Pressan - 06.02.1992, Síða 37
FIMMTUDAGUR PRCSSAN 6. FEBRÚAR 1992
37
MIG LANGAR
É G E R FARIN
Hún heldur frægar veislur í
bænum og er vinsæll nuddari.
Hún heitir Jóhanna
Jóhannsdóttir en er aldrei
kölluð annað en Jóka.
Jóka. Jóka í Skaparanum.
Jóka og Frosti. Jóka á gul-
bröndóttan kött og vill ekki
flytja úr húsinu sínu. Hún er
veislustjóri og hefur galdra-
hendur. Hún á listaverk eftir
Danna sem komst uppá vegg
eftir undarlegum leiðum.
Hún fer líka sínar leiðir. Hjart-
að er áttaviti. Augun til að
uppgötva nýja tiiviljun.
„Eg lærði nudd til að vinna
með höndunum. Nudd er
tjáning. Þá er ég með fólki.
Eg nærist innanum fólk. Og
verð að hafa gaman. Ég vil
fara alla leið. Eg er búin að
pæla mikið, fara í Sálarrann-
sóknarfélagið, Guðspekifé-
lagið, jóga, gestalthópa og út
um allt.“
EKKIÁ
EILÍFÐARHILLUNNI
Hverju varstu ad leita ad?
„Ég var að leita að sjálfri
mér. Finna stað þarsem ég
gat verið sátt og róleg. Ég hef
farið í marga hringi en alltaf
verið að gera skemmtilega
hluti. Það er ekki bara pæl-
ingin hjá mér að vinna fyrir
sér. Mér hefur reynst erfitt að
velja mína leið í lífinu. Hef
farið í fjóra skóla, leiklistar-
skóla í New York, þangað fór
ég 18 ára en slasaðist illa. Ég
lék síðasta hlutverkið mitt á
hækjum og höfuðkúpubrot-
in. Sjálfstraustið hvarf og ég
sveigði af leiklistarbrautinni
sem ég hafði séð blómum
skrýdda framundan. Svo
lærði ég blómaskreytingar í
Þýskalandi en fékk ofnæmi
fyrir mold og vatni. Námið og
allt sem því fylgdi, ein í
ókunnu landi, var í raun of
mikið álag. Ég keyri mig oft
lengra en ég get. Þá tók ég
tækniteiknun, varð ófrísk að
syni minum, honum Frosta,
og bjó til búðina mína, Skap-
arann, sem ég er nýbúin að
selja. Síðast útskrifaðist ég úr
Svæðameðferðarskóla Arn-
ars Jónssonar. Mér finnst
stundum að mér hafi verið
stýrt gegnum lífið. Ég nýt
þess áð nudda en er ekki
komin á eilífðarhilluna.
Kannski dettur mér eitthvað í
hug og kúvendi. Það er alltaf
þannig hjá mér. Mig langar.
Ég er farin. Bless. Svo rek ég
mig á veggi. Ég á auðvelt
með að hella mér útí það sem
mig langar til en það er verra
að hætta og oft afdrifaríkt
hvernig ferli mínum lýkur í
hvert skipti. Það tók langan
tíma að sætta sig við að hætta
í leiklistinni og að selja Skap-
arann. Nú er ég að selja íbúð-
ina mína. Þegar fólk kemur
hingað í sakleysi sínu tilað
skoða er ég hin fúlasta. Svo
veit ég að einn daginn labbar
rétti kaupandinn inn. Þá er ég
líka orðin sátt. En það hefur
tekið mig tíma að virða sjálfa
mig að þessu leyti. Þetta eru
tilfinningabönd og ég slít þau
ekki einsog hendi sé veifað."
EKKI LAUGAVEGSBÚÐ
Skaparirm fannst mér einsog
listaverk.
„Mottóið var að flytja inn
skemmtilegan fatnað sem
væri samt ekki dýrari en
fjöldaframleiðslan. Ég var oft
með föt sem ég fékk sáralítið
útúr en það var gaman að
hafa þau með. Dúsa, nýi eig-
andinn, vill halda þessu við.
Æðislegt. Búðin var hjartað í
mér. Þetta hófst þannig að ég
átti að verða verslunarstjóri,
þvældist með tveimur strák-
um um alla Evrópu en sá ekk-
ert fallegt. Ég vildi ekki setja
upp enn eina „Laugavegs-
búðina". Frétti svo af hönnuði
í Arnheim sem bauð mér gull
og græna skóga. Og ég setti
upp mína eigin búð. Engin
marmaragólf. Allt skakkt.
Gert úr litlum peningum og
skemmtilegheitum. Allir
héldu að ég væri klikkuð að
setja upp búð á annarri hæð.
Það var reyndar háaloft þar-
sem ég hafði leikið mér þegar
ég var lítil, þá unnu mamma
og amma báðæ í Tísku-
skemmunni. Og stelpan,
hönnuðurinn sem ég kynnt-
ist í Arnheim, er góð vinkona
mín núna. Við erum kannski
á leiðinni til Ghana. Lífið er
stundum dularfullt. Hvernig
hver tilviljunin rekur aðra ef
ég fer eftir hjartanu. Ég reyni
að streitast ekki á móti. Það
er mín leið. Og hafa gaman.
En viðbrögð fólks eru oft á þá
leið að reyna að draga úr
manni kjark í staðinn fyrir að
klappa manni á bakið og
segja: „Fínt hjá þér.““
ÉG ER SVONA
FORSPRAKKI
Að hafa gaman. Er þad ekki
uppreisn?
„Það gengur fyrir öllu hjá
mér að hafa gaman. Þegar ég
finn gleði í því sem mig lang-
ar til veit ég að ég er á réttri
leið. Mér finnst gleðin mikil-
vægari en að gera eitthvað
vegna þess að það er bara
skylda. Auðvitað hafa komið
tímabil þarsem ég hef átt erf-
itt með að finna gleðina. En
ég er búin að læra að það
virkar hjá mér ef ég finn
gleði. Þá er ég að gera rétt. Þá
get ég verið heil.
Þetta hefur verið ríkt í mér
frá því ég var barn. Ég var tíu
ára þegar ég labbaði uppí
Leikfélag Kópavogs og sagði:
„Mig vantar hlutverk." Þar
var ég svo þangað til ég fór til
New York. Búin að leika m.a.
80 sýningar í Þorláki þreytta.
Sex ára skundaði ég uppá
Kópavogshæli, gaf fóstrunum
frí, setti diskó í gang og lét allt
liðið dansa. Krakkarnir í skól-
anum reyndu að stríða mér,
en ég var vinsæl og ég er
svona forsprakki, svo það
þýddi ekkert. Diskótekin á
Kópavogshælinu héldu
áfram. Það er stutt síðan
bankað var uppá hjá
mömmu. Fyrir utan dyrnar
stóðu þrjár konur af Kópa-
vogshælinu og spurðu einsog
ekkert væri eðlilegra: „Er
Jóka heima?" Stóri draumur-
inn minn frá sex til sautján
ára var að verða þroskaþjálfi
með leiklistcirívafi."
VIÐ ERUM FÚL
ÚTÍ LÍKAMANN
Svœdamedferð. Hvaöerþaö?
„Kínverskt punktanudd.
Það er mikil heimspeki sem
fylgir því. Heimspeki um
heild, orku og jafnvægi. Það
byggist á að nudda punkta á
líkamanum og að líkaminn
hefur fjórtán orkubrautir. Svo
er það auðvitað flóknara en
þetta. Ég las grein um daginn
í Ganglera um að læknar á
ákveðnu heilsuhæli eru að
rannsaka með háþróuðum
vísindatækjum hvernig já-
kvætt hugarfar og jóga skila
meiri árangri í lækningu
hjarta- og æðasjúkdóma en
jafnvej líkamsrækt og matar-
æði. Ég væri alveg til í að
klæðast hvítum slopp og fá
að elta einn svona lækni, sjá
hvernig þeir starfa.
En ég segi oft: Við erum
kjöt, orka og reynsla. Og við
neitum þessu öllu. Við erum
fúl útí reynsluna og uppeldið.
Við erum fúl útí líkamann.
Við erum alltaf að skamma
okkur, þjösna okkur áfram.
Við vitum oft hvað er okkur
fyrir bestu, en það er svo erf-
itt að brjóta upp vanann. Mér
finnst kominn tími til að
standa með sjálfum sér. Gera
hlutina í botn. Það er leiðin
út.“
SKILABOÐ FRÁ SÁLINNI
„Ég veit ekki hvort ég hef
lækningahendur. En í nuddi
vinnur maður alltaf eftir leið-
um sem er aldrei hægt að út-
skýra alveg. Innri áttaviti.
Eitthvað sem ég finn. Eðlis-
ávísun. Skilaboð frá sálinni.
Fyrir nokkrum árum fékk ég
hjálp tilað losa um orku í
höndum mínum. Það eru
orkubrautir frá lungum og
hjarta sem liggja útí hendurn-
ar. Það er leið gleðinnar. Súr-
efnið. Fólki er oft mjög illa við
hendurnar á sér. Þaer eru
kaldar. Orkulausar. Ég hef
hitt listakonur sem vinna
með höndunum en eru samt
að reyna að fela þær. Finnst
þær of stórar eða Ijótar. Sum-
ir skakklappast áfram tilað
fela á sér fæturna.
Við hættum að anda ef við
bælum tilfinningar okkar.
Sorg er jákvæð ef þú getur
losað hana og lifað með
henni. Við upplifum sterkari
tilfinningar ef við bælum þær
ekki. Tilfinningar eru orka.
Ég vil sjá okkur anda í biðröð
í banka. Ekki standa saman-
bitin og senda neikvæða
strauma á aumingja banka-
fólkið.
En við höfum flest ágæta
eðlisávísun. Ef fólk er stöðugt
að nudda á sér kollvikin og
gagnaugun er líklega eitt-
hvað að gallblöðrunni ánþess
fólk viti það.
Nudd er samspil. Það er
ekki málið hvernig þú ert í
laginu. Fólk er öft spennt í
byrjun. Þá er ráð að taka
nokkra punkta og spjalla, en
ekki ráðast á allan líkamann.
En hver nuddari vinnur útfrá
sér. Ég er ekki komin það
langt að ég ráðleggi í matar-
æði, þegar ég borða ham-
borgara sjálf. En mín andlega
hlið er sterk og ég get miðlað
af hugarfarinu."
ÞARFT EKKI AÐ VERA
STÍF EF ÞÚ ERT FÍN
Hvernig varð Spariballið til?
„Hugmynd sem ég henti í
Smekkleysu. Þau hentu
henni aftur í mig svo ég gæti
framkvæmt hana. Á Spari-
ballinu eru allir glerfínir en
óþvinguð stemmning. Þú
þarft ekki að vera stíf ef þú
ert fín. Síðir kjólar, kjólföt,
kampavín, vínber og lax. En
engir „hótelíslandsprísar".
Hljómsveit Konráðs B. lék
fyrir dansi, Haukur Morthens
var heiðursgestur, fluttir grín-
leikþættir. Fólk skemmti sér
konunglega. Samt voru allir á
aldri. Ef þú leggur fyrirhöfn í
hlutina gerist eitthvað.
Skemmtanabransinn hér er
oft: „Borgaðu þúsundkall og
farðu þarna inn.“ Menn
sleppa of auðveldlega einsog
í tískubransanum. Það er
ábyrgð þeirra sem taka að sér
að skemmta fólki eða reka
tískubúðir að leggja sig fram.
Þó er ekki málið að allir eigi
að vera voða fríkaðir. En ég
nærist á því að sjá einhvern
skemmtilega klæddan. En ég
segi aldrei: Mér finnst að þú
eigir að klæða þig svona eða
hinsegin. Við verðum að ráða
sjálf hvernig við klæðum
okkur. Ég klæði mig eftir til-
finningu. Einusinni var ég
alltaf í svörtu. Þá leið mér
meira þannig. En það á að
gefa fólki kost á tilbreytingu
og gefa ungum hönnuðum
séns. Þetta er of mikið pjúra
bissniss.
En Spariballið er einsog
leikhús. Leikmynd. Fjör útí
alla enda. Ég og Sjón tókum á
móti gestum með kampavíni
og vínberjum. Þeir sem vildu
horfa á úr fjarlægð gerðu það
og aðrir sem vildu dansa vals
eða fíflast létu það eftir sér.
Nú er hugmyndin að ég,
Brynhildur Þorgeirsdóttir
myndhöggvari, sem hefur
haldið stórkostlegar veislur,
og Keli, sem hefur séð um
böll í Tlinglinu (þar nuddaði
ég undir dynjandi músík),
leggjum saman krafta okkar
og höldum veislu í vor. Sól-
risuhátíð. Mér finnst gaman
að búa til veislur. Skreyta og
dinglast."
GALSI OG BLAÐUR
„Nú er ég um helgar í Kola-
portinu. Sölumaður í Gallerí
POrt. Ég er að sýna, selja og
prútta verk eftir amatöra. Ég
geri það tilað fá galsa í mig og
blaðra við fólk. Það er fín leið
tilað hvíla sig á nuddinu,
vandamálum og alvöru máls-
ins. Ég verð að hafa galsa í líf-
inu. Eg er svona tví- eða þrí-
klofin. Kannski tek ég punga-
próf úr Stýrimannaskólanum
og sigli minn sjó. Pabbi er sjó-
maður, ég bauð honum að
vera vélstjóri ef ég væri skip-
stjóri. En hann sagðist ekki
geta hugsað sér að taka frí á
sjónum. Það væri gaman að
splæsa saman góðu liði á
skútu og sigla frá Þýskalandi
til Grikklands. Sigling í sólina.
En ég meika ekki nema eitt
jólaball á ári. Þegar ég sé öll
þessi fínu, hreinu og tæru
börn í sparifötunum sínum
dansa í kringum jólatréð get
ég ekki annað en tárast."
Elísabet Jökulsdóttir