Morgunblaðið - 21.11.2003, Blaðsíða 38
UMRÆÐAN
38 FÖSTUDAGUR 21. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Á ALÞINGI hefur verið lagt
fram frumvarp til laga sem hefur
hlotið heitið „vændisfrumvarpið“.
Þetta frumvarp
gerir ráð fyrir því
að hver sem greiði
fyrir kynlífsþjón-
ustu af nokkru tagi
skuli sæta fangelsi
allt að tveim árum
og fjórum árum sé
haft milligöngu um vændi annarra.
En þetta er ekki allt, því í frum-
varpinu er hugtakið kynlífsþjón-
usta skilgreint mjög vítt og tekur
m.a. til klámtímarita, starfsemi
nektardansstaða, klámmyndbanda,
kláms á interneti og símavændi.
Með því má ætla að kaupi ein-
staklingur nýjasta tölublað
Playboy þá eigi hann yfir höfði sér
allt að tveggja ára fangelsi.
Sænska leiðin
Hinn 1. janúar 1999 tóku lög
gildi í Svíþjóð sem gerði sölu á
vændi löglegt en kaup ólöglegt.
Refsing fyrir kaup eru fjársektir
eða allt að sex mánaða fangelsi
ólíkt tveggja ára fangelsi sem
mælt er með hér á Íslandi fyrir að
kaupa Playboy. Taka skal fram að
þau lög voru ekki skilgreind jafn-
víðtækt og þau sem eru til um-
ræðu á Íslandi.
Sænskir vinstri menn hafa talað
lofsamlega um árangur þessara
laga enda stóðu þeir að setningu
þeirra. Frægt er þegar jafnrétt-
isráðherra Svíþjóðar gekk um
vændisgötuna Malmskillnadsgatan
í Stokkhólmi og sá að gatan var
tóm og lýsti því þar með yfir að
lögin hefðu greinilega borið árang-
ur þar sem engar vændiskonur
voru á kreiki.
Ráðherrann gleymdi því að
mannskepnan er úrræðagóð og
ráðherrann hafði ekki lesið
skýrslu NCP (National Criminal
Police) sem kom út í júní 1999 þar
sem fram kom að lögin hefðu ekki
reynst vel. Vændi hefði einfald-
lega færst í heimahús, á Netið eða
aðra undirheima sem erfitt væri
að koma höndum yfir. Einnig kom
fram að götuvændi væri á ný byrj-
að að vera sýnilegt sökum þess að
lögreglan gat ekki beitt alvöru úr-
ræðum í samræmi við lögin. Bent
var á að lögreglan ætti nú erfiðara
með að upplýsa vændismál og í til-
fellum þar sem þriðji aðili hafði
milligöngu um vændisþjónustu
neituðu vændiskonur að bera vitni
gegn dólgnum. Enn fremur litu
vændiskonur ekki lengur á lög-
regluna sem vin sinn heldur þvert
á móti hættu hreinlega að gefa
lögreglunni vísbendingar um önn-
ur afbrot, s.s. fíkniefnasölu,
skemmdarverk eða aðrar upplýs-
ingar sem þær hafa kunna að hafa
undir höndum.
Í ritgerð sem dr. Maria Kasp-
ersson við Portsmouth-háskóla
gerði um sænsku vændislöggjöfina
dregur hún saman nokkra punkta
í niðurlagi ritgerðar sinnar.
1. Lögin gætu hafa gert meira illt
en gott með því að neyða götu-
vændiskonur í undirheima.
2. Refsingarákvæði virðist ekki
vera besta leiðin til að berjast
gegn vændi: Það lítur vel út
með tómar götur en skapar um
leið falda starfsemi sem erfitt er
að ná tökum á.
3. Stjórnmálamenn á vinstri
vængnum hafi barnalega trú á
að lögin hafi fælingarmátt og
breyti gildismati. Það hefur
ávallt verið skammarlegt að
kaupa vændi og hvers vegna
ætti það að breyta hegðum
þeirra sem kaupa vændi að
festa skömmina í lög.
4. Að lögin sem slík hafi reynst
bitlaus og hægt sé að líta á þau
sem táknræna en ekki praktíska
löggjöf.
Miðað við ritgerð dr. Kasp-
erssen er það hreint furðulegt að
íslenskir stjórnmálamenn og fé-
lagasamtök hafa aldrei fjallað um
önnur álit heldur en þeirra sem
studdu löggjöfina frá upphafi.
Sannleikurinn er sá að sænska
leiðin er ekki fullkomin og fárán-
legt er að halda því fram að með
henni náist fram þau félagslegu
úrræði sem við viljum veita þeim
sem stunda vændi vegna neyðar.
Er hægt að banna neyð?
Ef markmið þeirra sem standa
að frumvarpinu er að útrýma sýni-
legu vændi þá er sænska leiðin
ágæt í þeim tilgangi. Ef mark-
miðið er að hjálpa því fólki sem
sannarlega býr við mikla neyð þá
er sænska leiðin ekki rétta verk-
færið. Staðreyndin er sú að vænd-
ið er ekki orsök neyðarinnar held-
ur öfugt og neyð fólks verður ekki
útrýmt nema með félagslegum úr-
ræðum. Við eigum að koma til
móts við það fólk sem þarf á
hjálpinni að halda. Bestu vopnin í
baráttunni við vændi byggjast á
félagslegum úrræðum en ekki
lagalegum. Lög sem þessi gera lít-
ið annað en að friðþægja almenn-
ing. Eitt er víst, það er ekki hægt
að koma í veg fyrir neyð með því
að banna hana.
Ritgerð dr. Mariu Kaspersson
er hægt að nálgast á vefslóðinni
http://www.hum.port.ac.uk/ipcs/
support/MKpaper.doc
Vændi er félagslegt
vandamál
Eftir Hinrik Má Ásgeirsson
Höfundur er tölvunarfræðinemi og
situr í stjórn Ungra jafnaðarmanna.
www.thjodmenning.is
Ensk messa í
Hallgrímskirkju
Sunnudaginn 23. nóvember nk.
kl. 14:00 verður haldin ensk messa
í Hallgrímskirkju.
Prestur verður sr. Bjarni Þór
Bjarnason. Organisti er Björn
Steinar Sólbergsson. Guðrún Finn-
bjarnardóttir leiðir almennan safn-
aðarsöng.
Messukaffi at athöfn lokinni.
Service in English
Service in English at the
Church of Hallgrímur (Hallgríms-
kirkja). Sunday November 23rd at
2 pm. Holy communion. Christ the
King – The Sunday Next Before
Advent. Celebrant and Preacher:
The Revd Bjarni Thor Bjarnason.
Organist: Björn Steinar Sólbergs-
son. Leading Singer: Guðrún Finn-
bjarnardóttir. Refreshments after
the Service.
Hallgrímskirkja. Eldri borgara starf
kl. 13. Leikfimi, súpa, kaffi og
spjall.
Háteigskirkja,eldri borgara starf.
Brids aðstoð kl. 13. Kaffi kl. 15.
Neskirkja. Kóræfing laugardag kl.
11–13. Stjórnandi Steingrímur Þór-
hallsson, organisti. Uppl. og skrán-
ing í síma 896 8192.
Breiðholtskirkja. Fjölskyldumorgnar
kl. 10–12. Kaffi og spjall.
Lindakirkja í Kópavogi. Kl. 15 yngri
deildarstarf Lindakirkju og KFUM&K
í húsinu á Sléttunni, Uppsölum 3.
Krakkar á aldrinum 8–12 ára vel-
komnir.
Ytri-Njarðvíkurkirkja. Stjörnukórinn;
barnakór fyrir 3 til 5 ára gömul börn
æfir í kirkjunni laugardaginn 22.
nóv. kl. 14.15. Kennari Natalía
Chow Hewlett og undirleikari Julian
Michael Hewlett.
Lágafellskirkja. Barnastarf kirkjunn-
ar. Kirkjukrakkar í Lágafellsskóla kl.
13.20–14.30.
Kirkjuskólinn í Mýrdal. Vegna jóla-
þemadags Grunnskóla Mýrdals-
hrepps breytist samvera Kirkjuskól-
ans í Mýrdal næsta laugardag 22.
nóvember. Rebbi refur mun kíkja á
nemendur, kennara og gesti við
vinnu sína að jólaföndri.
Boðunarkirkjan, Hlíðarsmára 9.
Samkomur alla laugardaga kl.
11:00. Bænastund alla þriðjudaga
kl. 20:00. Biblíufræðsla allan sólar-
hringinn á Útvarpi Boðun FM 105,5.
Allir velkomnir.
Fríkirkjan Kefas: Í kvöld er 10–12
ára starf kl. 19.30. Samvera,
fræðsla og fjör. Allir velkomnir. Nán-
ari uppl. á www.kefas.is
Hjálpræðisherinn á Akureyri. Kl.
17.30 barnagospel fyrir krakka 4–
12 ára. Kl. 10–18 okkar vinsæli
flóamarkaður opinn. Á morgun,
laugardag kl. 20, er kvöldvaka. Maj-
orarnir Anne Marie og Harold Rein-
holdtsen ásamt unglingum sjá um
dagskrána. Happdrætti og veitingar.
Allir velkomnir að eiga með okkur
ánægjulega kvöldstund.
Hvítasunnukirkjan á Akureyri. Kl.
21 er unglingasamkoma.
Safnaðarstarf
MINNINGAR
✝ Ágústa Olga Þor-kelsdóttir fæddist
í Vestmannaeyjum
26. ágúst 1909. Hún
lést á Hjúkrunar-
heimilinu Sólvangi
14. nóvember síðast-
liðinn. Foreldrar
hennar voru Þorkell
Sæmundsson og Okt-
avía Guðmundsdótt-
ir, þau voru ættuð úr
Fljótshlíð. Systkini
Olgu voru Haraldur,
Lilja, Ísleifur, Þórar-
inn og Skúli. Þau eru
öll látin.
Hinn 8. nóvember 1930 giftist
Olga Einari Marinó Steingríms-
syni úr Eyjafirði, f. 26. janúar
1903. Hann lést 1970. Dætur
þeirra eru: 1) Helga Guðrún, f. 15.
febrúar 1931, gift Gísla Árnasyni,
f. 13. október 1928, d. 27. janúar
1998. Þau eiga einn son, Einar Ol-
geir, f. 7. febrúar 1955. Kona hans
er Hanna Ólafsdóttir
og eiga þau þrjá
syni. 2) Laufey
Hrefna, f. 7. janúar
1938, gift Jóhanni
Guðmundssyni, f. 14.
nóvember 1936. Þau
eiga þrjá syni: a)
Ingvar Ágúst, f. 16.
apríl 1956. Kona
hans er Catherine
Jóhannsson og eiga
þau fjögur börn. b)
Einar Marinó, f. 9.
ágúst 1960. Kona
hans er Sigríður Jak-
obsdóttir og eiga þau
einn son. c) Þorkell, f. 1. desember
1967. Kona hans er Anna Sólveig
Árnadóttir og eiga þau tvo syni.
Olga ólst upp í Vestmannaeyj-
um en flutti til Reykjavíkur 1937
og bjó þar upp frá því.
Útför Olgu verður gerð frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
Hún Olga amma var fædd í Vest-
mannaeyjum og ólst þar upp í for-
eldrahúsum þar sem vinnusemi og
dugnaður réðu ferð. Þegar amma
var ung kona varð á vegi hennar
myndarlegur „dáti“ af varðskipinu
Þór sem þá var statt í Eyjum. Þessi
ungi maður heillaði dömuna svo, að
úr varð hjónaband hennar og Einars
afa. Störf þeirra tengdust hafinu,
þ.e. hún við fiskverkun o.fl. en hann
sjómennsku. Árið 1931 fæddist þeim
fyrri dóttirin Helga Guðrún. Síðar
háttaði svo að árið 1937 fluttu ungu
hjónin „suður“ til Reykjavíkur og
var amma þá barnshafandi að seinni
dótturinni Laufeyju Hrefnu sem
fæddist í ársbyrjun 1938. Framan af
bjuggu þau á Mánagötu við þröngan
kost, en eftir stríð tók fjölskyldan
hennar sig saman og reisti mynd-
arlegt sex íbúða hús að Reykjahlíð
10. Þar bjuggu þau sér fallegt heim-
ili ásamt ásamt dætrum sínum og
var þar ávallt mjög gestkvæmt.
Amma var myndarleg húsmóðir og
var saumaskapur henni hugleikinn.
Hún var mjög sjálfstæð og dugleg,
en fjarvera afa var oft löng vegna
sjómennsku hans. Afi lést 1970 en
hún hélt heimili í Reykjahlíð þar til
fyrir liðlega tveimur árum að heilsu
hennar fór að hraka og dvaldi hún
lengst af eftir það á Sólvangi í Hafn-
arfirði þar sem hún lést.
Elsku amma. Mér er efst í huga
þakklæti fyrir alla þá hlýju og vænt-
umþykju sem þú hefur sýnt mér og
fjölskyldu minni í gegnum tíðina.
Minningarnar eru margar og góðar
úr mínum uppvexti og eins eftir að
ég stofnaði fjölskyldu. Nú er kallið
komið og langri ævi þinni lokið. Ég
kveð þig nú með þeim orðum sem
þú svo gjarnan kvaddir okkur með:
Guð geymi þig.
Þinn
Einar Olgeir.
Nú er hún amma dáin. Þegar
mamma hringdi í mig og sagði mér
að Olga amma væri dáin kom margt
upp í hugann, fyrst sorg, síðan sökn-
uður. Söknuður að fá aldrei að sjá
hana aftur eða tala við hana í sím-
ann og segja henni hversu allt gengi
vel, hvað krökkunum gengi vel í
skólanum og ýmislegt annað frá
okkur hér í Frakklandi. Síðan komu
allar minningarnar, frá því að hún
sá um mig mín fyrstu ár, eða þegar
maður labbaði við í bakaríinu og
fékk vínarbrauðsenda, eða þegar
hún hafði einn vetur hádegismat
fyrir mig og Einar frænda þegar ég
var í Iðnskólanum og hann í Vél-
skólanum. Eitt var víst, við grennt-
umst ekki þann vetur. Þegar ég kom
frá Ameríku eftir tveggja ára nám
með hár niður á mitt bak og al-
skeggjaður, allt alveg eldrautt,
þekkti hún mig ekki fyrst, en hvað
hún hló dátt þegar hún fattaði að
þetta var hann Ingvar sinn. Síðustu
25 ár hef ég búið erlendis, svo sam-
verustundirnar hafa ekki verið eins
margar og maður hefði óskað, en
þær sem við höfum átt voru ynd-
islegar. Þegar ég og Cathy giftum
okkur í Lúxemborg kom hún og var
með okkur, þá var hún um áttrætt.
Síðan nokkrum árum seinna kom
hún til Frakklands í skírnirnar. Það
voru ánægjustundir, mikið talað og
hlegið því hún var alltaf svo glöð og
ánægð. Nú var hún með langömm-
ustelpunum sínum og ekki var
gleðin minni þegar strákurinn fædd-
ist. Þegar hún var hjá okkur átti
hún til að villast í húsinu, fann ekki
svefnherbergið, hló bara og sagði að
hún væri orðin svo gömul. En það
sást ekki þegar Cathy og mamma
fóru með hana til Metz að versla,
þær voru alveg uppgefnar en ekki
sá á Olgu ömmu. Já, minningarnar
eru margar.
Elsku Olga amma. Ég, Cathy og
krakkarnir þökkum þér fyrir allt,
allar ánægjustundirnar og um-
hyggjuna. Nú ert þú búin að fá
hvíldina sem þú þráðir. Minningin
um Olgu ömmu lifir að eilífu með
okkur. Hvíl í friði, elsku amma.
Ingvar Jóhannsson.
Elsku Olga amma. Mig langar að
rifja upp nokkrar góðar minningar
um þig. Ég gleymi ekki öllum jól-
unum sem við vorum hjá þér í
Reykjahlíðinni. Þá var nú heldur
betur kátt á hjalla þegar við fjöl-
skyldan og Helga frænka, Gísli og
Einar Olgeir vorum hjá þér um jól.
Það var alltaf gott að heimsækja
þig. Eftir að við vorum búin að vera
á skíðum, þá voru oft pönnukökur,
flóað súkkulaði og fleira góðgæti á
borðum.
Ég gleymi ekki þeim tíma sem ég
vann úti á flugvelli og var í fæði hjá
þér í Reykjahlíðinni. Ég held að ég
hafi aldrei borðað eins mikið á æv-
inni, alltaf var ömmu-matur á borð-
um og ekki má gleyma öllum graut-
unum sem voru í eftirmat.
Það var alveg sama hvenær kom-
ið var til þín, alltaf varst þú búin að
laða fram veisluborð á svipstundu
og ekki varstu lengi að hrista fram
úr erminni heilt fjall af pönnukök-
um, sem voru þær bestu í heimi. Að
lokum þakka ég þér allar þær
stundir sem við áttum saman.
Einar Marinó.
Það rifjast upp margar skemmti-
legar stundir með Olgu ömmu þegar
maður hugsar til baka. Alltaf var
gott að koma til hennar og fá pönns-
ur sem voru þær bestu sem ég hef
fengið. Hún var ákaflega barngóð
og hugsaði alltaf meira um aðra en
sjálfa sig. Oft fór hún í göngutúra
niður í bæ til að skoða í búðarglugga
og sjá hvað væri til handa þessum
eða hinum. Það var alltaf gaman að
fá að vera hjá henni í pössun og
sagði hún þá gjarnan sögur frá Eyj-
um en henni þótti alltaf vænt um
Eyjarnar sínar. Mér er minnisstæð
Spánarferð sem ég fór í með ömmu
og fleirum þegar ég var u.þ.b. fimm
ára. Þetta var ein af hennar fyrstu
ferðum til útlanda. Þegar farið var
út að borða á kvöldin pantaði hún
alltaf steiktan kjúkling, það var það
eina sem hún treysti Spánverjunum
til að elda nógu vel. Eftir þessa ferð
fór hún að ferðast meira og þá oftast
með Ingveldi föðurömmu minni.
Þær voru góðar vinkonur og eru til
margar skemmtilegar sögur af þeim
tveimur í útlöndum. Ein stendur þó
uppúr í minningunni. Við vorum í
Lúxemborg vegna brúðkaups Ingv-
ars bróður míns. Einn morguninn
skömmu fyrir brúðkaupið vorum við
öll að aðstoða við lokaundirbúning-
inn en um hádegi var ákveðið að
gömlu konurnar sem voru 79 og 86
ára skyldu leggja sig á hótelher-
berginu meðan við skruppum frá.
Þegar við komum til baka voru þær
horfnar af herberginu sínu og upp-
hófst þá mikil leit að þeim. Leitað
var um allt lobbýið og allt í kringum
ÁGÚSTA OLGA
ÞORKELSDÓTTIR
Kirkjustarf
Undirföt fyrir konur
Skálastærðir: B-FF
Opið virka daga frá kl. 11-18,
laugardaga frá kl. 11-15.
undirfataverslun
Síðumúla 3