Pressan - 06.02.1992, Síða 40

40
FIMMTUDAGUR PRESSAN 6. FEBRÚAR 1992
TVÍFARAKEPPNI PRESSUNNAR - 30. hluti
Tveir útivistarmenn, Karl Bretaprins og
Höskuldur Jónsson, forstjóri ÁTVR. Ef þeir hafa
ekki verið líkir á yngri árum þá hafa þeir orðið
það síðar. Kannski hefur grettan á móti köldum
fjallavindinum mótað andlit þeirra á sama hátt.
Og það hefur áhrif víðar í lífi þeirra, þó nokkur
munur sé á. Karl er ríkisarfi en Höskuldur hefur
þegar erft Ríkið.
HRAÐLEIÐIN LAGAFELL-ÆGISIÐA-HELGUVIK
Thor Ó. og Haildór H. hjá
Sameinuðum vildu sem
kunnugt er ekki greiða hlut-
höfum úr gullkistu her-
mangsins, vildu að sögn
Thors umfram allt verja pen-
ingunum í þágu þjóðarinnar
með vegaframkvæmdum,
jarðgangagerð og slíku.
Líklega er átt við þarfar
framkvæmdir eins og að
byggja brú eða neðansjávar-
jarðgöng frá Helguvíkur-
svæðinu við Keflavík að Ægi-
síðunni í Reykjavík (þar sem
Halldór á reyndar heima).
Þetta myndi stytta leiðina þar
á milli um eina 15 kíiómetra,
þ.e. 30 kílómetra fram og til
baka. Þetta myndi flýta för
aðra leið um 8 til 10 mínútur
og alls spara 16 til 20 mínútur
fram og til baka, af dýrmæt-
um tíma. Og líklega myndu
sparast í bensíni alls um 7 lítr-
ar eða á fjórða hundrað krón-
ur í hverri ferð.
Og svo er það brúargerð frá
Sundahöfn (athafnasvæði
Eimskipafélagsins) yfir á
Gufunestanga og vegagerð
þaðan áleiðis upp í Mosfells-
bæ, að minnsta kosti upp að
Lágafelli (þar sem Thor á
reyndar heima). Slíkt myndi
stytta leiðina milli Lágafells
og Ægisíðu um 2,5 kílómetra
og með neðansjávargöngun-
um leiðina á miili Lágafells og
Helguvíkur um alls 17,5 kíló-
metra.

KARLMENNSKUAKSTURI
ÓLAFSFJARÐARGÖNGUM
MARKÚS
ÁRELIUS
FYLLIR
UPPI
TÓMARÚM
Marx er fallinn og á sér
ekki viðreisnar von. Fólk sem
er náttúrað fyrir heimspeki
og hugmyndafræði á erfiða
daga; því er fleygt að við lif-
um ákaflega hugmynda-
snauða tíma, og þótt frjáls-
hyggjan hafi unnið ótvíræð-
an sigur á sameignarstefn-
unni, þá hafi þau Reagan og
Thatcher í raun gengið af
henni dauðri. Stjórnmála-
menn sjái varla lengra nefi
sér, þá vanti alla sýn og geri
varla meira en að bjarga í
horn þeim vandamálum sem
steðja að á hverjum degi.
Svona tala menn a.m.k. á
meginlandi Evrópu.
Þá er auðvitað kominn tími
til að finna nýjan hugsuð, nýja
heimssýn. Frakkar telja sig
hafa fundið einn slíkan og
segja að hann sé í tísku. Þetta
er svosem ekkert smámenni,
þótt reyndar sé hann búinn
að hvíla í gröfinni í ein 1800
ár.
Þetta er heimspekikeisar-
inn Markús Árelíus sem ríkti
yfir Rómarveldi frá 161—180
e.Kr. í lífi sínu glímdi keisar-
inn við flókna gátu sem ekki
er síður áleitin nú en þá:
hvernig geta stjórnmál og
gott siðferði átt samleið.
Markús Árelíus svaraði þessu
ekki bara í ritum sínum, held-
ur einnig í verkum sínum.
Hann bauð andstæðingi sín-
um að deila með sér keisara-
tign. Meðan aðrir skemmtu
sér á grimmdarlegum leikum
las hann og reyndi að auðga
andann. Þegna ríkisins vildi
hann umgangast eins og vini
sína en ekki óvini. Hann hélt
því jafnan fram að stjórn-
málamenn ættu að segja
sannleikann, ekki bara skoð-
un sína.
Samt tókst honum ekki
fyllilega að samræma sið-
ferði og stjórnmál og lifa eftir
þeim háleitu markmiðum
sem hann setti sér. En hann
reyndi. Og kannski getur
hann veitt stjórnmálamönn-
um nútímans einhverja leið-
sögn, vonandi líka þeim sem
eru verr innrættir en keisar-
inn og ekki jafn réttsýnir.
— Á stofnfundi Sameinaðra
verktaka sem hlutafélags
árið 1957 varð til helmings-
eigandinn í fslenskum aðal-
verktökum, sem fengu ein-
okun á öllum framkvæmd-
um fyrir varnarliðið. Það er
því nokkuð skondið að á
fundinum lagði Grimur
Bjarnason, einn stofnenda,
fram tillögu um „að vinna
að stöðvun forréttinda
þeirra, er Byggir h/f hefir
haft um viðhaldsvinnu fyrir
varnarliðið á Keflavíkur-
flugvelli, og að þau séu
fengin í hendur Áðalverk-
tökum s.f.“ Tillagan var
vitaskuld samþykkt sam-
hljóða af fundarmönnum.
Síðan kvaddi Halldór H.
Jónsson, formaður SV, sér
hljóðs og fagnaði þeirri
samheldni, sem hefði orðið
um stofnun þessa félags.
„Fundarmenn tóku undir
orð hans með því að hrópa
ferfalt húrra fyrir S.V. h/f.,“
segir í stofnfundargerðinni,
sem rituð var af Indrida
Ftílssyni lögfræðingi, siðar
forstjóra Shell og stórmeist-
ara íslensku frimúrararegl-
unnar...
— Á fundi borgarráðs um
daginn var verið að fjalla
um fjárhagsáætlun borgar-
innar og taka afstöðu til
nokkurra erinda um fjár-
hagslegan stuðning til ým-
issa verkefna. Meðal ann-
ars hafði Ómar Einarsson,
framkvæmdastjóri íþrótta-
og tómstundaráðs borgar-
innar, lagt fram erindi frá
kvikmyndagerðarfyrirtæk-
inu Utí hött—Inní mynd um
stuðning frá borginni við
gerð myndbands um ein-
elti. Áætlaður kostnaður
var tiltekinn 2 milljónir, en
engar tölur nefndar varð-
andi stuðning. Erindinu var
synjað. Á sama fundi borg-
arráðs varð sú breyting á
fjárhagsáætlun að afborg-
anir af lánum hækkuðu úr
365 í 450 milljónir .. .
í Bretlandi hefur lögregla
miklar áhyggjur af hvimleið-
um „skemmtiakstri" sem á
máli þarlendra kallast „joyri-
de“ og hlýtur að teljast full-
komið öfugmæli. Þessar öku-
ferðir eru farnar af ungu
vandræðafólki sem stelur bíl-
um, oft undir áhrifum áfengis
eða lyfja, og keyrir svo á
brjálæðislegum hraða um
götur stórborga. Þetta getur
haft hinar skelfilegustu af-
leiðingar, lögregla er ráð-
þrota og málið hefur verið
rætt í breska þinginu.
Ekki ætlum við að bera það
upp á íbúa Ólafsfjarðar og
Dalvíkur að þeir stundi svo
ljótan leik. Það er náttúrlega
af og frá. Hins vegar hafa bor-
ist spurnir af því úr norðan-
verðum Eyjafirðinum að þar
sé í tísku að sanna karl-
mennsku sína með því að
keyra á ofsahraða í gegnum
Ólafsfjarðargöngin, sem ekki
eru nema rúmlega árs gömul.
Sögum ber reyndar ekki sam-
an; sumir segja að hraðamet-
ið inni í göngunum sé um 180
km. á kls., aðrir segja að það
sé ekki ,,nema“ um 160.
Auglýstur hámarkshraði í
MARKAÐSLOGMALIN
ALLSRÁÐANDI
Það er varla hægt að sjá að
kommúnisminn hafi haft
bjartar hliðar. Þó eru náttúr-
lega einhverjir sem sakna
hans; kommissarar sem
höfðu komið sér þægilega
fyrir við kjötkatla, náttúrlega
einhverjir sem sjá eftir því að
geta ekki lengur hengt sig ut-
an svo alltumfaðmandi kenn-
ingu og, vel að merkja, orða-
bókahöfundar á íslandi.
í kommúnistaríkjum tíðk-
aðist nefnilega að láta svo-
kölluð markaðslögmál alveg
lönd og leið. Kvikmyndaleik-
stjórinn Tarkovskí sagði til
dæmis að hann hefði aldrei
getað gert myndir sínar, sem
mörgum þykja að sönnu frek-
ar Ieiðinlegar, nema í Sovét-
ríkjunum. Eins var hægt að
setja á prent bækur þar aust-
ur frá sem vitað var að
myndu aldrei seljast nema í
sáralitlu upplagi. Við getum
til að mynda nefnt Rúss-
nesk-íslenska orðabók eða
Pólsk-íslenska orðabók.
Slíkar bækur hafa lengi
verið í bígerð og mun hafa
staðið til að þær komu út hjá
ríkisforlögum í Sovétríkjun-
um og Póllandi. Nú er hins
vegar allt breytt. Forlög af
þessu tagi hafa verið lögð nið-
ur og lítil von að koma svona
verkum á prent.
Eða ætli íslennskir mark-
aðsmenn sæju mikla von í að
græða á rússneskum eða
pólskum orðabókum?
Halldór Blöndal sam-
gönguráðherrá er hvort
tveggja orðheppinn og orð-
óheppinn maður sem lætur
ýmislegt flakka. Um daginn
var hann að úttala sig um
vegamál í Þjóðarsálinni og
þar sagði hann efnislega eitt-
hvað á þá leið að eðlilegt
væri að umferðin væri mest
þar sem mest væri umferð og
að ekki væri hægt að meta
alla peninga til fjár.
Halldór var spurður um
áætlanir stjórnvalda um teng-
ingu Suðurlandsvegar pg
Vesturlandsvegar ofan Ár-
bæjar og svaraði hann því til
að því miður þekkti hann
hvorki málið nægilega vel né
skildi, og að það kynni að
vera af því að hann væri
landsbyggðarþingmaður.
Sem er auðvitað nokkuð loð-
in afsökun, því þótt hann sé
þingmaður Norðlendinga vill
svo til að hann hefur verið
búsettur að mestu á Seltjarn-
arnesinu um árabil. Og á
fundi Samtaka sveitarfélaga á
höfuðborgarsvæðinu um
daginn kom einmitt í ljós að
Halldór hefur vit á umferð
hvort heldur er á höfuðborg-
arsvæðinu eða á landsbyggð-
inni. Þar sagði hann einmitt
að ástæðan fyrir því að svo
mörg slys yrðu úti á landi
væri að vegirnir væru svo
slæmir og að ástæðan fyrir
því að svo mörg slys henti á
höfuðborgarsvæðinu væri að
vegirnir þar væru svo góðir!
göngunum, sem eru 3400
metra löng, er 50. Göngin eru
svo þröng að bílar geta varla
mæst þar inni nema á mjög
lítilli ferð og því geta menn
rétt ímyndað sér hversu
háskalegar slíkar mann-
dómsprófraunir eru.
Og skýtur það ekki skökku
að menn leggi sig í lífshættu
í Ólafsfjarðargör.gum, nú
þegar hún er loks fyrir bí sú
vá sem alla tíð steðjaði að
þeim sem fóru um Ólafsfjarð-
armúla.
EKKI HÆGT AÐ
META ALLA
PENINGA TIL FJÁR