Morgunblaðið - 30.07.2002, Side 10
FRÉTTIR
10 ÞRIÐJUDAGUR 30. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
fleiri tilboð fram eða fleiri hug-
myndir um sölu, því ef það liggur
ljóst fyrir og ef þessi eftirlitsaðili
ríkisins segir að það sé heimilt með
tilteknum hætti að framselja stofn-
fjárbréf í sparisjóðum, þá er það al-
veg ljóst að menn munu ekki standa
á móti því ef það þykir þjóna hags-
munum sparisjóðsins sjálfs,“ sagði
Jón.
Gagnrýnir Búnaðar-
bankann harðlega
Stjórn SPRON kom saman til
fundar í gær þar sem einnig var
fjallað um vantrauststillögu sem
komin er fram á stjórn sparisjóðs-
ins. „Ég vorkenni þeim manni sem
lætur hafa sig til þess að flytja
vantrauststillögu á stjórn sparisjóðs
fyrir það eitt að hún hefur sagst
fara að lögum og neitar að brjóta
lög,“ sagði Jón G. Tómasson og
kvaðst þó telja enn alvarlegra að
það skyldi vera banki í meirihluta-
eigu ríkisins, Búnaðarbanki Íslands,
sem stæði að þessu áhlaupi. „Hann
borgar allan kostnað við þetta. Það
JÓN G. Tómasson, formaður stjórn-
ar SPRON, segir það alveg ljóst að
stjórninni beri að hafna framsali
stofnfjárskírteina á grundvelli
samnings Búnaðarbankans og fimm
stofnfjáreigenda. Það sé afdráttar-
laus niðurstaða Fjármálaeftirlitsins
skv. svarbréfi sem barst í gær og
áliti Sigurðar Líndal lagaprófessors.
Fjármálaeftirlitið hafi hins vegar
úrskurðað að ekki sé bannað í lög-
um að selja stofnfé á hærra verði en
uppreiknuðu nafnverði og því hafi
stjórn SPRON í gær skrifað Fjár-
málaeftirlitinu bréf og beðið um
skýr svör við því hver réttarstaða
sjóðsins og stofnfjáreigenda væri
varðandi hugsanlegt framsal.
Hann sagði á blaðamannafundi í
gær að engin launung væri á því að
fleiri aðilar hefðu sýnt áhuga á við-
skiptum með stofnfé SPRON. Jón
vildi þó ekki nafngreina þá en sagði
að því væri ekki að neita að þar
væri um fjármálastofnun að ræða.
„Við viljum fá það skýrt hvað
stjórn Sparisjóðsins er heimilað að
gera ef til þess kemur að það koma
hafa á síðustu sólarhringum verið
keyrðir út í leigubílum að ég held
þrír umgangar af bréfum frá fimm-
menningunum á vegum Búnaðar-
bankans, þar sem fólk er hvatt til að
mæta á stofnfjáreigendafundinn
sem haldinn verður 12. ágúst, eða
veita umboð til þess, til þess að fella
stjórnina [vegna þess] að hún hefur
neitað að brjóta lög. Mér finnst satt
að segja grafalvarlegt mál að banki
sem er í meirihlutaeigu ríkisins
skuli leyfa sér slíkt,“ sagði hann.
Ófrægingarherferð
Jón sagði það sína skoðun að að-
gerðir Búnaðarbankans og stofn-
fjáreigendanna fimm brytu í bága
við ákvæði samkeppnislaga og væru
með öllu siðlausar. ,,Það segir í lög-
um um samkeppnismál að menn eigi
að gæta góðra og viðurkenndra
hátta í sínum viðskiptum við keppi-
nauta. Mér finnst það vera lögbrot
þegar það er dögum og vikum sam-
an kostað af Búnaðarbankanum að
flytja út óhróður og vera í ófræging-
arherferð gegn stjórn annarrar
fjármálastofnunar,“ sagði hann.
Sagðist hann hafa sent bankaráði
Búnaðarbankans þrjú bréf á und-
anförnum vikum og m.a. lagt þær
spurningar fyrir bankaráðsmenn
hvort þeir teldu sæmandi að starfs-
fólk á vegum þeirra væri að hringja
í stofnfjáreigendur SPRON þar sem
þeir hallmæltu stjórnendum og
stjórn sparisjóðsins. Hann hefði
einnig spurt hvort bankaráðið teldi
það sæmandi að Árni Tómasson,
bankastjóri Búnaðarbankans, hefði
tvívegis í fjölmiðlum sagt eitthvað í
þá veru að hann skildi ekki afstöðu
stjórnar SPRON til tilboðsins. Með-
limir hennar hlytu að vera að hugsa
um eigin hagsmuni. Kvaðst hann
ekki hafa fengið nein svör við þess-
um spurningum til bankaráðsins.
Stjórnarformaður SPRON segir fleiri sýna áhuga á stofnfjárkaupum
Morgunblaðið/Kristinn
Jón G. Tómasson, formaður stjórnar SPRON, og Guðmundur Hauksson
sparisjóðsstjóri kynntu niðurstöðu stjórnar SPRON á blaðamannafundi.
Vilja fá skýr svör um heimild
sjóðsins vegna mögulegrar sölu
ARI Bergmann Einarsson, útibús-
stjóri hjá SPRON og formaður
stjórnar hins nýstofnaða starfs-
mannasjóðs SPRON, sem hefur gert
stofnfjáreigendum í SPRON tilboð
um kaup á stofnfjárhlutum, sagði á
blaðamannafundi á sunnudag að ein-
dreginn vilji væri meðal starfsmanna
SPRON að slá skjaldborg um spari-
sjóðinn. Því hafi þeir ákveðið að sam-
einast um það að bjóða í stofnféð á
sama hátt og Búnaðarbankinn hafi
gert, þrátt fyrir engin skýr svör hafa
komið frá yfirvöldum né Fjármálaeft-
irliti um það hvort tilboð Búnaðar-
bankans sé í samræmi við lög og
reglugerðir um banka og sparisjóði.
Þetta sé því að sjálfsögðu gert með
þeim skilyrðum að það standist.
Hann sagði starfsmenn byrja á því
að lána stofnfé sitt inn í félagið og það
verði nýtt sem veð fyrir lánum. Þá
hafi starfsmenn sem ekki eru stofn-
fjáreigendur lýst yfir vilja til að koma
með fé inn í félagið. Ari sagði félagið
því byrja með 220 milljónir en að 400
milljónir verði teknar að láni frá bak-
hjörlum félagsins.
Að sögn hans mættu 95 starfsmenn
til boðaðs stofnfundar sjóðsins á laug-
ardag og að þeir hafi samþykkt stofn-
un sjóðsins einum rómi.
Ari segir starfsmennina hafa haft
nákvæmlega sama aðgang að stofn-
skrám SPRON og fimmmenningarn-
ir höfðu. Þeir hafi lesið stofnskrána
upp á segulband og eftirleikurinn hafi
verið þeim auðveldur þar sem stofn-
fjáreigendur séu að miklu leyti við-
skiptavinir SPRON sem starfsmenn-
irnir kannist við og hafi aðgang að.
Ari vísaði því á bug að starfs-
mannasjóðurinn ætli að fara í eigið fé
sparisjóðsins. Það sé alls ekki inni í
myndinni. Sjóðurinn ætli að leggja
eigið stofnfé inn í þetta félag og kaupa
stofnfé af stofnfjáreigendum með að-
stoð bakhjarla en það sé gersamlega
útilokað að hreyfa annað eigið fé
sparisjóðsins en stofnfé.
Bankaráð Búnaðarbankans lýsti
yfir á sunnudag að fari svo að Fjár-
málaeftirlitið telji þessa aðferð hluta-
félags starfsmanna SPRON löglega,
muni bankinn hækka tilboðsgengi sitt
í 5,5. Í framhaldi af þessu hækkaði svo
hinn nýstofnaði starfsmannasjóður
tilboð sitt í stofnfé sparisjóðsins og
bauðst til að kaupa stofnfé á genginu
5,5, samkvæmt upplýsingum Ara
Bregmanns. Stjórnin ákvað á fundi
sínum síðdegis á sunnudag að fram-
lengja tilboð sitt til þriðjudagskvölds.
Blaðamannafundur nýstofnaðs starfsmannasjóðs SPRON
Byrja með 220 milljónir
og taka 400 millj. að láni
FJÁRMÁLAEFTIRLITIÐ ítrekaði
í svarbréfi til stjórnar SPRON í gær
að stjórninni beri að hafna framsali á
stofnfjárhlutum ef ekki sé sýnt fram á
að sparisjóðurinn, þ.e. sá hluti hans
sem ekki er stofnfjáreign, njóti hlut-
deildar í verðmætaaukningu sem fel-
ist í áformum sem um ræðir.
Svarbréf Fjármálaeftirlitsins fer
hér á eftir í heild sinni:
,,Fjármálaeftirlitið vísar til bréfs
yðar, dags. 25. júlí sl. Þar segir að vís-
að sé til greinargerðar Fjármálaeft-
irlitsins frá 19. þ.m. um samning Bún-
aðarbanka Íslands hf. og fimm
stofnfjáreigenda í SPRON frá 25. júní
sl., og í framhaldi af umræðum og
blaðagreinum um túlkun á niðurstöðu
Fjármálaeftirlitsins um heimild
stjórnar SPRON til að samþykkja
framsöl á stofnfjárskírteinum, sem
gerð yrðu á grundvelli framangreinds
samnings og þau áform sem í honum
felist, sé óskað eftir skýrri afstöðu
Fjármálaeftirlitsins til þess, hvort
stjórn SPRON sé heimilt að sam-
þykkja slík framsöl.
Afstaða Fjármálaeftirlitsins varð-
andi framangreint liggur þegar fyrir í
tilvitnaðri greinargerð þess frá 19.
júlí sl. og eru niðurstöður varðandi
þetta dregnar saman í 2.–3. tölulið í
samantekt.
Í 2. tölulið samantektar kemur
fram að Fjármálaeftirlitið telji að
tryggja verði hlutdeild sparisjóðsins,
þ.e. þess hluta sem ekki er stofnfjár-
eign, í verðmætisaukningu sem í
áformunum felast. Í framkomnum
áformum hafi ekki verið sýnt fram á
þessa hlutdeild sparisjóðsins. Telji
Fjármálaeftirlitið að nýtt verðmat á
sparisjóðnum, skv. 37. gr. A, sem fara
verði fram við hlutafélagavæðingu
hans, verði að byggja á stöðu eign-
arhalds á sparisjóðnum og forsendum
í rekstri hans við hinar breyttu að-
stæður. Í því verði á stofnfjárhlutum
sem fram kemur í tilboði umsækj-
enda til stofnfjáreigenda felist vís-
bending um mat á heildarverðmæti
sparisjóðsins í breyttu umhverfi.
Í 3. tölulið samantektar kemur
fram að Fjármálaeftirlitið telji að
framkomin tillaga fyrir fund stofn-
fjáreigenda, um að stjórn SPRON
lýsi því yfir að hún muni ekki standa
gegn framsali stofnfjárhluta í sjóðn-
um, gangi gegn 18. gr. laga nr. 113/
1996. Sjálfstætt mat stjórnar á hverju
framsali þurfi því að fara fram. Jafn-
framt telji Fjármálaeftirlitið að stjórn
sparisjóðsins beri við ákvörðun um
framsal á stofnfjárhlutum að gæta
hagsmuna sparisjóðsins umfram
hagsmuni stofnfjáreigenda. meðal
annars beri stjórn að hafna framsali á
stofnfjárhlutum ef ekki sé sýnt fram á
að sparisjóðurinn, þ.e. sá hluti hans
sem ekki er stofnfjáreign, muni njóta
þeirrar verðmætisaukningar sem í
áformunum felast.
Framangreindar niðurstöður
byggja á þeim áformum sem kynnt
höfðu verið og lágu til grundvallar at-
hugun Fjármálaeftirlitsins. Með hlið-
sjón af framangreindu taldi Fjár-
málaeftirlitið að stjórn sparisjóðsins
bæri að hafna framsali. Að öðru leyti
vísar Fjármálaeftirlitið til framkom-
innar greinargerðar sinnar um sjón-
armið sem stjórn sparisjóðsins ber að
hafa í huga við ákvörðun um framsal
stofnfjárhluta.“
Undir bréfið rita, fyrir hönd Fjár-
málaeftirlitsins, Páll Gunnar Pálsson
og Ragnar Hafliðason.
Svarbréf Fjármálaeftirlitsins
við fyrirspurn stjórnar SPRON
SÍÐDEGIS í gær barst Morg-
unblaðinu til birtingar bréf
Odds Ingimarssonar, sparifjár-
eiganda í SPRON, sem hann
sendi stjórn sparisjóðsins í
gær. Bréf Odds fer hér á eftir:
„29. júlí 2002
Til stjórnar SPRON
Það hefur vakið furðu mína
og margra annarra hvernig
stendur á því að Starfsmanna-
sjóður SPRON ehf. fékk að því
er virðist fullan og ótakmark-
aðan aðgang að stofnfjárskrá
SPRON. Nú er sá aðili ekki
stofnfjáreigandi en fékk samt
aðgang að skránni til þess að
senda út tilboð varðandi kaup á
öllu stofnfé SPRON. Sam-
kvæmt tilkynningum frá
SPRON er ljóst að tilboðið er
ekki á vegum sparisjóðsins og
er því um að ræða afhendingu á
listanum til aðila sem er ekki
stofnfjáreigandi. Það er ekkert
í samþykktum SPRON sem
veitir nokkrum starfsmanni
SPRON heimild til að leyfa ut-
anaðkomandi aðila að skoða
listann og ætti þetta því ekki að
viðgangast. Nú hefur Guðmund-
ur Hauksson sparisjóðsstjóri og
stjórn SPRON haldið því fram
að sett hafi verið bann á alla af-
ritum stofnfjárlistans eftir að ég
las inn stóran hluta listans á
segulband en þetta bann virðist
ekki gilda um þá sem eru þókn-
anlegir sparisjóðsstjóranum. Ef
taka á mark á fyrri yfirlýsingum
stjórnar og stjórnenda SPRON
þá er ljóst að hér var framið
brot á reglum sparisjóðsins og
fer ég því fram á að stjórnin
grípi til viðeigandi aðgerða gegn
þeim sem frömdu þessi trún-
aðarbrot.
Einnig spyr ég: Hver ber
ábyrgð á því að utanaðkomandi
aðila var afhentur listinn og
hvernig var staðið að afhend-
ingu hans? Þá á ég við hvaða
starfsmaður afhenti Starfs-
mannasjóði SPRON listann,
hver tók við honum, hvaða
starfsmaður fylgdist með og á
hvaða formi listinn var afhent-
ur.“
Bréf Odds Ingi-
marssonar til
stjórnar SPRON
MORGUNBLAÐINU hefur borist
eftirfarandi tilkynning frá SPRON
undir ofangreindri fyrirsögn:
„Vantrauststillaga Sveins Valfells
á stjórn SPRON byggist á því að hún
hafi lýst því yfir að hún muni neita að
samþykkja framsöl á stofnfjárbréf-
um sem gerð eru á grundvelli samn-
ings Búnaðarbankans og fimm stofn-
fjáreigenda frá 25/6 2002. Stjórnin
leitaði af þessu tilefni álits Sigurðar
Líndals lagaprófessors á eftirfarandi
spurningu:
„Er stjórn SPRON heimilt með
hliðsjón af greinargerð Fjármálaeft-
irlitsins frá 19. júlí 2002 að sam-
þykkja framsöl stofnfjárbréfa á
grundvelli samnings Búnaðarbanka
Íslands og fimm stofnfjáreigenda frá
25. júní 2002?“
Niðurstaða Sigurðar Líndals er
afdráttarlaus: „Það verður því ekki
séð að stjórninni sé heimilt að sam-
þykkja framsöl á stofnfjárbréfum
samkvæmt tilboði umsækjenda,
enda ber henni að gæta þess í hví-
vetna að lögum sé fylgt og þá jafn-
framt hagsmuna sparisjóðsins.“
Tilkynningin var send fjölmiðlum í
fyrradag.
Stjórn SPRON
Ekki heimilt að
samþykkja samning
Búnaðarbankans