Morgunblaðið - 30.04.2004, Blaðsíða 24

DAGLEGT LÍF
24 FÖSTUDAGUR 30. APRÍL 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Rauða ljónið
býður upp á kvöldstund með
Árna Johnsen
föstudagskvöldið 30. apríl
Kvennakvöld
- vegna fjölda áskoranna á miðvikudögum
frá og með maí
- boðið verður upp á fríar veitingar og
kynningar af ýmsu tagi.
Bæjarlind 4 Kópavogi
K
Ö
-H
Ö
N
N
U
N
föstudag
30. apríl
sagaklass
laugardag
1. maí
í svörtum
fötum
Skólavörðustígur 8, 101 Reykjavík - Pöntunarsími 562 2772
1 4 4 4
w w w. g u l a l i n a n . i s
HARALDUR Magnússon er annar
tveggja starfandi osteópata á Íslandi
en starfsheitið útleggst á íslensku
„hrygg- og liðskekkjufræðingur“ .
Starf hans felst í að greina vandamál
hvers og eins og nota t.d. nudd og
hnykki í meðferðinni.
Fólk sem m.a. þjáist af bak-, háls-
og höfuðverkjum getur leitað að-
stoðar Haraldar og hann hlustar á
sjúkrasögu og lýsingu á vanda-
málum hvers og eins. Eitt af því sem
hann spyr fólk um er hvenær dags-
ins það finni helst fyrir óþægindum.
„Helsta vísbendingin um að eitt-
hvað sé að koddanum er þegar fólk
vaknar með óþægindi í hálsinum,“
segir Haraldur. Þá á hann t.d. við
stífan háls, vöðvabólgu eða höf-
uðverk. Orsakir geta þó einnig verið
loftleysi í herbergi eða slæm rúm-
dýna. „Réttur koddi getur ráðið bót
á vöðvabólgu, hálsverkjum og höf-
uðverk og skiptir því miklu máli.“
Náttúruleg staða mikilvæg
Þegar hann telur að koddinn gæti
verið hluti af vandamáli viðkomandi
ráðleggur hann henni eða honum að
gefa gamla koddanum sínum frí og
rúlla í staðinn upp handklæði,
smeygja teygjum upp á endana og
prófa að sofa með rúlluna undir háls-
inum þannig að hún passi og veiti
þægilegan stuðning undir hálsinn.
„Asíuþjóðir nota mikið svona pylsu-
kodda undir hálsinn og rannsóknir
sýna að þetta reynist mjög vel við
hálsvandamálum. Þetta er ódýr leið
til að athuga hvort líðanin batnar.“
Tilgangurinn með pylsukodd-
unum og öðrum heilsukoddum er að
veita stuðning undir hálsinn þannig
að náttúruleg staða á hálsi hvers og
eins haldist. Rúllan kemur í veg fyr-
ir að hálsinn detti niður þegar maður
liggur og hakan fari þar af leiðandi
niður á við. Haraldur segir að rétt
staða geti m.a. hjálpað fólki með
léttvægan til miðlungs alvarlegan
kæfisvefn því öndunarvegurinn
haldist opinn með þessum hætti.
Svefnstelling skiptir máli
Hann mælir einnig með svoköll-
uðum heilsukoddum og ráðleggur
fólki að prófa mismunandi tegundir
þeirra í verslunum. Haraldur segir
þó að réttur koddi geri ekki sitt gagn
ef sofið er á gamalli og úr sér geng-
inni dýnu. Lélegur koddi getur vald-
ið vandamálum alveg niður í mjóbak.
„Þetta fer eftir hverjum og einum
en mjög góður koddi getur ekki lag-
að mjög lélegt rúm.“
Haraldur segir að venjulegir dún-
koddar séu mismunandi og það fari
eftir svefnstellingu fólks hvernig
dúnkodda það eigi að velja sér. Þeir
sem sofa á maganum ættu ekki að
nota kodda en ef þeir vilja samt sem
áður hafa kodda, verður hann að
vera mjög mjúkur til að höfuðið og
bakið fettist ekki um of. Ef fólk sef-
ur á bakinu á það að hafa millistífan
kodda en ef það sefur á hliðinni ætti
það að hafa mjög stífan kodda því þá
er höfuðið svo langt frá öxlunum að
það þarf góðan stuðning. Heilsu-
koddarnir miðast við að fólk sofi á
bakinu eða hliðinni.
Haraldur sefur sjálfur með slíkan
kodda en þá er hann tilsniðinn í
miðjunni fyrir höfuðið en hár upp á
hliðarnar. „Þannig að þegar
ég sef á bakinu er lágt
undir og stuðningur
mátulegur undir
hálsinn en þegar ég
færi mig á hliðina fer
ég upp á meiri hæð.“
Breytingin getur
verið óþægileg
Haraldur segir að fólk
finni oft fyrir miklum breyt-
ingum þegar það skiptir
um kodda og ráð-
leggur fólki að gefa
sér góðan tíma.
„Koddi er persónu-
legt val. Stærsta
málið þegar mað-
ur fær sér nýjan
kodda er að
hafna honum
ekki strax.
Þetta er breyt-
ing og fólk ætti
að reyna nýjan
kodda í tvær vikur
áður en það dæmir
hann lélegan. Breyt-
ingin frá einhverju
slæmu yfir í eitt-
hvað gott getur
nefnilega verið
óþægileg.“
Har-
aldur
starfar á Heilsumiðstöðinni Heilsu-
hvoll sem tekur til starfa á nýjum
stað við Borgartún 1. maí nk. Fimm-
tán þerapistar starfa við Heilsu-
miðstöðina t.d. á sviði ilmolíumeð-
ferðar, nudds, Alexandertækni,
nálarstungu og hómópatíu. Hver og
einn beinir skjólstæðingum áfram til
annarrar meðferðar ef það er talið
henta þeim betur eða gagnast sam-
hliða. „Þetta er heildræn meðferð.
Ég sérsníð ráðleggingar eftir
hverjum og einum og það er mjög
erfitt að alhæfa eitthvað, hvort
sem það er í sambandi við dýn-
ur eða kodda,“ segir Haraldur
að lokum.
 HEILSA | Handklæði og heilsukoddar
Réttur koddi
skiptir máli
Ágæt lausn: Koddi sem er tilsniðinn
í miðjunni fyrir höfuðið en hár upp
á hliðarnar, fyrir þá sem sofa á bak-
inu eða hliðinni.
M
or
gu
nb
la
ði
ð/
G
ol
li
Osteópati: Haraldur Magnússon,
hrygg- og liðskekkjufræðingur,
hefur veitt mörgum ráðleggingar
m.a. í sambandi við kodda.
Pylsukoddi: Upprúllað handklæði
getur verið ódýr lausn á erfiðu
vandamáli.
Upprúllað handklæði undir hálsinn í stað kodda
getur verið lausn á vandamáli margra sem vakna
með óþægindi í hálsi, baki eða höfði, að sögn Har-
aldar Magnússonar hrygg- og liðskekkjufræðings.
greinar í nýjasta hefti tímaritsins
Science, þar sem sagt er frá rann-
sóknum á hormóninu leptíni, sem
er framleitt af fitufrumum og
stjórnar því
hvort fólk upp-
lifir sig hungrað
eða mett. Svo
virðist sem lept-
ín gegni mik-
ilvægu hlutverki
við að koma á
taugatengingum sem tengjast mat-
arlyst, bæði strax á fósturskeiði og
síðar á ævinni. Rannsóknirnar
voru gerðar á músum, en vís-
indamennirnir telja að niðurstöður
þeirra eigi einnig við um menn.
Segja þeir þær varpa ljósi á það
hvers vegna margir virðist fastir í
VÍSINDAMENN eru nú nokkru
nær um það en áður hvers vegna
mörgum reynist erfitt að léttast.
Tveir hópar vísindamanna birta
sömu þyngd, þrátt fyrir lífstíls-
breytingar og viðleitni til að létt-
ast.
Jeffrey M. Friedman, sérfræð-
ingur við Howard Hughes-
rannsóknastofnunina við Rocke-
feller-háskóla í New York, upp-
götvaði leptín fyrir tíu árum. Þegar
fitufrumur losa hormónið inn í
blóðrásina dregur það úr matarlyst
og skortur á leptíni leiðir því til
ofáts og offitu. Ekki hafa enn verið
gerðar tilraunir með leptín á
mönnum, og þar sem fyrrgreindar
rannsóknir benda til þess að það
hafi áhrif á byggingu heilans þegar
á fósturskeiði er alls óvíst að vonir
um að það geti gagnast sem töfra-
lyf við offitu verði nokkurn tímann
að veruleika.
 HEILSA
Hormón sem stýrir matarlyst
steingerdur@mbl.is