Morgunblaðið - 30.07.2002, Blaðsíða 30

UMRÆÐAN
30 ÞRIÐJUDAGUR 30. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTAVINIR
Sparisjóðsins eru
ánægðastir allra við-
skiptavina fjármálafyr-
irtækja á Íslandi. Þessa
niðurstöðu sýnir Ís-
lenska ánægjuvogin og
hefur reyndar gert í
þau þrjú ár sem hún
hefur verið fram-
kvæmd. Íslensku
ánægjuvoginni er ætlað
að mæla ánægju við-
skiptavina helstu fyrir-
tækja ásamt nokkrum
öðrum þáttum, s.s.
ímynd, væntingum,
gæðum vöru og þjón-
ustu, verðmæti og
tryggð viðskiptavina. Það er því ekki
að undra þótt Búnaðarbankinn renni
hýru auga til SPRON.
En hvaða áhrif hefur óvinveitt yf-
irtökutilboð, eins og Búnaðarbank-
inn hefur gert í SPRON, á ímynd
fyrirtækjanna? Samkvæmt skoðana-
könnun Gallup, sem framkvæmd var
fyrrihluta júlímánaðar, er ljóst að
umfjöllun um yfirtökutilboð Búnað-
arbankans í SPRON hefur skaðað
ímynd beggja fyrirtækja, sérstak-
lega ímynd Búnaðarbankans.
(Sjá mynd 1.)
Er ástæða til að trúa yfirlýs-
ingum Búnaðarbankans?
Í byrjun júlí sendi Búnaðarbank-
inn starfsmönnum SPRON bréf þar
sem því var haldið fram að ef yfir-
taka bankans á SPRON myndi
heppnast myndu allir
almennir starfsmenn
halda störfum sínum
og launakjörum. Hinn
25. júní sendu starfs-
menn SPRON frá sér
yfirlýsingu þar sem
þeir lýstu yfir stuðn-
ingi við stjórnina. Á
eftir fylgdu svo tvær
auglýsingar, önnur frá
starfsmannafélaginu
og hin frá starfsmönn-
um sjálfum þar sem yf-
irtökutilboði Búnaðar-
bankans er mótmælt.
Það er því ljóst að
Búnaðarbankanum
virðist ekki ætla að
takast að „kaupa“ starfsmenn
SPRON með þessum hætti. Í könn-
un Gallup kemur í ljós að 78% þátt-
takenda telja að SPRON verði ekki
rekinn með óbreyttu sniði ef Bún-
aðarbankinn eignast meirihluta í
sparisjóðnum. Það virðast því ekki
margir tilbúnir að trúa á yfirlýsingu
forráðamanna Búnaðarbankans um
að SPRON verði rekinn áfram með
óbreyttu sniði.
Sameining ekki
talinn álitlegur kostur
55% eru hlynnt því að breyta
SPRON í hlutafélag en 25% eru því
andvíg. En hvað finnst fólki þegar
spurt er hvort sameina eigi Búnaðar-
bankann og SPRON? Hér snýst
dæmið við, 52% eru andvíg því að
sameina Búnaðarbankann og
SPRON, en 24% eru því hlynnt. En á
að sameina SPRON við annað fjár-
málafyrirtæki? Rúmlega helmingur
svarenda er andvígur því að sameina
SPRON við annað fyrirtæki. 41%
telur hins vegar að sameina ætti
SPRON við annað fyrirtæki. En
hvaða fyrirtæki á að sameinast
SPRON?
(Sjá mynd 2.)
43,5% þeirra sem vilja sameina
SPRON við annað fyrirtæki vilja
sameina hann öðrum sparisjóði.
Þessi niðurstaða sýnir sterkan vilja
fyrir því að sparisjóðirnir á Íslandi
starfi áfram undir merki sínu. Sér-
staka athygli vekur að af viðskipta-
bönkunum er Búnaðarbankinn tal-
inn lakasti sameiningarkosturinn!
Hvar stendur svo Búnaðarbank-
inn eftir atburði liðinna vikna? Ljóst
er að ímynd bankans hefur skaðast
af umfjölluninni. Skoðanakönnunin
sýnir að ekki er tekið mark á þeirri
fullyrðingu forráðamanna bankans
að SPRON verði áfram rekinn með
óbreyttu sniði. Þá er sameining
SPRON við Búnaðarbankann talinn
síst álitlegasti kosturinn af bönkun-
um til að sameina sparisjóðinn við.
Starfsmenn SPRON hafa mótmælt
yfirtökutilboðinu svo ljóst er að þeir
eru ekki fúsir til að starfa fyrir
Búnaðarbankann. Kannski fyrirtæki
séu ekki bara debet og kredit? Og
þrátt fyrir að SPRON sé vissulega í
„business“ eins og önnur fyrirtæki á
fjármálamarkaðinum virðist fleira
þurfa til en hús, skrifborð, stóla og
tölvur til að mynda trúnaðarsam-
band við viðskiptavini. Yfirtaka eins
og Búnaðarbankinn hefur reynt á
SPRON hefur því í raun skaðað bæði
fyrirtækin, sérstaklega Búnaðar-
bankann.
Yfirtökutilboð Búnaðar-
bankans hefur skaðað
bæði fyrirtækin
SPRON
Niðurstaða skoðana-
könnunar Gallup sýnir
sterkan vilja fyrir því,
segir Heba Soffía
Björnsdóttir, að spari-
sjóðirnir á Íslandi starfi
áfram undir merki sínu.
Höfundur er forstöðumaður mark-
aðsmála hjá SPRON.
Neikvæð
48%
Jákvæð
27%
Bæði og, í
meðallagi
25%
Neikvæð
66%
Jákvæð
14%
Bæði og, í
meðallagi
19%
43,6%
16,7%
11,5%
7,7%
5,1%
19,2%
0% 100%
Öðrum sparisjóði
Landsbankanum
Íslandsbanka
Kaupþingi
Búnaðarbankanum
Annað
Heba Soffía
Björnsdóttir
Mynd 1
Mynd 2
Nýjar
línur
á
nýjum stað
undirfataverslun
Síðumúla 3-5
Síðumúla 34 - sími 568 6076
Antik er fjárfesting
Antik er lífsstíll
ÞRÓUNIN í banka-
málunum tekur á sig
ýmsar myndir nú í
sumar.
Í kjölfar nýrrar
lagasetningar um
sparisjóði hafa mál
þróast þannig að mikl-
ar líkur eru á því að
Búnaðarbankinn
gleypi SPRON með
húð og hári, þ.e. geri
SPRON að hlutafélagi
og sameini það síðan
bankanum.
Þetta mun að öllum
líkindum gerast nema
tilboði starfsmanna
SPRON verði tekið, en nýr kafli í
þessari framhaldssögu hófst um
helgina þegar starfsmennirnir tóku
sig saman um að bjóða betur í
stofnféð. Íslandsbanki hefur einnig
lýst yfir áhuga á sparisjóðnum.
Slagurinn um sparisjóðina heldur
því áfram.
Hvar er viðskiptaráðherra?
Í umræðum á Alþingi við laga-
setninguna kom mjög skýrt fram að
það var ekki vilji þingsins að spari-
sjóðirnir hættu að vera til. Þar kom
einnig fram að ekki var gert ráð
fyrir að stofnfjáreigendur högnuð-
ust af hlutafélagsbreytingunni. Nú
er það svo að Búnaðarbankinn, sem
er í meirihlutaeign ríkisins, beitir
sér af hörku til að ná yfirráðum yfir
SPRON með yfirboð-
um til stofnfjáreig-
enda, þótt það sé al-
gjörlega í andstöðu við
vilja löggjafans og þar
með viðskiptaráð-
herra, sem er handhafi
hlutabréfs almennings,
þ.e. ríkisins, í þeim
sama banka. Hvers
vegna lætur ráð-
herrann þetta við-
gangast? Hvers vegna
beitir Valgerður
Sverrisdóttir sér ekki í
málinu? Er ekki tíma-
bært að hún tjái sig og
taki af skarið?
Alþingi komi saman
Áður en það verður afleiðing af
þessari lagasetningu að sparisjóð-
irnir heyri sögunni til verður Al-
þingi að koma saman og ræða hver
markmiðin með lagasetningunni
séu og – ef nauðsyn krefur – að
breyta lögum svo þeim markmiðum
verði náð. Löggjafinn þarf að taka
bankamálin föstum tökum og þingið
verður að koma saman til að eyða
allri óvissu í þessu máli. Það er því
tímabært að kalla Alþingi saman
nema viðskiptaráðherra taki í
taumana.
Alþingi ræði
stöðu SPRON
Ásta R.
Jóhannesdóttir
SPRON
Það var ekki vilji
þingsins, segir
Ásta R. Jóhannes-
dóttir, að sparisjóðirnir
hættu að vera til.
Höfundur er þingmaður Samfylk-
ingarinnar.
Í HÖND fer verslun-
armannahelgi sem vin-
sæl hefur verið til útihá-
tíða um árabil hér á
landi, ekki síst meðal
unglinga. Margir for-
eldrar minnast þess að
hafa lagt af stað fullir
tilhlökkunar og eftir-
væntingar á slíka hátíð
og er ég þar á meðal.
En hvernig var svo á
dæmigerðri útihátíð? Í
endurminningunni var
kalt og blautt, klósettin
stífluð og sjoppufæðið
orðið óbærilegt á þriðja
degi. Svo ekki sé
minnst á fylleríið og ýmiss konar
áreitni og ofbeldi sem ekki var alltaf
sýnilegt þeim sem voru við eftirlits-
störf. Og mestu töffararnir komu á
svæðið með fulla vasa fjár en ekkert
annað enda vissir um að fleiri tilboð
um náttstaði en þeir gætu annað
væru í boði. Síðan hafa eiturlyf bæst
við.
Ekki má setja allar útihátíðir undir
einn hatt, t.d. hefur hátíðin á Galta-
læk verið til fyrirmyndar og þá hefur
þjóðhátíðin í Vestmannaeyjum tekið
miklum framförum.
En ekki þarf að fjölyrða um Eld-
borgarhátíðina í fyrra þar sem allt fór
úr böndunum og í kjölfarið skipaði
dómsmálaráðherra nefnd til að fara
yfir lög og reglur varðandi útihátíðir
og gera tillögur til úrbóta. Þar er
margt gott að finna eins og að við
skipulagningu verði áætlaður há-
marksfjöldi mótsgesta, að skipulag
tjaldsvæða og bílastæða verði með til-
liti til öryggisþátta og að skipulagt
samstarf verði með öllum þeim sem
starfa við hverja útihátíð.
Það sem veldur vonbrigðum og
undrun er að meirihluti nefndarinnar
telji nægilegt að miða aldurstakmörk
unglinga án forráðamanna á útihátíð-
ir við 16 ár en ekki 18. Eru þau rök
færð fyrir því að að öðr-
um kosti muni ungling-
ar skipuleggja sínar
eigin hátíðir sem verði
eftirlitslausar með öllu.
Þetta finnst mér vera
óþarfa uppgjöf sem líka
gefur misvísandi skila-
boð. En með hækkun
lögræðisaldursins var
þeim skilaboðum komið
til fólks að unglingar
lytu forsjá foreldra/for-
ráðamanna til 18 ára
aldurs.
Það kemur ekki á
óvart að fulltrúar Stíga-
móta og Neyðarmót-
töku vegna nauðgana skuli hafa viljað
hækka aldurstakmörk á útihátíðum
en þangað leita þolendur kynferðisof-
beldis. Eins og kunnugt er var til-
kynnt 21 slíkt afbrot um síðustu
verslunarmannahelgi og var um
helmingur brotaþola yngri en 18 ára
og eru það nægileg rök að mínu mati
til að hækka aldursmörkin upp í 18 ár.
Vissulega bera foreldrar/forráða-
menn ábyrgð á börnum sínum og þá
hvort þeir gefa þeim leyfi til að fara
einum eða með vinum sínum á útihá-
tíðir ef þau eru ekki 18 ára, en það
væri sannarlega auðveldara fyrir
marga ef reglur stjórnvalda þar um
væru fyrir hendi.
Aldurstakmörk
á útihátíðir
Elín Margrét
Hallgrímsdóttir
Höfundur er hjúkrunarfræðingur.
Verslunarmannahelgi
Tilkynnt var 21 kyn-
ferðisafbrot, segir Elín
Margrét Hallgríms-
dóttir, um síðustu versl-
unarmannahelgi.
Moggabúðin
Stuttermabolir, aðeins 1.000 kr.