að dýpka vegna stærri skipa.
Það er miðað við 8 til 10 metra dýpi á
fjöru og allt að 13 metra dýpi fyrir
stærstu vöruflutningaskipin. Vantar
víða allnokkuð upp á slíkt. Við get-
um hins vegar ekki verið nema á ein-
um til tveimur stöðum í einu og næst
á dagskrá er höfnin í Djúpavogi. Það
væri ekki úr vegi að koma því að hér,
að starfsumhverfið er að mörgu leyti
óþægilegt fyrir okkur. Þessi verk
eru öll boðin út og fyrirvarinn er lít-
ill. Allt of lítill. Svona mál þurfa að
fara í gegnum svo mörg ferli áður en
til útboðs kemur. Fyrst þurfa
stjórnmálamennirnir að ákveða
hvað þeir vilji að verði gert. Þegar
það liggur fyrir fer síðan langur tími
í að ákveða hvar og hvernig verkið
skuli unnið. Loks, þegar verkið er
boðið út, þá þurfti því helst að vera
lokið daginn áður. Þetta er bagalegt
af ýmsum orsökum. Bæði væri, að ef
fyrirvarinn væri meiri þá myndu
menn fá betri tilboð og betra verð.
Það myndi auk þess draga mjög úr
kostnaði og hættu við flutninga á
tækjum milli hafna.“
Hvað áttu við með því?
„Ég á við, að næst förum við á
Djúpavog, eins og ég gat um áðan.
Þar næst liggur leiðin kannski vest-
ur á land og þar næst kannski aftur
austur á firði, e.t.v. í næsta fjörð við
Djúpavog. Þarna er hámark óhag-
ræðisins og er ekki hvað síst um-
ræðuefni vegna þeirrar hættu sem
fylgir því að flytja þessa dýpkunar-
pramma á milli staða. Þeir eru
dregnir og verða ekki dregnir í
hvaða veðri sem er. Við erum t.d. nú
þegar búnir að bíða í nokkrar vikur
eftir réttu veðri til að draga pramm-
ana til Djúpavogs. Maður fer ekki
með þessi tæki í úthafsöldu, þau
gætu hreinlega sokkið. Það hafa að
minnsta kosti þrjú dýpkunarskip
sokkið hér við land, tvö í Faxaflóa og
eitt við Snæfellsnes og því eins gott
að fara varlega.“
En sjálf hafnarvinnan, er hún
ekki vandasöm og byggð á forvinnu
verkfræðinga og kafara?
„Nýi gröfupramminn er þeim
tækjum búinn, að þú sérð allt eins og
staf í bók á tölvuskjá. Við ráðum
meira að segja við klöppina líka því
grafan er búin vökvafleyg sem getur
tekið öll minni háttar og venjuleg
klapparverkefni.“
Það skemmtilegasta
sem maður gerir
Sveinbjörn segist sáttur við sitt
hlutskipti þegar hann lítur um öxl.
„Það er það skemmtilegasta sem
maður gerir, að nýta allt sitt vit í að
skipuleggja fyrirtæki sitt og vinnu.
Að setja saman hagstæð tilboð og ná
árangri. Það eru vandamál í starfs-
umhverfinu, lítill tími til undirbún-
ings, eins og ég kom að áðan, og
núna sjáum við fram á vaxandi sam-
keppni í hafnardýpkunum. Það er
venjan á Íslandi, að ef einum gengur
vel með eitthvað, koma alltaf aðrir
og ætla að gera það sama. Það er
auðvitað allt í lagi, en má ekki fara
úr hófi. Það var nú einmitt ástæðan
fyrir því að ég söðlaði að mestu yfir í
mínu fyrirtæki. Almenn jarðvinna á
landi var orðin svo erfið. Verktak-
arnir orðnir svo margir að það er
ekki nóg fyrir alla. Ég tel að höf-
uðorsökin fyrir því sé sú, að það hafa
verið ógætilegar og óhóflegar lán-
veitingar til tækjakaupa. Kaupleigu-
fyrirtækin eiga í raun mjög mörg af
þeim tækjum sem þau hafa lánað
fyrirtækjum fyrir og það eykur
spennuna og veldur því að mörg
þessara fyrirtækja standa tæpt og
þola ekki mikla ágjöf. Það er eldfimt
ástand og stutt í gjaldþrotin. Ég hef
heyrt að einhver jarðvinnufyrirtæki
séu að fara í gjaldþrot núna í góð-
ærinu og ef efnahagslífið færi í ein-
hverjar kollsteypur þá væri voðinn
vís. Hjá Sæþóri hefur ekki verið
fjárfest fyrir meiru en sem nemur
eigin fé. Við höfum gætt þess að
verða ekki háðir lánastofnunum. Við
höfum alltaf getað borgað okkar
reikninga á réttum tíma.“
Sumir segja að góðærið umtalaða
sé að byrja að gefa eftir. Finnur þú
fyrir því?
„Það ber ekki á neinum sam-
drætti enn sem komið er að minnsta
kosti. En menn mega ekki vera svo
bjartsýnir að þeir hætti að gæta
sín.“
„Bæði væri, að ef fyrirvarinn væri meiri myndu
menn fá betri tilboð og betra verð. Það myndi
auk þess draga mjög úr kostnaði og hættu við
flutninga á tækjum milli hafna.“
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 18. MARS 2001 31