Morgunblaðið - 11.09.2002, Blaðsíða 30

Morgunblaðið - 11.09.2002, Blaðsíða 30
MINNINGAR 30 MIÐVIKUDAGUR 11. SEPTEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ Í dag er 11. september. Ég er satt að segja búin að kvíða þessum degi í heilt ár. Hver gerir það svosem ekki við tilhugs- unina um þann hrylling sem við upplifðum fyrir réttu ári? En ég kveið ekki bara þessum degi, heldur öllu framhaldinu, og þeim átökum sem strax mátti búast við í kjölfarið. Þau létu ekki á sér standa. Innrás í Afg- anistan, hatrammara stríð milli Ísraelsmanna og Palest- ínumanna en nokkru sinni fyrr, og nú yfirvofandi innrás Banda- ríkjamanna í Írak. 11. september var ráðist á vinaþjóð okkar, sem var fljót að benda á að árás á hana væri líka árás á okkur. Það var líka rétt. Árás á Bandaríkin var árás á alla þá sem enn binda vonir við að þessi ve- sæli heimur okkar geti skánað og að miskunn- arlaus dráp á saklausu fólki séu óþolandi og óréttlætanleg. En ég er ekki svo gleymin að muna ekki hverjir töldu sig til bestu vina Íraka fyrir fáeinum árum, þegar óvinirnir voru aðr- ir. Þá sáu Bandaríkjamenn fulla ástæðu til að stofna til vin- skapar við Saddam Hussein og skaffa honum þau vopn sem hann þurfti til að verjast Írön- um. Því stríði lauk og valda- jafnvægið breyttist. Saddam Hussein var ekki lengur vinur, heldur hugsanlegur óvinur. Eftir stendur að Bandaríkjamenn stóðu sannarlega ekki öðrum þjóðum að baki í því að skaffa Saddam Hussein vopn þegar það hentaði. Fyrir örfáum dögum fullyrti fyrrverandi vopnaeftirlitsmaður Sameinuðu þjóðanna í Írak og fyrrverandi landgönguliði í bandaríska hernum á CNN- fréttastöðinni, að ekkert benti til þess að Írakar hefðu búið til eða væru í þann veginn að búa til gereyðingarvopn. Vel má vera að það sé tómt plat, en það má líka vel vera að það sé satt. Það get ég ekki vitað. En Banda- ríkjaforseti heldur þó áfram að hamra á þeirri stríðsógn sem af Írak stafar. Það er nauðsynlegt að ráðast á Írak og koma Sadd- am Hussein frá völdum. Það dettur varla nokkurri mann- eskju í hug að Bandaríkjunum geti stafað hernaðarógn af Írak. En með innrás í Írak myndu Bandaríkjamenn eingöngu sanna fyrir umheiminum einu sinni sem oftar, – að sú þjóð sem öðr- um stafar mest stríðsógn af eru einmitt Bandaríkjamenn. Þeir hafa verið öðrum örlátari á fé; – og vopn, þegar þeir hafa talið hagsmunum sínum ógnað, og sitja uppi með óleysanlega hnúta fyrir vikið, eins og deil- urnar milli Palestínumanna og Ísraela, sem þeir hafa stutt með ráðum og dáð gegnum tíðina. Með því hafa þeir uppskorið hatur og fordæmingu meðal araba, hatur sem maður sannast sagna óttast að geti enn og aftur brotist út í skelfingum á borð við árásirnar á Bandaríkin í fyrra. Hvað myndi innrás í Írak þýða? Það er ljóst að stuðningur við fyrirætlanir Bandaríkja- manna er vægast sagt dræmur meðal þeirra þjóða sem þeir hafa leitað til, þótt eitthvað hafi hann aukist síðustu daga. Þjóðir heims eru augljóslega ekki á því að brýnasta verkefni á jörð sé að koma Saddam Hussein frá, enda hafa þeim ekki verið sýnd- ar sannanir fyrir því að af hon- um stafi sú ógn sem Bandaríkja- menn vilja vera láta. Og hvað svo? Hvers konar stjórnarfari á að koma á í Írak og ætla Banda- ríkjamenn að taka að sér að byggja landið upp eftir langvar- andi örbirgð þjóðarinnar í kjöl- far viðskiptabanns? Síst myndi ég sakna Saddams Husseins. Hann er óþverrapési sem hefur ekki hikað við að beita vopnum gegn eigin þjóð. En það yrði hreint glapræði með ófyrirsjáan- legum ófriði í heiminum ætluðu Bandaríkjamenn sér að koma honum frá á eigin spýtur. Inn- rás í Írak yrði ávísun á enn meira hatur í garð Bandaríkja- manna og hryðjuverk sem fyrst og fremst myndu bitna á sak- lausu fólki. Og hryðjuverkastríð er ófyrirsjáanlegt, og langt í frá það sama og „venjulegt“ stríð, og varnir í slíku stríði bæði veikar og vonlitlar. Hættan er auðvitað sú að hryðjuverk myndu fyrst og fremst bitna á Bandaríkjamönnum. Þótt tekist hafi að koma ógnarstjórn talib- ana í Afganistan frá völdum er stríðsrekstri þar í landi hreint ekki lokið, og ekki útséð um að innrás í landið hafi verið „far- sæl“. Osama bin Laden gengur enn laus, og gæti vel verið að skipuleggja sitt næsta stríð. Það er heldur ekkert sem bendir til þess að Bandaríkjamenn og stuðningsmenn þeirra í innrás- inni hafi uppskorið einhverja sérstaka velvild íbúa í Afganist- an fyrir vikið, síður en svo. Það er ótalmargt sem mælir gegn innrás í Írak, ekki síst heill bandarísku þjóðarinnar sjálfrar og orðspor ráðamanna hennar á alþjóðlegum vettvangi. Sú bandaríska þjóð, sem allur heimurinn sýndi samúð og sam- kennd fyrir ári, þegar hún gekk í gegnum mikla sorg, þarf að vakna af þyrnirósarsvefninum og spyrja hvað hún vill og velta því fyrir sér hvort stöðugar íhlutanir í málefni annarra þjóða séu henni virkilega til heilla. Í dag er 11. september. Þenn- an dag fyrir 29 árum studdu Bandaríkjamenn vopnað valda- rán í Chile og steyptu lýðræð- islega kjörnum forseta landsins, Salvador Allende, af stóli. Nú er komið á daginn að stuðningur Bandaríkjamanna við herfor- ingjastjórnina í Chile var hrein hneisa og sá sem þeir komu til valda, liðsforinginn Augusto Pin- ochet, hreint og klárt ótæti með hundruð mannslífa á samvisk- unni. Ekkert réttlætir stríð og dráp á saklausu fólki, hvort sem það er í Afganistan, Írak, Palestínu, Ísrael, Chile, – eða Bandaríkj- unum. Það er hins vegar orðið löngu tímabært að þeir sem valdið hafa og burði til að beita því með vopnum ígrundi afleið- ingarnar vandlega áður en lagt er af stað, og gleymi ekki að sök bítur sekan. Stríðsógn „Nú er komið á daginn að stuðningur Bandaríkjamanna við herforingjana í Chile var hrein hneisa og sá sem þeir komu til valda, liðsforinginn Augusto Pinochet, hreint og klárt ótæti með hundruð mannslífa á samviskunni.“ VIÐHORF Eftir Bergþóru Jónsdóttur begga@mbl.is ✝ Hannes GunnarThorarensen fæddist 6. febrúar 1944. Hann lést á Landspítala – há- skólasjúkrahúsi 2. september síðastlið- inn. Foreldrar Hann- esar eru hjónin Ásta Bryndís Guðbjarts- dóttir og Gunnar Thorarensen, sem nú er látinn. Systkin Hannesar eru Hanna María Gunnarsdótt- ir, Bryndís Thor- arensen og Haukur Holm, sem er þeim sammæðra. Hannes kvæntist Margréti Kristjánsdóttur. Foreldrar henn- ar voru Kristján S. Arngrímsson og Aðalheiður S. Friðriksdóttir. Systkin Margrétar eru Óskar, Anna og Kristleifur. Börn þeirra hjóna, Hannesar og Grétu, eru Atli, Þór og Björk. Einnig átti hann dótturina Örnu Ösp. Atli og kona hans, Jaana K. Mylly, búa og starfa í Bandaríkjunum. Börn þeirra eru Stefán Már, Sandra Margrét og Jóhann- es Þór. Hannes Gunnar ólst upp í Reykjavík en átti þess þó kost að komast í sveit á sumrin. Það hafði sterk áhrif á hann og varð til þess að hann sótti sér bú- fræðingsmenntun á Hvanneyri. Síðar gerðist hann trésmiður og tók meistarapróf í þeirri iðn. Undanfarna þrjá áratugi rúma starfaði Hannes sem lögreglu- maður. Útför Hannesar verður gerð frá Bústaðakirkju í dag og hefst athöfnin klukkan 15. Elsku pabbi minn, hvernig er hægt að skilja þetta? Þér, svona ungum og vel á þig komnum, er kippt burt úr þessu jarðneska lífi eins og hendi sé veifað. Við sem átt- um eftir að gera svo margt saman. Hitt veit ég að mennirnir áætla en guð ræður. Elsku pabbi minn, ég sakna hlýrra orða þinna og faðmlags svo óendanlega mikið. Frá því ég fyrst man eftir mér hefur umhyggja þín fyrir mér alltaf verið í fyrirrúmi. Þú varst ekki bara pabbi minn, heldur besti vinurinn sem ég átti. Aldrei var neitt til sparað eða talið eftir ef ég átti í hlut. Minningarnar hrannast upp, en þær eru efni í heila bók. Sumarið sem senn er á enda var okkur ætluð samvera enn meir en endranær. Við tvö eyddum lunganum úr því saman og ekki leið sá dagur að þú segðir ekki: „Hvernig á ég að dekra við þig í dag, ljósið mitt?“ Sumarleyfinu lukum við tvö með ferð á Kántrýhá- tíðina á Skagaströnd, en frá því að ég fór að dansa línudans var versl- unarmannahelgin tekin frá fyrir mig. Elsku pabbi minn, ég veit að þú ert hjá guði og að við munum hittast aftur, en þangað til mun ég leita huggunar í björtum minningum og í bæninni sem þú kenndir mér: Vertu yfir og allt um kring með eilífri blessun þinni, sitji Guðs englar saman í hring sænginni yfir minni. (Sigurður Jónsson.) Þín elskandi dóttir, Björk. Elsku pabbi minn, mér finnst leiðinlegt að þú hafir dáið og hef grátið mikið. Ég man vel eftir því þegar við vorum saman og gerðum margt skemmtilegt. Við fórum að veiða, í bíó, heimsækja ömmu Binnu, í ferðalög, útilegu og margt fleira. Þú sagðir mér mikið um Ís- land og hvað staðir, ár og fleira hét og kenndir mér margt um dýrin, hvað þau éta og hvað afkvæmi þeirra eru kölluð. Síðast þegar þú hringdir í mig til Kanada talaðir þú um Guð og sagðir að ég gæti alltaf talað við hann ef eitthvað væri að. Ég geri það núna því það er erfitt fyrir mig að missa þig, elsku pabbi minn. En ég veit að þú ert hjá Guði núna og líður vel. Ég vildi að ég hefði getað hitt þig aftur og ég sakna þín mikið. Ég mun alltaf elska þig, elsku pabbi minn. Þín dóttir Arna Ösp. Elsku bróðir. Það er bæði sárt og óraunverulegt að kveðja þig hér og nú, það hvarflaði ekki að mér að þú myndir deyja nærri því strax. En raunveruleikinn er oft miskunnar- laus og það er hann svo sannarlega í þetta skipti. En með hörku sinni núna minnir hann mig á að maður á aldrei að geyma það sem maður vill gera eða segja þar til síðar, það gæti orðið of seint. Stundin sem ég sat hjá þér á sjúkrahúsinu á meðan þú svafst, er mér mikilvæg og ég er þakklátur fyrir að hafa fengið það tækifæri til að segja þér hvernig mér líður og hvers virði þú ert mér, eitthvað sem ég hefði auðvitað átt að vera fyrir löngu búinn að segja þér. Sú stund verður mér því dýrmæt minning og holl lexía. Fyrir mér ertu tákn trausts, heiðarleika og þess að orð skulu standa. Minning mín um þig er bara falleg og það er mér heiður að hafa fengið að vera litli bróðir þinn. Farðu í friði bróðir minn, þín verður saknað. Haukur. Það var í byrjun október haustið 1961. Við mættum til náms á Hvanneyri ellefu piltar, hálfum mánuði á undan öðrum bændadeild- ungum. Kölluðumst vetrungar því við hugðumst ljúka búfræðiprófi eftir eins vetrar nám. Höfðum flest- ir verið áður við nám í ýmsum hér- aðsskólum. Samstaða varð fljótlega mikil í þessum litla hópi, hvort held- ur var við dagleg störf eða skemmt- un um helgarnar tvær áður en Bændaskólinn var formlega settur. Í þessum hópi var Hannes G. Thorarensen; kom frá Valdarási í Víðidal. Hannes vakti fljótlega at- hygli okkar hinna: myndarlegur maður og íþróttamannslega vaxinn enda kom í ljós að hann var hinn áhugasamasti á því sviði hvort held- ur var í leikfimisalnum gamla eða á knattspyrnuvellinum austur á túninu sem nýttur var hvernig sem viðraði. Hannes reyndist hispurs- laus í framgöngu, hélt skoðunum sínum fram af festu og rökvísi og hafði ríka réttlætiskennd en hún kom honum ekki síst vel í því ævi- starfi sem hann valdi sér. Hannes varð því fljótlega prýði þessa litla hóps. Er á leið haustið blandaðist vetrungahópurinn undravel öðrum eldrideildungum skólans. Úr varð einstaklega samstæður hópur sem kvaddi skóla sinn vorið 1962 von- glaður og fullur tilhlökkunar. Leiðir skildu. Við tók amstur á ýmsum vettvangi. Hver hvarf í sínar annir. Og þó. Ræturnar frá Hvanneyri reynd- ust hafa leitað djúpt. Að tíu árum liðnum hittist hópurinn og rifjaði upp hin gömlu kynni. Hannes lét sig ekki vanta. Og þannig fór einnig á næstu skólaafmælum. Tækifærin voru notuð til að hittast og rækja kynni og vaxandi vináttu. Nú síðast dagana 17.-18. ágúst síðastliðinn. Fagnað var fjörutíu ára útskriftar- afmæli: Í einstakri veðurblíðu ókum við saman um Borgarfjörð, áttum góða viðdvöl á Hvanneyri en efnd- um síðan til fagnaðar á fögrum stað við Hvalfjörð. Einnig nú mætti Hannes með sinni góðu konu, glaður og reifur að vanda. Við hinir tókum til þess hve unglegur hann var, gát- um raunar ekki merkt að hann hefði að ráði breyst frá því við kvöddum skólann okkar fyrir fjórum áratug- um. Við yl minninganna réð glaðværð- in ríkjum og við sungum okkur inn í ljósbláa ágústnóttina. Þar sem við kvöddumst í Hvalfjarðarblíðunni á nýjum degi var sammælst um að hittast fljótlega aftur, helst innan 2-3 ára. En mennirnir skipuleggja – almættið ræður … Aðeins örfáum dögum síðar barst okkur sú sorgarfregn að Hannes væri allur, aðeins 58 ára gamall. Hópurinn er sleginn. Stórt skarð er í hann höggvið og verður ekki fyllt. Rás og rök tilverunnar er stundum erfitt að skilja. Hugur okkar er hjá þeim sem svo mikið hafa misst; eig- inkonu og fjölskyldu. Við biðjum þeim huggunar og styrks frá þeim sem öllu ræður. Okkur félögunum lét Hannes eft- ir bjarta minningu sem fylgja mun nafni hans í huga okkar. Það var gott að hafa fengið að eiga hann að skólafélaga og vini. Blessuð sé minning Hannesar G. Thorarensen. Skólafélagar frá Hvanneyri 1962. Hvernig á að byrja? Hvar á að enda? Hannes fór alltof fljótt. Vináttuböndin hafa trosnað en sterka vinartaugin er enn til staðar. Vináttan hófst í Reykjaskóla. Síð- an eru liðin allmörg ár. Þessi töffari úr Reykjavík var engin töffari, held- ur drengur góður, sem er sárt sakn- að af skólasystkinum frá Reykjum og öðrum. Eitt sinn vildi hann ná góðum árangri á mannkynssögu á Reykjum, þá las hann sögu alla nóttina og mætti til prófs ósofinn, gott ef hann fékk ekki 10. Hann var hálfgerður sveitamaður því hann hafði dvalist á Valdarási í Víðidal og stundaði brúarvinnu í Húnavatnssýslu og síðar veiði- vörslu. Hannes hafði ákveðnar skoðanir og lá ekki á þeim. Hann var fastur fyrir og raungóður. Einhver sagði, ég vildi ekki vera yfirheyrður af Hannesi, hann er svo ferlega harð- ur. Vert er að minnast ferða minna á Hverfisgötuna, þar var gott að koma. Mamma hans eldaði góðan mat, sérstaklega kjúkling sem við stálumst stundum í. Ég minnist þess hvað Hannes var artarlegur við móðurömmu sína enda var hún hrifin af stráknum. Það var hálfpartinn fyrir mitt til- stilli að Hannes og Magga kynntust. Hannes var lítill skíðamaður en þeim mun betri í boltanum. Hann entist því illa á skíðum en í Möggu náði hann. Það var á þeim árum sem Ármannsskálinn í Jósefsdal var þeim sem vildu stunda skíði og skemmtilegt skálalíf kær. Snjóleysisár voru um og eftir 1960 og þá var farið upp í Himnaríki sem er hálendi inn af Jósepsdal, þá uppgötvuðu Ármenningar og fl. Blá- fjallasvæðið. Margt áttum við Hannes sameig- inlegt t.d. að vera báðir húsasmiðir, þótt við höfum valið að vinna önnur störf, hann sem rannsóknarlög- reglumaður og ég við kennslu. Það lá nærri að við stofnuðum fyrirtæki saman en það rann út í sandinn þegar við hjónin brugðum okkur til útlanda. Ekki rofnuðu vinatengslin við það þótt við hjónin ílentumst 6 ár í útlöndum. Til Hann- esar og Möggu var gott að koma. Margar eru minningarnar og margt er ósagt. Við Erla vottum Möggu, Atla, Þór, Björk og fjölskyldu okkar inni- legustu samúð. Hallgrímur Guðmundsson. Í þéttbýli borgarinnar er það mikil gæfa að eiga góða nágranna. Það ber við að forsjónin er manni svo hliðholl að samfylgdin fær að standa í marga áratugi. Um 1970 voru fimm fjöl- skyldur að innrétta nýbyggð hús sín í Kjalarlandi 19 til 25 og milli þeirra einstaklinga sem þarna áttu hlut að máli mynduðust strax góð kynni. Sumt af þessu fólki er nú horfið yfir móðuna miklu en aðrir hafa flutt sig um set í önnur HANNES GUNNAR THORARENSEN

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.