Morgunblaðið - 13.06.2002, Side 39
er alveg rétt á takmörkuðu faglegu
starfssviði.
En gætum að. Það að skilja til-
finningar mannanna er eitt, það að
hníga niður í þær eða týnast í þeim
er annað. Tilfinningaleg tilvist okk-
ar er sterkasti þráðurinn sem teng-
ir eina manneskju við aðra. Með því
að hvetja til tilfinninglegra sam-
skipta geta menn hlotið mannlegt
innsæi og virðingu sem fæst ekki í
samfélagsfræðilegri umfjöllun. Með
því að skilja tilfinningar annarra
getum við lært af öðrum og til-
einkað okkur mál þeirra sem okkar
eigin mál. Þannig getur tilfinning
orðið ómótstæðilegur kraftur til að
þenja út veggi og takmörk skyn-
seminnar og ýta manni til nýs skiln-
ings. Ég segi ekki að tilfinningaleg
samskipti leysi alla fordóma í sam-
félaginu, en samt held ég að við
ættum að endurmeta almennilega
hlutverk tilfinninga í þessum mál-
um.
Kirkjan og fordómar
Innan kirkjunnar er enn að finna
mikinn misskilning og fordóma í
garð samkynhneigðra. Annars veg-
ar vinna margir í kirkjunni með
þetta málefni og leggja sitt af mörk-
um til að byggja upp nýtt og sann-
gjarnt viðhorf til samkynhneigðra.
Það eru hins vegar margir sem
næstum sjálfkrafa dæma samkyn-
hneigt fólk sem syndara, án þess að
gera nokkra tilraun til að skilja til-
finningar þeirra. Flestir eru þó lík-
lega afstöðulausir og ég var sjálfur
einn þeirra lengi. En fyrir ári
kynntist ég samkynhneigðu fólki og
byrjaði að skilja tilfinningalega hlið
þessa máls. Stig af stigi er það orðið
mál sem snertir skilning minn á
náunganum, en ekki bara eitt af
mörgum málefnum innan guðfræði.
Hver er munurinn frá því sem
var, áður en ég kynntist samkyn-
hneigðu fólki sjálfur og eignaðist
það að vinum? Ég græt ekki þegar
ég les bækur um guðfræði, en ég
get grátið vegna náunga míns. Ég
get haft tilfinningu sameiginlega
með náunga mínum, þ.á m. sorg,
reiði, gleði, ást og von. Þegar kirkj-
an kennir okkur að við skulum
elska náunga okkar er „náungi“
ekki bara skilgreining í bók, heldur
tiltekin manneskja með eigið nafn,
einkasögu og tilfinningar. Náungi
minn eða þinn er lifandi heildar-
persónuleiki, og kynhneigð er órjúf-
anlegur hluti þeirrar heildar. Mál-
efni kristinnar trúar, hvert sem það
er, má aldrei gleyma þessu grund-
vallaratriði og viðurkenningu. Ef
þetta gleymist og of mikil áhersla
er lögð á trúarleg óhlutbundin rök
eigum við á hættu að ganga fram
hjá persónuleika náunga okkar og
fyrirlíta hann. Er það t.d. ekki
hræðilegt ef einstaklingur, sem
vanalega þykir bera af í fallegri og
manneskjulegri framkomu, verður
fyrir aðkasti og vanþóknun út af ást
sinni? Sönn ást í lífi manneskju er
heilög. Hún er ekki smáatriði eða
hliðarspor sem aðrir geta gefið sér
vald til að þykjast „lækna“ eða
„leiðrétta“, til þess eins að hún
passi hugmynd meirihlutans. Auk
þess hugsar þessi meirihluti í slík-
um tilfellum nær aðeins um kyn-
ferðislegt samband samkyn-
hneigðra, en ekki um ást þeirra. Er
slíkt viðhorf virðulegt í nafni Jesú
Krists?
Kirkjan hefur afneitað samkyn-
hneigðu fólki lengi með því að
dæma það og útiloka frá því sem
telst „normal“. Kirkjan hefur aldrei
verið fullkomin stofnun í sögu okk-
ar, heldur er hún síbreytilegt félag
trúaðra sem er í þróun. Mér skilst
að síðustu ár hafi átt sér stað mikil
breyting innan kristinnar siðfræði á
jákvæðan hátt fyrir samkyn-
hneigða. En því miður virðist þjóð-
kirkjan hins vegar ekki fylgja á eft-
ir með breyttri afstöðu. Mikil umbót
hefur átt sér stað á sviði aukinna
mannréttinda fyrir samkynhneigða,
en skilningur á meðal kristinna
manna fylgir þar oft ekki að málum.
Við þurfum ekki að skammast
okkar fyrir ófullkomleika okkar. En
við þurfum að skammast okkar ef
við viðurkennum ekki eigin galla og
skort. Ef við höldum áfram að
dæma saklaust fólk meiri syndara
en okkur sjálf, og útilokum það
beinlínis eða óbeinlínis frá umföð-
mun kirkjunnar, munu viðhorf
kirkjunnar verða dæmd hin raun-
verulega synd. Því að það er synd
að láta fordóma gagnvart náung-
anum viðgangast af sinnuleysi.
Núna er tíminn fyrir kirkjuna að
taka næsta sýnilega skrefið í þess-
um málum.
Höfundur er prestur innflytjenda.
Er hugsanlegt að Ísland – og þá
Reykjavík – geti komið til greina
sem framtíðarheimili fyrir Samein-
uðu þjóðirnar, eða einhverjar aðrar
gildar alþjóðastofnanir?
Umræða um þessa hugmynd
gæti a.m.k. verið ágæt upplyfting
og grunar mig að ýmis skemmtileg
rök megi færa með og á móti hug-
dettunni.
Hvers vegna samþykktu kald-
astríðsmenn leiðtogafundinn í
Höfða 1986? M.a. vegna þess að Ís-
land var í þeirra augum ,,friðsælt,
hlutlaust NATO-ríki“, eins og
Shevardnadze sagði. Eða hvers
vegna var skákeinvígi 20. aldarinn-
ar háð í Reykjavík?
Svisslendingar hafa t.d. markað
sér sérstöðu á þessum vettvangi og
eru ýmsar fjölþjóðastofnanir og
dótturstofnanir Sameinuðu þjóð-
anna þar í landi.
Okkur hættir til að vanmeta
styrk Íslands í samfélagi þjóðanna.
Við erum ekki einir um það. Og á
sama hátt hættir okkur einnig til
að ofmeta stöðuna.
Vitaskuld ráðum við ekki um-
ræðunni um staðsetningu Samein-
uðu þjóðanna. Hins vegar er sjálf-
sagt fyrir okkur að hafa augun
opin þegar færi gefst og ýta undir
skoðanaskipti um málið. Heims-
málin eru á fleygiferð og það verð-
ur ljósara með hverjum deginum
að grundvallarbreytinga er þörf til
að leitast við að laga þá slagsíðu
sem myndast hefur eftir lok kalda
stríðsins. Breyting á heimilisfangi
Sameinuðu þjóðanna er hluti af
þeirri jöfnu.
Og ef Íslendingar og Reykvík-
ingar leyfðu sér að hugsa stórt
mætti sjálfsagt benda á Vatnsmýr-
ina og flugvallarsvæðið til að hýsa
alþjóðlega starfsemi með svipaðan
starfsmannafjölda og Sameinuðu
þjóðirnar hafa í New York.
Skjótt skipast veður í lofti – og
ekki aðeins yfir Íslandi.
Höfundur er einn af stofnendum
Stöðvar 2 og fyrrverandi
stjórnarformaður.
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 13. JÚNÍ 2002 39
120 mm, hallandi
hægt að setja á skaft
10 lítra útimálning
Íslensk útimálning, allir litir
Verð áður: 7.990 kr.
4.990 kr.
Pensill 695 kr.
Pensill 695 kr.
á útimálningu
75, 100 og 120 mm
allar stærðir á sama verði
Málningarbakki 695 kr.
með 25 cm rúllu
Ver› á›ur: 1.350 kr.
Sumartilboð
Ármúla 17a - Sími 553 8282
Opið alla daga vikunnar
Kínverjar hafa löngum
verið þekktir fyrir
langlífi og heilbrigða
lifnaðarhætti. Í gegnum
árþúsundir hafa þeir
þróað mjög fullkomnar
aðferðir til eflingar
líkama og heilsu.
Betri heilsa - betra útlit
TVISVAR hafa birst greinar hér í
Morgunblaðinu þar sem fram hafa
komið óskir um mig sem æskileg-
an bæjarstjóra í samstarfi við
væntanlegan minnihluta. Sú
áskorun hefur verið sett fram af
fólki sem ég þekki ekki og ég held
að ég hafi aldrei talað við. Annars
vegar er um að ræða grein sem
send var í blaðið á fölskum for-
sendum og sætir nú lögreglurann-
sókn. Það er spurning hvort þetta
sé sett fram í gríni eða sé tilraun
til að valda óeiningu meðal sjálf-
stæðismanna eða koma af stað
tortryggni.
Ég hef í áratugi verið virkur fé-
lagi í Sjálfstæðisfélaginu á Sel-
tjarnarnesi. Ég hef lagt mig alla
fram um það að styðja sjálfstæð-
ismenn til valda til að fara með
málefni Seltirninga. Seltirningar
hafa sýnt það að þeir treysta sjálf-
stæðismönnum til að fara með
málefni bæjarins. Ég var kosin í
annað sæti í prófkjöri sjálfstæð-
ismanna 3. nóvember sl. og í kosn-
ingum hinn 25. maí sl. veittu bæj-
arbúar Sjálfstæðisflokknum aftur
umboð til að stýra bæjarfélaginu
næstu fjögur árin. Það munum við
gera í krafti okkar lýðræðislega
umboðs. Bæjarbúar og sam-
flokksfólk mitt geta treyst mínum
heilindum.
Ásgerður Halldórsdóttir
Að gefnu tilefni
Höfundur er viðskiptafræðingur.