Morgunblaðið - 27.12.2003, Blaðsíða 24

Helsti gallinn við bíóferðir er fólkið í
salnum. Ekki svo að skilja að mér sé illa
við fólk, ég bara vil ekkert endilega hafa
það í kringum mig þegar ég fer í bíó.
Ónæðinu held ég í lágmarki með því að
fara ein í bíó. Bíóhúsin ættu að bjóða
upp á sérstakar sýningar, einmennings-
bíó, fyrir þá sem telja sig geta þagað
myndina á enda.
Á
dögunum afrekaði ég
það að fara ein í bíó –
í fyrsta sinn. Þrátt
fyrir að vera komin
þónokkuð yfir tví-
tugt hafði ég aldrei fyrr farið ein-
sömul í bíó. Af einhverjum ástæð-
um hafði ég alltaf haldið að
bíóferðir krefðust föruneytis. Svo
er ekki. Kostir þess að vera ein
með sjálfri mér í bíósalnum eru
langtum fleiri en kostir þess að
fara í góðum félagsskap í bíó.
Nú ætla ég ekki að fara að
halda því fram að vinir mínir séu
leiðinlegir, eða vondir bíófélagar.
En eftir að hafa – að ráði vinar
sem kveðst alltaf fara einn í bíó –
prófað að vera
stök í bíósaln-
um, get ég
bara varla
hugsað mér
betri leið til að
sjá kvikmynd.
Helsti gallinn við bíóferðir er
nefnilega fólkið í salnum. Ekki
svo að skilja að mér sé illa við fólk.
Ég hef yndi af öðru fólki, og nýt
mín hvergi betur en innan um
gott fólk. En ég vil ekki endilega
hafa það með mér í bíó, né heldur
allt um kring í bíósalnum.
Stundum velti ég því fyrir mér
hvort ég ætti ekki bara að sleppa
því að fara í bíó. Ef hreinskilni á
að vera eitthvað atriði í þessum
dálki, þá get ég reyndar alveg
greint frá því að ég myndi miklu
frekar vilja að „allir hinir“ slepptu
því að fara í bíó þegar ég fer.
Þannig gæti ég notið mynd-
arinnar í friði frá brakandi popp-
pokum, sötri, pískri, óhóflegum
hlátri á röngum stöðum og sím-
hringingum í gríð og erg.
Ah…hvað það væri nú gott að
hafa heilan bíósal fyrir bara fyrir
mig. Þá myndi enginn trufla mig,
ég gæti etið mitt popp og drukkið
mitt sódavatn (bendi þeim sem
ekki vita að í flestum bíóhúsum er
hægt að kaupa sódavatn úr kók-
vélinni fyrir sirka fimmtíukall) án
þess að eiga það á hættu að setj-
ast við hliðina á manni í vindjakka
sem skrjáfar í. Eða sitja í næstu
röð fyrir neðan hóp af unglingum
sem flissa yfir flestu sem gerist í
myndinni, en hlæja þó ekki inni-
lega nema vera vissir um að allir
hinir ætli sér að hlæja líka, til að
vera nú örugglega ekki úr takti
við hópinn. Ef ég gæti verið alein í
bíó þá myndi ég aldrei lenda í því
að þurfa að gefa stelpunum í
næstu sætum illt auga fyrir að
tala hálfa myndina (lét reyna á
áhrif augnaráðsins um daginn, en
uppskar ekkert nema fliss á móti).
Ég gæti notið myndarinnar með
sjálfri mér, grátið, brosað og hleg-
ið óáreitt.
Líklega ætti ég bara að kaupa
mér bíósal. Ekki get ég gert þær
kröfur á allt hitt fólkið í salnum að
það geri mér til hæfis og reyni að
þegja myndina á enda. Eða jú…
reyndar get ég það. Síðast þegar
ég vissi þá giltu ákveðnar óskráð-
ar reglur um hegðun í bíósal.
Ekki tala, ekki láta skrjáfa meira í
nammipokum en þörf er á, ekki
syngja með þótt þú þekkir að-
allagið í myndinni (kauptu bara
geisladiskinn!), ekki hafa kveikt á
símanum þínum, ekki svara þegar
hann hringir(!) og ekki sötra kók-
ið með látum. Þetta er nú allt og
sumt. Ef ástandið væri svona, þá
gæti ég farið í bíó með öðru fólki,
og notið þess.
Nú er ég ekki að segja að mínir
bíófélagar séu eitthvað verri en
aðrir eða virði „bíóreglurnar“ síð-
ur en hinir í salnum. Alls ekki. En
það að vera ein í bíó minnkar lík-
urnar á að reglubrjótar sitji of ná-
lægt. Það er ómögulegt að segja
hverjir það eru sem brjóta regl-
urnar. Með því að vera stök í saln-
um get ég þó í það minnsta valið
mér sæti á stað þar sem fáir sitja,
og þannig lágmarkað ónæði sem
fylgir öðru fólki í salnum. Þar að
auki eru stakir bíógestir ólíklegri
til að vera með vesen.
Aldrei hef ég gerst svo fræg að
greiða himinhátt verð fyrir að sjá
mynd í einhverjum hinna svoköll-
uðu lúxusbíósala, enda flestir
venjulegir bíósalir búnir afburða
þægilegum stólum hvort sem er.
Algjör óþarfi að mínu mati að
borga tvöfalt verð fyrir að sitja í
aðeins mýkri stól. Það sem í mín-
um huga væri lúxussalur væri sal-
ur þar sem allir bíógestir væru
með slökkt á farsímum og næðu
að þegja myndina á enda. Að sitja
í sal þar sem farið er eftir „bíó-
reglunum“, sem ég kýs að kalla
svo, væri lúxus í mínum í huga.
Ég væri jafnvel tilbúin að greiða
hærra verð fyrir að sjá góða
mynd við slíkar lúxusaðstæður.
Þess vegna langar mig að
leggja til við bíóhúsin að þau bjóði
upp á sérstakar einmenningssýn-
ingar þar sem eingöngu „stökum“
gestum yrði hleypt í bíósalinn.
Verð á slíkar sýningar mætti al-
veg vera hærra en á almennar
sýningar. Ekki af því að gestir
fengju meira af poppi, stærra
kókglas eða þægilegri stóla. Held-
ur af því að í einmenningsbíó ríkti
gagnkvæm virðing og gestirnir,
sem allir væru einir, gerðu sér
grein fyrir því að í þeir væru ekki
þangað komnir til að njóta fé-
lagsskapar heldur til að njóta bíó-
myndar, hver með sjálfum sér.
Ætli ég haldi mig ekki bara við
það að fara ein í bíó. Ekki vegna
þess að eftir þessi skrif vilja ef-
laust fáir fara með mér í bíó, held-
ur vegna þess að fólk sem fer eitt í
bíó er líklegra til að þegja yfir
myndinni. Þar sem ég vil leggja
mitt af mörkum til bættrar bíó-
menningar ætla ég að halda mig
við þennan góða sið sem ég tók
nýverið upp.
Að öllu gamni slepptu finnst
mér að bíóhúsaeigendur ættu að
aðgreina sýningar miklu meira en
gert er. Bæði í verði og gæðum.
Lúxussalirnir eru skref í áttina.
Þeir sem vilja þægilegri stóla fá
þar eitthvað fyrir sinn snúð, en
greiða sérstaklega fyrir það.
Ég væri hins vegar tilbúin að
greiða hærra verð fyrir að fara í
bíó með fólki sem er tilbúið að
þegja og einbeita sér að myndinni
sem í boði er. Þar væri kominn al-
vöru lúxussalur í mínum huga.
Ekkert mas, ekkert skrjáf, ekkert
söngl, ekkert vesen. Bara bíó-
mynd, popp og sódavatn. Þannig
á það að vera.
Ein í bíó
VIÐHORF
Eftir Eyrúnu
Magnúsdóttur
eyrun@mbl.is
MINNINGAR
24 LAUGARDAGUR 27. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og vinar-
hug við andlát og útför ástkærrar móður okkar,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
LILJU SIGURJÓNSDÓTTUR,
Bjargartanga 10,
Mosfellsbæ.
Sérstakar þakkir til starfsfólks hjúkrunarþjón-
ustu Karitas og líknardeildar Landspítalans í
Kópavogi fyrir einstaka umönnun.
Guðríður Jónsdóttir,
Lovísa Jónsdóttir, Baldur Birgisson,
Jón Sævar Jónsson, Kolbrún Guðjónsdóttir,
Ásthildur Jónsdóttir, Smári Sigurðsson,
Stefán Ómar Jónsson, Brynja Guðmundsdóttir,
Steinar Jónsson, Auður Eygló Kjartansdóttir,
Snorri Jónsson, Prachim Phakamart,
Reynir Jónsson, Ásta Dís Óladóttir,
ömmubörn og langömmubörn.
Minningarkort
Hjartaverndar
535 1825
Gíró- og greiðslukortaþjónusta
Sérfræðingar
í blómaskreytingum
við öll tækifæri
Skólavörðustíg 12,
á horni Bergstaðastrætis,
sími 551 9090.
✝ Björn MatthíasTryggvason
fæddist í Hnífsdal 27.
janúar 1939. Hann
lést í Reykjavík 3.
desember síðastlið-
inn. Móðir hans var
Hulda Valdimarsdótt-
ir Ritchie, f. í Hnífsdal
22.12. 1917, d. 26.3.
1999. Faðir hans var
Tryggvi Þorfinnsson,
f. 2.8. 1912, d. 21.9.
1971, Jónssonar að
Uppsölum í Flóa,
Guðmundssonar, f.
10. júní 1867. Stjúp-
faðir Björns Matthíasar var Sam-
úel Stewart Ritchie, f. 12. júlí 1912,
d. 13. ágúst 1985. Afi í móðurætt
Valdimar Björn Valdimarsson, f.
11.9. 1888, d. í júní 1974, ættfræð-
ingur og vörubílstjóri frá Hnífsdal.
Amma í móðurætt
var Sigríður Guð-
mundsdóttir frá
Fossum við Ísafjarð-
ardjúp, f. 13. júní
1898, d. 20. maí 1985,
Jónssonar sjómanns,
f. 28. júní 1864, d. 27.
janúar 1937. Systkini
Björns, sammæðra:
James Valdimar
Samúelsson og
Norma E. Sam-
úelsdóttir.
Síðustu ár ævinnar
starfaði Björn Matt-
hías við blaðasölu hjá
DV. Hann var vistmaður á hjúkr-
unarheimilinu Grund v. Hring-
braut hin síðari ár.
Útför Björns Matthíasar var
gerð frá Fossvogskapellu 10. des-
ember.
Björn Matthías Tryggvason hálf-
bróðir minn hafði mikil áhrif á líf
mitt. Líf mitt varð stórbrotnara.
Flóknara. Hann, án þess að skilja
það sjálfur, setti mark á alla þá sem
elskuðu hann. Hann var hetja. Geð-
veiki gerði hann óvirkan í mörg ár
og lífsgangan honum oft ógnvænleg
og erfið. Efnilegur námsmaður varð
veikindum að bráð innan við tví-
tugt. Fram að þeim tíma var tilvera
hans hins venjulega bóndastráks
sem bjó fyrir norðan.
Björn flutti heim til móður sinn-
ar, Huldu Valdimarsdóttur Ritchie,
og stjúpa, Samúels Ritchie, og afa
Valdimars Björns (sem öll eru lát-
in), eftir að hafa verið í fóstri frá
fjögurra ára aldri hjá Gunnlaugi P.
Sigurbjörnssyni, bónda og hagyrð-
ingi á Ytri-Torfustöðum í Austur-
Húnavatnssýslu, og konu hans,
Soffíu Jensdóttur, húsfreyju. Faðir
hans var Tryggvi Þorfinnsson, fyrr-
verandi skólastjóri Þjóna- og veit-
ingaskóla Íslands. – Þegar ég sá
hálfbróður minn, sem kominn var
til að búa hjá okkur heima, ætlaði
ég krakkinn að giftast honum þegar
ég yrði stór! Brún augu, kolsvart
hár, glettinn, vinalegur.
Eftir að veikindi fóru að herja á,
sem komu í ljós eftir að hann hafði
tekið tvo bekki utanskóla samtímis
í Menntaskólanum á Akureyri, tók
við langvarandi veikindaferill. Sjúk-
dómurinn, geðklofi, var staðreynd.
Sjúkdómur sem enn í dag er reynt
að halda leyndum. Þykir skömm.
En sem betur fer mun sú tíð koma
að lækning finnst, og bara það að
álíta sjúkdóm skammarblett verður
skömmin stærsta. Tímarnir eru að
breytast.
Björn bróðir var lengi á Klepps-
spítala og í Hátúni, en síðustu árin
hafði hann búið á Elli- og hjúkr-
unarheimilinu Grund við Hring-
braut. „Það eru allir svo góðir við
mig. Mér finnst ég vera hamingju-
samur maður,“ hafði hann oft á
orði. Hann virtist vera sjálfum sér
nógur, en hafði ánægju af að vera
innan um fólk, gleðjast. Alltaf
mundi hann eftir afmælisdögum
okkar systkinanna, mín og Valdi-
mars, og hringdi þá til okkar. Hann
hafði gaman af börnum, kynntist
Lísbet Stellu, dótturdóttur minni,
sem hefur nær öll sín fimm að-
fangadagskvöld haft hann nærri.
Hann var hreykinn af þremur
litlum bróðurdóttursonum sem
höfðu fæðst á síðastliðnum þremur
árum, spurði oft um litlu börnin.
Björn Matthías fór að selja Dag-
blaðið Vísi fyrir mörgum árum, og
þá var eins og líf hans fengi nýjan
tilgang. Fékk nokkrar krónur í vas-
ann til að fjármagna sérþörf sína,
fékk og súrefni í lungun af útiver-
unni, og naut þess að vera innan
um borgarkliðinn, í umferðinni.
Hann seldi mest í miðbænum, við
Landsbankann, í Kolaportinu, og
stundum fyrir utan Ríkið. Kom
stundum við á Kaffi París, eða ann-
ars staðar, og honum vel tekið,
jafnvel boðinn kaffibolli, eða vatns-
sopi. Það voru nokkrir fastakúnnar
sem keyptu blaðið, einn og einn
ráðherra, þingmenn, ættingjar og
vinir keyptu stundum blað og heils-
uðu honum í leiðinni. Allsherjargoði
hafði keypt blað. Bróðir minn setti
svip á bæjarlífið með appelsínugulu
töskuna sína yfir bláa galann, sat
stundum á tröppum hér og þar, því
orkan var ekki nógu mikil til að
standa lengi í einu.
Síðustu vikurnar fyrir andlátið
hafði hann ekki mörg dagblöð í
sölu, en útkeyrslufólk DV kom með
nokkur blöð beint í hlaðið á Grund,
sem hann ráðstafaði á eigin hátt.
Ég held að það sé ekki ofsögum
sagt, að þeim sem kynntust Bússa
þótti heilmikið vænt um hann, og
sumir læknar höfðu lúmskt gaman
af því að fylgjast með honum. Þvílík
seigla! Fara út, taka strætó, í öllum
veðrum, eins mikill sjúklingur og
hann var, með sykursýki og lungna-
sjúkdóm. Já, þvílík seigla.
Hann hafði kynnst mörgum á
sínu tæplega 65 ára æviskeiði; á
sjónum, þegar heilsan leyfði, og
þeim stofnunum sem hann bjó á.
Þar sér maður mikla samkennd
milli fólks.
Hann naut betri andlegrar heilsu
síðari ár ævinnar, ranghugmyndir
og ofheyrnir voru liðin tíð, lyf og
umönnun mun betri. Starfsfólk og
vistfólk á Grund sýndi honum hlýju
og veitti gott aðhald.
Hann söng stundum með útvarp-
inu þegar honum leið vel, djúpri
bassarödd. Móðursystir hans
Hrefna gleymir ekki þegar þau nú
fyrir stuttu sátu í bíl hennar, óku
um í sólskininu, og sungu saman
tvísöng.
Hjartað gaf sig á leið á sjúkrahús
frá Grund. Hann lést 3. desember
sl.
Við útför Björns Matthíasar frá
Fossvogskapellu las sr. Bragi
Skúlason vögguljóð eftir fóstra
Bússa (Gunnlaug), sem hann orti
fyrir munn fóstru hans (Soffíu)
(heimild: Skarpheiður Gunnlaugs-
dóttir, Akranesi):
Svona litli ljúfi vinur minn
leggstu nú á hvíta svæfilinn.
Leggðu aftur litlu augun þín,
mildri hönd ég ylinn að þér ber,
alltaf skal minn hugur fylgja þér
meðan okkar æviröðull skín.
Blessuð sé minning Björns Matt-
híasar (Bússa, Bjössa).
Þökkum samfylgdina, bróðir,
frændi. Þín er saknað.
Norma E. Samúelsdóttir
og fjölskylda.
BJÖRN MATTHÍAS
TRYGGVASON
AFMÆLIS- og minningar-
greinum má skila í tölvupósti
(netfangið er minning@mbl.is,
svar er sent sjálfvirkt um leið
og grein hefur borist) eða á
disklingi. Ef greinin er á disk-
lingi þarf útprentun að fylgja.
Nauðsynlegt er að tilgreina
símanúmer höfundar og/eða
sendanda (vinnusíma og heima-
síma). Ekki er tekið við hand-
skrifuðum greinum.
Um hvern látinn einstakling
birtist ein aðalgrein af hæfi-
legri lengd á útfarardegi, en
aðrar greinar séu um 300 orð
eða 1.500 slög (með bilum) en
það eru um 50 línur í blaðinu
(17 dálksentimetrar). Tilvitn-
anir í sálma eða ljóð takmark-
ast við eitt til þrjú erindi. Einn-
ig er hægt að senda örstutta
kveðju, HINSTU KVEÐJU, 5–
15 línur, og votta virðingu án
þess að það sé gert með langri
grein. Greinarhöfundar eru
beðnir að hafa skírnarnöfn sín
en ekki stuttnefni undir grein-
unum.
Frágangur
afmælis-
og minning-
argreina