Morgunblaðið - 17.10.2004, Qupperneq 16

16 SUNDAY 17. OCTOBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Árna Sævar Jónssondreymdi ungan um aðverða kennari en ákvaðað hvíla sig á námi eftirgagnfræðaskóla og hélt
loks áfram um leið og yngsti sonur-
inn fór í framhaldsskóla. Varð stúd-
ent frá VMA 1992, tæplega fimmtug-
ur, og segist ekki hafa haft nein
áform eftir þau tímamót. „Ég þvæld-
ist í eitt ár í Háskólanum hér á Ak-
ureyri við lítið sem ekkert en eftir að
hafa verið í rekstrardeild um tíma
fór ég í kennaradeildina og útskrif-
aðist þaðan með fyrsta árgangin-
um.“ Það var 1996 og síðan hefur
hann kennt í Glerárskóla. „Fór þá í
draumastarfið, um það bil 30 árum
eftir að ég ætlaði mér.“
Starfið er gríðarlega skemmtilegt
og gefandi, segir hann. Og ábyrgð-
armikið: „Við erum með börnin frá
klukkan átta á morgnana til þrjú á
daginn. Það er miklu meiri tími en til
dæmis þú sem faðir ert með börn-
unum þínum. Þau leika sér væntan-
lega eitthvað úti eftir að skóla lýkur,
síðan er farið í heimanámið, borðað,
jafnvel horft á sjónvarpið í stutta
stund og svo farið að sofa. Foreldrar
hafa því raunverulega aðeins helg-
arnar með börnunum sínum.“
Illt
Hann er Akureyringur, 61 árs,
fæddur 1943. Kveðst svo heppinn að
hafa verið með einn besta barna-
kennara fyrr og síðar öll sex árin í
Barnaskóla Akureyrar, Örn Snorra-
son. „Ég held að það sé einsdæmi að
við hlökkuðum alltaf til að fara í skól-
ann. Ég var alveg ákveðinn í því að
verða kennari, vegna áhrifa frá Erni;
þetta hlyti að vera alveg ofboðslega
skemmtilegt starf.“
Árni segir Örn t.d. hafa kennt
mikið í bundnu máli. „Ég var ekki
góður í stafsetningu þegar ég var
ungur og man eftir að einhvern tíma
skrifaði ég orðið illt tvisvar sinnum
vitlaust í réttritunaræfingu. Hef lík-
lega verið níu ára.“
Þá bjó Örn til þessa vísu yfir Árna
og lét hann læra:
Garmar voru að gelta að fé,
grænum úti í haga.
I og L og L og T
ærnar fengu í maga.
Árni segist ekki hafa skrifaði orðið
illt vitlaust síðan.
„Örn var afburðakennari. Er ekki
stundum sagt að menn drekki í
gegnum einhverja? Það kæmi mér
ekki á óvart þó að hann kenndi í
gegnum mig!“ segir Árni.
Áhuginn á kennarastarfinu dvín-
aði þegar Árni fór í Gagnfræðaskól-
ann „og að honum loknum ákvað ég
að fresta frekara námi um eitt ár.“
Fór þá að vinna í búð hjá Kaupfélagi
Eyfirðinga og segist sennilega hafa
staðið sig þokkalega því hann var
orðinn verslunarstjóri fyrir 18 ára
afmælið. Það var í Bólu, eins og
KEA-búðin í Eiðsvallagötu 6 var
kölluð. Svo tók hann við stærstu
KEA-versluninni, í Höfðahlíð 1, en
um fertugt, snemma á áttunda ára-
tugnum söðlaði Árni um og varð for-
stjóri í húsgagnaverksmiðju sem hét
Einir, fjölskyldufyrirtækinu.
Tortryggni
Árni var lengi keppnismaður í
golfi og þótti góður, var með 2 í for-
gjöf. Í upphafi áttunda áratugarins
hóf hann að kenna krökkum íþrótt-
ina og gerir enn, og áratug síðar,
1984, varð hann jafnframt fram-
kvæmdastjóri Golfklúbbs Akureyrar
og gegndi því starfi til 1989. Það var
þegar Árni hætti hjá GA að hann
settist aftur á skólabekk. „Ég fór í
Verkmenntaskólann með yngsta
syni mínum – að honum forspurðum.
Ég var bæði í dagskóla og kvöldskóla
og varð stúdent á tveimur og hálfu
ári.“ Hann segir það hafa verið
meira en fulla vinnu, en á þessum
tíma hóf hann engu að síður að
kenna börnum í Golfklúbbi Sauðár-
króks og gerði næstu tíu árin.
Getur þess svo í framhjáhlaupi að
eftir að hann hætti á Króknum gerð-
ist hann golfkennari hjá Kili í Mos-
fellsbæ! „Ég var þar í þrjú ár. Keyrði
suður um hverja helgi allt árið; fór
um þrjúleytið á föstudegi og kom aft-
ur heim á sunnudagskvöldum.“
Árni hefur náð góðum árangri sem
golfkennari. Íslandsmeistaratitlar
lærlinga hans skipta a.m.k. tugum.
Það er sannarlega óvenjulegt að
fólk hefji háskólanám jafn „gamalt“
og Árni en honum var vel tekið, ekki
síst af bekkjarsystkinum sínum.
„Það var alveg meiriháttar að vera
með krökkunum.“
Árni segir suma foreldra líklega
hafa verið örlítið tortryggna þegar
hann hóf að kenna börnum þeirra,
rúmlega fimmtugur, nýútskrifaður
kennari. Telur að sennilega hafi
sumir þeirra álitið að þessi „gamli
karl“ hafi lagt kennsluna fyrir sig til
þess að hafa eitthvað rólegt að gera í
ellinni. „En ég fann þetta bara fyrst.
Sem betur fer hefur mér gengið
mjög vel að eiga samstarf við for-
eldra, eins og börnin.“
Hann segist njóta þess að fræða
en er ákveðinn í því að hætta renni sá
dagur upp að honum finnist það ekki
lengur skemmtilegt. Enda sé
ómögulegt að ná árangri í þessu
starfi hafi maður ekki gaman af því.
„Það er yndislegt að vinna með
börnum; algjör forréttindi. Að því
leyti er það rétt hjá forsvarsmönnum
sveitarfélaga að það er alltaf hugsjón
að vera kennari; fólk er a.m.k. ekki í
þessu starfi vegna launanna. En auð-
vitað er sorglegt að það skuli ekki
vera hægt að lifa af kennslu.
Það gefur auga leið að maður sem
stundar aðra vinnu samhliða sinnir
kennslu ekki eins vel og hann ætti að
gera. Kennarastarfið er miklu meira
en fullt starf. Fólk vinnur eins vel og
það mögulega getur, en það verður
náttúrlega að lifa. Ég er svo heppinn
að hluti af aukastarfinu mínu er að
kenna börnum golf; margir nemenda
minna í skólanum eru líka í golfi og
ég get blandað þessu saman.“
Árni tekur undir þær vangaveltur
blaðamanns að það hljóti að vera
mjög gott að koma inn í kennslu með
langa reynslu á öðrum sviðum í far-
teskinu.
„Ég held að það sé frábært – ég er
ekki að gera lítið úr þeim kennurum
sem eru búnir að kenna lengi, en ég
held að það sé mjög gott að koma
með reynslu úr öðrum störfum inn í
kennsluna. Ég tala nú ekki um að
vera búinn að ala upp sín börn. Ég á
fjögur börn sem öll eru uppkomin, og
ég held að sú reynsla sé einfaldlega
ómetanleg.
Ég hef líka verið í fyrirtækja-
rekstri og þetta er ekkert ósvipað;
það er svipað að vera kennari og að
vera forstjóri í fyrirtæki. Maður er
til dæmis í vinnunni allan sólarhring-
inn; endalaust að hugsa um starfið.
Krakkarnir hringja í mann ef þeim
liggur eitthvað á hjarta og foreldrar
líka. Ef einhver vandamál koma upp
er jafnvel fyrst hringt í kennarann á
undan foreldrunum.“
Árni segir forstjóra fyrirtækja
hafa laun fyrir ómælda vinnu en hluti
kennarastarfsins sé raunverulega
ólaunaður. „Sú skoðun hefur heyrst
hjá forsvarsmönnum sveitarfélaga
að við eigum að vinna öll störf innan
dagvinnuramma þó að kennarastarf-
ið sé ómæld vinna, en launin eru
kannski 25% af launum forstjóra – ef
þau ná því.“
Í ljósi þess sem Árni sagði áður
um reynsluna er hann spurður hvort
það sé jafnvel betra að gerast kenn-
ari „gamall og reyndur“ en ungur og
óreyndur?
„Ég ætla ekki að dæma um það
hvort er betra eða verra, en held að
það sé mjög jákvætt að fá fullorðið
fólk í kennslu ásamt því yngra; fólk
með gríðarlega reynslu, sem
menntar sig og kemur ferskt inn. Ég
vil skora á fullorðið fólk sem orðið er
leitt á því sem það er að gera að velta
þessu fyrir sér.“
Hann segist ekki einsdæmi; aðrir
svo fullorðnir hafi lært til kennara og
„ég veit um tvær mæður nemenda
minna sem fóru þessa braut eftir að
hafa ráðfært sig við mig. Báðar þess-
ar konur eru kennarar í dag.
Ekki ósvipað að vera kennari
Árni Sævar Jónsson lét
æskudrauminn rætast um
fimmtugt, þrjátíu árum á
eftir áætlun, og lærði til
barnakennara. Skapti
Hallgrímsson spjallaði við
Akureyringinn sem segir
ekki ósvipað að vera for-
stjóri og kennari, nema
hvað launin séu lægri.
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Árni Sævar Jónsson segir ekki ósvipað að vera kennari og að vera forstjóri. Hann sé t. d. í vinnunni allan sólarhringinn og hugsi endalaust um starfið.
’Það er yndislegt aðvinna með börnum;
algjör forréttindi. Að
því leyti er það rétt
hjá forsvarsmönnum
sveitarfélaga að það er
alltaf hugsjón að vera
kennari; fólk er a.m.k.
ekki í þessu starfi
vegna launanna.‘