Morgunblaðið - 22.06.2003, Blaðsíða 1
STOFNAÐ 1913 166. TBL. 91. ÁRG. SUNNUDAGUR 22. JÚNÍ 2003 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
H
U
S
21
30
0
06
/2
00
3
Góðar
hugmyndir
eignast
glæsilegt
heimili
Herragarður
fyrir hús
Alþjóðleg húsnæðisskipti njóta
víða vinsælda | Ferðalög B11
Frakkinn Fons
eldar paellu
Katalóni sem sett hefur svip á
matargerðina | Sælkerar B6
Traustir báru-
járnsrokkarar
Rætt við meðlimi sveitarinnar
Manowar | Fólk 49
FJÓRIR af hverjum fimm viðskiptavinum Íbúða-
lánasjóðs taka nú húsbréfalán til 40 ára og ein-
ungis fimmtungur tekur húsbréfalán til 25 ára
þótt vaxtagreiðslur af fyrrnefnda láninu séu 75%
hærri en af því síðarnefnda, samkvæmt upplýs-
ingum Íbúðalánasjóðs. Þessi hlutföll hafa snúist
við á fáum árum því áður voru um tveir þriðju
hlutar húsbréfalána lán til 25 ára.
Húsbréfalán Íbúðalánasjóðs, sem eru aðalform
fjármögnunar húsnæðiskaupa hérlendis, eru fáan-
leg með tvenns konar lánstíma, til 25 og til 40 ára.
Áður fyrr var einnig boðið upp á lán til 15 ára en
hætt var við þann lánaflokk 1998 vegna hverfandi
eftirspurnar. Framan af voru 25 ára lánin mun
vinsælli en 40 ára lánin og tveir þriðju hlutar nýrra
lána voru til 25 ára. Árin 1998 og 1999 fór þetta að
snúast við og eftirspurnin eftir 40 ára lánum að
aukast, meðal annars vegna þess að yfirverð á 40
ára lánum var þá meira en á 25 ára lánum.
Árið 2001 var svo komið að 80% af öllum nýjum
lánum voru til 40 ára og
einungis fimmtungur var
til 25 ára og þannig hefur
það verið síðan, sam-
kvæmt upplýsingum Sig-
urðar Geirssonar, for-
stöðumanns fjárstýring-
arsviðs Íbúðalánasjóðs.
Þúsund króna munur
á greiðslubyrði
Þó munar ekki nema
rúmum eitt þúsund kr. á
greiðslubyrðinni af hverju
einnar milljónar kr. láni
eftir því hvort lánið er
tekið til 25 eða til 40 ára. Greiðslubyrðin af einnar
milljónar króna láni til 40 ára er 4.895 kr. á mán-
uði, en af láni til 25 ára 5.924 kr. Hámarkslán sam-
kvæmt núgildandi reglum er átta milljónir kr. til
kaupa á notuðu húsnæði og því er greiðslubyrðin
af hámarksláni til 40 ára tæpar 40 þúsund kr. á
mánuði en tæpar 48 þúsund kr. ef lánið er tekið til
25 ára.
Miklu munar hins vegar á vaxtagreiðslum á
lánstímanum. Sá sem tekur lán til 25 ára borgar
765 þúsund kr. af hverju einnar milljónar króna
láni í vexti á lánstímanum, en sá sem tekur lán til
40 ára greiðir 1.340 þúsund kr. í vexti uppsafnað á
öllum lánstímanum eða 75% hærri upphæð en sá
sem tekur lán til 25 ára.
Sigurður sagðist stundum taka dæmi af fólki
sem keypti sér eins íbúðir hlið við hlið í blokk. Eini
munurinn væri sá að annar aðilinn tæki húsbréfa-
lán til 25 ára og hinn til 40 ára. Eftir 25 ár þegar sá
sem hefði tekið 25 ára lánið væri búinn að greiða
upp sitt lán vantaði enn fjögur ár upp á að sá sem
hefði tekið 40 ára lánið væri búinn að greiða helm-
ing láns síns, þar sem það mark næðist ekki fyrr
en eftir að greitt hefði verið af láninu í 29 ár.
80% húsbréfalána til 40 ára
Vaxtagreiðslur á lánstímanum 75% hærri en á húsbréfalánum til 25 ára
EFTIRLITSMENN Alþjóðakjarnorku-
málastofnunarinnar (IAEA) segjast hafa
haft uppi á úrani sem hvarf úr Tuwaitha-
kjarnorkuverinu utan við Bagdad er írask-
ar hersveitir flúðu þaðan undan Banda-
ríkjamönnum í stríð-
inu. Um er að ræða
mörg tonn af úrani
en ekki hefur komið
fram hvort nota átti
það til vopnafram-
leiðslu. Farið var
ránshendi um kjarn-
orkuverið í stríðinu
meðan engin gæsla
var þar. Tunnur sem
innihéldu úran voru
tæmdar og seldar
fyrir um 150 krónur
til fólks sem notaði þær undir matvæli, vatn
og þvott, að því er fram hefur komið hjá
CNN.
Þá fundu bandarískar hersveitir mikið af
njósnatækjum og leynilegum skjölum er
þær brutust inn í yfirgefna opinbera bygg-
ingu í Írak í gær.
Líklegt að Saddam sé á lífi
Bandarískir leyniþjónustumenn telja að
Saddam Hussein sé enn á lífi og að líklega
sé hann í Írak. Hingað til hafa bandarísk
stjórnvöld ekki sagst vita hvort hann sé lífs
eða liðinn en nú eru taldar auknar líkur á að
hann sé á lífi eftir að leyniþjónustumenn
hleruðu fjarskiptasendingar á milli stuðn-
ingsmanna hans. Þá hefur Abid Hamad
Mahmud, sem handtekinn var á mánudag,
sagst hafa séð hann eftir að Bandaríkja-
menn gerðu tvær tilraunir til að fella hann
með árásum á dvalarstaði hans í mars og
apríl. Mahmud, sem var nánasti aðstoðar-
maður Saddams og næstur honum og son-
um hans tveimur í tign, segist hafa dvalið
með þeim í vikutíma eftir árásirnar. Síðan
hafi Mahmud flúið ásamt sonum Saddams
til Sýrlands en orðið að snúa aftur til Íraks
eftir að sýrlensk yfirvöld ráku þá úr landi.
Fundu
týnda
úranið
Bagdad, Washington. AP, AFP.
Saddam Hussein
og Abid Hamid
Mahmud Al-Tikriti.
EFNT var til sumargleði í leik-
skólanum Vesturborg í fyrra-
dag með blöðrum og ýmiss kon-
ar skemmtiskrauti. Svona eins
og til að minna á litadýrð nátt-
úrunnar tóku margir krakk-
anna sig til og máluðu sig í
framan með öllum regnbogans
litum.
Morgunblaðið/Arnaldur
Sumargleði barnanna á Vesturborg
UM 200 manns er saknað eftir
að bát með ólöglegum innflytj-
endum frá Afríku hvolfdi á
Miðjarðarhafi, 60 mílur frá
Túnisströndu, en hann var á
leið til Ítalíu. Strandgæsla
Túnis hafði þegar bjargað
rúmlega 40 manns og náð 20
líkum á hádegi í gær, laug-
ardag, en skilyrði til leitar
voru slæm.
Talið er að rúmlega 250
manns hafi verið í bátnum, að-
allega fólk frá Norður-Afríku
en einnig frá löndum sunnan
Sahara. Ekki er vitað um til-
drög slyssins en hugsanlegt er
talið að báturinn hafi sokkið
vegna slæms veðurs eða vegna
þess að of margir farþegar
voru um borð.
Annað ferjuslysið
í vikunni
Talið er líklegt að báturinn
hafi látið úr höfn í Líbýu en
ítölsk yfirvöld segja að smygl-
arar sem taka að sér að flytja
fólk ólöglega til Evrópu noti
Líbýu sem höfuðstöðvar. Hin
langa strandlengja Ítalíu gerir
landið ákjósanlegan áfanga-
stað fyrir fólk sem vill komast
ólöglega inn í Evrópu. Er talið
að 3.000 innflytjendur hafi
þegar komið þar að landi í
þessum mánuði.
Þetta er annað ferjuslysið á
svæðinu í vikunni en 70 ólög-
legir innflytjendur drukknuðu
þegar bátur þeirra sökk úti
fyrir ítölsku eyjunni Lampe-
dusa á mánudag.
200 er
saknað
eftir
ferjuslys
Túnis. AFP.
Miðjarðarhaf
LEIÐTOGAR Evrópusambands-
ins, ESB, segja þjóðirnar á Balk-
anskaga, sem átt hafa í áralöngum
átökum sín á milli, eiga sér framtíð
innan ESB. Þær þurfi þó fyrst að
taka á spillingu og skipulögðum
glæpum, sem sé helsta hindrunin
fyrir inngöngu þeirra í sambandið.
Þetta kom fram eftir fund leið-
toga ESB og leiðtoga Albaníu,
Króatíu, Makedóníu og Serbíu-
Svartfjallalands, en fundurinn er
sá fyrsti sem þessir aðilar eiga
viðræðna þrátt fyrir ágreining og
átök á síðasta áratug. Mikil
spenna ríkir enn á milli Serba og
albanska meirihlutans í Kosovo en
Serbar vilja að héraðið teljist til
Serbíu eins og verið hefur en Kos-
ovo-Albanar krefjast sjálfstæðis.
Kosovo hefur lotið stjórn Sam-
einuðu þjóðanna síðan í júní 1999,
eftir að NATO gerði loftárásir á
Serbíu til að binda enda á ofsóknir
Serbíustjórnar gegn Albönum í
héraðinu.
saman. ESB hefur einnig heitið
þeim fjárhagsstuðningi og aðstoð
við að auka stöðugleika á svæðinu.
Viðræður um Kosovo
Þá tilkynntu stjórnvöld í Bel-
grad og yfirvöld í Kosovo að þau
muni hefja viðræður um framtíð
þessa viðkvæma svæðis í júlí.
Tilkynningin er talin vera
diplómatískur sigur en evrópskir
leiðtogar hafa ítrekað reynt að fá
Serba og aðrar Balkanþjóðir til
Balkanríkin eigi
heima innan ESB
Porto Carras. AFP. AP.