Morgunblaðið - 17.10.2004, Qupperneq 21

MORGUNBLAÐIÐ SUNDAY 17. OCTOBER 2004 21
akandi og herlögreglumenn völdu
ungt og sterkt fólk úr hópnum sem
átti að flytja á brott. Þetta lán-
sama fólk átti greinilega að fara í
önnur verkefni. Margar þúsundir
manna þokuðu sér nú í átt þangað.
Með hrópum reyndi fólk að yf-
irgnæfa hvert annað og troða sér
fremst til að vekja athygli á lík-
amlegum burðum sínum. Þjóðverj-
arnir svöruðu með skothríð. Tann-
læknirinn, sem enn þá stóð hjá
okkur, réð ekki við bræðina. Hann
hvæsti í illsku á föður minn eins
og þetta væri allt honum að kenna.
– Núna trúið þér mér kannski,
að þeir ætli að drepa okkur öll.
Þeir velja þá vinnufæru úr en
dauðinn bíður okkar þarna!
Röddin brast þegar hann reyndi
að yfirgnæfa hávaðann í mann-
mergðinni og skothríðinni. Hann
teygði fram höndina og benti í þá
átt sem til stóð að flytja okkur.
Faðir minn, sem var miður sín
af áhyggjum, svaraði ekki. Kaup-
maðurinn yppti öxlum og brosti
kaldhæðnislega. Hann var enn
sæmilega hress. Hann áleit að þótt
nokkur hundruð manns hefðu ver-
ið valdir úr sannaði það ekkert.
Þjóðverjarnir höfðu nú valið sitt
vinnuafl og óku burt. En ekkert
dró úr óróanum meðal fjöldans.
Skömmu síðar heyrðist fjarlægt
blístur í eimreið og skröltið í vögn-
unum sem færðust nær. Enn liðu
nokkrar mínútur og þá sáum við
lestina. Um það bil ein tylft gripa-
vagna þokaðist hægt í áttina til
okkar og kvöldblærinn úr sömu átt
bar með sér kæfandi klórlykt.
Á sama tíma þéttist keðja
gyðingalögreglu og stormsveitar-
manna kringum umferðarmiðstöð-
ina og hóf að þrýsta sér nær
miðju. Enn á ný heyrðust viðvör-
unarskot. Úr þéttri mannþröng-
inni heyrðust vein kvenna og
barnsgrátur.
Við ruddumst áfram. Eftir
hverju ættum við svo sem að bíða?
Því fyrr sem við kæmumst í vagn-
ana því betra. Nokkrum skrefum
fyrir framan okkur stillti röð lög-
regluþjóna sér upp þannig að
breið göng mynduðust svo mann-
fjöldinn komst hvergi nema að
opnum dyrum klórhreinsaðra
vagnanna.
Kveðjustundin
Áður en við komumst nær lest-
inni höfðu nærliggjandi vagnar
þegar fyllst; fólki var troðið í þá
þétt saman. Stormsveitarmennirn-
ir ýttu á eftir því með byssuskeft-
unum enda þótt að innan heyrðust
óp fólks sem var að kafna af loft-
leysi. Vissulega gerði klórlyktin
mönnum erfitt um andardrátt,
jafnvel í þó nokkurri fjarlægð frá
vögnunum. Hvað gekk eiginlega á
þarna inni úr því að gólfin voru
þakin þykku klórlagi? Við vorum
komin hálfa leið fram með lestinni
þegar ég heyrði allt í einu hrópað:
– Heyrðu! Heyrðu, Szpilman!
Hönd greip í kragann á mér og
mér var kippt til baka og út úr
lögregluröðinni.
Hver dirfðist að fara svona með
mig? Ég vildi ekki skiljast við ást-
vini mína. Ég vildi vera hjá þeim!
Nú sá ég aðeins fyrir framan
mig bakið á lögreglumönnunum.
Ég kastaði mér á þá, en þeir gáfu
ekkert eftir. Ég sá yfir höfuð
þeirra hvar móðir mín og Regína,
sem Halína og Henryk studdu,
fóru upp í vagninn en faðir minn
leit til baka á mig.
– Pabbi! hrópaði ég.
Hann sá mig, steig nokkur skref
í átt til mín en á sama andartaki
hikaði hann og nam staðar. Hann
var fölur og varir hans titruðu,
hann reyndi að brosa, hjálparvana
og ráðalaus. Hann lyfti hendinni í
kveðjuskyni eins og ég væri að
hefja nýtt líf en hann að kveðja
mig að handan. Síðan sneri hann
sér við og gekk í átt að vögnunum.
Ég kastaði mér aftur af öllu afli
á lögreglumennina.
– Pabbi! Henryk! Halína …
Ég öskraði eins og vitfirrtur,
dauðskelfdur við tilhugsunina um
að einmitt nú á þessari ögurstundu
kæmist ég ekki til þeirra og við
yrðum aðskilin að eilífu.
Einn lögreglumannanna sneri
sér við og starði á mig bálreiður:
– Hvern fjandann eruð þér að
brölta? Reynið að bjarga yður!
Bjarga? Frá hverju? Allt í einu
varð mér ljóst hvað beið fólksins
sem troðið var í vagnana. Hárin
risu á höfði mér.
Ég leit um öxl. Stöðin var orðin
auð. Handan við teinana og braut-
arpallana sást í opnar göturnar.
Ég lét stjórnast af ósjálfráðri,
dýrslegri hræðslu og tók til fót-
anna í átt að götunum. Mér tókst
að smeygja mér inn í röð verka-
manna frá sveitarstjórninni, sem
voru rétt í því að yfirgefa stöðina,
og komast gegnum hliðið með
þeim.
Þegar ég rankaði við mér var ég
á gangstétt milli húsa. Stormsveit-
armaður kom út úr einu þeirra í
fylgd með gyðingalögregluþjóni.
Stormsveitarmaðurinn var svip-
brigðalaus og hrokafullur í fasi en
lögregluþjónninn eins og skreið
fyrir honum, skælbrosandi af kurt-
eisi. Hann benti á lestina á Um-
schlagplatz og sagði kumpánlega
og með fyrirlitningu:
– Þetta fer allt í bræðslu!
Ég horfði í sömu átt. Búið var
að loka dyrum vagnanna og lestin
seig hægt og þunglega af stað.
Ég sneri mér við og hágrét. Ég
reikaði eftir miðri, mannlausri göt-
unni og hróp fólksins, sem var lok-
að inni í vögnunum, fylgdu mér.
Þetta hljómaði eins og skrækir
deyjandi fugla í búri.
Píanóleikarinn eftir Wladyslaw Szpil-
man kemur út hjá JPV útgáfu í þýðingu
Þrándar Thoroddsen. Bókin er mynd-
skreytt og 220 bls.
Adrien Brody, í hlutverki Wladyslaws Szpilman í myndinni Píanóleikarinn, reynir
hér að hjálpa litla smyglaranum úr gyðingahverfinu sem Þjóðverjar börðu til ólífis.
ENSKA ER OKKAR MÁL
• Viðskiptanámskeið
• Einkatímar
• Enskunám erlendis
• Kennt á mismunandi stigum
• Málfræði og skrift
• Þjóðfélagsleg umræða
• Kvikmyndaumræða
• Frítt kunnáttumat og ráðgjöf
Enskunámskeið að hefjast
Hringdu í síma 588 0303 • FAXAFENI 8 • www.enskuskolinn.is
Okkar vinsælu 7 vikna talnámskeið hefjast 1. nóvember
ÁSKRIFTARDEILD netfang: askrift@mbl.is, sími 569 1122