Morgunblaðið - 24.06.2003, Blaðsíða 20

NEYTENDUR
20 ÞRIÐJUDAGUR 24. JÚNÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
ÁRLEGIR Kammertónleikar á
Kirkjubæjarklaustri verða haldnir
dagana 8. 9. og 10. ágúst í þrett-
ánda sinn.
Þessi tónleikaröð hefur skipað
sér fastan sess í íslensku tónlistar-
lífi yfir sumarmánuðina þar sem
flutt hefur verið fjölbreytt efnis-
skrá af tónlistarfólki innlendu sem
erlendu.
Mismunandi efnisskrá er á hverj-
um tónleikum og hafa tónlistarunn-
endur komið og dvalið á Kirkjubæj-
arklaustri þessi helgi til þess að
njóta tónlistarinnar í fögru um-
hverfi, sumir hverjir ár eftir ár.
Það er menningarmálanefnd Skaft-
árhrepps og Edda Erlendsdóttir pí-
anóleikari sem skipuleggja þessa
tónleika.
Það er hópur tónlistarfólks sem
kemur til þess að æfa og halda
þrenna tónleika á Kirkjubæj-
arklaustri í ágúst: Ólafur Kjartan
Sigurðarson baríton, Vovka Ashke-
nazy píanóleikari, Claudio Puntin
klarinettuleikari, Gerður Gunn-
arsdóttir fiðluleikari, Una Svein-
bjarnardóttir fiðluleikari, Ásdís
Valdimarsdóttir víóluleikari, Bryn-
dís Halla Gylfadóttir sellóleikari og
Edda Erlendsdóttir píanóleikari
sem er einnig listrænn stjórnandi
tónleikanna.
Efnisskráin verður fjölbreytt að
vanda þar sem að fléttast saman
ljóðatónlist og kammerverk. Í ár
verður aðallega flutt kamm-
ertónlist frá Mið- og Austur-
Evrópu. Þeir Ólafur Kjartan og
Vovka Ashkenazy munu flytja rúss-
nesk ljóð, m.a. ljóðaflokkinn Söngv-
ar og dansar dauðans eftir Mus-
sorgskíj og ljóð eftir Tsjajkovskíj.
Ólafur Kjartan mun einnig syngja
ljóð eftir Mozart og Ravel. Gerður
Gunnarsdóttir, Una Sveinbjarn-
ardóttir og Ásdís Valdimarsdóttir
flytja strengjatríó eftir Dvorak.
Frumflutt verður svíta sem Claudio
Puntin hefur samið fyrir klarinettu
og strengjakvartett sérstaklega af
þessu tilefni. Þær Bryndís Halla
Gylfadóttir og Edda Erlendsdóttir
munu flytja verk eftir tékkneska
tónskáldið Martinu og ungverska
tónskáldið Kodaly sem eru hluti af
efnisskrá sem þær munu taka upp
fyrir geisladisk seinna á árinu og
Una Sveinbjarnardóttir og Vovka
Ashkenazy munu spila fimm Mel-
ódíur eftir Prokofjev. Af stærri
kammerverkum verða flutt klarin-
ettukvintett eftir Mozart, Forleikur
með gyðingastefjum fyrir sextett
eftir Prokofjev og tónleikaröðinni
lýkur svo með Píanókvintett í f-
moll eftir Brahms sem er eitt glæsi-
legasta kammerverk tónbók-
menntanna. Það er Vovka Ashken-
azy sem leiðir píanóröddina og
kemur hann sérstaklega til lands-
ins til þess að spila á Kirkjubæj-
arklaustri.
Ljóðatónlist og
kammerverk á
Kirkjubæjarklaustri
Bryndís Halla
Gylfadóttir
Edda
Erlendsdóttir
Vovka
Ashkenazy
Ólafur Kjartan
Sigurðarson
ÞÓRA Sigurþórsdóttir leirlistarkona heldur myndlistarsýningu á Hvirfli í
Mosfellsdal þessa dagana. Sýningin, sem er haldin utandyra, verður opin
kl. 14–16 alla daga fram til mánaðamóta
Verk Þóru Sigurþórsdóttur á Hvirfli í Mosfellsdal.
Myndlist Þóru utandyra
UNGMENNAKÓR frá Storð í Nor-
egi heldur tónleika í Reykholts-
kirkju í kvöld kl. 21. Kórinn tekur
þátt í NMPU-ráðstefnu, „Tónlist í
samfélaginu,“ sem haldin er á Ís-
landi í júní. Stjórnandi og stofnandi
kórsins er Reidun Hagenes. Á efnis-
skrá tónleikanna í Reykholtskirkju
eru verk eftir Antonio Vivaldi, Edv-
ard Grieg, Frode Fjellheim og
Yngve Slettholm.
„Þema tónleikanna er vonin um
batnandi samstarf þjóða og ólíkra
kynþátta, samstarf á forsendu
gagnkvæmrar virðingar fyrir menn-
ingararfi og gefur af sér gleði og
nýjan vöxt,“ segir í fréttatilkynn-
ingu.
Ungmennakór í
Reykholtskirkju
OF MIKILL sykur, of mikið salt og
of lítið af trefjum er niðurstaða nýrr-
ar könnunar Neytendasamtakanna
á morgunverðarkorni. Greint er frá
þessu í nýjasta tölublaði Neytenda-
blaðsins, sem nú er að koma út, en
könnunin var gerð í samvinnu við
Upplýsingamiðstöð neytenda í Dan-
mörku, Forbrugerinformationen.
„Sem dæmi má nefna að aðeins
einn skammtur af Guldkorn inni-
heldur svo mikinn sykur að 4–6 ára
barn fær rétt rúmlega helming af
sykurþörf sinni sé Guldkorn í morg-
unmat,“ segir í Neytendablaðinu.
Morgunverðarkorn er oft auglýst
sem sérstök hollustuvara, sérstak-
lega þegar því er beint að fullorðn-
um neytendum, segja samtökin enn-
fremur.
„Og víst er það rétt að sumar teg-
undirnar innihalda hátt hlutfall
trefja og lágt hlutfall fitu, en syk-
urinnihaldið er hins vegar oftast allt
of hátt.“
Vörutegundirnar sem athugaðar
eru í könnuninni eru 26 og eru 14
þeirra birtar í töflu Neytendasam-
takanna þar sem þær fást hérlendis.
Einkunn er gefin fyrir sykurinni-
hald, akrýlamíð, trefjainnihald og
natríuminnihald, hæst 5 og lægst 1.
Blandað sælgæti
„Weetabix kemur best út með
samanlagða 4,7 í einkunn og Cheer-
ios þar á eftir með samanlagða 4,1.
Tegundirnar sem fá lægstu saman-
lögðu einkunnina eiga það yfirleitt
sameiginlegt að vera dísætar, inni-
halda lítið af trefjum en mikið af
natríum. Í Lucky Charms er sæl-
gæti blandað við kornið. Þetta er
gagnrýnivert, þar sem óheppilegt er
að blanda saman mat og sælgæti í
morgunverð og getur átt þátt í því
að venja minni börn á að borða sæl-
gæti,“ segir ennfremur.
Fram kemur að fimm tegundir af
26 innihaldi minna en 10 grömm af
sykri í 100 grömmum.
„Hæst er sykurinnihaldið í Guld-
korn, 53,1 g í 100 g, í Frosted Cheer-
ios og Cocoa Puffs eru 50 g í 100 g og
í Lucky Charms, 46 g í 100 g. Þetta
þýðir að einn skammtur af ofantöld-
um tegundum uppfyllir um 50% af
sykurþörf 4–6 ára gamals barns, en
miðað er við að einn skammtur sé 30
grömm af morgunverðarkorni með
léttmjólk.“
Talsvert af aukefnum
Fram kemur að talsvert sé af auk-
efnum í morgunverðarkorni. „Þráa-
varnarefnin sem fundust teljast öll
meinlaus en það sama verður ekki
sagt um litarefnin. Í þremur tegund-
um er að finna litarefni, þetta eru
Cocoa Puffs sem inniheldur tvö lit-
arefni, E162 og E150, Frosted
Cheerios hefur eitt, E171, og Lucky
Charms fimm mismunandi litarefni,
það er E102, E110, E133, E129 og
E171.
Þar af eru þrjú á lista yfir efni
sem geta valdið hastarlegum of-
næmiseinkennum, E102, E110 og
E133. Í könnuninni er gagnrýnt að
þessi litarefni séu notuð í morgun-
mat. Þeir sem vilja fræðast nánar
um litarefni er bent á pistil um asó-
litarefni á heimasíðunni ns.is,“ segir
jafnframt.
Takmarkið með könnuninni er að
upplýsa neytendur um innihald og
næringargildi morgunverðarkorns
svo þeir geti vegið og metið hvað sé
best að gefa börnunum í þessari
mikilvægustu máltíð dagsins, segja
Neytendasamtökin að síðustu.
Sjá ýtarlega umfjöllun um könn-
unina á ns.is.
Of sætt, of salt
og lítið af trefjum
Morgunblaðið/Jim Smart
Í sumum gerðum morgunkorns eru 50 grömm af sykri í 100 grömmum.
Neytendasam-
tökin gera gæða-
könnun á morg-
unverðarkorni
Í NÚTÍMAÞJÓÐFÉLAGI eru
notuð ógrynni af pappír á degi
hverjum. Þótt hráefni í pappír sé
fengið úr endurnýjanlegum auð-
lindum er framleiðsla hans mjög
orkufrek. Ennfremur minnka
gæði pappírs við endurvinnslu.
Þannig er til að mynda ekki hægt
að nota endurunnar mjólkurfern-
ur til að búa til nýjar, heldur eru
þær notaðar í umslög, svo dæmi
sé tekið. Tökum höndum saman
um að minnka pappírsflóðið.

Fáðu límmiða á næsta póst-
húsi þar sem þú afþakkar
ómerkta póstinn sem er borinn út
til þín.

Hentu ekki strax blöðum sem
þú prentar út á heimilistölvunni.
Hægt er að nota báðar hliðar á
blöðunum, ýmist til að prenta á
eða til þess að leyfa börnunum á
heimilinu að teikna.

Dragðu úr notkun á pappírs-
servíettum og eldhúsrúllum. Not-
aðu tauservíettur og tuskur (t.d.
úr gömlum bolum og sængurver-
um) í staðinn.

Notaðu tölvupóst í stað bréf-
pósts þegar hægt er.

Kauptu umhverfismerktar
eða endurunnar pappírsvörur, t.d.
klósettpappír, eldhúsrúllur og
pappír í prentarann.
Hugleiðing vikunnar:
Gæði heimsins nægja fyrir
þörfum allra, en ekki fyrir græðgi
allra.
Mahatma Gandhi
www.landvernd.is/vistvernd
Vistvernd í verki – ráð vikunnar Opið lengur
í Ævintýra-
landi
ÆVINTÝRALAND Kringlunnar
verður opið frá klukkan tólf á hádegi,
alla virka daga í sumar. Opnunar-
tímar verða því frá 12 til 18 mánu-
daga til miðvikudaga, frá 12 til 19
fimmtudaga og föstudaga, frá 11 til
18 laugardaga og frá 13 til 17 sunnu-
daga, samkvæmt tilkynningu.
Ævintýraland er opið börnum á
aldrinum þriggja til níu ára en þar
geta þau brugðið á leik á meðan þeir
sem eldri eru versla í Kringlunni.
Í VERSLUNINNI BabySam er nú
aðstaða fyrir foreldra sem koma með
ung börn sín í verslunarleiðangur, en
þar er meðal annars boðið upp á
skiptiaðstöðu þar sem foreldrar geta
fengið bleiur og blautklúta sér að
kostnaðarlausu, að því er fram kem-
ur í tilkynningu frá versluninni.
Hægt er að fá kerrur að láni fyrir
börnin og í versluninni er leikhorn
þar sem þau geta unað sér á meðan
þeir eldri versla.
NÝTT
Bleiur og blautklútar fyrir
viðskiptavini BabySam