Morgunblaðið - 26.09.2002, Blaðsíða 11

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. SEPTEMBER 2002 11
SENDINEFND frá Íslandi, skipuð
tíu mönnum frá Fjárfestingarstof-
unni, Orkustofnun, iðnaðarráðuneyt-
inu, Atvinnuþróunarfélagi Þingey-
inga og nokkrum orkufyrirtækjum,
er stödd á Spáni fram að helgi þar
sem skoða á súrálsverksmiðju Alcoa
þar í landi. Farið er að frumkvæði
Fjárfestingarstofunnar vegna hag-
kvæmniathugunar sem fram fer
vegna áforma um súrálsverksmiðju
Atlantsáls á Húsavík eða Keilisnesi.
Er stefnt að því að ljúka þeirri at-
hugun í lok næsta árs en Atlantsál er
í eigu Rússa og Íslendinga.
Páll Magnússon, stjórnarformað-
ur Fjárfestingarstofunnar og að-
stoðarmaður iðnaðarráðherra, sagði
við Morgunblaðið að vegna undir-
búningsvinnunnar hefði verið talið
nauðsynlegt að hagsmunaaðilar
skoðuðu starfsemi súrálsverksmiðju
af eigin raun. Verksmiðja Alcoa
framleiðir um 1,2 milljónir tonna af
súráli á ári og veitir um 600 manns
atvinnu. Atlantsál hefur uppi áform
um verksmiðju á Íslandi með allt að
2 milljóna tonna framleiðslugetu á
ári sem mun kalla á hundruð nýrra
starfa.
„Við þurfum að fá svör við spurn-
ingum sem hafa vaknað við fyrstu at-
hugun. Meðal annars þurfum við að
átta okkur á landnotkun undir svona
verksmiðju, skoða staðsetninguna,
hafnaraðstöðuna og eðli flutninga til
og frá á hráefni og mönnum. Einnig
skoðum við orkunotkunina því eitt af
því sem verið er að athuga á Íslandi
er gufuaflið. Þá kynnum við okkur
samfélagslegar aðstæður í kringum
svona verksmiðju, hvaða áhrif hún
hefur haft á svæðið í kring, hvaðan
starfsmennirnir koma og þess hátt-
ar,“ sagði Páll.
Undirbúningsvinna gengur vel
Sendinefndin skoðar einnig tækni-
legar útfærslur á meðhöndlun og los-
un úrgangs frá súrálsverksmiðjunni
en hann er yfirleitt umtalsverður í
framleiðslu sem þessari.
Páll sagði engin tengsl á milli þess
að Alcoa hefði boðist til að sýna súr-
álsverksmiðjuna og að fyrirtækið
væri í viðræðum við stjórnvöld um
álver í Reyðarfirði. Hann sagði
bandaríska fyrirtækið engin áform
hafa uppi um súrálsframleiðslu á Ís-
landi en það rekur níu slíkar verk-
smiðjur víða um heim.
Páll sagði undirbúningsvinnu
ganga vel og hagkvæmniathugun
ætti að vera lokið í lok árs 2003.
Íslensk sendinefnd
skoðar súrálsverk-
smiðju Alcoa á Spáni
DANSKI forvörðurinn Mikala
Bagger hefur skilað skýrslu til
Listasafns Reykjavíkur um
ástand listaverkanna sem
skemmdust í stórbrunanum í
Fákafeni 9 í sumar. Kemst hún
að þeirri niðurstöðu að tjónið sé
í minna lagi en á móti kemur að
öll verkin skemmdust að ein-
hverju leyti af völdum sóts,
vatns og reyks. Yfirborðs-
skemmdir eru í öllum högg-
myndunum, um eitt hundrað
talsins, sem geymd voru í hús-
næðinu. Eiríkur Þorláksson for-
stöðumaður Listasafns Reykja-
víkur segir að nú sé búið að
skipta verkunum í viðgerða-
flokka og forgangsraða þeim
með tilliti til þess hversu aðkall-
andi viðgerðir eru. Segir hann
að næst verði farið í að semja við
forverði um viðgerðir á ein-
stökum verkum svo og rætt við
þá núlifandi listamenn sem í
hlut eiga. Verkunum hefur öll-
um verið komið fyrir í bráða-
birgðageymslu, en voru áður á
tveimur stöðum sem hentuðu
illa fyrir þá vinnu sem framund-
an er.
Á vegum Reykjavíkurborgar
stendur nú yfir heildarúttekt á
brunavörum í Listasafni
Reykjavíkur, þ.e. Hafnarhúsi,
Kjarvalsstöðum og Ásmundar-
safni.
Lögreglan í Reykjavík, sem
rannsakar brunann, hefur kom-
ist að því að kveikt var í Fáka-
feni 9 en hefur ekki upplýst hver
eða hverjir gætu hafa kveikt í.
Öll lista-
verkin
skemmd
en tjónið í
minna lagi
NÝLEGA var formlega opnuð ný
heimasíða, fræðsluvefur um tákn
með tali (www.tmt.is) fyrir börn
með mál- og talörðugleika. Að síð-
unni standa móðir málhamlaðs
barns, Inga Vigdís Einarsdóttir, og
Eyrún Ísfold Gísladóttir, talmeina-
fræðingur, en hún hefur sérhæft
notkun tákna með tali.
Tákn með tali (TMT) er tjáning-
arform ætlað heyrandi einstak-
lingum sem eiga við mál- og talörð-
ugleika að stríða og að sögn Ey-
rúnar er TMT fyrst og fremst byggt
á látbragði, svipbrigðum, og nátt-
úrulegum táknum að viðbættum
táknum úr táknmáli heyrnarlausra.
Táknin eru alltaf notuð samhliða
töluðu máli og aðeins lykilorð
hverrar setningar, eitt eða fleiri,
táknuð.
Eyrún segir að heimasíðunni sé
einkum ætlað að styðja og efla fjöl-
skyldur barna sem eru að byrja að
nota TMT, að gera táknin aðgengi-
legri og gæða TMT meira lífi auk
þess að gera notkun enn skemmti-
legri og meira spennandi, bæði fyrir
börn og fullorðna. „Við höfum feng-
ið mjög góð viðbrögð, fólk hefur
sent þakkir og vefsíðan hefur mikið
verið skoðuð þótt hún hafi ekki ver-
ið opnuð formlega fyrr en nú.
Nei, þetta er nú einfaldlega
einkaframtak og það má segja að
hún Inga Vigdís hafi unnið þrek-
virki með því að hanna þennan vef
og í raun mikið þrekvirki þegar haft
er í huga að hún er ein með fjögur
börn. Ég kem fyrst og fremst inn í
þetta sem fagaðili og við höfum haft
gott samráð. En hún átti hugmynd-
ina og hefur sett vefinn upp,“ segir
Eyrún.
Vandamál í tjáskiptum
á heimilinu var kveikjan
Inga Vigdís segir að þetta hafi
komið til í framhaldi af því að yngsti
sonur hennar, Kjartan Daníel, hafi
greinst málhamlaður. „Mér þótt
bæði seinlegt og erfitt að fá aðstoð
en sonur minn fór hins vegar í
kennslu í tákni með tali á leikskól-
anum og var mjög fljótur og dugleg-
ur að læra. Það fóru einfaldlega að
skapast vandamál heima fyrir því
hann varð sár og reiður þegar við
skildum hann ekki. Það var erfitt
fyrir mig að komast að á námskeiði
og erfitt að finna bækur sem gögn-
uðust. Ég hef verið að gera heima-
síður og þess vegna kviknaði þessi
hugmynd.“
Inga Vigdís segist hafa byrjað að
vinna að hugmyndinni snemma í vor
og í framhaldinu gert eins konar
sýnieintak og síðan hafi verið
ákveðið að gera þetta að veruleika.
„Jú, þetta hefur verið mikil vinna
en ég hef fengið ótrúlega mikinn
frið þótt ég sé með fjögur börn. En
ég þarf auðvitað að sinna þeim líka
og það er kannski ástæða þess að
vefurinn er ekki enn fullgerður.“
Inga Vigdís segir son sinn hafa
fylgst með því sem hún sé að gera.
„Honum finnst þetta mjög gaman,
ég hef leyft honum að velja myndir
og þetta hefur hvatt hann töluvert í
náminu. En síðan ég byrjaði að
vinna heimasíðuna hefur hann tekið
svo miklum framförum í tali þannig
að síðan á kannski ekki eftir að
gagnast honum mjög mikið. Hann
verður talandi en það tekur hann
bara lengri tíma. En þó að hún eigi
ekki eftir að gagnast honum mikið
finnst mér full ástæða til þess að
halda verkinu áfram. Ég hef fengið
bréf frá fjölda fólks sem sýnir þessu
mikinn áhuga og hrósar framtakinu
í hástert. Þannig að það er vissulega
til nokkurs unnið.“
Tákn með tali aðgengilegt
Morgunblaðið/Kristinn
Kjartan Daníel opnar heimasíðuna. Hjá standa f.v. Aron Gunnar, Fanney Lilja, Inga Vigdís og Linda María.
Móðir málhaml-
aðs barns hannar
vefsíðu fyrir börn
með tal- og mál-
örðugleika
HEIMSSÝN hefur opnað skrifstofu
í Austurstræti 16 og stjórn félagsins
hefur ráðið Birgi Tjörva Pétursson,
lögfræðing, framkvæmdastjóra fé-
lagsins. Ennfremur hefur Heimssýn
opnað vef, www.heimssyn.is, en
hann er ætlaður öllum áhugamönn-
um um Evrópumál.
Að sögn Birgis Tjörva verður
fyrsta ráðstefna Heimssýnar haldin
6. október og verður þar fjallað um
áhrif ESB-aðildar á íslenskan sjáv-
arútveg. Framsögu flytur Einar
Oddur Kristjánsson, alþingismaður,
ásamt Dag Seierstad, sérfræðingi
frá Noregi, og Ian MacSween, fram-
kvæmdastjóra Scottish Fishermen’s
Organisation eða samtaka skoskra
sjó- og útgerðarmanna. Birgir Tjörvi
segir að þegar samtökin hafi verið
stofnuð hafi markmiðið verið að leiða
saman ólíka hópa og skapa umræðu-
vettvang fyrir þá. „Það er engin
launung að menn eru þarna á mjög
ólíkum forsendum en þeir hafa engu
að síður eitt sameiginlegt markmið,
að efla upplýsta umræðu um Evr-
ópumálin, m.a. vegna þess að menn
telja hana hafa verið nokkuð einlita
um langt skeið.“
Birgir Tjörvi telur að heimasíðan
muni verða einn af mikilvægustu
þáttunum í starfsemi félagsins og
menn vonist til að þar skapist öfl-
ugur vettvangur fyrir sjónarmið
Heimssýnar. „Það var ljóst þegar fé-
lagið fór af stað að það hafði hljóm-
grunn en nú liggur fyrir að hann er
slíkur að full ástæða var til þess að
taka það skref sem nú hefur verið
stigið. Ég tel einnig að það hafi sýnt
sig í skoðanakönnunum, sem hafa
verið gerðar að undanförnu, að æ
fleiri hafa efasemdir um aðild að
Evrópusambandinu. Hvort tveggja
hefur gerst að bein andstaða við að-
ild hefur aukist og dregið hefur veru-
lega úr fylgi við aðild en það mældist
töluvert. Það eru margir sem hafa
efasemdir um ávinninginn af aðild og
óttast þá óvissu sem hún getur haft,
t.d. fyrir sjávarútveginn og frelsi
okkar til þess að taka ákvarðanir í
eigin málum,“ segir Birgir Tjörvi.
Heimssýn ræður framkvæmdastjóra og opnar skrifstofu
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Ragnar Arnalds, formaður stjórnar Heimssýnar, flytur ávarp við opnun skrifstofunnar.
Segja að æ fleiri efist
um kosti ESB-aðildar
NÁÐST hefur samkomulag á milli
Landsvirkjunar og eigenda jarð-
arinnar Laugavalla á Norður-Hér-
aði, sem eiga land vestan megin
Jökulsár á Brú, vegna brúargerðar
yfir ána í tengslum við fram-
kvæmdir vegna Kárahnjúkavirkj-
unar.
Þorsteinn Hilmarsson, upplýs-
ingafulltrúi Landsvirkjunar, segir
að þar sem samkomulag liggi nú
fyrir sé ekkert í vegi þess að fram-
kvæmdir við smíði brúarinnar hefj-
ist. Hann var ekki reiðubúinn að
greina frá efnisatriðum samnings-
ins við landeigendur.
Samið við landeigendur