Morgunblaðið - 14.02.2004, Síða 33

DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14. FEBRÚAR 2004 33
barnsins. Áríðandi er að grípa inn
í vandamálið á fyrstu stigum þess
svo að börn í erfiðleikum með tjá-
skipti fái að sitja við sama borð og
önnur börn,“ segir Gill Edelman,
framkvæmdastjóri stofnunarinnar.
Í könnun, sem gerð var í Bretlandi
á síðasta ári fyrir leikfangaversl-
unina Early Learning Centre, kom
í ljós að þriðjungur barna undir
þriggja ára aldri státaði af sjón-
varpi í herbergjunum sínum. Fjög-
ur börn af hverjum fimm undir sex
ára aldri horfðu á sjónvarp í allt
að sex klukkutíma á dag. Barna-
sálfræðingar fullyrða að það sé
ekkert að því að börn fái stöku
sinnum að njóta sjónvarpsmiðils-
ins, en þeir vara hins vegar sterk-
lega við því að sjónvarpið nái yf-
irhöndinni þegar kemur að
foreldrahlutverkinu.
ÓHÆTT er að segja að
rekja megi þann áhuga,
sem blundar í Íslend-
ingum vegna valentínus-
ardagsins, til fyrrum út-
varpskonunnar Valdísar
Gunnarsdóttur, en átján
ár eru frá því hún hóf
fyrst að kynna daginn fyr-
ir hlustendum sínum á
öldum ljósvakans. Síðan
hefur hróður Valent-
ínusar farið vaxandi hér á
landi og er dagurinn nú
orðinn einn sá annasam-
asti hjá blómasölum. „Ég
get svo sem alveg skraut-
skrifað undir ábyrgð mína
á öllu þessu umstangi.
Ekki vil ég þó meina að til
sé sérstök uppskrift að
því hvernig fólk á að haga
sér, en maður á auðvitað
að vera sérlega góður á
þessum degi enda er þetta
voða sætur dagur,“ segir
Valdís.
Valentínusardaginn ber
ávallt upp á 14. febrúar og
þegar Valdís er spurð
hvort ekki sé nóg að hafa bóndadag
og konudag, segir hún að nauðsyn-
legt sé fyrir Íslendinga, sem búi við
mikið skammdegi, að leika sér að-
eins í hversdagsleikanum og krydda
tilveruna. Ekkert sé að því að vera
með pínulitla rómantík með hrútsp-
ungunum.
Hefur verið dekrað við þig á val-
entínusardegi?
„Já, það hefur verið
gert, en reyndar ekki
nýlega. Einu sinni þeg-
ar ég kom heim úr
vinnu á þessum degi
voru rósir dreifðar út
um alla íbúð og í annað
skipti höfðu lítil sæt
kort með fallegum text-
um verið límd á hurðir,
veggi og spegla. Og þó
að fólk sé ekki í sambúð,
eins og mín staða er nú,
er maður alltaf ástfang-
inn þó að ekki sé nema
af sjálfu lífinu. Dagur
ástarinnar þarf því ekkert endilega
að snúast eingöngu um makana. Það
er ekki síður hægt að gleðja börnin
sín eða góða vini.“
Kroppar og kiðlingar
Valdís segist persónulega ekki
hafa smekk fyrir það plastdót, sem
Bandaríkjamenn markaðssetji í
tengslum við þennan dag, en yfirleitt
falli falleg nærföt í frjóan jarðveg og
svo væri alltaf gaman að gera sér
dagamun í mat með rómantísku
ívafi. „Svo er alltaf voða sætt að gefa
rós ásamt korti, sem í hefur verið
skrifaður fallegur texti,“ segir Val-
dís, en kortaáhugi hennar hefur nú
orðið að sérstöku fyrirtæki, sem hún
nú rekur undir fyrirtækjaheitinu
Kroppar og kiðlingar ehf. Hún fram-
leiðir tækifæriskort,
þar með talið valent-
ínusarkort, og segir
fyrirmyndirnar vera
eldgamlar, danskar,
þýskar og bandarísk-
ar. Texta kortanna
semur Valdís sjálf og
lætur hún síðan
prenta kortin hér á
landi. Penninn er
stærsti dreifing-
araðili kortanna, en
valentínusarkortin
hennar verða bara
seld á Olís-stöðv-
unum.
Þegar Valdís er að lokum spurð
hvað hún ætli að gera á valentínus-
ardaginn, svarar hún því til að hún
sé búin að ráðstafa sér í veislustjórn
á Hótel Heklu á Skeiðum. Þar hafi
hótelhaldarar undirbúið sérstakt
valentínusarkvöld þar sem róm-
antíkin eigi að svífa yfir vötnum auk
þess sem dekrað verður duglega við
bragðlaukana og hláturtaugarnar
kitlaðar.
 VALENTÍNUSARDAGURINN
Dagur ástarinnar: Valentínusardagur þarf ekk-
ert endilega að snúast um maka og alveg eins
hægt að gleðja börnin sín eða góða vini.
Rómantík með
hrútspungunum
KOMIÐ hefur í ljós að fjölmörg börn
eru með meltingarsjúkdóma af völd-
um glútenóþols en hafa ekki verið
sjúkdómsgreind og ekki hlotið viðeig-
andi meðferð. Ný bresk rannsókn
bendir til að allt að eitt af hverjum
hundrað börnum þjáist af slíkum
sjúkdómum af völdum ónæmisins.
Þolendur glútenónæmis ná ekki að
melta mat, sem inniheldur glúten, en
það finnst aðallega í hveiti, byggi,
rúgmjöli og haframjöli og ættu þol-
endur þar með að forðast fæðuteg-
undir á borð við brauð, pasta, kex og
kökur.
Hingað til hefur því verið haldið
fram að glútenónæmi sé fremur
sjaldgæft og hrjái um það bil einn af
hverjum 2.500, en niðurstöður nýrrar
rannsóknar, sem birt hefur verið í
breska læknatímaritinu og náði til
5.470 sjö ára barna í Bretlandi, benda
til að vandamálið sé mun víðtækara
og nái til allt að 1% barna. Vís-
indamenn við Bristol-háskólann, sem
stýrðu rannsókninni, segja að margir
þolendur ónæmisins upplifi ekki al-
varleg einkenni fyrr en síðar á lífs-
leiðinni eða eftir að slímhúð smágarn-
anna hefur orðið fyrir umtalsverðum
skaða. Af þeim 54 börnum, sem
greind voru með glútenofnæmi í
rannsókninni, höfðu aðeins fjögur
fengið slíka sjúkdómsgreiningu og
voru á glútenfríu fæði. Í ljós kom að
stúlkur með glútenónæmi reyndust
tvisvar sinnum fleiri en strákar auk
þess sem börn með glútenónæmi
reyndust 2,7 cm styttri og 1 kílói létt-
ari en börn, sem ekki höfðu ónæmið.
Læknar hafa verið hvattir til að
prófa alla sjúklinga með tilliti til
ónæmis svo hægt sé að komast hjá
ýmsum meltingarkvillum og sjúk-
dómum, sem fylgt geta í kjölfarið
verði ekkert að gert. Bent er á að ein-
föld blóðprufa dugi til að ganga úr
skugga um þetta, en hugsanleg ein-
kenni geta m.a. verið þreyta, blóð-
leysi, þyngdartap og niðurgangur.
Morgunblaðið/Ásdís
Kynjahlutfall: Stúlkur með nónæmi voru tvisvar sinnum fleiri en strákar
Getur dregið úr vexti
 HEILSA|Fjölmörg börn eru með melting-
arsjúkdóma af völdum glútenónæmis
mbl.is
STJÖRNUSPÁ
Kringlunni, sími 588 1680.
iðunn
tískuverslun
Ný
sending
af
buxum
frá
og
Það er yfirlýst markmið íslenskra heilbrigðis-
yfirvalda að draga úr brotum af völdum
beinþynningar. Besta vörnin er heilbrigður lífsstíll,
hæfileg hreifing og hollur matur.
Kalk er nauðsynlegt til myndunar tanna og beina.
Einnig er það mikilvægt fyrir heilbrigða starfsemi
allra vöðva, ekki síst fyrir heilbrigða starfsemi
hjartans. Ef við fáum ekki nóg af kalki úr fæðunni,
gengur á kalkforða líkamans.
Því er betra að tryggja líkamanum nægilegt magn
af þessu mikilvæga steinefni, ekki síst fyrir beinin.
Ipriflavone er notað með kalki. Rannsóknir benda
til að það gagnist ásamt kalki til að viðhalda
heilbrigðum beinum.
23 beinbrot í hverri viku vegna beinþynningar
Þegar þu kaupir þriggja
mánaða skammt af
kalki, færð þú glas af
Ipriflavone í kaupbæti!
Verndumbeinin!
Ipriflavone
í kaupbæti!
Kalk 180 töflur, kr. 1.069,- priflavone töflur, kr. 1.309,-