Morgunblaðið - 30.11.2002, Qupperneq 18

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
18 LAUGARDAGUR 30. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Húsgögn í sérflokki
Jarrahúsgögnin frá Suður-Afríku eru safngripir. Borð í
öllum stærðum, stólar og margt fleira. Sérsmíði og pantanir.
Qpið virka daga 12:00 - 18:00 og um helgar 12:00 - 16:00.
Jólagjöf sem endist um aldur og ævi
De s em b e rafslát tur
HREINN hagnaður fisk-veiða og fiskvinnslu á Ís-landi jókst verulega áárinu 2001 og nam alls
25,6 milljörðum króna, reiknað eftir
árgreiðsluaðferð og 6% ávöxtun
stofnfjár. Hreinn hagnaður botnfisk-
veiða jókst úr 8,5% af teljum í 17,5%
og hagnaður botnfiskvinnslu jókst úr
0,5% tapi í 16,5% hagnað. Skýringin á
bættri afkomu felst að miklu leyti í
gengislækkun íslenzku krónunnarm
og fyrir vikið háu afurðaverði í ís-
lenzkum krónum talið.
Mikill afkomubati
Hagstofa Íslands tekur nú saman
yfirlit yfir rekstur helztu greina sjáv-
arútvegs og hefur yfirlit yfir árið
2001 nú verið gefið út. Helztu nið-
urstöður þess eru:
 Verg hlutdeild fjármagns í heild-
artekjum sjávarútvegsins óx milli
áranna 2000 og 2001. Í fiskveiðum
og –vinnslu óx hlutdeild fjár-
magns í tekjum (án milliviðskipta)
úr 19½% í 33½%. Í fiskveiðum
hækkaði hlutdeildin úr 20% í
28½% af tekjum en í fiskvinnslu
hækkaði hún úr 7½% árið 2000 í
19½% árið 2001.
 Nokkur munur mælist á afkomu
sjávarútvegsins eftir því hvort
hagnaður er reiknaður eftir ár-
greiðsluaðferð eða er reiknaður á
hefðbundinn hátt miðað við gjald-
færðar afskriftir og fjármagns-
kostnað. Munar hér mestu um
meðferð á gengistapi vegna er-
lendra lána fyrirtækjanna. Verð á
erlendum gjaldeyri hækkaði um
18½% frá upphafi til loka árs 2001
miðað við útflutningsvog en um
20% á milli ársmeðaltala.
 Afkoma botnfiskveiða og -vinnslu
batnaði mikið frá árinu 2000 til
ársins 2001. Hreinn hagnaður
botnfiskveiða, reiknaður sam-
kvæmt árgreiðsluaðferð, jókst úr
8½% í 17½% af tekjum og hagn-
aður botnfiskvinnslu jókst úr -½%
í 16½% af tekjum. Afkomubatinn
mælist ekki eins mikill ef miðað er
við gjaldfærðar afskriftir og fjár-
magnskostnað en er engu að síður
verulegur.
 Hagur rækjuvinnslunnar var
þokkalegur á árinu 2001 og góður í
hörpudiskvinnslu.
 Hagnaður var á rekstri mjöl-
vinnslu og loðnuskipa á árinu 2001
eftir tvö slæm ár. Afli var mikill og
verðið hækkaði mikið á árinu.
 Heildareignir sjávarútvegs í árs-
lok 2001 voru 258 milljarðar
króna, heildarskuldir 195 milljarð-
ar og eigið fé 63 milljarðar. Eignir
hafa aukist um 54% frá 1997,
skuldir um 58% og eigið fé um
42%. Á sama tíma hefur almennt
verðlag hækkað um 21%. Hreinn
hagnaður af reglulegri starfsemi
er reiknaður á tvennan hátt.
Hreinn hagnaður er reiknaður á
hefðbundinn hátt með því að draga
bókfærðar afskriftir, verðbreyting-
arfærslu og vaxtakostnað frá vergri
hlutdeild fjármagns.
Hreinn hagnaður er reiknaður
með því að draga endurmetna fjár-
magnsliði, þ.e. svonefnda árgreiðslu,
og reiknaða vexti af afurðalánum frá
vergri hlutdeild fjármagns. Er þá
reiknað með 6% ávöxtun stofnfjár í
stað afskrifta og vaxta af stofnfé, en
vextir af veltufé, sem bundið er í
birgðum, eru metnir jafnir nafnvöxt-
um af afurðalánum fiskvinnslunnar.
Við uppgjör með árgreiðsluaðferð-
inni eru reiknaðir 6% raunvextir á
allt það fjármagn sem bundið er í
rekstri fyrirtækjanna, einnig eigið fé
fyrirtækjanna. Á árum þegar stöðug-
leiki ríkir, sýnir árgreiðsluaðferðin
og hefðbundið bókhaldsuppgjör svip-
aða afkomu.
Minnstur hagnaður
hjá loðnubátum
Í rekstraryfirliti fiskveiða kemur
fram að hreinn hagnaður sem hlutfall
af tekjum er mestur hjá bátum undir
10 tonnum, 23,5% af tekjum. Næst-
mestur er hann hjá bátum stærri en
10 tonn, 18,4% og hjá frystitogurum,
18,3%. Minnstur er hagnaðurinn hjá
loðnubátum, 6,7% af tekjum.
Samkvæmt rekstraryfirliti fisk-
vinnslu var hagnður hlutfallslega
mestur af síldarsöltun, 35,7% af
tekjum og af vinnslu á hörpudiski,
32,5% af tekjum. Hagnaður frysting-
ar vor 18,1%, en lægst hlutfall hagn-
aðar var í rækjuvinnslu, 3,8%.
Hreinn hagnaður í sjávarút-
vegi 20% af tekjum árið 2001

 
 
  
  





  

 
 


    


 




 
 


 
   !"#


 
 $ 



% 
&


$'

 (
(
)(
)(
)(
*+,(
(
-+,(
,+,(
!+,(
.+,(
!"(
"(
/(
0+,(
)+,(
!-(
!(
/+,(
-+,(
-+,(
)-(
(
(
1+,(
1(
0+,(
!!+,(
!#(
-+,(
!+,(
0+,(
!.+,(
#(
(
!2+,(
!1+,(
!!(
!1+,(
"$(
!1(
!,(
!-(
!1(


  Samanlagðar tekjur veiða og vinnslu
um 25,6 milljarðar króna samkvæmt
árgreiðsluaðferð
SJÁVARÚTVEGSRÁÐUNEYTIÐ
hefur með reglugerð bannað síld-
veiðar með flotvörpu innan 12
sjómílna marka til að takmarka
meðafla við veiðarnar.
Að undanförnu hafa veiðieft-
irlitsmenn orðið varir við auka-
afla ýmissa tegunda í flotvörpu
síldveiðiskipa. Sjávarútvegsráðu-
neytið hefur því ákveðið að að-
eins sé heimilt að stunda síldveið-
ar með vörpu utan 12 sjómílna
frá viðmiðunarmörkum, sam-
kvæmt lögum um veiðar í fisk-
veiðilandhelgi Íslands.
Guðmundur Jóhannesson, deild-
arstjóri á veiðieftirlitssviði Fiski-
stofu, segir að eftirlitsmenn Fiski-
stofu hafi orðið varir við töluvert
af meðafla við síldveiðar í flot-
troll á liðnu hausti. Meðaflinn sé
reyndar mismunandi eftir svæð-
um en að jafnaði komi 300 til 500
kíló af meðafla á móti hverjum
100 tonnum af síld í trollið. Eink-
um sé um að ræða ufsa og grá-
sleppu en einnig þorsk og karfa
og örlítið af ýsu og löngu. Hann
segir að með þeim aðferðum sem
notaðar eru við síldveiðarnar
verði fiskurinn ónýtur til mann-
eldis þegar hann kemur til lönd-
unar og sé því ekki dreginn af
kvóta viðkomandi skipa.
Fullorðinn fiskur
Töluverð umræða hefur verið
um að mikið magn fiskseiða komi
í troll síldarskipanna en Guð-
mundur segir að eftirlitsmenn
Fiskistofu hafi ekki orðið varir
við teljandi magn fiskseiða í flot-
trollið, þar sé aðallega um að
ræða fullorðinn fisk. „Við höfum
hinsvegar trúverðugar heimildir
um slíkt frá skipstjórnarmönnum.
En í mælingum okkar hefur það
ekki komið fram.“
Guðmundur segir að töluvert
hafi borið á ufsa í afla kolmunna-
skipanna í haust og meðal annars
þess vegna hafi Þórsbanka verið
lokað fyrir kolmunnaveiðum í
góðri samvinnu við skipstjórn-
armenn.
Þá hefur sjávarútvegsráðu-
neytið bannað allar síldveiðar við
Austurland, eða frá Meðallands-
bugt norður að Loðmundarfirði,
frá og með deginum í dag um
ótiltekinn tíma, enda hefur að
undanförnu orðið vart talsverðs
magns smásíldar í afla síld-
veiðiskipa við Austurland og hef-
ur komið til skyndilokana á svæð-
inu af þeim sökum.
Töluverð-
ur með-
afli í síld-
artrollið
Morgunblaðið/Snorri Aðalsteinsso
Trollskipunum
gert að færa
sig út fyrir
12 mílurnar