Morgunblaðið - 12.01.2003, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913 10. TBL. 91. ÁRG. SUNNUDAGUR 12. JANÚAR 2003 mbl.is
Miðlað af
kærleika
Íslensk hjón með tvö börn
á leið í trúboð í Konsó 16
Skapari
trölla
Brian Pilkington hefur mótað
íslensk tröll í huga okkar 10
Skógrækt-
argaldur
Björn Jónsson töfrar tré úr
þurrum sverði Sunnudagur 4
LÁTTU SJÁ fiIG Á FRUMS†NINGUNNI Í DAG FRÁ 12 –16
VOLVO XC90
Nýr lúxusjeppi er kominn úr óvæntri átt:
Skoðaðu auglýsinguna
inn í blaðinu, fallegur bíll.
Nú er jeppinn kominn fyrir þá sem vilja
aðeins aka um á Volvo - Jeppa ársins 2003
í Norður-Ameríku.
Volvo er mest seldi lúxusbíllinn á Íslandi.
SAMKVÆMT fjárhagsáætlun
Grímseyjarhrepps er gert ráð
fyrir um fjögurra milljóna króna
rekstrarhagnaði á árinu, en
hreppurinn stendur vel og á
digran sjóð.
Áætlaðar tekjur sveitarsjóðs
fyrir árið 2003 eru 29.352.000 kr.
og áætlað er að rekstur mála-
flokka kosti 25.039.000 kr. eða
85,3% af tekjum. Skuldir sveit-
arsjóðs eru um 6 milljónir kr. en
bankainnstæða um 36 milljónir.
1. desember voru 89 skráðir
íbúar í Grímsey en gert er ráð
fyrir að þeir verði 93 á árinu. Á
íbúaþingi, þar sem fjárhagsáætl-
unin var kynnt, kom fram
ánægja með stöðu sveitarfé-
lagsins. Íbúarnir lögðu áherslu á
að reynt yrði að tryggja að ferj-
an Sæfari fengi að flytja fleiri en
12 farþega í ferð til Grímseyjar
næsta sumar og umhverfismál
voru líka ofarlega á óskalistan-
um.
Grímseyingar eiga 36 millj. í sjóði
Morgunblaðið/Helga Mattína
ÁVÖXTUN eigna lífeyrissjóðanna var al-
mennt slök á árinu 2002 þriðja árið í röð eftir
mjög góða ávöxtun mörg árin þar á undan.
Það er ávöxtun eigna sjóðanna erlendis sem
veldur því að ávöxtun á innlendum skulda-
bréfa- og hlutabréfamarkaði var mjög við-
unandi á síðasta ári. Það dugir hins vegar
ekki til að vega upp verðlækkanir á erlend-
um mörkuðum þegar við bætist óhagstæð
gengisþróun á síðasta ári, sem lækkar er-
lendar eignir sjóðanna í krónum talið.
Nákvæmar tölur um ávöxtun eigna lífeyr-
issjóðanna á síðasta ári liggja ekki fyrir, en
samkvæmt upplýsingum Morgunblaðsins
verður raunávöxtun víða í kringum núllið og
neikvæð í sumum tilvikum og ræður þar
mestu hlutfall eigna sjóðanna erlendis.
Neikvæð ávöxtun 2000 og 2001
Til samanburðar var raunávöxtun á eign-
um sjóðanna neikvæð um 1,9% árið 2001 og
um 0,7% árið 2000. Þótt nákvæmar tölur
liggi ekki fyrir um ávöxtunina í fyrra er ekki
talið ólíklegt að meðaltalsraunávöxtunin
verði neikvæð þriðja árið í röð. Þegar litið er
til áratugarins þar á undan blasir allt önnur
mynd við, því meðaltalsraunávöxtunin árin
1991–98 var 7% og árið 1999 hvorki meiri né
minni en 12%.
Verð á hlutabréfamörkuðum erlendis hélt
áfram að lækka á síðasta ári eins og árin tvö
þar á undan og þarf að fara allt aftur til fyrri
hluta tuttugustu aldarinnar, sumir segja allt
aftur til kreppunnar miklu á fjórða áratugn-
um, til að finna dæmi um jafn langvinnt verð-
lækkunarskeið. Til viðbótar kemur síðan
styrking krónunnar á síðasta ári, sem verður
til þess að erlend eign sjóðanna í krónum tal-
ið lækkar í verði. Áhrif gengisbreytinga
krónunnar voru með öfugum hætti árið á
undan, árið 2001, því þá vann umtalsverð
gengislækkun krónunnar gegn verðlækkun-
um á mörkuðum erlendis.
Skuldbindingar lífeyrissjóða eru reiknað-
ar út miðað við 3,5% ávöxtunarkröfu og
þurfa þeir því að ná þeirri ávöxtun til að
halda óbreyttri stöðu. Samkvæmt lögum má
halli á eignum í hlutfalli við heildarskuld-
bindingar vera á bilinu fimm til tíu prósent í
fimm ár án þess að gripið sé til aðgerða. Ef
hallinn er hins vegar meiri en 10% ber sam-
kvæmt lögum að grípa strax til aðgerða og
skerða réttindi. Í árslok 2001 voru sjö sjóðir
reknir með halla umfram 5% og þar af tveir
sem hættir voru að taka á móti iðgjöldum.
Síðan eykur enn á vandann að heildar-
skuldbindingar lífeyrissjóða jukust um 1,5–
2,5% á sl. ári vegna aukinnar ævilengdar.
Slök ávöxt-
un lífeyris-
sjóða þriðja
árið í röð
NORÐUR-kóresk stjórnvöld vöruðu í gær við því að
þau kynnu að hefja á ný tilraunir með eigin eldflauga-
vopnatækni, er um ein milljón manna var sögð hafa
safnazt saman í n-kóresku höfuðborginni Pyongyang
til að sýna stuðning við þá ákvörðun kommúnista-
stjórnarinnar að telja sig ekki lengur bundna af al-
þjóðasamningi um bann við útbreiðslu búnaðar til
smíði kjarnorkuvopna.
Yfirlýsingin um eldflaugatilraunirnar er talin munu
auka enn á spennuna í þeirri alþjóðlegu deilu sem nú
hefur blossað upp um kjarnorkutækni í Norður-Kór-
eu. Samhljóma fordæming svo til allrar heimsbyggð-
arinnar á stefnu Norður-Kóreu í þessu máli hefur ekki
dugað til að fá kommúnistastjórnina til að sjá sig um
hönd.
Verði nýjum tilraunaeldflaugum, sem borið gætu
kjarnorkuvopn, skotið á loft frá Norður-Kóreu yrði
það í fyrsta sinn frá árinu 1998. Þá skutu Norð-
ur-Kóreumenn grannþjóðunum skelk í bringu með því
að skjóta meðaldrægri tilraunaeldflaug þvert yfir Jap-
an. Í kjölfar þessa atburðar lýsti N-Kóreustjórn því
yfir að hún myndi ekki gera frekari tilraunir af þessu
tagi að minnsta kosti fram yfir áramótin 2003–2004.
Sendiherra Norður-Kóreu í Kína, Choe Jin Su, sagði
í gær að tæki Bandaríkjastjórn ekki einhver afgerandi
skref í átt að því að bæta samskiptin við N-Kóreumenn
kynnu eldflaugatilraunir að verða teknar upp á ný.
Segja milljónir manna á götum Pyongyang
„Vegna þess að allir samningar hafa verið ógiltir af
hálfu Bandaríkjanna teljum við að við getum ekki stað-
ið lengur við fyrirheit um að stunda ekki eldflaugatil-
raunir,“ sagði Choe við blaðamenn í Peking.
Talsmenn kommúnistastjórnarinnar sögðu einnig í
gær, að N-Kóreumenn myndu „miskunnarlaust útmá“
ríki sem dirfðust að brjóta gegn fullveldi landsins.
Stórir fjöldafundir í höfuðborgum bæði Norður- og
Suður-Kóreu í gær sýndu glöggt hve þessir atburðir
hafa hreyft við almenningsálitinu. Í Seoul tóku um
30.000 manns þátt í útifundi til stuðnings veru banda-
rísks herliðs þar í landi, en fjölmiðlar kommúnista-
stjórnarinnar í norðri fullyrtu að yfir milljón manns
hefði streymt út á götur höfuðborgarinnar á föstudag
til að sýna stefnu stjórnarinnar stuðning.
AP
Suður-kóreskir mótmælendur brenna fána N-Kóreu á útifundi í Seoul í gær. Yfir 30.000 kristnir S-Kóreu-
menn tóku þátt í útifundinum og kröfðust þess að N-Kóreustjórn félli frá kjarnorkuvopnaáætlunum sínum.
Hóta eldflaugatil-
raunum að nýju
Seoul, Pyongyang. AP, AFP.
FAÐIR tveggja unglinga í Bretlandi
hefur svo miklar áhyggjur af því að
börnin hans séu á hraðri leið inn á
glæpabrautina, að hann hefur sett
upplýsingar um þau á Netið, þar
sem hann varar við þessum galla-
gripum.
Hinn einstæði faðir, David For-
ward, birti á heimasíðu bæjar-
félagsins þar sem fjölskyldan býr,
Malmesbury á Suður-Englandi, við-
vörunarauglýsingar um börnin sín,
Samönthu, 16 ára, og Tom, 13 ára, í
þeirri von að það mætti verða til
þess að forða þeim frá því að rata
lengra út á ranga braut í lífinu, en
þau hafa þrátt fyrir ungan aldur
þegar flækzt í eiturlyfjaneyzlu, bíla-
stuld og annað óæskilegt háttalag.
Varar við
börnunum
Lundúnum. AFP.
Í FLESTUM löndum Evrópu er fæð-
ingartíðni nú svo lág, að hún nægir
ekki til að viðhalda óbreyttum íbúa-
fjölda. Samkvæmt niðurstöðum nýrr-
ar skýrslu sem unnin var fyrir Evr-
ópuráðið eru nú Tyrkland og Albanía
þau einu hinna 44 aðildarlanda ráðs-
ins þar sem fæðingartíðni var í fyrra
yfir 2,1 barn á konu (nánar tiltekið: lif-
andi fædd börn á ævi hverrar konu,
að meðaltali). Fari tíðnin niður fyrir
þessi mörk þýðir það almennt að
færri fæðast en deyja.
Lægst er fæðingartíðnin í fyrrver-
andi austantjaldslöndunum. Í Tékk-
landi er hún t.d. komin niður í „ein-
birnismeðaltal“, 1,14 börn á konu.
Ísland var lengi eitt fárra Evrópu-
ríkja þar sem fæðingartíðni var yfir
2,1, en hún hefur fallið nokkuð á síð-
ustu árum. Árið 2001 var hún 1,947.
Í Evrópuráðslöndunum 44, auk
Hvíta-Rússlands og Júgóslavíu sem
ekki eiga aðild að ráðinu en eru með í
skýrslunni, óx þrátt fyrir þetta heild-
aríbúafjöldinn um hálft prósentustig
á árinu 2002 og er nú rétt yfir 796
milljónum manna. Helgast fjölgunin
að miklu leyti af innflytjendastraumi
til ríkari landa álfunnar.
Æ lægri fæðingartíðni
í Evrópulöndum
Tyrkland og
Albanía ein
yfir mörkum

Þýzka fjölskyldan/6
Strassborg. AFP.
♦ ♦ ♦