Morgunblaðið - 04.02.2003, Blaðsíða 13

ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 4. FEBRÚAR 2003 13
ÞÝZKIR jafnaðarmenn sleiktu sárin
í gær eftir að flokkur þeirra beið mik-
inn ósigur í héraðsþingkosningum í
sambandslöndunum Neðra-Saxlandi
og Hessen á sunnudag.
Í Neðra-Saxlandi, heimahéraði
Gerhards Schröders, kanzlara og
leiðtoga jafnaðarmannaflokksins
SPD, beið flokkurinn afhroð; missti
hátt í 15 prósentustig frá síðustu
kosningum, úr 47,9% í rétt um 33%.
Og í Hessen hrundi fylgið úr 39% í
um 29%.
Flokkur kristilegra demókrata,
CDU, hrósaði sigri í báðum héruð-
um, náði 47,8% í Neðra-Saxlandi og
munu fulltrúar hans nú – í samstarfi
við frjálsa demókrata – leysa héraðs-
stjórnina í Hannover af hólmi (sem
SPD hefur farið fyrir síðan 1990, á
tímabili með hreinum meirihluta og
fyrstu átta árin undir forystu
Schröders). Í Hessen fékk CDU
48,8% og náði með því hreinum
meirihuta á héraðsþinginu í Wies-
baden – frjálsir demókratar, sem
sátu með CDU í stjórn sam-
bandslandsins síðastliðið kjörtímabil,
sögðust strax eftir að úrslitin urðu
ljós ætla að setjast á stjórnarand-
stöðubekkinn.
Skellur fyrir Gabriel
Ósigurinn var sérstaklega sár fyrir
Sigmar Gabriel, sem tók við forsætis-
ráðherraembættinu í Neðra-Sax-
landi árið 1999 og hefur stundum ver-
ið nefndur „litli Schröder“ í
fjölmiðlum, enda lengi náinn sam-
herji kanzlarans núverandi og þykir
temja sér svipaðan stíl sem stjórn-
málaleiðtogi. Gabriel reyndi á loka-
spretti kosningabaráttunnar að fá
kjósendur til að láta ástandið í lands-
málunum ekki stýra því hvað þeir
kysu í héraðsþingkosningunum og
skirrðist í þessum tilgangi ekki held-
ur við að gagnrýna Schröder og
ákvarðanir hinnar óvinsælu ríkis-
stjórnar hans. Skattahækkanir og
meint úrræðaleysi stjórnarinnar í at-
vinnu- og efnahagsmálum hefur rýrt
hana trausti margra kjósenda á und-
anförnum mánuðum.
En allt kom fyrir ekki. Samkvæmt
könnun kosningasérfræðinga sem
vitnað er til í fréttaskýringu á frétta-
vef tímaritsins Der Spiegel játuðu
um 45% kjósenda í Neðra-Saxlandi
að ástandið í landsmálunum hefði
ráðið mestu um það hvað þeir kusu,
ekki héraðsmálefnin sem slík. Á um-
mælum Gabriels frá því úrslitin lágu
fyrir er þó ekki annað að skilja en að
hann hyggist sækjast áfram eftir því
að vera í framlínusveit jafnaðar-
manna, að minnsta kosti í sínu
heimahéraði. Nafn hans hafði annars
áður verið nefnt í tengslum við
vangaveltur um hugsanlegan fram-
tíðarflokksleiðtoga og kanzlaraefni.
Í Hessen, þar sem SPD hefur aldr-
ei í sögu sambandslýðveldisins fengið
jafnlítið fylgi og nú, axlaði héraðs-
flokksforinginn Gerhard Bökel
ábyrgð á óförunum og lýsti því yfir að
hann drægi sig í hlé frá stjórnmálum.
Hann lét þó ekki vera að geta þess að
kjósendur hefðu látið landsmálin
hafa áhrif á val sitt og varpaði þar
með hluta ábyrgðarinnar á herðar
kanzlarans og ríkisstjórnarinnar í
Berlín.
Yfirburðastaða CDU
Kristilegir demókratar munu eftir
þessa sigra nú ráða yfir sex atkvæð-
um til viðbótar í Sambandsráðinu
(Bundesrat), efri deild þýzka þjóð-
þingsins þar sem fulltrúar stjórna
sambandslandanna 16 eiga sæti, en
flokkarnir sem eru í stjórnarand-
stöðu við hina „rauð-grænu“ ríkis-
stjórn Schröders – samsteypustjórn
jafnaðarmanna og græningja sem
naumlega hélt velli í kosningum til
Sambandsþingsins, neðri deildar
þýzka þingsins í haust sem leið – réðu
þar þegar yfir öruggum meirihluta.
Þar með verður það ekki umflúið fyr-
ir ríkisstjórnina að leita nánara sam-
starfs við kristilega demókrata um
mikilvæg lagafrumvörp sem báðar
deildir þingsins þurfa að samþykkja.
Er þess jafnvel vænzt að þetta
þýði að meiri líkur verði á því en áður
að í gegnum þingið komist lagafrum-
vörp sem feli í sér nægilega róttækar
umbætur á sviði efnahagsmála til að
gangverk þessa stærsta þjóðhag-
kerfis Evrópu nái sér upp úr þeim
öldudal sem það hvílir nú í.
„Svikin loforð kanzlarans færðu
okkur aukið fylgi,“ sagði Angela
Merkel, formaður CDU um úrslitin,
eftir því sem AFP greinir frá. „Þau
eru viðbrögð við skipbroti stefnu
þessarar ríkisstjórnar,“ sagði hún.
Olaf Scholz, framkvæmdastjóri
SPD, játaði ósigurinn en sagði flokk-
inn ekki myndu láta þetta setja sig út
af laginu. „Skilaboðin eru skýr, en við
munum halda umbótastefnu okkar til
streitu,“ sagði hann.
Þýzkir jafnaðar-
menn sleikja sárin
Með ósigrunum í hér-
aðsþingkosningum í
Neðra-Saxlandi og
Hessen um helgina
veikist, að sögn
Auðuns Arnórssonar,
staða jafnaðarmanna
verulega í heildarkerfi
þýzkra stjórnmála.
AP
Sigurvegarar kristilegra demókrata í kosningunum um helgina.
F.v.: Roland Koch, forsætisráðherra Hessen, Angela Merkel, flokksleiðtogi
CDU, og Christian Wulff, tilvonandi forsætisráðherra Neðra-Saxlands.
auar@mbl.is
BJÖRGUNARMENN í Lagos í Nígeríu
hófu í gær að fjarlægja múrbrot og ann-
að brak úr þremur húsum sem sprungu
á sunnudag og kostaði sprengjan a.m.k.
25 lífið. Ekki voru gasleiðslur í hús-
unum og ýmiss konar orðrómur var á
sveimi í gær, meðal annars um að
geymt hefði verið sprengiefni í einu
húsinu. Raddir heyrðust um hryðjuverk
en ekkert var vitað með vissu í gær um
orsök sprengingarinnar. Hún varð í
mikilli verslunargötu í miðborg Lagos,
sem er fjölmennasta borg Afríku.
Banki og tvær fjögurra hæða bygg-
ingar með verslunum og íbúðum ger-
eyðilögðust. Aðstæður voru erfiðar,
þröngar götur gerðu torvelt að koma
að þungum vinnuvélum en notaðir voru
kranar til að lyfta þyngstu steyp-
ustykkjunum. Óttast var að fjöldi fólks
hefði lent undir brakinu. Einn af ná-
grönnunum, Celestine Obijiafor kaup-
maður, sagði að engin leið hefði verið
að koma því til hjálpar. „Fyrst voru
kveinstafir fólksins háværir en smám
saman fækkaði röddunum,“ sagði
Obijiafor.Reuters
Mannskæð
sprenging
í Lagos