Morgunblaðið - 27.12.2003, Blaðsíða 4

FRÉTTIR
4 LAUGARDAGUR 27. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
„ÉG er ekki lögfróður og hef ekki
farið yfir málið nægilega vel til að
kveða upp dóm um það hvort þarna
sé verið að fara á svig við lögin. Ég
tel að þingið hafi alls ekki gert nein
mistök í lagasetningunni,“ segir Ein-
ar K. Guðfinnsson, þingmaður Sjálf-
stæðisflokksins, sem kom að und-
irbúningi heildarlaga um
fjármálafyrirtæki haustið 2002 eftir
yfirtökutilraunir Búnaðarbankans á
SPRON. Átti að treysta yfirtöku-
varnir sparisjóðanna í landinu og
standa vörð um sparisjóðasamstarf-
ið.
Verið að tryggja rétt
stofnfjáreigenda
„Eins og við gengum frá lögunum
og áréttuðum í nefndarálitinu, tel ég
að þarna hafi verið kveðið skýrt á
um það, að við vorum að tryggja það
einfaldlega að réttur stofnfjáreig-
enda væri sambærilegur fyrir og eft-
ir hlutafélagavæðingu sparisjóðanna,
ef til hennar kæmi.
Í þessu sambandi vil ég vísa í
nefndarálit meirihluta efnahags- og
viðskiptanefndar frá þessum tíma,“
segir Einar.
Hann segir ekki innistæðu fyrir
því hjá forsvarsmönnum SPRON að
benda á þetta atriði laganna til að
rökstyðja áform um sölu á SPRON
nú.
Alþingi
gerði
ekki
mistök
„ÖLLU er afmörkuð stund, og sér-
hver hlutur undir himninum hefir
sinn tíma. Að fæðast hefir sinn
tíma og að deyja hefir sinn tíma,“
segir í upphafsorðum þriðja kapít-
ula Predikarans í Gamla testa-
mentinu.
Á jólunum verður fólki ljós og
skýr sá söknuður sem lifir eftir
þegar ástvinir falla frá. Margir
leggja för sína í kirkjugarðana um
jólin til að heiðra látna vini og
ættingja og syrgja þá. Í Gufu-
neskirkjugarði huldi jörðina snæ-
hvít breiða og mýkti spor hinna
sorgmæddu.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Tími til að
syrgja
BJARNI Þorsteinsson, útgáfu-
stjóri Almenna bókafélagsins,
sem gaf út bók Hannesar Hólm-
steins Gissurarsonar um Hall-
dór Laxness, hefur sent frá sér
eftirfarandi yfirlýsingu:
„Vegna opinberra ásakana
um óvönduð vinnubrögð af hálfu
höfundar og útgefanda bókar-
innar Halldór eftir Hannes
Hólmstein Gissurarson vill út-
gáfustjóri Almenna bókafélags-
ins taka eftirfarandi fram:
Höfundur bókarinnar, Hann-
es Hólmsteinn Gissurarson, er
staddur erlendis og hefur ekki
enn svarað þeim ásökunum sem
fram hafa komið. Á meðan svo
er getur Almenna bókafélagið
ekki látið neitt efnislegt frá sér
fara um málið. Hannes hefur
lýst því yfir að hann muni svara
ásökununum þegar hann kemur
til landsins um miðjan næsta
mánuð.
Varðandi þær ásakanir að rit-
stjórnarvinnu forlagsins hafi
verið ábótavant skal það áréttað
að Almenna bókafélagið hefur
gefið út fjölda ævisagna og
fræðirita. Líkt og með önnur
handrit af þessu tagi var handrit
bókarinnar Halldór eftir Hann-
es Hólmstein Gissurarson lesið
af ýmsum sérfróðum aðilum um
efni bókarinnar, bæði á vegum
höfundar og útgefanda, og tillit
tekið til athugasemda þeirra.
Enginn þessara aðila gerði at-
hugasemdir um þau atriði sem
nú hafa verið til umfjöllunar í
fjölmiðlum. Gagnrýni af þessum
toga á forlagið er því úr lausu
lofti gripin og ekki á rökum
reist.“
Yfirlýsing frá Al-
menna bókafélaginu
Handritið
lesið yfir
af sérfróð-
um aðilum
FORSVARSMENN Sparisjóðs Reykjavíkur
og nágrennis segjast fara nákvæmlega eftir
þeim lögum sem Alþingi samþykkti í desember
á síðasta ári við undirbúning á sölu SPRON til
Kaupþings Búnaðarbanka. Aðspurður hvort
ekki sé farið í kringum lögin, eins og þingmenn
skilja þau, segir Guðmundur Hauksson spari-
sjóðsstjóri: „Alls ekki. Við erum akkúrat að
fara eftir lögunum, en það virðist vera sem
menn hafi ekki áttað sig á því hvað þessar
breytingar, sem samþykktar voru í fyrra, fólu í
sér.“
Sama skilning leggur Jón G. Tómasson,
formaður stjórnar SPRON, í löggjöf um spari-
sjóði sem þingmenn samþykktu. „Vissulega
settu þeir upp ákveðnar girðingar fyrir því að
bankar gætu komist yfir stofnfé sparisjóða en
um leið opnuðu þeir leið sem gerir stofnfé miklu
verðmætara ef sparisjóði er breytt í hluta-
félag.“
„Ég tók eftir því að forsvarsmenn SPRON
vísuðu í þessa breytingu sem gerð var við laga-
setninguna haustið 2002. Það er mín skoðun að
það sé ekki innistæða fyrir því vegna þess að
tilgangur laganna var greinilega skýrður í
nefndaráliti meirihluta efnahags- og viðskipta-
nefndar,“ segir Einar K. Guðfinnsson, þing-
maður Sjálfstæðisflokksins. Þar komi skýrt
fram að vilji þeirra hafi verið sá að réttur stofn-
fjáreigenda ætti að vera sambærilegur fyrir og
eftir breytingu sparisjóða í hlutafélög.
Stjórnarþingmenn gagnrýndu söluáformin í
Morgunblaðinu á aðfangadag jóla og sögðu
stjórn og stjórnendur SPRON skulda þing-
mönnum skýringar á stefnubreytingunni. Í
fyrrasumar hafi þingmenn staðið vörð um
sparisjóðinn og sparisjóðasamstarfið þegar
Búnaðarbankinn reyndi að taka SPRON yfir.
Lagabreytingin hafði úrslitaáhrif
„Málið lítur allt öðruvísi út núna en það gerði
þá,“ segir Guðmundur. „Fyrir það fyrsta er bú-
ið að breyta lögum, sem var gert í desember
fyrir ári, og hefur úrslitaáhrif á stöðu mála. Í
annan stað eru viðskipti núna byggð á viðskipt-
um með hlutabréf en ekki stofnfjárskírteini
eins og lagt var af stað með þegar Búnaðar-
bankinn reyndi að yfirtaka SPRON í fyrra. Þau
viðskipti að okkar mati stönguðust á við lög.“
Hann segir að nú sé hins vegar verið að
borga umtalsverða fjármuni til sjálfseignar-
stofnunarinnar og forsendurnar nú séu allt aðr-
ar en var sumarið 2002. Hyggur hann að ef
þingmenn og aðrir skoði forsendurnar sem liggi
til grundvallar muni þeir átta sig á þessari
breytingu.
„Í 74. grein laganna var bætt við setningu,
sem kveður á um að nú megi meta verðmæti
stofnfjár upp þannig að þegar menn fái hluta-
bréf í skiptum fyrir stofnfé þá sé það metið með
tilliti til ágóðavonar. Þar af leiðandi er búið að
breyta þeirri grunnforsendu sem áður lá til
grundvallar að það mætti eingöngu skipta á
framreiknuðu nafnvirði,“ segir Guðmundur.
Aðspurður segir hann stofnbréfin ekki ígildi
hlutabréfa. „Hitt er annað að ef það á að breyta
sparisjóðum í hlutafélög, má endurmeta verð-
mæti stofnfjárins í hendi stofnfjáreiganda
þannig að hann sé ekki verr settur eftir að hann
hefur fengið hlutabréf í hendur heldur en hann
var þegar hann hélt á stofnfjárskírteini,“ segir
sparisjóðsstjórinn.
Viðskipti með hlutabréf
Ný heildarlöggjöf í desember skipti því höf-
uðmáli fyrir þessa umbreytingu á SPRON nú.
Guðmundur segir það líka skipta máli að við-
skiptin núna gerast á grundvelli þess að búið sé
að breyta sparisjóðnum í hlutafélag. Það sé
grundvallaratriði en yfirtökutilboð Búnaðar-
bankans í fyrra byggðist á því að reyna að ná
meirihluta stofnfjárins.
Hann neitar því að forsvarsmenn SPRON séu
að bregðast þeim þingmönnum sem stóðu við
bakið á þeim þegar Búnaðarbankinn reyndi yf-
irtöku í fyrra. „Ekki á nokkurn hátt. Markmið
okkar í fyrra, með því að breyta sparisjóðnum
yfir í hlutafélag, var að styrkja sparisjóðinn og
efla stöðu hans. Það eru sömu sjónarmið sem við
höfum fyrir okkur núna. Það er hins vegar jafn-
ljóst að það sem við erum að gera núna hefði ekki
verið framkvæmanlegt nema af því að lögunum
var breytt í desember í fyrra,“ segir Guðmund-
ur.
Jón G. Tómasson tekur undir það að þessi
breyting sé möguleg einmitt vegna lagabreyt-
ingarinnar og reki í raun á eftir henni.
Jóhanna Sigurðardóttir, þingmaður Samfylk-
ingarinnar, sagði að jafnvel þyrfti að rannsaka
hvers vegna stjórnin breytti stefnu sinni varð-
andi áframhaldandi rekstrarform SPRON. „Ég
held að það byggist einfaldlega á því að það hafi
ekki verið nægilega skýrt fyrir henni hvaða
breytingar hafa átt sér stað í millitíðinni frá því
að þetta mál fór af stað í fyrra til þess tíma að
þetta gerist núna,“ segir Guðmundur. „Ég hygg
að hún myndi átta sig á þeim breytingum ef það
yrði útskýrt fyrir henni.“
Forsvarsmenn SPRON segjast framfylgja lögum frá Alþingi
Opnuðu leið sem gerir
stofnfé verðmætara
TVEIR karlmenn á þrítugsaldri
voru handteknir á Selfossi í gær-
morgun grunaðir um að hafa brotist
inn í tvö fyrirtæki í Hveragerði. Þeir
eru einnig grunaðir um að hafa stolið
þremur bílum og vélsleða.
Mennirnir munu samkvæmt upp-
lýsingum frá lögreglu hafa verið ölv-
aðir. Þeir brutust inn hjá Hjálpar-
sveit skáta og stálu þaðan flugeldum
og vélsleða, og skemmdu sleðann
með því að aka á kerru sem einnig
var í skemmu hjálparsveitarinnar.
Þá veltu mennirnir tveimur bílum
sem þeir stálu og festu þann þriðja.
Þeir ollu töluverðum skemmdum á
bílunum og sleðanum. Málið er enn í
rannsókn.
Stálu vélsleða frá
Hjálparsveit skáta