Morgunblaðið - 26.07.2002, Blaðsíða 32
MINNINGAR
32 FÖSTUDAGUR 26. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Anna Vigfús-dóttir fæddist í
Reykjavík 26. júlí
1912. Hún lést á
Elli- og hjúkrunar-
heimilinu Grund 16.
júlí síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Vigfús Sig-
urðsson Grænlands-
fari, smiður og um
tíu ára skeið vita-
vörður á Reykja-
nesi, f. á Gilsbakka í
Öxarfirði 16. júlí
1875, d. í Reykjavík
26. maí 1950, og
Guðbjörg Árnadóttir húsfreyja, f.
í Simbakoti á Eyrarbakka 9. júní
1884, d. í Reykjavík 26. desem-
ber 1966.
Systkini Önnu voru: Tómas,
húsasmíðameistari, f. 24. júní
1906, d. 1. febrúar 1974, Gunn-
þóra, lengst af starfsmaður á
myndastofu Hans Petersen, f. 24.
september 1908, d. 9. október
mundsson, nú prófastur í Árnes-
þingi, f. 30. október 1940. Börn
þeirra: a) Guðmundur Freyr,
doktor í samgönguverkfræði, f.
18. október 1970. b) Anna Krist-
ín, lögfræðingur, f. 28. júlí 1974.
Eiginmaður hennar Sigmar Jack,
læknir, f. 6. júní 1974. Barn
þeirra: i) Hilmir Davíð Jack, f. 8.
október 2001.
Anna bjó með fjölskyldu sinni í
Reykjavík nema á árunum 1915–
25 þegar þau bjuggu á Reykja-
nesi. Anna bjó stærstan hluta ævi
sinnar í Reykjavík og lengst í
Skaftahlíð 27. En hún dvaldi
einnig í Danmörku 1939–1940, í
Ólafsfirði 1975–1980 og á Eyr-
arbakka 1982–1986. Anna rak
um tíma saumastofu með Gunn-
þóru systur sinni. Þá byrjaði hún
sem heimilishjálp á heimili Hans
Petersen um 1930 en vann síðan
um árabil á myndastofu Hans
Petersen. Um 1965 fór hún að
vinna við aðhlynningu á Elli- og
hjúkrunarheimilinu Grund. Að
lokum starfaði Anna við ræst-
ingar í Háskóla Íslands uns hún
lét af störfum 1975.
Útför Önnu fer fram frá Há-
teigskirkju í dag og hefst athöfn-
in klukkan 13.30.
1981, Ólafur, vél-
smíðameistari og
vörubílstjóri, f. 15.
mars 1910, d. 31. des-
ember 1999, Svan-
hildur, húsvörður í
Háskóla Íslands, f.
26. júní 1918, d. 14.
mars 2002, Sigurður
Árni, húsasmiður og
sjómaður, f. 9. júní
1921, d. 30. septem-
ber 1988, Auður Ingi-
björg, hárgreiðslu-
meistari, f. 19. ágúst
1922, d. 20. júní 1987,
og Jóhann Pétur
Koch, múrarameistari, f. 19. jan-
úar 1924, d. 7. september 1996.
Dóttir Önnu með Jóhanni
Ferdinand Jóhannssyni, stór-
kaupmanni, f. 17. október 1889 á
Völlum í Svarfaðardal, d. 21.
nóvember 1976: 1) Gunnþóra
Freyja, sérkennari, f. 13. nóv-
ember 1944. Eiginmaður hennar
var, fráskilin, sr. Úlfar Guð-
Elskuleg amma mín sofnaði að
kveldi 16. júlí sl. svefninum langa.
Guð hefur tekið hana til sín en hún
var orðin þreytt og lúin. Það voru
aðeins tíu dagar að 90 ára afmæli
hennar er hún kvaddi á afmælisdegi
Vigfúsar föður síns.
Amma fæddist tuttugu dögum
eftir að faðir hennar lagði af stað í
frægan vísindaleiðangur með J.P.
Koch yfir þvert Grænland. Hún var
orðin tveggja ára þegar hann kom
aftur úr ferðinni. Frá því amma var
lítil telpa var hún alltaf dugleg og
ósérhlífin. Hún hjálpaði móður sinni
að hugsa um heimilið og passa fjög-
ur yngri systkini sín. Yngsta bróð-
urinn, Jóhann P. Koch, fékk hún, þá
aðeins ellefu ára, í fangið nýfæddan
en móðir þeirra fékk barnsfararsótt.
Hún varð eins og lítil mamma hans.
Amma fékk litla barnæsku á nútíma
mælikvarða.
Tómas, elsti bróðir ömmu, kvænt-
ist danskri konu, Katrínu, og urðu
þær amma mestu mátar. Katrín að-
stoðaði hana við að komast til Dan-
merkur árið 1939. Hafði hún hug á
að fara í lýðháskóla og læra sauma-
skap. Seinni heimsstyrjöldin setti þó
strik í reikninginn og það varð úr að
hún fór að vinna á heimili fyrir mun-
aðarlausa drengi. Ferðin varð líka
styttri en amma ætlaði en hún kom
til Íslands árið 1940 með Petsamo-
ferðinni svokölluðu. Allir Íslending-
ar á Norðurlöndum sem vildu ekki
ílengjast á erlendri grund í stríðinu
fóru með skipi sem lagði úr höfn í
Petsamo sem þá var í Norður-Finn-
landi og sigldi hættuför heim til Ís-
lands.
Amma var Katrínu ævinlega
þakklát fyrir aðstoðina við að kom-
ast til Danmerkur og talaði hún um
að þar hefði hún fengið einstakt
tækifæri til að finna sjálfa sig og
standa á eigin fótum.
Eftir að amma kom heim til Ís-
lands hélt hún áfram heimili með
Gunnþóru, systur sinni. Systurnar
tóku að sér bróðurson sinn, Sigþór
Jóhannsson, og ólu hann upp sem
eigin son. Síðar tóku þær einnig
annan dreng í fóstur vegna sér-
stakra aðstæðna. Kristján Her-
mannsson dvaldi hjá þeim frá
tveggja ára aldri og fram undir
fermingu.
Amma eignaðist móður mína,
Gunnþóru Freyju, árið 1944. Þá
voru aðrir tímar og fordómafyllri en
í dag. Í þá daga þótti mikil hneisa að
eiga börn utan hjónabands og ein-
stæðar mæður litnar hornauga. Á
fæðingardeildinni var lagt hart að
ömmu að gefa barnið til ættleiðing-
ar. Það þurfti sterkar taugar til að
bjóða samfélaginu byrginn og
ákveða að eiga barnið sitt.
Á efri árum sagði amma mér að
læknirinn sem hún hefði talað við
þegar hún var ófrísk hefði hvatt
hana til að halda barninu og sagt
það myndi verða án efa hennar
mesta gleði. Hún sagði líka að sú
hefði orðið raunin. Nú ætti hún ekki
bara eina dóttur heldur líka dótt-
urson og dótturdóttur sem bæri
nafnið hennar. Í október síðastliðn-
um fékk amma svo langömmudreng
í hendurnar. Hún átti ekki marga af-
komendur en alltaf talaði hún um
hvað hún væri rík og Guð hefði
greinilega ætlað henni tilgang með
lífinu.
Árið 1975 flytur amma til fjöl-
skyldu minnar norður í Ólafsfjörð til
að létta undir með heimilishald og
annað. Hún passaði okkur systkinin
þegar foreldrar okkar voru í vinnu.
Amma hélt með okkur heimili þang-
að til við systkinin fluttum að heim-
an. Þá voru aðstæður breyttar.
Amma komin yfir áttrætt og móðir
mín farin að hugsa um hana.
Amma var mér og bróður mínum
sem önnur móðir. Hlýr faðmur
hennar var alltaf opinn fyrir okkur
systkinin. Við vorum afar nánar og
til hennar gat ég leitað með alla
mína gleði og sorgir allt fram undir
það síðasta. Amma var vitur, úr-
ræðagóð og afar minnug. Hún hafði
gaman af ættfræði og gat rakið ætt-
ir sínar. Hún fylgdist vel með þjóð-
málum innanlands sem utan. Í mín-
um huga var hún ótæmandi
viskubrunnur sem mundi tímana
tvenna. Hún hafði gaman af að fylgj-
ast með íþróttum hvort sem það var
enski boltinn eða íslenski, golf eða
Formúla 1 kappakstur. Um tíma
vann amma sem saumakona. Hún
prjónaði ætíð mikið, heklaði, saum-
aði og fórst það vel úr hendi.
Amma kenndi okkur margt, til
dæmis að gefast ekki upp þótt á
móti blési. Við skyldum vera sjálf-
stæð og ekki upp á aðra komin. Hún
sagði alltaf að sig hefði langað til að
læra en ekki fengið tækifæri til þess.
Við skyldum nýta öll þau tækifæri
sem okkur bærust og leggja okkur
fram við það sem við tækjum okkur
fyrir hendur. Hún hlúði sérlega vel
að þeim sem voru í próflestri. Þá var
öðrum sagt að hafa hljótt og oft bak-
aði hún ýmis konar góðgæti til að
verðlauna okkur.
Síðustu árin lifði hún að því er
virtist á viljastyrknum einum saman
en líkaminn var farinn að gefa sig og
undir lokin þurfti hún að líða mikið.
Það var erfitt fyrir stolta konu með
skýra hugsun sem hafði alltaf séð
um sig og sína sjálf, að þurfa allt í
einu aðstoð með flesta hluti.
Amma var heima í Skaftahlíð þar
til 9. desember 2001 er hún lagðist á
spítala. Móðir mín gerði allt sem í
hennar valdi stóð til að amma gæti
verið sem lengst heima en þar leið
henni best. Á heimilinu eru tvær kis-
ur, Gústi og Malla, en þær voru
ömmu mikil gleði síðustu árin.
Henni fannst yndislegt að hafa
malandi kisu í fanginu.
Fyrst lá amma á Landspítala - há-
skólasjúkrahúsi en lengst var hún á
Landakoti K-2. Síðustu tvo mánuð-
ina lá hún á sjúkradeild V-2B á Elli-
og hjúkrunarheimilinu Grund þar
sem hún lést. Þökkum við starfsfólki
þessara deilda fyrir góða umönnun.
Amma hefur snert líf margra og
gert okkur að betra fólki. Ég mun
kenna börnum mínum þau lífsgildi
sem hún kenndi mér. Ég mun segja
þeim sögur af langömmu sem elsk-
aði þau jafnvel þótt ófædd væru og
prjónaði handa þeim föt og leikföng.
Þau þurfi ekkert að óttast í lífi né
dauða því Guð er með okkur.
Ég bið góðan almáttugan Guð um
að geyma ömmu og varðveita. Bless-
uð sé minning hennar.
Anna Kristín Úlfarsdóttir.
Það eru full 60 ár síðan ég kynnt-
ist og tengdist fjölskyldu Guðbjarg-
ar Árnadóttur og Vigfúsar Sigurðs-
sonar. Þau kynni hef ég alltaf talið
mér til ávinnings.
Nú er þessi fjölskylda öll. Svan-
hildur, eiginkona mín, dó 14. mars
sl. og nú Anna. Börnin voru átta
talsins. Anna var fjórða í aldursröð-
inni en Svanhildur sú fimmta. Anna
náði hæstum aldri þeirra allra, var
tæplega níræð þegar hún lést.
Anna var fálát en svipmikil kona.
ANNA
VIGFÚSDÓTTIR
✝ Gunnar AxelDavíðsson fædd-
ist í Reykjavík 1.
maí 1921. Hann lést
á Selfossi 13. júlí
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Davíð Björnsson og
Kristjana Guð-
brandsdóttir. Börn
þeirra voru tvö og
einnig átti Gunnar
tvö hálfsystkini.
Eftirlifandi eigin-
kona Gunnars er
Kristín Stefánsdótt-
ir, f. 12.6. 1927 á
Sauðárkróki. Börn Gunnars og
Kristínar eru: 1) Rebekka, f.
19.2 1947, maki Hallgrímur Guð-
mundsson og eiga þau þrjú börn
og fimm barnabörn. 2) Helgi
Kristján, f. 2.3. 1949, maki Ásdís
Bergþórsdóttir og eiga þau fjög-
ur börn og tvö barnabörn. 3)
Davíð Ómar, f. 11.5. 1951, sam-
býliskona Bjarney Magnúsdóttir
og á hann frá fyrra hjónabandi
tvö börn og eitt
barnabarn. 4) Óli
Grétar, f. 14.9.
1956, d. 12.3. 1957.
5) Stefán Gunnar, f.
15.3. 1962, maki
Birna Björnsdóttir
og eiga þau þrjú
börn.
Gunnar lærði tré-
smíði 1952 og vann
við smíðar lengst
af, meðal annars
vann hann við Búr-
fellsvirkjun, á
Akranesi, í
Straumsvík, á Seyð-
isfirði og í Hveragerði. Einnig
rak hann Byggingarvöruverslun
Hveragerðis frá árinu 1983 til
ársins 1997. Síðustu árin bjuggu
þau í Ási og hafði hann aðstöðu
þar til að renna í tré og gerði
hann marga fallega hluti sem
hann gaf afkomendum sínum.
Gunnar verður borinn til graf-
ar frá Hveragerðiskirkju í dag
og hefst athöfnin klukkan 14.
Elsku pabbi, nú ert þú horfinn
frá okkur og komið að kveðju-
stund. Ég bjóst ekki við að hún
kæmi alveg strax. Mér finnst ekki
svo langt síðan að ég stakk hend-
inni minni í stóru höndina þína og
þú áttir að leiða mig þegar við vor-
um í göngutúr. Ég gleymi heldur
aldrei litlu kommóðunum ásamt
svo mörgu öðru sem þú smíðaðir
handa okkur systkinunum, þegar
við vorum lítil. Þú fylgdist vel með
öllu sem við gerðum og það var
gott að leita til þín ef vantaði eitt-
hvað, hvort sem það voru ráð eða
eitthvað annað. Eitt það síðasta
sem þú færðir okkur voru spýt-
urnar á sólpallinn og ætluðum við
að vígja það í sumar með þér en
það tókst ekki en ég vona að þú
fylgist með okkur þaðan sem þú
ert núna. Ég vil þakka þér allt
sem þú varst mér og minni fjöl-
skyldu.
Guð veri með þér og hvíl þú í
friði, elsku pabbi.
Í bljúgri bæn og þökk til þín
sem þekkir mig og verkin mín
ég leita þín, Guð leiddu mig
og lýstu mér um ævistig.
Ég reika oft á rangri leið,
sú rétta virðist aldrei greið.
Ég geri margt sem miður fer
og man svo sjaldan eftir þér.
Sú ein er bæn í brjósti mér,
ég betur kunni þjóna þér.
Því veit mér feta veginn þinn
og verðir þú æ Drottinn minn.
(Pétur Þórarinsson.)
Þín dóttir
Rebekka.
Elsku afi minn. Minningarnar
sem ég á um þig eru óteljandi og
þær byrja snemma. Þegar þú hélst
á mér þegar ég blés á fyrsta af-
mæliskertið mitt, þegar þú sast
undir mér og leyfðir mér að spila
með þér á orgelið, þegar þú lékst
jólasvein á jólaballinu á Breiðv-
anginum og ég fór að leita að þér
til að segja þér hvað jólasveinninn
væri líkur þér, öll skiptin sem þú
sast við orgelið og spilaðir Gutta-
vísur og allir sungu með. Þegar ég
var 11 ára fór ég að vera hjá ykk-
ur ömmu að miklu leyti á sumrin
og fékk að vera hjá ykkur í búð-
inni og var þar næstu þrjú sumur,
þar til ég var orðin 14 ára. Mér
fannst það ofsalega gaman. Oft
komu upp skondin atvik, t.d. þegar
útlendingar komu, því enska var
ekki alveg sterkasta hlið ykkar
ömmu, og stundum varð skemmti-
legur misskilningur. Þér fannst
líka alltaf jafn fyndið, þegar ég, þú
og amma keyrðum saman austur á
Seyðisfjörð, síðasta sumarið mitt
hjá ykkur, og ég, nýfermd, sat aft-
ur í með kassettutæki og heyrn-
artól og söng Frystikistulagið með
Greifunum. Í 14 klukkutíma hlust-
uðuð þið amma á mig syngja ojb-
ara, ojbara, ojbara ullabjakk … Ég
sem notaði einmitt heyrnartól svo
þið þyrftuð ekki að hlusta á tón-
listina mína. Þetta er það atvik
sem við rifjuðum upp þegar ég
hitti þig í næstsíðasta sinn. Þá
varstu kominn á sjúkrahúsið á Sel-
fossi en gast tjáð þig og við hlóg-
um að þessu atviki þá eins og svo
oft áður.
Afi minn var mikill fjölskyldu-
maður og um hver jól komu allir
sem gátu til hans og ömmu í jóla-
boð. Það var alltaf mjög gaman.
Hann settist oft við orgelið og spil-
aði og allir sungu saman hin og
þessi lög. Ég man sérstaklega vel
eftir þessum boðum eftir að þau
amma fluttu í Hveragerði árið
1980. Jólaboðin voru á hverju ári
þar til þau fluttust að Ási, en þá
var íbúðin þeirra of lítil fyrir allan
fjöldann sem kom því alltaf var
fjölskyldan að stækka.
Afi var líka mikill söngmaður.
Hann hafði stóra og mikla rödd og
hafði sungið í nokkrum kórum.
Eitt af því sem hann sá mikið eftir
var að hafa aldrei sungið inn á
band því eins og annað eldist rödd-
in líka og hann fann það. Enda
spurði hann mig oft og iðulega
hvort ég ætlaði ekki að fara að
læra söng, búin að syngja í mörg
ár í kórum og minni sönghópum.
Ég veit ekki hvernig 1. maí
verður á næsta ári. Sá dagur hefur
verið næstum því eins og jólin fyr-
ir mér, því það var fastur liður hjá
mér og öðrum í fjölskyldunni að
koma og hitta þig, enda 1. maí frí-
dagur. Þegar ég var lítil tengdi ég
hátíðahöldin alltaf við það að þú
ættir afmæli. Í fyrra þegar þú
varðst áttræður var haldin stór-
veisla. Það var ofsalega gaman og
mjög margt fólk sem heimsótti
þig, enda hafðirðu komið víða við á
ævinni og þekktir því marga. Og
örugglega enginn sem þú hefur
kynnst hugsað annað en vel til þín,
því þú varst alveg sérlega góður
maður. Ég held að ég muni ekki
eftir þér reiðum, þótt örugglega
hafirðu reiðst eins og aðrir. Í mín-
um huga ertu alltaf syngjandi,
spilandi, brosandi og hlæjandi.
Elsku afi minn. Dagurinn sem
ég er búin að kvíða í mörg ár er
kominn. Þó gleðst ég yfir því að þú
skulir hafa átt góða ævi. Þú varst
alla tíð hraustur. Eignaðist góða
konu, sem nú sér á eftir eigin-
manni sínum til 56 ára. Saman
eignuðust þið stóra og samrýnda
fjölskyldu sem sameinaðist heima
hjá þér og ömmu eftir að þú varst
allur.
Ég kveð þig með miklum sökn-
uði og tárum.
Kristín.
Nú hefur þú kvatt okkur, afi
minn. Í hjarta mínu er nú skarð,
en minningarnar eru ljóslifandi og
munu þær fylla þetta skarð í fram-
tíðinni.
Ég mun ætíð minnast þess
hversu duglegur þú varst að leika
við okkur krakkana. Þú spilaðir á
orgelið og söngst með eða fyrir
okkur. Eitt af því minnisstæðasta
úr bernsku minni var þegar þú
fórst í hlutverk jólasveinsins og
lékst okkur krakkana svo grátt því
nær ómögulegt var að þekkja þig
og í okkar huga varst þú hinn eini
sanni jólasveinn. Þú varst alltaf
hrókur alls fagnaðar. Jólaboðin
eru sérstaklega minnisstæð. Þar
hittumst við öll, börnin þín og
barnabörnin.
Þegar árin urðu fleiri tóku við
önnun áhugamál. Nú í seinni tíð
var vinsælasta umræðuefnið póli-
tík og þjóðmál. Bæjarmál í Hvera-
gerði voru þér hugleikin og þess
vegna reyndi ég að fylgjast vel
með þeim í fréttum í blöðunum.
Það var gaman að ræða þessi mál
yfir kaffibolla þegar við hittumst.
Eftir þig liggja margir fagrir
hlutir sem þú gafst ættingjum og
vinum. Þá munum við varðveita
hjá okkur því þú varst listasmiður.
Stórum hluta af þinni ævi eyddir
þú við smíðar og á síðustu árum
var það útskurður og rennismíði
sem þú unnir. Þú komst því líka í
gegn að sett var á laggirnar
smíðastofa á dvalarheimilinu.
Ég kveð þig nú og trúi því að þú
sért á góðum stað og hafir hitt
marga af þínum gömlu ættingjum
og vinum. Og ég veit að þú vakir
yfir okkur og verndar eins og þú
GUNNAR AXEL
DAVÍÐSSON