Morgunblaðið - 09.06.2001, Side 66
FÓLK Í FRÉTTUM
66 LAUGARDAGUR 9. JÚNÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
NEI hann heitir ekki Travis,eins og svo margir virðasthalda, heldir Francis og er af
skosku Healy-ættinni sem alið hefur
manninn í höfuðborginni Glasgow.
Hann og félagar hans Andy Dunlop,
Neil Primrose og Douglas Payne eru
búnir að standa í þessu hljómsveit-
arbrölti í góðan áratug, fyrst bara
svona upp á grínið, en af meiri alvöru
eftir að þeir yfirgáfu listaskóla og
fluttu suður til borgar tækifæranna,
Lundúna, árið 1996. Þá um haustið
böggluðu þeir saman og gáfu sjálfir
út stuttskífuna „All I Wanna Do Is
Rock“, þar sem þeir gerðu umheim-
inum hátt og skýrt grein fyrir hvað þá
langaði að gera þegar þeir yrðu stór-
ir. Andy MacDonald, fyrrum eigandi
Go! Discs plötufyrirtækisins, sem
nýbúinn var að stofna nýtt fyrirtæki,
Independiente Records, kolféll fyrir
ungæðislegum rokktöktum Skotanna
og lagði allt sitt traust á þá. Reyndar
segir sagan að MacDonald hafi séð
sig tilneyddan að velja á milli Travis
og annarrar óþekktrar hljómsveitar
sem átti rætur að rekja til Ísalands og
gekk undir nafninu Unun.
Fyrsta breiðskífan kom út ári síð-
ar, hét Good Feeling og hlaut góða
dóma en heldur dræmar móttökur
kaupenda. Noel Gallagher hélt hins-
vegar ekki vatni, fékk sveitina á heil-
ann og hamaðist við að troða nafni
hennar í öll þau viðtöl sem hann veitti.
Þar með komst Travis á kortið.
Árið 1999 leit önnur breiðskífan
dagsins ljós og hét The Man Who. Í
stað þess að hlýða á tónlistina velti
breska tónlistarpressan sér þessi lif-
andis ósköp upp úr hversu brösulega
upptökur höfðu gengið, tekið miklu
lengri tíma en áætlað hafði verið, far-
ið langt fram úr kostnaðaráætlun og
þar fram eftir götunum. En nú voru
það kaupendurnir sem kveiktu á per-
unni. Þeir kærðu sig kollótta um
hvernig lögin höfðu orðið til, lögðu við
hlustir og uppgötvuðu þennan líka
gæðagrip, fullan af ljúfum poppmel-
ódíum sem handleiknar höfðu verið af
upptökusnillingnum Nigel Godrich.
Áður en langt um leið var The Man
Who farin að seljast í bílförmum og
pressan klóraði sér í hausnum og
endurskoðaði um síðir hug sinn.
Nú er svo komið að á mánudag
kemur út þriðja breiðskífa hljóm-
sveitar sem nær allir tónlistarunn-
endur þekkja deili á. Smáskífan
„Sing“ hefur hljómað ótt og títt und-
anfarnar vikurnar, sem gefur til
kynna að hróður þessara hæversku
Glasgow-drengja eigi enn eftir að
aukast.
Kolruglaðir
Það var á síðustu dögum marsmán-
aðar sem upptökum á The Invisible
Band lauk í Ocean Way hljóverinu
goðsagnarkennda í Los Angeles.
Healy var síðastur til að klára sitt,
enda bæði söngvari og textahöfundur
- rétt nýbúinn að berja saman síðustu
línurnar. Hann var greinilega í sól-
skinsskapi þegar ég sló á þráðinn til
hans og hafði góða ástæðu til. „Ég var
að enda við að klára að syngja síðasta
lagið á plötunni. Þetta er komið!“
sagði Healy upprifinn. „Upptökurnar
hófust í október eftir 18 mánaða tón-
leikaferð. Við erum náttúrlega svo
kolruglaðir að það kom ekkert annað
til greina en að demba sér strax út í
gerð næstu plötu eftir slíka törn. Það
lá nærri að við hefðum hlaupið beint
út af sviði síðustu hljómleikanna og
inn í hljóðver. Algjör klikkun“
Sólartónar?
- En hvers vegna Los Angeles?
„Undirbúningsvinnan fór fram í
Lundúnum en það var alltaf á tæru að
við myndum taka plötuna upp hér af
þeirri einföldu ástæðu að Ocean Way
er allra besta hljóðver sem ég hef
nokkurn tímann unnið í. Það hljómar
allt ótrúlega sem hér er tekið upp
enda var þetta heimili meistara á
borð við Nat King Cole og Sinatra.“
Healy þvertekur hinvegar fyrir að
þeir hafi viljað taka upp í Bandaríkj-
unum til að finna „bandarískari“
hljóm og eiga þannig meiri séns á að
heilla Kanann. „Upptökustjórinn
okkar Nigel Godrich vann Mutations
með Beck í þessu hljóðveri og féll al-
gjörlega fyrir því. Síðan er náttúrlega
ekki hægt að kvarta undan sólskin-
inu,“ segir Healy og hlær.
- Heldurðu að sólarsælan hafi haft
áhrif á tónlistina á nýju plötunni?
„Ég átta mig ekki alveg á því,“
svarar Healy hikandi eins og hann
viti ekki alveg hvernig hann á að
svara. „Við erum búnir að velta okkur
svo mikið uppúr þessari tónlist síð-
ustu mánuði að það er orðið erfitt að
henda reiður á hvaðan áhrifin koma.
Það kallar á meiri fjarlægð. En það
hefur samt enginn utanaðkomandi
haft orð á því að lögin beri þess
greinileg merki að hafa verið hljóð-
rituð í sólinni í Los Angeles.“
Healy segir að þeim hafi verið sagt
að nýju lögin hljómi miklu betur en
allt annað sem þeir hafi gert - að þar
sé á ferð Travis, 200 tónleikum síðar.
Það hafi líka verið viðbúið að sveitin
hljómaði eitthvað öðruvísi eftir slíka
törn en hann áréttar að það fari samt
aldrei á milli mála að þetta séu Trav-
is-lög.
„Það er þrotlaust tónleikahald sem
á endanum gerir hljómsveit góða,“
segir hann ákveðinni röddu. „Við
þurftum að hafa miklu minna fyrir
hlutunum að þessu sinni og einfald-
leikinn fær áfram að njóta sín til fulls.
Nigel er náttúrlega algjör snillingur á
því sviðinu. Hann er góðvinur okkar
og kann því vel að vinna með okkur.“
Ekkert stress
- Þið eigið til að verja ansi löngum
stundum í hljóðverinu.
„Já, það virkar eins og við séum
búnir að eyða heilli eilífð í hana þessa
en í raun eru það bara 45 dagar í það
heila, á sex mánaða tímabili. Við erum
samt aldrei neitt að stressa okkur í
hljóðverinu. Það tekur allt sinn tíma.“
- Eru það sem fyrr lagasmíðarnar,
melódían, sem þið settuð á oddinn á
nýju plötunni?
„Ó, já. Algjörlega,“ svarar Healy
áður en spurningunni lýkur. „Ég skil
ekki tilganginn í öðru.“
- Það hefur sem sagt ekki átt sér
stað nein Radiohead-kúvending?
„Nei, því fer víðs fjarri,“ segir hann
og hlær.
- Er hægt að líta á The Invisible
Band sem „eðlilegt“ framhald The
Man Who?
„Tvímælalaust. Þetta er sem fyrr
okkar lífræna Travis-tónlist - góður
söngur, góðar lagasmíðar, vandaður
hljóðfæraleikur og helmikil ást og al-
úð,“ segir hann án þess að blikna.
- Var erfitt fyrir ykkur að setjast
niður og þurfa að einbeita sér að því
aðfylgja eftir The Man Who, sem
gekk svo vel?
„Nei, alls ekki. Ég vinn þannig að
ég sem og sem lög þar til eitt fæðist
sem mér þykir gott. Þá á einungis eft-
ir að hljóðrita það. Einfalt. Ef lögin
eru góð þá er ekkert að óttast. Ég er
mjög harður við sjálfan mig í þessum
efnum og Nigel heldur okkur líka á
tánum hvað gæðin varðar. Við förum
ekki inn í hljóðver fyrr en við erum
tilbúnir að búa til betri plötu en sú
síðasta var.“
Bestu lögin eru slys
- Finnurðu fyrir pressu þegar þú
ert að semja?
„Nei, vegna þess að mín reynsla er
sú að öll bestu lögin verða til fyrir ein-
hverja ótrúlega tilviljun. Gott dæmi
um það er fyrsta smáskífan „Sing“.
Ég var að horfa á MTV þegar það
varð til. Mér datt þá allt í einu í hug að
lækka í sjónvarpinu, tók mér gítar í
hönd og fór að gutla eitthvað með og
raulaði einhverra hluta vegna „swing,
swing, swing“ sem breyttist í „sing“ á
upptökustiginu því það hljómaði
miklu betur. Svona gerist þetta fyrir
einskæra slysni. Ég virðist aldrei
geta ákveðið að semja lag.“
- Þú talar um að það þurfi að gefa
sér tíma í að semja, taka upp og spila
á tónleikum. Það má sem sagt ganga
út frá því að þú sért ekki einn af þeim
sem sér ótrúleg afköst sveita á borð
við Bítlana, The Jam og The Smiths í
rómantískum ljóma?
„Nei, ég lít svo á að ef maður er
alltaf hangandi í hljóðveri og dælandi
út plötum þá sé enginn tími fyrir
spilamennsku. Við getum ekki án
hennar verið.
Það má samt ekki gleyma því að á
fjórum árum erum við búnir að taka
upp ein 60 b-hliðarlög fyrir smáskíf-
urnar okkar 11. Það tel ég býsna mik-
il afköst.
Auk þess finnst mér nauðsynlegt
að taka reglulega algjört frí frá öllu
saman því það er alveg fáránlegt að
vera poppstjarna - það er bara ekki
eðlilegt líf! Ég er allavega ennþá að
venjast því. Ég hef aldrei haft neina
löngun til að verða stjarna og reyni
fram í lengstu lög að lifa sem eðlileg-
ustu lífi, með því t.d. að gifta mig,
kaupa hús og gera það upp sjálfur.“
- Er virkilega svona erfitt að lifa
eðlilegu lífi?
„Já,“ segir Healy ákveðinn. „Það er
ekkert eðlilegt við það að vera á tón-
leikaferðalagi í 16 mánuði þar sem ég
er aldrei einn, allt og allir snúast í
kringum rassinn á mér og öll sam-
tölin snúast í kringum mig. Þetta er
fáránlegasta starf í heimi og getur
hæglega ruglað mann varanlega í
hausnum.“
- Finnurðu sjálfur fyrir breyting-
um á heilastarfseminni?
„Algjörlega. Popplífið hefur hrært
hressilega í hausnum á mér. Ég vona
bara það það hafi verið til hins betra.
Mér finnst ég allavega hafa þroskast
mikið. Mér finnst ég allavega vera
orðinn pabbi minn,“ segir Healy og
hlær.
Dauðlangar til Íslands
- Hvort líkar þér betur, að semja og
taka upp eða leika á tónleikum?
„Tvímælalaust semja og taka upp
því það get ég gert heima hjá mér. Ég
er heimakær náungi en þó aldrei með
heimþrá. Skrítið.“
- Hafið þið aldrei pælt í að koma til
Íslands í því skyni að halda tónleika?
„Hvort við höfum,“ svarar hann
ákafur. „Mig hefur alltaf langað til að
heimsækja Ísland en aldrei gefið mér
tíma. En ég get lofað þér því að það
gerist áður en langt um líður.“
Healy fannst frábært að heyra að
The Man Who hafi loksins náð toppi
sölulistans á Íslandi snemma í mars á
þessu ári, næstum einu og hálfu ári
eftir að hún kom út. Þannig var þetta
í raun einnig í heimalandinu - menn
voru seinir að taka við sér. Getur
hann skýrt hvers vegna? „Nei, í raun-
inni ekki. Ein skýringin er náttúrlega
sú að pressan jarðaði plötuna bók-
staflega þegar hún kom út. Q gaf
henni t.a.m. bara 2 stjörnur af 5. Það
fauk verulega í mig yfir því vegna
þess að okkur fannst við hafa gefið út
góða og heiðarlega plötu. Gagnrýn-
endur eiga að meta slíkt við mann.
Það yndislega við þetta allt saman er
að almenningur lét neikvæðu um-
mælin ekki hafa áhrif á sig og dæmdi
fyrir sig sjálfur. Ég vissi alltaf innst
inn að þetta væri góð plata. En ég
geri mér alveg grein fyrir að það er
mjög erfitt að vera gagnrýnandi.“
Saknar gítarsins
- Hvert finnst þér besta lag sem þú
hefur samið?
Healy hugsar sig um stutta stund,
andvarpar og svarar: „Það er trúlega
lag á nýju plötunni sem heitir „Dear
Diary“. Það fjallar um hvers vegna ég
hef haldið dagbók síðan ég var 12 ára
og er eitthvað á þessa leið (og Healy
byrjar að raula brothættri en dún-
mjúkri röddu: „Dear diary. What is
wrong with me. Because I’m fine bet-
ween the lines.“ „Maður kveinkar sér
mikið í dagbókum þannig að það
verður að lesa á milli línanna til þess
að fá sanna mynd af manni. Lagið er
ástarjátning til dagbókarinnar, þakk-
arvottur til hennar fyrir hafa hlustað í
gegnum árin. Ég kann líka vel „The
Cage“. Svo átt þú náttúrlega eftir að
heyra þessi lög og hugsa með þér:
„Hvað var maðurinn að segja, þetta
eru ömurleg lög“.“ Healy flissar yfir
þessum vangaveltum sínum.
- Hver er eftirlætis platan þín?
„Vá, ég verð nú að viðurkenna að
eins ótrúlega og það kann að hljóma
þá hlusta ég ekki mikið á tónlist,“ seg-
ir Healy hálf skömmustulega. „Ætli
uppáhaldsplatan mín sé þó ekki Blue
með Joni Mitchell. Svo hef ég verið að
hlusta mikið á Boards of Canada, Bob
Dylan. Ég er með eitt af hans lögum á
heilanum, „You’re a Big Girl Now“.
- Þið virðist vera svolítið uppteknir
af tónlist frá því í kringum 1970.
Hvernig stendur á því?
„Ætli það sé ekki bara út af því að
gítarinn er svo lítið notaður í dag og
þessi yndislega tilfinning sem fer um
mann þegar maður heyrir alvöru lif-
andi tónlistarflutning alls ekki á
hverju strái.“
Lofar að koma
- Hvaða listamann vildurðu sjá
taka eitthvert af lögum ykkar?
„Vá, þessi er erfið. Það væri
draumur að heyra Joni Mitchell taka
eitthvað. Ef Eva Cassidy væri á lífi þá
vildi ég einnig heyra hana syngja eitt-
hvert laga okkar. Hún hafði ótrúlega
rödd. Þú verður að ná þér í eitthvað á
Netinu með henni.“
- Nú, notar þú Netið til þess að ná í
tónlist?
„Já, ég er alltaf að því maður. Það
er frábært. Um að gera að nota þá
leið til þess að kynna sér tónlist áður
en maður kaupir hana. Ástæðan fyrir
því að plötufyrirtækin eru að fara yfir
um af áhyggjum út af þessu er sú að
það er erfiðara fyrir þá að blása upp
tónlist sem er algjört drasl. Þeir eru
hræddir við að fólk geti heyrt tónlist-
ina áður en það ákveður að kaupa
hana. Það er aftur á móti verra þegar
verið er að dæla á Netið ókláraðri
tónlist.“
Að því stöddu tilkynni ég Healy að
hann geti nú snúið sér aftur að hljóð-
versvinnunni en minni hann að lokum
á að vegalengdin milli Íslands og
Skotlands er glettilega lítil: „Ég veit
það. Þetta er ferlegt. Þú getur tekið
loforð af mér að við munum koma og
spila fyrir ykkur þegar við byrjum að
fylgja plötunni eftir.“
Fáránlegasta starf í heimi
Drengirnir í Travis þurftu ekki að hafa miklar áhyggjur af úrkomu
á meðan þeir hljóðrituðu nýju plötuna, The Invisible Band. Skarp-
héðinn Guðmundsson náði tali af söngvaranum með gula kambinn,
Fran Healy, kvöldið sem upptökum lauk í sólríkri borg englanna.
Ljósmynd/Steve Read
Fran Healy er 27 ára gamall forsprakki og lagasmiður Travis.
Ný plata með skosku hljómsveitinni Travis kemur út á mánudag