Morgunblaðið - 26.07.2002, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 FÖSTUDAGUR 26. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Sími 510 8000 • Bíldshöfða 20 • 110 Reykjavík • www.husgagnahollin.is
f
a
s
t
la
n
d

-

8
1
9
7
Opið alla helgina!
80%
afsláttur
Allt að
Mikið úrval af sófaborðum.
R
ým
ingarsala
Þróunarverkefni vegna alnæmis
Veita sjúkling-
um nauðþurftir
NÚ NÝLEGA fórAnna Þrúður Þor-kelsdóttir, fyrr-
verandi formaður Rauða
kross Íslands, til Suður-
Afríku. Morgunblaðið
ræddi við Önnu áður en
hún lagði af stað.
– Þú hefur ákveðið að
segja skilið við formanns-
starfið.
„Já, þetta er ekkert lífs-
tíðarstarf heldur lengst
átta ára tímabil. Ég ákvað
að gefa ekki kost á mér
aftur, hafði verið formaður
í sex ár. Ég mun halda til
Suður-Afríku á vegum
Rauða kross Íslands sem
sendifulltrúi. Ég fór þrisv-
ar á mínum formannsferli
til Afríku, og sá með mín-
um eigin augum þá eymd
sem margir þurfa að þola. Ég hef
fylgst með fyrir hönd Rauða
krossins hér heima hvernig verk-
efni hafa gengið ytra, og í hvað
ætti að ráðstafa peningum sem
fengust meðal annars úr söfnun
vegna alnæmisfaraldursins í Afr-
íku. Við erum með verkefni í
gangi í Mósambik, Malaví og Le-
sótó, og höfum heitið Suður-Afr-
íku stuðningi.“
– Hvernig hefur þú undirbúið
þig til fararinnar?
„Ég sótti námskeið í Finnlandi
á vegum finnska Rauða krossins
um starf sendifulltrúa, en annars
byggi ég á reynslu minni af störf-
um í þágu Rauða krossins, og við
félagslega stjórnun í fjöldamörg
ár hjá Reykjavíkurborg. Menntun
mín á sviði mannfræði og þjóð-
fræði nýttist einnig mjög vel. Ég
er orðin 65 ára, og þetta er mjög
hvetjandi fyrir mig.“
– Hvernig er sendifulltrúanám-
skeið uppbyggt?
„Alþjóða Rauði krossinn leitar
nú meira eftir fólki með reynslu í
stjórnun í starfi af þessu tagi til
að gerast sendifulltrúar. Ekki er
krafist menntunar á ákveðnu
sviði, heldur er leitað að hæfi-
leikafólki með fjölbreytta reynslu
og fjölbreytta menntun sem hægt
er að nýta á ýmsa vegu, eftir því
hver verkefnin eru. Við vorum
tæplega þrjátíu, valin úr tæplega
200 manna hópi.“
– Hvað bíður þín þegar til Suð-
ur-Afríku er komið?
„Ég er á leiðinni til Norður-
Cape-héraðs og Freestate í Suð-
ur-Afríku. Verkefni mitt verður
að koma af stað heimahlynningu
fyrir alnæmissjúka í Norður-
Cape. Suður-afríski Rauði kross-
inn hefur þegar komið á fót
heimahlynningu í Freestate, en
skortir fé og fólk. Rauði kross Ís-
lands mun styðja þetta starf með
fjármagni og sendifulltrúa.“
– Neyðin er mikil þar ytra.
„Já, hún er mjög mikil. Opin-
berar tölur segja að 40 milljónir
manna séu smitaðar af alnæmi í
heiminum, og þar af séu 30 millj-
ónir í Afríku. Ég tel þessar tölur
vera of lágar. Stjórnvöld í Suður-
Afríku hafa ekki viljað horfast í
augu við vandann og
tölurnar eru þess
vegna ótraustar. Sjúk-
dómurinn er mikið
feimnismál og sjaldn-
ast er dánarorsökin
sögð vera alnæmi. Á ráðstefnu í
Barcelona nýlega um alnæmis-
vandann var Nelson Mandela
mjög harðorður í garð stjórnvalda
og benti á að mannfall vegna al-
næmis væri meira en í báðum
heimsstyrjöldunum á 20. öld. Stór
hluti fólks á besta aldri er sýktur,
og fjöldi munaðarlausra barna
eykst stöðugt. Gamla fólkið og
stálpuð börn reyna að aðstoða.“
– Hvað er hægt að gera?
„Vandinn er að vissu leyti
menningarbundinn. Mikill fjöldi
fólks er ekki læs, einfaldlega
vegna þess að það fékk ekki að
læra að lesa á tímum aðskilnaðar-
stefnunnar. Að sama skapi er
ekki til siðs að fjalla um kynlíf á
fræðandi hátt, málið liggur í
þagnargildi. Fræðsla um smitleið-
ir og þess háttar er þess vegna
mjög takmörkuð og erfitt er að
koma henni til skila. Einnig eru
fordómar gagnvart smituðum
miklir.“
– Hvað ætlar þú þér að vera
lengi ytra?
„Þróunarverkefnið sem Rauði
kross Íslands hefur tekið að sér-
mun standa yfir nokkur næstu ár.
Ég er ráðin til eins árs. Þá er lyk-
ilatriði að standa sig og láta gott
af sér leiða. Fólkið í fátækra-
hverfunum þarf sárlega á hjálp að
halda, það hefur engar sjúkra-
tryggingar og atvinnuleysi er
mikið. Börnin eru munaðarlaus
og fáir til að sinna þeim, þótt sam-
heldni fjölskyldna sé mikil. Lang-
flestir sjúklingar eru hjálparlitlir
og fáir til að sinna þeim, enda
álag á fríska fjölskyldumeðlimi
mikið. Með heimahlynningu á
vegum Rauða krossins á að reyna
að aðstoða fleiri með aðhlynningu
og nauðþurftum eins og vatni og
mat. Einnig er reynt að styðja að-
standendur og nágranna til að-
stoðar við þá sjúku.“
– Hvað þarf að gera
til þess að varanleg
lausn náist í baráttunni
við alnæmi?
„Að mínu mati næst
ekki varanlegur árang-
ur fyrr en þjóðarleiðtogar hafa
tekið höndum saman um að við-
urkenna vandann og reyna að
virkja leika sem lærða til að berj-
ast með öllum ráðum gegn hon-
um. Við höfum fordæmi frá Úg-
anda, þar sem einna flestir voru
smitaðir, en yfirvöld tóku málin
föstum tökum og hafa náð undra-
verðum árangri í heftingu út-
breiðslu sjúkdómsins.“
Anna Þrúður Þorkelsdóttir

Anna Þrúður Þorkelsdóttir
fæddist í Hnefilsdal á Jökuldal
árið 1936, en ólst upp í Eyjafirði.
Lauk BA-prófi í mannfræði og
þjóðfræði frá Háskóla Íslands, og
einnig prófi frá Leiðsöguskóla
Íslands. Hún starfaði sem flug-
freyja um 5 ára skeið, og síðar
sem stjórnandi í þjónustu við
aldraða hjá Reykjavíkurborg.
Anna Þrúður hefur setið í stjórn
Rauða kross Íslands sem almenn-
ur stjórnarmaður, varaformaður
og síðastliðin 6 ár sem formaður.
Anna Þrúður er gift Gunnari
Lárussyni verkfræðingi og eiga
þau þrjú uppkomin börn og fjög-
ur barnabörn.
Þörf er á sam-
stilltu átaki
gegn alnæmi
Og hvert vill hæstvirtur forsætisráðherra fá STÖFFIÐ???