Morgunblaðið - 02.07.2002, Blaðsíða 60

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 ÞRIÐJUDAGUR 2. JÚLÍ 2002 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
ÁÆTLAÐ er að um 1.700 Íslend-
ingar muni greinast árlega með
krabbamein árið 2020 en í dag
greinast að meðaltali um þúsund
manns. Tilfelli meðal karla aukast
hraðar eða um 82% en meðal
kvenna er spáð 62% aukningu. Spáð
er aukningu meðal allra Norður-
landaþjóðanna og að hún verði mest
á Íslandi eða kringum 70%.
Þetta kemur fram í spá norrænu
krabbameinsskránna sem kynnt
var við upphaf alþjóðlegrar krabba-
meinsráðstefnu í Ósló í gær.
Sambærileg spá var birt árið
1993. Byggt er á upplýsingum
krabbameinsskránna um krabba-
meinstilfelli árin 1958 til 1997,
mannfjölda á síðustu árum og spá
um mannfjölda ársins 2020 sem
fengin var frá hagstofum landanna.
Laufey Tryggvadóttir, fram-
kvæmdastjóri Krabbameinsskrár-
innar, segir orsakir aukningar eink-
um tvenns konar. „Lítill hluti
hennar stafar af aukinni krabba-
meinsáhættu en langstærsti þáttur-
inn er breytt aldurssamsetning
þjóðarinnar. Öldruðu fólki fjölgar
mjög á tímabilinu en hættan á að
greinast með krabbamein eykst
jafnt og þétt með hærri aldri,“ segir
Laufey og bendir hún á að þessi
mikla aukning, sem verði jafnt og
þétt næstu árin, kalli á sérstakan
undirbúning í heilbrigðiskerfinu.
Hjá íslenskum körlum er gert ráð
fyrir mestri fjölgun krabbameins í
blöðruhálskirtli eða um 130%.
Aukningin er eingöngu vegna
hækkandi aldurs. Hjá konum er
gert ráð fyrir að tilfellum brjósta-
krabbameins fjölgi um 53%. Talið er
að áhættan minnki en tilfellum
fjölgi vegna hækkandi aldurs
kvenna.
Spá um þróun á nýgengi krabbameins til 2020
Búist við um 70% aukn-
ingu tilfella á Íslandi
 Nýjum tilfellum/30
ÖKUMANNINUM sem ók fram úr
í Lögbergsbrekku á Suðurlands-
vegi á sunnudag hefur vænt-
anlega verið ljóst að bannað er að
aka yfir óbrotna línu, hvað þá ef
hún er tvöföld. Arinbjörn Snorra-
son, aðalvarðstjóri hjá lögregl-
unni í Reykjavík, segir að margir
ökumenn virðist ekki þekkja regl-
ur um línur á vegum sem í um-
ferðarlögum eru nefndar yf-
irborðsmerkingar. Þær eru
jafngildar umferðarskiltum og
ökumönnum ber að fara eftir
þeim.
Óbrotin lína er aðeins sett á
þeim stöðum þar vegsýn er skert,
þ.e.a.s. þar sem ökumaður sér
ekki fyllilega umferð sem kemur
á móti og getur því ekki farið
fram úr bílum án þess að taka
áhættu. „Framúrakstur við slíkar
aðstæður skapar hættu og óþæg-
indi fyrir aðra vegfarendur.
Árekstrar sem verða við slíkar
aðstæður leiða oftar en ekki til
alvarlegs líkamstjóns eða dauða.“
Umferðarráð hefur rekið tals-
verðan áróður fyrir því að öku-
menn virði bann við framúrakstri
og fari ekki fram úr á óbrotnum
línum. „Þessar línur eru ekki til
skrauts heldur eru þær settar til
þess að auka öryggi. Þeir sem
brjóta reglurnar stofna ekki bara
sjálfum sér í hættu heldur líka
öðrum,“ segir Sigurður Helgason,
upplýsingafulltrúi Umferðarráðs.
Á þessu ári hafa 18 manns lát-
ist í umferðarslysum hérlendis.
Óbrotnar línur
ekki til skrauts
Morgunblaðið/Júlíus
Búast má við því að landsmenn verði mikið á ferðinni næstu vikurnar. Því er ekki úr vegi að minna á mikilvægi þess að fara varlega í umferðinni.
MUNUR á hæsta og lægsta verði á
spelti er 210% samkvæmt verðkönn-
un ASÍ og Morgunblaðsins á heilsu-
vörum í London og Reykjavík 20.
júní síðastliðinn. Um er að ræða verð
án virðisaukaskatts á 35 vörutegund-
um.
Mesti munur á hæsta og lægsta
verði er 484%, á lífrænum gulrótum,
en tekið skal fram að verð var lækk-
að eftir að verðkönnunin var gerð.
Munur á hæsta og lægsta verði á
sojamjólk er 35–84%, á sojajógúrt og
sojaeftirréttum 39–73% og 72–128%
á hrísgrjónamjólk. Í flokknum hveiti,
mjöl og baunir er munur á hæsta og
lægsta verði 31–210%, mestur 210%
á spelti, sem fyrr er getið.
Heilsuhúsið er oftast með hæsta
verð, eða í 17 tilvikum, hæsta verð er
níu sinnum í Blómavali, fimm sinn-
um í Lífsins lind og fjórum sinnum í
versluninni Yggdrasill. Fjarðarkaup
var fjórum sinnum með lægsta verð.
Verðmunur
oft yfir 100%
 Rúmlega 200%/22
Heilsuvörur í
Reykjavík og London
HÉRAÐSDÓMUR Reykjaness hef-
ur dæmt rúmlega þrítugan karl-
mann í 10 mánaða fangelsi fyrir fjár-
svik og fleiri afbrot en hann var m.a.
dæmdur fyrir að svíkja tvívegis út
tryggingabætur fyrir sama köfunar-
búnaðinn sem var í raun í eigu Land-
helgisgæslunnar. Svikin komust upp
þegar hann krafðist bóta fyrir hann í
þriðja skiptið. Fyrrverandi eigin-
kona mannsins tók þátt í svikunum
og hlaut hún sex mánaða fangelsi.
Dómarnir eru skilorðsbundnir til
þriggja ára.
Vorið 1996 tilkynnti maðurinn að
köfunargalla og öðrum búnaði hefði
verið stolið úr geymslu á heimili sínu
og greiddi tryggingafélagið Ábyrgð
hf. honum um 340.000 krónur í bæt-
ur. Rúmlega tveimur árum síðar
framvísaði hann tilkynningu til
Tryggingar hf. um að fyrrverandi
eiginkona hans hefði fyrir slysni ekið
á hillur í bílskúr með þeim afleiðing-
um að málning og sjálfskiptivökvi
helltist yfir köfunargalla og annan
búnað. Að þessu sinni fékk hann
tæplega 80.000 kr. í bætur en fór
fram á bætur upp á 120.000 kr.
Aftur ekið á og köfunar-
búnaður skemmdur
Hálfu ári síðar, í febrúar 1999,
gerði hann aftur kröfu um að fá bæt-
ur vegna skemmda á köfunargalla og
búnaði, að þessu sinni á hendur
Sjóvá-Almennum. Aftur krafðist
hann þess að félagið greiddi honum
120.000 kr. í bætur þar sem fyrrver-
andi eiginkona hans hefði fyrir slysni
ekið bifreið á hillur í bílskúr með
þeim afleiðingum að málning og
sjálfskiptivökvi helltist yfir köfunar-
búnaðinn.
Hjá Sjóvá-Almennum vöknuðu
grunsemdir um að ekki væri allt með
felldu. Maðurinn var því kærður til
lögreglu fyrir tryggingasvik.
Í dómnum segir að það sé upplýst
að köfunarbúningurinn sem stolið
var árið 1996 sé nákvæmlega sá sami
og varð fyrir skemmdum af völdum
málningar á árunum 1998 og 1999.
Auk fangelsisvistar var manninum
gert að greiða Sjóvá-Almennum
337.800 krónur með dráttarvöxtum
frá 1998.
Maðurinn var auk þess dæmdur
fyrir að falsa nafn tiltekins manns í
fjórgang á réttarsáttum en sýknaður
af fjárdrætti með því að hafa dregið
sér ýmsa muni frá Landhelgisgæsl-
unni þegar hann hætti þar störfum
árið 1997. Fyrrverandi eiginkona
hans var einnig dæmd fyrir að falsa
nafn systur sinnar á tvö skuldabréf.
Komst upp um svikin
við þriðju tilraun
Dæmdur í 10 mánaða fangelsi fyrir tryggingasvik og fleira
HLUTHAFAFUNDUR Lands-
banka Íslands samþykkti í gær að
fresta kosningu í nýtt bankaráð um
ótiltekinn tíma.
Ríkið seldi nýlega 20% eignarhlut í
Landsbankanum en ríkisstjórn hafði
ákveðið að boðað yrði til hluthafa-
fundar og kosið nýtt bankaráð ef allt
hlutaféð seldist. Bankaráð Lands-
bankans ákvað í kjölfar sölunnar, að
höfðu samráði við viðskiptaráðherra,
að boða til hluthafafundar í gær og
var kosning í nýtt bankaráð eina mál-
ið á dagskrá. Mætt var fyrir 71,91%
hlutafjár í bankanum.
Fundinum barst svohljóðandi dag-
skrártillaga: „Hluthafafundur Lands-
banka Íslands hf. ályktar að fresta um
ótiltekinn tíma kosningu í bankaráð.
Til framhaldshluthafafundar verður
boðað samkvæmt ákvörðun 14. grein-
ar samþykkta fyrir Landsbanka Ís-
lands hf.“ Dagskrártillagan var borin
undir atkvæði hluthafafundarins og
var hún samþykkt einróma.
Tillagan var lögð fram að beiðni
viðskiptaráðherra en ástæður þess að
farið var fram á frestun voru ekki
kynntar og vísaði Helgi S. Guð-
mundsson, formaður bankaráðs, fyr-
irspurnum á ráðherra. Ekki náðist í
Halldór Ásgrímsson, sitjandi við-
skiptaráðherra, eða Þorgeir Örlygs-
son, ráðuneytisstjóra viðskiptaráðu-
neytis, í gærkvöldi.
Samkvæmt hlutafélagalögum má
fresta hluthafafundi og boða til fram-
haldsfundar en sé fundi frestað um
meira en fjórar vikur þarf að boða
hann með sama hætti og aðra hlut-
hafafundi. Framhaldshluthafafundur
Landsbankans verður boðaður í sam-
ræmi við samþykktir fyrir bankann,
með minnst viku og lengst fjögurra
vikna fyrirvara.
Í bankaráði sitja, samkvæmt
ákvörðun aðalfundar Landsbankans í
mars: Helgi S. Guðmundsson formað-
ur, Kjartan Gunnarsson varaformað-
ur, Guðbjartur Hannesson ritari,
Birgir Þór Runólfsson og Jónas Hall-
grímsson meðstjórnendur.
Kosningu í banka-
ráð LÍ frestað