Morgunblaðið - 21.10.2003, Blaðsíða 13

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 21. OKTÓBER 2003 13
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
STÓRA-Laxá í Hreppum gaf alls
419 laxa á nýliðinni vertíð og er
það miklu mun meiri veiði en í
fyrra þegar 228 laxar voru dregnir
á þurrt. Að undanförnu hefur stað-
ið yfir klakveiði í ánni, en í Stóru-
Laxá fer klakveiðin fram á stöng.
Veiðimenn sem voru í ánni um
helgina sögu hana fulla af laxi.
Hópur manna sem var á svæðum
1 og 2 á laugardag veiddi 15 laxa
og daginn áður voru aðrir veiði-
menn með 13 stykki. Veiðinni
verður haldið eitthvað áfram
vegna þess að það vantar enn eitt-
hvað af hrygnum. Mest hafa menn
veitt 6 til 8 punda hænga og á
stangli eru 10 til 13 punda hrygn-
ur. Á laugardag tóku laxarnir
mest Frances- og Snældu-túpur, en
á föstudaginn var það svartur Tóbí
sem aflann gaf. Einn í hópnum sem
var á laugardaginn sagði aflann
hafa verið fenginn í Kálfhagahyl,
Bergsnös, í Stekkjarnefi og Gunn-
bjarnarhyl. Menn komust ekki yfir
meira og lax var á lofti í öllum
hyljum.
Víða gott í Árnessýslu
Veiði var víðar með líflegasta
móti í Árnessýslum, t.d. gáfu veiði-
svæði SVFR í Soginu 342 laxa á
móti 265 löxum í fyrra og er þetta
besta talan úr Soginu í nokkur ár.
Svæðin í Þrastarlundi, á Torfa-
stöðum og Tannastaðatanga gáfu
einnig góð skot. Þá gerðu menn
góða veiði á köflum, einkum fram-
an af í Ölfusá við Selfoss, í Árbæ, í
Langholti í Hvítá og góð skot voru
á Iðu um haustið.
Morgunblaðið/Einar Falur
Arnór Gísli Ólafsson og Sölvi Ólafsson losa úr 8 punda hæng í Kálfhagahyl.
Stóra-Laxá full af fiski
ERU
ÞEIR AÐ
FÁ’ANN?
VIÐ lok umhverfisþings skiluðu þrír
vinnuhópar niðurstöðum þar sem
leitað var svara við nokkrum lykil-
spurningum varðandi framkvæmd
náttúruverndar og náttúruverndar-
áætlunar á Íslandi í nánustu framtíð.
Fram kom í máli hópstjóranna að
þátttakan hefði verið góð, umræður
líflegar en skoðanir stundum verið
skiptar um málefnin.
Halldór Halldórsson, bæjarstjóri
Ísafjarðarbæjar, fór fyrir hópi er
fjallaði um umsjón með friðuðum
svæðum og aðkomu heimamanna.
Hann sagði friðuð svæði vera mis-
munandi og þau byðu ekki upp á
sömu tækifærin. Eyða þyrfti tor-
tryggni þar sem markvissar upplýs-
ingar og umræða væru nauðsynleg.
Framtíð náttúruverndar byggðist á
frumkvæði og þátttöku heimamanna.
Þeir þyrftu á stuðningi og fjármagni
að halda til að viðhalda friðuðum
svæðum og velti hópurinn því upp
hvort ekki þyrfti að skapa sérstakan
tekjustofn til þess.
Halldór sagði hópinn hafa verið
sammála um að aðkoma heimamanna
væri nauðsynleg við undirbúning
náttúruverndaráætlunar frá upphafi
til að draga úr tortryggni. Tækifærin
gætu verið fleiri af friðuðum svæðum
en ógnanir af þeim. Fram hefði komið
hjá sumum að náttúruvernd þyrfti að
skapa atvinnu og um leið velvild
heimamanna. Sagði Halldór þau sjón-
armið vera uppi að friðlönd væru
jafnvel talin óþörf, sum landsvæði
friðuðu sig sjálf m.a. með ferðaþjón-
ustu og tengdri starfsemi. Hópur
Halldórs velti því einnig fyrir sér
hvort náttúruvernd og uppbygging
ferðamannastaða gæti orðið lands-
hlutabundið verkefni.
Þóra Ellen Þórhallsdóttir, grasa-
fræðingur og prófessor við Háskóla
Íslands, kynnti niðurstöður vinnu-
hóps um vísindalegan bakgrunn nátt-
úruverndaráætlunar og alþjóðlegt
samhengi verkefnisins. Hún sagði líf-
legar umræður innan hópsins endur-
spegla nauðsyn á vettvangi fyrir
skoðanaskipti milli svonefndra hags-
munaaðila og náttúruverndarsam-
taka.
Þóra Ellen sagði hópinn hafa rætt
um stöðu þekkingar á náttúru Ís-
lands, sú þekking væri misgóð og
misjafnlega væri staðið að því að skrá
þekkingu sem til væri. Þar það mat
hópsins að ljúka þyrfti kortlagningu á
náttúru Íslands, ríkið þyrfti að auka
fjármagn í kortagerð og opna þyrfti
aðgang að kortum og gagnagrunnum.
Hópurinn taldi flokkun náttúruminja
hafa orðið útundan, gera þyrfti vökt-
unaráætlanir fyrir tegundir á válista
og huga vel að framandi og ágengum
tegundum í náttúrunni. Voru villtar
kanínur nefndar í því sambandi.
Ísland nokkrum árum á eftir
Rannveig Guðmundsdóttir alþing-
ismaður kynnti loks niðurstöðu
vinnuhóps þar sem horft var til fram-
tíðar og næstu viðfangsefna í nátt-
úruvernd. Hún sagði mikla umræðu
hafa átt sér stað um hvað teldust
náttúruverðmæti og hvað ekki, hvað
væri einstakt landslag o.s.frv. Þeirri
spurningu hefði t.d. verið varpað
fram hvort móbergslandslag væri
einstakt, einnig væri mat á gildi nátt-
úrunnar staðbundið og ekki algilt.
Hópurinn hefði þó verið sammála um
að einstök náttúruverðmæti væru t.d.
jarðminjar, hverir, jöklar landsins og
hafið.
Það var mat framtíðarhópsins að
Ísland væri nokkrum árum á eftir ná-
grannalöndum varðandi náttúru-
verndarmál. Hér á landi virtist sem
áhugi ungs fólks á náttúruvernd væri
ekki ýkja mikill en erlendis hefði
markaðsvæðing orkumála haft þau
áhrif að fólk væri farið að velja sér
orku eftir því hvernig hún væri fram-
leidd. Vistvæn orka væri þar ofan á.
Sum landsvæði
talin friða sig sjálf
Skiptar skoðanir í vinnuhópum
umhverfisþingsins
STÓRU bankarnir veita viðskipta-
vinum sínum almennt ekki hagstæð-
ari vaxtakjör þótt þeir stundi sín
bankaviðskipti í gegnum Netið
fremur en að fara í útibú. Að sögn
Halldórs Bachmanns, markaðs-
stjóra Netbankans, sem býður nú
viðskiptavinum annarra banka að fá
tilboð í vexti af yfirdráttarlánum,
hefur nýju þjónustunni verið vel
tekið. „Viðbrögðin eru margföld á
við það sem bjartsýnustu menn
þorðu að vona,“ segir Halldór. Hann
vill ekki gefa upp hve margir hafi
fengið tilboð í yfirdráttarvexti en
segir að ef allir þæðu þau tilboð sem
þegar hafa verið gerð gæti fjöldi við-
skiptavina Netbankans aukist um
15–25%. Halldór segir 60% þeirra
sem hafa fengið tilboð hafa sam-
þykkt það.
„Það virðist hafa verið þörf fyrir
þetta og hugmyndinni hefur verið
tekið opnum örmum. Það sem kem-
ur skemmtilega á óvart er að gæði
þessara umsókna eru mjög mikil.
Þetta eru mjög vænlegir viðskipta-
vinir. Við höfum velt því fyrir okkur
hvort við séum með þessu að detta
inn á nýjan hóp neytenda, netverja.
Þetta virðist vera venjulegt fólk sem
nýtir sér Netið til að fá styttri og
hagkvæmari leiðir að öllum hlutum.
Það virðist kveikja í fólki að njóta
þess í betri vöxtum að stunda sín
bankaviðskipti á Netinu,“ segir
Halldór.
Flestir nota útibúin líka
Ingólfur Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri markaðs- og einstak-
lingssviðs Landsbanka Íslands, seg-
ir ekki boðið upp á hagstæðari kjör
fyrir þá sem eingöngu stundi banka-
viðskipti á Netinu. „Nei, við höfum
nú ekki verið með sérkjör fyrir þá
sem eru eingöngu á Netinu,“ segir
Ingólfur og bætir við að þeir við-
skiptavinir sem nýti sér svokallaðan
Símabanka njóti hins vegar hag-
stæðari kjara. Fyrir þá þjónustu
þurfi þó að greiða árgjald. „Það eru
örfá prósent sem eru hætt að koma í
útibú. Það virðist vera þannig að
flestir telji nauðsynlegt að hafa að-
gang að þjónustufulltrúa til að fara
yfir sín mál. Þetta er sambærilegt
erlendis, það er tiltölulega fámennur
hópur sem eingöngu nýtir Netið.
Flestir nota útibúin líka,“ segir Ing-
ólfur.
Viðskiptavinir vilja eiga val
Þeir viðskiptavinir Íslandsbanka
sem nota Netið í stað útibúa í banka-
viðskiptum njóta ekki hagstæðari
kjara fyrir vikið. Að sögn Jóns Þór-
issonar, framkvæmdastjóra útibúas-
viðs Íslandsbanka, njóta viðskipta-
vinir sérkjara eftir viðskiptasögu og
umfangi keyptrar þjónustu en ekki
eftir dreifileiðum. „Margt af því sem
við gerum í útibúinu er verðlagt sér-
staklega, við reynum að haga því
þannig að viðskiptavinurinn sem
nýtir þjónustuna greiði fyrir hana,
en sé ekki að niðurgreiða aðra þjón-
ustuþætti. Það er auðvitað fyrst og
fremst hagur viðskiptavinarins að
geta nýtt sér þær ólíku dreifileiðir
sem við bjóðum upp á, hvort sem
það er netbanki eða þjónusta útibúa.
Meirihluti viðskiptavina vill eiga
þetta val og vill nýta sér þá víðtæku
þjónustu sem bankarnir hafa upp á
að bjóða,“ segir Jón.
Að sögn Friðriks Halldórssonar,
framkvæmdastjóra viðskiptabanka-
sviðs, eru viðskiptavinir Kaupþings-
Búnaðarbanka ekki flokkaðir eftir
því hvort þeir nota netbanka eða
útibú. „Við sjáum ekki hvort menn
nota Netið eða ekki og aðgreinum
okkar kúnna ekki eftir því. Við-
skiptavinir hafa aðgang að fullri
þjónustu hvenær sem er. Þeir sem
eru í reglubundnum viðskiptum við
bankann eru með hagstæðari kjör
en aðrir,“ segir Friðrik.
Netbankaviðskipti
tryggja ekki betri kjör
HAGNAÐUR Fjárfestingarfélags-
ins Straums nam 2.338 milljónum
króna á fyrstu níu mánuðum árs-
ins, en hagnaður sama tímabils í
fyrra nam 581 milljón króna.
Innleystur hagnaður er minni en
í fyrra, 492 milljónir króna á móti
865 milljónum króna, en óinnleyst-
ur gengishagnaður eykst mikið. Í
fyrra var 346 milljóna króna óinn-
leyst gengistap, en í ár er 1.854
milljóna króna óinnleystur geng-
ishagnaður af rekstrinum. Í til-
kynningu frá félaginu segir að
vegna sölu á 840 milljóna króna
hlut að nafnverði í Eimskipafélag-
inu hafi í október orðið verulegar
breytingar á innleystum hagnaði
sem hlutfalli af heildarhagnaði.
Arðsemi eigin fjár eykst milli ára
úr 10,0% í 28,5%, en eiginfjárhlut-
fall lækkar úr 95,9% í 74,9%.
Brú hefur afskrifað
1,7 milljarða króna
Heildareignir Straums hækkuðu
úr tæpum 8 milljörðum króna um
áramót í tæpa 20 milljarða króna í
lok september, en félagið hefur á
árinu keypt bæði Íslenska hugbún-
aðarsjóðinn, sem nú heitir Brú
fjárfesting, og Framtak fjárfesting-
arbanka. Ætlunin er að sameina
Brú og Straum og miða samrunann
við 1. júlí í ár.
Brú fjárfesting tapaði 13 millj-
ónum króna á fyrstu níu mánuðum
ársins og nam tap félagsins á
þriðja ársfjórðungi um 29 milljón-
um króna. Brú á hlut í 30 inn-
lendum og 5 erlendum óskráðum
félögum á sviði upplýsinga- og
samskiptatækni. Hlutafjáreign fé-
lagsins í 10 af þessum 35 félögum
hefur verið afskrifuð í bókum fé-
lagsins. Niðurfærsla eignasafns
Brúar nemur frá áramótum 285
milljónum króna en frá upphafi
1.735 milljónum króna. Bókfært
verð eigna nemur 1.585 milljónum
króna.
Straumur sækir um
fjárfestingarbankaleyfi
Straumur hefur sótt um starfs-
leyfi til Fjármálaeftirlitsins sem
fjárfestingarbanki og í tilkynningu
frá félaginu segir að stjórnendur
og forsvarsmenn þess telji umsókn-
ina rökrétt framhald á þeirri þróun
sem hafi átt sér stað í félaginu und-
anfarin ár og styrki það í þeim
verkefnum sem framundan séu.
Stærsti hluthafi Straums er Ís-
landsbanki með tæplega 29% hlut
og næstur er Straumur sjálfur með
tæplega 10% eigin hluta. Lífeyr-
issjóður Bankastræti 7 og Lífeyr-
issjóður verslunarmanna eiga ná-
lægt 8% hlutafjárins, rúmlega 7%
eru í eigu Lífeyrissjóðs sjómanna
og tæplega 5% í eigu Sjóvár-Al-
mennra trygginga, sem Íslands-
banki er að taka yfir.
Hagnaður Straums
2,3 milljarðar króna
HAGNAÐUR Framtaks fjárfest-
ingarbanka á fyrstu níu mánuðum
þessa árs nam 210 milljónum
króna, en á sama tímabili í fyrra
var hagnaður félagsins 44 milljónir
króna.
Framtak fjárfesti í óskráðum fé-
lögum og sjóðum fyrir 847 millj-
ónir króna á tímabilinu en selt var
fyrir 264 milljónir króna. Þar veg-
ur sala á Íslandsflugi hf., Land-
mati hf. og Sandi Ímúr hf. mest,
eða samanlagt 238 milljónum
króna. Söluhagnaður af sölu
óskráðra bréfa var 67 milljónir
króna. Þá keypti félagið hlutabréf
í skráðum félögum fyrir 540 millj-
ónir króna og seldi fyrir 1.345
milljónir króna. Niðurfærsla hluta-
fjáreignar félagsins á óskráðum
bréfum nam á þriðja ársfjórðungi
233 milljónum króna, en heildar-
niðurfærsla ársins nemur 271
milljón króna.
Framtak fjárfestingarbanki er
dótturfélag Fjárfestingarfélagsins
Straums, sem nú hefur eignast
99,3% í félaginu, en Straumur
keypti meirihluta í Framtaki um
mitt þetta ár.
Hagnaður Framtaks
210 milljónir króna
LANDSBANKI Íslands hefur eign-
ast allt hlutafé í fasteignafélaginu
Landsafli, en áður átti bankinn 74,5%
í félaginu. Seljandi 25,5% hlutarins
sem Landsbankinn hefur nú keypt er
Framtak fjárfestingarbanki, sem er í
eigu Fjárfestingarfélagsins Straums.
Með sölunni innleysir Straumur 49
milljónir króna í söluhagnað.
Fyrir rúmri viku keypti Lands-
bankinn 49% hlut ÍAV í Landsafli,
sem sérhæfir sig í eignarhaldi, um-
sýslu, rekstri og útleigu fasteigna.
Áður átti bankinn 25,5% í félaginu.
LÍ með
100% í
Landsafli
SVIPTINGAR á fjármálamarkaði
og framtíðarsýn nýrrar kynslóðar
verða til umræðu á morgunverðar-
fundi Verslunarráðs Íslands í fyrra-
málið, að því fram kemur í frétta-
tilkynningu. Framsögu flytja
Sigurjón Þ. Árnason bankastjóri
Landsbankans og Þórður Már Jó-
hannesson framkvæmdastjóri
Straums og munu þeir m.a. velta fyr-
ir sér hvaða áhrif sviptingar á fjár-
málamarkaði undanfarin misseri
muni hafa á markaðinn.
Fundurinn er öllum opinn og hefst
kl. 8:15 á Grand hótel Reykjavík.
Sviptingar
á fjármála-
markaði
VELTA á skuldabréfamarkaði hefur
það sem af er ári numið um 740 millj-
örðum króna, en allt árið í fyrra var
veltan 570 milljarðar króna. Í Morg-
unkorni Íslandsbanka segir að árið í
ár sé enn eitt metárið hvað þetta
varðar og meðalvelta á dag hafi verið
tæplega 3,8 milljarðar króna en 2,3
milljarðar króna í fyrra. Hluti af því
sem skýrir aukna veltu séu fleiri
stórir þátttakendur á markaðinum,
meðal annars vegna aukinnar eftir-
spurnar frá öðrum löndum og mikils
lauss fjár í umferð.
Metvelta á
skuldabréfa-
markaði
♦ ♦ ♦
♦ ♦ ♦