Morgunblaðið - 05.07.2001, Blaðsíða 42
MINNINGAR
42 FIMMTUDAGUR 5. JÚLÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Ellen HenrietteSighvatsson
fæddist 11. febrúar
1909 í Ølstykke á
Sjálandi í Dan-
mörku. Hún lést á
Droplaugarstöðum
26. júní síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru hjónin Anna og
Jens Peter Morten-
sen, bóndi og hrepp-
stjóri. Ellen átti eina
systur, Gudrun, f.
28.5. 1910, d. 1970,
hún var gift Níels
Peter Olsen bónda
sem einnig er látinn. Árið 1930
giftist Ellen Sigfúsi P. Sighvats-
syni forstjóra, f. 10.10. 1903 í
Reykjavík, d. 3.7. 1958. Foreldrar
hans voru Ágústa Sigfúsdóttir og
Sighvatur Bjarnason bankastjóri.
Ellen og Sigfús eignuðust eina
dóttur, Ágústu Guðrúnu Sigfús-
dóttur sjúkraþjálfara, f. 21.6.
1941, gift Vífli Magnússyni arki-
tekt, þau skildu. Dætur þeirra eru
Valdís innanhússarkitekt, f. 26.8.
1969, sambýlismaður hennar er
sér einnig tryggingafræði áður en
hún fluttist til Íslands.
Ellen vann í fyrirtæki þeirra
hjóna einkum sem tengiliður við
erlend vátryggingafyrirtæki. Það
kom t.d. í hennar hlut að flytja all-
ar endurtryggingar íslensku
tryggingafélaganna frá Dan-
mörku til Loyd’s í London eftir að
Þjóðverjar hernámu Danmörku.
Samskiptin fóru fram á dulmáli og
þótti mikið afrek að leysa þetta
verkefni. Var hún sæmd viður-
kenningunni MBE orðunni, Mem-
ber of the British Empire. Ellen
gegndi margvíslegum trúnaðar-
störfum, var m.a. í stjórn Anglia,
félags enskumælenda á Íslandi í
fleiri ár, var ein af stofnendum
Zontaklúbbs Reykjavíkur og for-
maður 1953–1954, starfaði með
skíðaráði Reykjavíkur og var for-
maður þess í 10 ár, var einn af
stofnendum Íþróttafélags kvenna
en starfaði einnig lengi með Skíða-
félagi Reykjavíkur. Í viðurkenn-
ingarskyni fyrir störf Ellenar að
íþróttum var hún sæmd gullmerki
ÍSÍ 1968 og heiðurskross ÍSÍ 1988.
Ellen starfaði mikið með Ferða-
félagi Íslands enda voru ferðalög
um hálendið og útivist henni mikið
hugðarefni.
Ellen verður jarðsungin frá
Dómkirkjunni í dag og hefst at-
höfnin kl. 13.30.
Þorgrímur Kristjáns-
son, og Brynja Xochitl
háskólanemi, f. 13.4.
1973, sambýlismaður
hennar er Þorsteinn
Stephensen. Sam-
býlismaður Ellenar
um langan tíma var
Ásgeir Páll Úlfarsson,
f. 30.12. 1932, d. 13.10.
2000. Foreldrar hans
voru Úlfar Karlsson, f.
29. janúar 1886, d.
1996, og Helga Jónína
Steindórsdóttir, f. 11.
september 1905, dáin
1974.
Ellen og Sigfús bjuggu allan
sinn búskap á Amtmannsstíg 2 og
ráku saman Vátryggingaskrif-
stofu Sigfúsar Sighvatssonar hf.
og tók Ellen við stjórn fyrirtæk-
isins að manni sínum látnum og
rak hún fyrirtækið til ársins 1976.
Að loknu námi í barna- og ung-
lingaskóla fór Ellen til Englands í
enskunám auk þess sem hún vann
sem verkstjóri yfir þjónustuliði á
herragarði. Seinna lauk hún versl-
unarnámi í Danmörku og kynnti
Mig langar með fáeinum orðum að
kveðja Ellen Sighvatsson, sem lést
26. júní síðastliðinn 92 ára gömul, á
Hjúkrunarheimilinu Droplaugar-
stöðum.
Ellen var gift móðurbróður mín-
um Sigfúsi Pétri Sighvatssyni, en
hann lést 1958. Þegar móðir mín,
Ásta, var ung stúlka á húsmæðra-
skóla í Danmörku, eignaðist hún
góða vinkonu og það sköpuðust sterk
tengsl við fjölskyldu hennar sem
einnig áttu eftir að styrkjast þar sem
bræður þeirra Sigfús og Niels urðu
góðir vinir. Þeir kynntust systrunum
Ellen og Guðrúnu sem síðar urðu
eiginkonur þeirra. Þannig höguðu
örlögin því að Ellen kom fyrst til Ís-
lands með unnusta sínum í heimsókn
1929. Þau voru síðan gefin saman í
Ölstykkekirkju 15. apríl 1930. Guð-
rún systir Ellenar og Niels giftust og
bjuggu á ættaróðali fjölskyldu hans
Skatskærgard í Ölstykke á Sjálandi.
Þau eru bæði látin, en einkadóttir
þeirra Elsebeth býr ásamt eigin-
manni, börnum og barnabörnum í
Ölstykke.
Ellen kom alkomin til Íslands
1930 og bjuggu þau Sigfús þá á
heimili móðurömmu minnar, Ágústu
Sigfúsdóttur, á Amtmannsstíg 2, í
húsi því sem afi minn, Sighvatur
Bjarnason, lét reisa 1907. Sighvatur
lést árið 1929 og Ágústa árið 1932.
Einkadóttir, Ágústa, fæddist 21. júní
1941, og barnabörnin eru Valdís og
Brynja Vífilsdætur. Ellen og Sigfús
keyptu húsið Amtmannsstíg 2 og bjó
Ellen þar til haustsins 1996. Hún lét
sér alla tíð mjög annt um þetta
gamla hús sem er friðað og sá til
þess að því væri vel viðhaldið. Þar
hélt hún fjölskylduboð og er gaman
að heyra frændsystkini mín rifja upp
minningar frá jólaboðunum og öðr-
um boðum á Amtmannsstíg. Sjálf
átti ég þess ekki kost að vera með
fyrr enn á fullorðinsárum, þar sem
foreldrar mínir bjuggu úti á landi á
þeim árum. Þegar kom að því að
kveðja þetta gamla ættarsetur safn-
aði Ellen fjölskyldunni saman og ég
minnist þess þegar við sátum í síð-
asta sinn í boði Ellenar í „norður-
stofunni“. Þau urðu hins vegar mörg
kveðjuboðin hennar því margir voru
þeir sem höfðu litið inn á Amtmanns-
stíg þar sem ætíð var opið hús, heitt
á könnunni og jólakaka, að ógleymd-
um litlu samlokunum hennar með
fínt klipptu karse á liverpate, en
karse ræktaði hún sjálf í blómapott-
um. Ellen flutti ekki langt, á Amt-
mannsstíg 6 var efri hæð til sölu og
þangað flutti hún og gat áfram fylgst
með gamla húsinu sem nú tilheyrir
Menntaskólanum í Reykjavík. Hún
gat haldið sínum venjum þar sem
alltaf var kaffi á könnunni fyrir gesti
og gangandi og haldið við tengslun-
um við þá góðu nágranna og vini sem
voru fastagestir í morgunkaffinu.
Ellen hafði sterkan persónuleika,
hún var mjög sjálfstæð kona, kraft-
mikil og full atorku eins og lýsir sér í
öllum því sem hún tók sér fyrir
hendur. Ég ætla öðrum að greina frá
virkni hennar í lífi og starfi. Eftir að
ég kom heim frá námi 1967 og bjó
mér heimili hér í Reykjavík, kynntist
ég hjálpsemi Ellenar og greiðvikni,
alltaf var hún boðin og búin hvort
sem var að úvega mér málara eða
lána mér og helst að gefa mér það
sem mig vanhagaði um. Minnisstætt
er mér kvöldið sem faðir minn varð
fyrir bíl, á leið til mín að kvöldlagi,
en hann bjó þá enn á Akranesi. Ellen
kom og sótti mig uppá Landakots-
spítala um nóttina og, þegar heim
kom, háttaði mig ofan í rúmið sitt
eftir að hafa flóað handa mér mjólk.
Við fórum þetta fyrsta sumar mitt
hér heima saman í ferðalag norður á
Strandir. Í Garpsdal við Gilsfjörð
eru jarðsett föðurforeldrar mínir.
Það kom í ljós að Ellen hafði keypt
plöntur til að gróðursetja á leiði
þeirra og lýsir þetta hennar einstöku
ræktarsemi og ófá eru þau leiðin í
fjölskyldunni sem hún kom að með
sínar grænu hendur. Hins vegar gat
hún verið ákveðin og föst fyrir eins
og í Garpsdal, þá átti ég að sækja
vatn og vökva plönturnar þrátt fyrir
rigninguna. Það eru svo ótal margar
minningar sem koma upp í hugann,
eins og allar litlu stjúpurnar sem
hún færði aldraðri móður minni og
heimsóknir til hennar á öldrunar-
deildina. Áhugi hennar og þátttaka í
því sem var að gerast í lífi Ástu dótt-
ur minnar eftir að hún fór í leiklist-
arnám til London og þannig mætti
lengi upp telja.
Þegar heilsu Ellenar fór að hraka
gerðist það hratt og síðasta árið varð
henni erfitt. Ásgeir, sambýlismaður
hennar, sem hún hafði átt góð ár
með og hann verið henni sá stuðn-
ingur sem gerði henni kleift að búa
áfram á heimili sínu, veiktist alvar-
lega í ágúst síðastliðnum og átti ekki
afturkvæmt heim. Ásgeir lést í októ-
ber. Eftir lát Ásgeirs, sem var Ellen
mikið áfall, var sem lífsviljinn færi
þverrandi. Hún var á öldrunardeild-
inni á Landakoti eftir að Ásgeir
veiktist og fór síðan á Hjúkrunar-
heimilið Droplaugarstaði. Allt gerð-
ist þetta svo snögglega, missir ást-
vinar, að skilja við sitt eigið heimili
og aðlagast nýju umhverfi. Ágústa
og dæturnar Valdís og Brynja hafa
hlúð að henni og umvafið hana um-
hyggju sinni og natni á þessu erfiða
tímabili. Þegar Ellen kvaddi braust
sólin í gegnum skýin, hún var sátt og
hafði gengið frá öllu sínu og yfir
henni var friður. Ég er þakklát fyrir
þær stundir sem ég átti með Ellen,
þar sem ég sat og hélt í hönd hennar
og hún sagði, „má ég loka augunum
og þú getur lesið blaðið“. Við Ásta
þökkum Ellen hjartanlega fyrir alla
hennar umhyggju og ræktarsemi við
okkur. Elsku frænkur Ágústa, Val-
dís, Brynja og Þorgrímur og Þor-
steinn, við Ásta vottum ykkur inni-
legustu samúð okkar.
Sigrún Karlsdóttir.
Í dag verður borin til grafar Ellen
vinkona mín til margra ára. Við eig-
um örugglega eftir að hittast aftur
og borða saman jólabúðing með
Bristol Cream Sherry hinum megin
landamæranna. Kvæðið sem hér
fylgir fannst í skúffu hjá gamalli
konu eftir fráfall hennar á langlegu-
deild á sjúkrahúsi í Skotlandi, en
höfundurinn er ókunnur. Þórunn
Einarsdóttir þýddi kvæðið á ís-
lensku. Fannst mér það eiga vel við
Ellen og hennar lífshlaup.
Hvað sjáið þið systur, hvað finnst ykkur?
Hugsið þið sem svo, er þið horfið á mig:
Þetta er gömul nöldurkerling, ekki sérlega
snögg í hreyfingum.
Óörugg um venjur, með fjarrænt
augnaráð,
sem sullar matnum niður og svarar ei
þegar þið muldrið um hana, sem aldrei er
búin.
Sem virðist ei merkja hvað þið gerið
og sem sífellt missir stafinn og gengur ei
varlega,
sem án þess að andmæla leyfir ykkur að
gera allt eins og þið viljið
í sambandi við mötun og þvott
og allt sem heyrir til.
Er það þannig sem þið hugsið, þegar þið
horfið á mig?
Segið mér það.
Opnið augun, systur, horfið nánar á mig.
Ég ætla að segja ykkur hver ég er, sem sit
hér
svo kyrrlát og hljóð.
Sem geri allt sem ég er beðin um og borða
þegar þið viljið.
Ég er tíu ára gamalt barn með pabba og
mömmu
sem elska mig, systur mína og bróður.
Sextán ára stúlka, fín og grönn,
sem dreymir um að mæta bráðlega manni.
Næstum tvítug brúður, hjarta mitt slær
ótt
við minninguna um loforð sem ég gaf og
hélt.
Tuttugu og fimm ára – nú á ég mín eigin
börn
sem þarfnast mín í hlýju og tryggu horni
heimilisins.
Þrítug kona, börnin vaxa fljótt og hjálpa
hvort öðru í stóru og smáu.
Um fertugt eru börnin orðin fullvaxta fólk
og fljúga á braut,
en maðurinn er kyrr, og gleðin er ei á
enda.
Um fimmtugt koma barnabörn og veita lífi
okkar gleði,
aftur höfum við börn, minn elskaði og ég.
Dimmir dagar koma, maðurinn minn er
dáinn.
Ég geng inn í framtíð einmanaleika og
neyðar.
Mitt fólk hefur nóg með sitt,
en minningin um árin og ástina er mín.
Lífið er miskunnarlaust. Þegar maður er
gamall og boginn,
lítur maður út fyrir að vera svolítið
skrýtinn.
Nú er ég bara gömul kona
sem hef fundið kraftinn þverra og
„sjarmann“ hverfa.
En inni í þessum gamla líkama býr ennþá
ung stúlka.
Við og við fyllist mitt þreytta hjarta,
ég minnist gleðinnar, ég minnist
sársaukans
og ég elska og upplifi lífið að nýju,
ég hugsa um árin, allt of fá, sem hafa liðið
og viðurkenni kaldar staðreyndir,
að ekkert getur varað að eilífu.
Ef þið opnið augun, systur, þá sjáið þið
ekki bara
gamla nöldurkerlingu.
Komið nær, lítið á mig.
Kær kveðja – þín vinkona
Bella Sigurjónsson (Babs).
Kveðja frá
Zontaklúbbi Reykjavíkur
Ellen Sighvatsson, heiðursfélagi
Zontaklúbbs Reykjavíkur, er látin á
93. aldursári. Hún hefur verið trúr
og tryggur félagi Zontaklúbbs
Reykjavíkur allt frá því að hún gekk
í klúbbinn 7. janúar 1944 eða í 57 ár,
lengur en nokkur önnur og sótti hún
fundi fram yfir nírætt. Ellen var út-
nefnd heiðursfélagi í klúbbnum 11.
maí 1999 og var sæmd heiðursvið-
urkenningu Alþjóðahreyfingar
Zonta árið 2000 fyrir meira en hálfr-
ar aldar giftusamlegt starf í þágu
hreyfingarinnar.
Zontahreyfingin var stofnuð í
Bandaríkjunum 1919 af konum með
sérmenntun eða í stjórnunarstörf-
um, og hefur hún það að meginmark-
miði að styrkja stöðu kvenna um all-
an heim, bæði lagalega-,
stjórnmálalega-, efnahagslega- og
menntunarlegastöðu auk þess sem
hreyfingin vinnur að skilningi, góð-
vild og friði í víðasta skilningi. Á
þeim rúmlega 80 árum sem liðin eru
frá stofnun hreyfingarinnar hefur
hún breiðst út um heiminn og eru nú
starfandi klúbbar í yfir 70 löndum. Á
Íslandi eru núna 6 klúbbar og er
Zontaklúbbur Reykjavíkur sá elsti,
stofnaður 1941.
Ellen gekk til liðs við klúbbinn
þegar hann var í frumbernsku og
bar hún alla ævi hag hans mjög fyrir
brjósti eins og mikið og fjölbreytt
starf hennar í þágu Zonta ber með
sér. Ellen var endurskoðandi reikn-
inga klúbbsins 1946, meðstjórnandi
1948, varaformaður 1952 og formað-
ur 1953–54, en skipt var um formann
árlega. Hún var erlendur bréfritari
klúbbsins um árabil og átti oft sæti í
skemmtinefnd, ferðanefnd og
myndanefnd og átti drjúgt safn
mynda úr sögu Zonta á Íslandi.
Hún starfaði oft og mikið við fjár-
öflun fyrir Margrétarsjóð sem stofn-
aður var innan Zontaklúbbs Reykja-
víkur til styrktar heyrnarskertum í
minningu Margrétar Rasmus sem
lengi var skólastjóri Málleysingja-
skólans. Hún tók t.d. þátt í undir-
búningi skemmtana fyrir mál- og
heyrnarskerta sem klúbburinn hélt
lengi vel árlega og bauð börnum
Málleysingjaskólans heim til sín ár-
um saman.
Ellen var mjög umhugað um að
breiða út Zontahugsjónina og átti
hún virkan þátt í stofnun nýrra
ELLEN HENRIETTE
SIGHVATSSON
Sími 562 0200
Erfisdrykkjur
við Nýbýlaveg, Kópavogi
ÚTFARARSTOFA ÍSLANDS
Sími 581 3300
Allan sólarhringinn — www.utforin.is
Suðurhlíð 35, Fossvogi
Sverrir
Olsen
útfararstjóri
Bryndís
Valbjarnardóttir
útfararstjóri
Sverrir
Einarsson
útfararstjóri
Landsbyggðarþjónusta. Áratuga reynsla.
*
+
", -
!
. -.
!"$
$
8
/&
/
$* ,'$9:
; ,'.
)2 $< !%
*7 ()
*=!() !'$! 3(%
) $$()!%
'
*' !() >,$$%?+"
%* .
*
+
" $ + -
!
.
!"$
" "$
"$
"
8
/2
8
>
) * 9:
; ,'.
/
+
",
$"
"" #0
#1
8(';()
))3 83(%
* &#
6( $(=()
! 7!()
%* .