Morgunblaðið - 28.11.2002, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 FIMMTUDAGUR 28. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Þetta er bara skítur á priki, Geir minn, ég bauð ekkert upp á jeppa, bensínkort, gróðursetn-
ingu trjáa eða lagningu ljósleiðara í sumarbústaði.
Fyrirlestur um þróun vinnuumhverfis
Fræðileg úttekt
í nýju umhverfi
SÖLVÍNA Konráðs,doktor í ráðgefandisálfræði, var ný-
lega á alþjóðlegri ráð-
stefnu í Kanada þar sem
hún flutti erindi og hélt
utan um störf samstarfs-
hóps. Morgunblaðinu lék
forvitni á að vita meira
um þessar athafnir Sölv-
ínu og spurði hana út í
þær. Svörin hennar koma
hér á eftir.
– Hvar var þessi ráð-
stefna, á hvers vegum og
hvenær var hún?
„Ráðstefnan var haldin
á vegum Unevoc-Canada
og CVA-Canada dagana
17.–19. október sl. í
Winnipeg í Manitoba.“
– Hver var yfirskrift
hennar og hvert var til-
efnið?
„Yfirskriftin á ensku, „Int-
ernational Conference on
Technical and Vocational
Education and Training,“ út-
leggst sem „Þróun vinnufærni
og starfstækni innan hins nýja
hagkerfis. Tilefnið er og var sú
þróun sem verið hefur á vinnu-
markaðnum síðastliðin 15 ár eða
svo og þær breytingar sem sú
þróun hefur haft á allt fé-
lagskerfið og fjölskyldulíf.“
– Hvað bjó að baki yfirskrift-
inni og hver var aðdragandinn?
„Fyrst og fremst var það að
nýja tæknin, hátæknin, og nýja
hagkerfið hefur haft í för með
sér fjölþættari og öðruvísi
breytingar á vinnuumhverfinu
og sambandi manns og starfs en
sálfræði starfs og náms hafði
mögulega getað séð fyrir og þar
af leiðandi verið andvaralaust
gagnvart. Loforð nýja hagkerf-
isins hafa heldur ekki staðist
sem skyldi. Í dag þykir okkur
sem að sálfræði starfs vinnum
að nú séum við í þeirri stöðu að
þurfa að endurskoða ýmislegt í
vinnubrögðum okkar og að hinar
allra ágætustu kenningar sem
við höfum stuðst við þurfi end-
urskoðunar við.“
– Um hvað fjallaði fyrirlestur
þinn?
„Ég hélt fyrirlestur og stýrði
einnig samstarfshópi. Fyrirlest-
urinn bar heitið „Work and
Spirit in the World of Work wit-
hin the New Economy: Looking
for new paths.“ Samstarfshóp-
urinn fjallaði hins vegar um hið
óbrúanlega bil á milli feminískra
kenninga og hugmyndafræði
hins nýja hagkerfis.“
– Á hverju byggðist fyrirlest-
urinn?
„Fyrirlesturinn byggðist á því
að gera fræðilega úttekt á sam-
bandi manns og starfs með það
að markmiði að greina hversu
vel viðurkenndar kenningar í
sálfræði starfs væru í stakk bún-
ar að skýra það samband innan
hins nýja hagkerfis. Niðurstaðan
var sú að við þyrftum að skoða
aðrar breytur en hingað til og
leita að nýjum kenni-
dæmum (paradigm) til
leiðsagnar við kenn-
ingasmíð.
Niðurstaðan í um-
ræðunni í vinnuhópn-
um var sú að nýja hagkerfið
væri konum ekki til hagsbóta í
átt til jafnréttis, hvorki í hinum
vestræna heimshluta né annars
staðar. Og kerfi sem væri kon-
um ekki hliðhollt væri ekki held-
ur fjölskylduvænt.“
– Hvernig var framlagi þínu
tekið?
„Framlagi mínu var vel tekið
og spunnust um hvort tveggja
heitar umræður sem gaman var
að og í framhaldi af því hafa
þátttakendur frá hinum ýmsu
löndum verið í netsambandi sín
á milli og ýmsar forvitnilegar
spurningar hafa vaknað.“
– Hvernig miðar annars í þró-
un vinnuumhverfis?
„Samband manns og starfs og
vinnuumhverfið sem slíkt hefur
mikið til setið á hakanum í um
15 ár. Umræðan um hátækni og
yfirburðastarfskrafta hefur ver-
ið fyrirferðarmikil og á kostnað
umræðu um heildina.
Umræðan um líðan fólks á
vinnustöðum hefur einkennst af
hálfinnantómri síbylju í kringum
ákveðin hugtök en heildarsýn
hefur týnst einhvers staðar á
leiðinni. Þá eru nú að koma inn
ýmsir nýir þættir, s.s. hnattvæð-
ing sem mun með tíð og tíma
leiða til þess að heiminum verð-
ur skipt í starfssvæði út frá
launakostnaði og framleiðslu-
kostnaði á hverjum stað og
blönduðum og fjölþættum hag-
kerfum mun fækka eða þau
hverfa. Þetta leiðir til þess að í
háþróuðustu hagkerfunum sem
byggjast nær einvörðungu á
fjármagnsflutningi og hátækni
munu lífskjör minnihlutahópa og
þeirra sem litla menntun hafa,
skerðast enn frekar en nú er.“
– Hvað er til ráða og hvað
gerist næst?
„Sú þróun sem við sjáum í
Bandaríkjunum og Kanada er að
verða hér á landi, við erum bara
aðeins seinni til. En Íslendingar
eru afar nýjungagjarnir, en ekki
eins varkárir og fyr-
irhyggjusamir. At-
vinnusaga okkar ein-
kennist af
ævintýramennsku og
það hefur skaðað
vinnuumhverfi og viðhorf fólks
til vinnu. Ísland er viðkvæmt
hagkerfi og tiltölulega einhæft
og við höfum ekki efni á ein-
hvers konar happdrættishugun-
arhætti. Allir aðilar sem koma
að námi og starfsþjálfun og líðan
fólks í vinnuumhverfinu og þró-
un vinnuumhverfis þurfa að vera
í mun nánara sambandi en tíðk-
ast í dag.“
Sölvína Konráðs
 Sölvína Konráðs er fædd á
Hornafirði 1948. Hún lauk dokt-
orsprófi í ráðgefandi sálfræði frá
Háskólanum í Minnesota í
Bandaríkjunum árið 1987. Hefur
unnið við kennslu, ráðgjöf og
rannsóknir heima og erlendis all-
ar götur síðan. Sölvína er gift
Garðari Garðarssyni hrl. og eiga
þau tvær dætur, Ástu Hrafnhildi
og Rögnu Benediktu og tvo dótt-
ursyni.
Við erum
bara aðeins
seinni til