Morgunblaðið - 17.10.2004, Blaðsíða 47

MORGUNBLAÐIÐ SUNDAY 17. OCTOBER 2004 47
MENNING
BÖNDIN á milli okkar, nýtt leikrit
Kristjáns Þórðar Hrafnssonar, verð-
ur frumsýnt á Litla sviði Þjóðleik-
hússins í kvöld, kl. 20.
Hugmyndin að leikritinu kviknaði
þegar Kristján Þórður velti fyrir sér
muninum á sálar-
lífi fólks, sem
annars vegar hef-
ur mikla þörf fyr-
ir spennu og
áhættu í lífinu, og
hins vegar fólks
sem hefur þörf
fyrir öryggi, finn-
ur oft til kvíða og
er gjarnt á að
fyllast sjálfs-
ásökun og sekt-
arkennd. „Mig langaði að skrifa verk
um náið tilfinningasamband tveggja
einstaklinga, sem eru ólíkir á þenn-
an hátt. Það má segja að leikritið
fjalli um vald og valdleysi í mann-
legum samskiptum og það hvernig
ein manneskja getur náð valdi yfir
annarri. Verkið er ákveðin stúdía á
samspili þess konar persóna.“
Kristján Þórður segir að vinnu-
heiti verksins hafi á tímabili verið
Fórnarlömbin. „Í mínum huga eru
báðar aðalpersónurnar fórnarlömb
þess hve litla stjórn þær hafa á til-
finningum sínum. Ein mestu lífs-
gæðin eru að mínu mati falin í því að
eiga góð og náin samskipti við fólk
sem manni þykir vænt um, en það að
eiga slík samskipti er ekki alltaf auð-
velt. Það sem fyrir mér vakti var að
skrifa um það hve náin mannleg
samskipti geta verið flókin. Leikritið
er því um sársaukann sem við getum
valdið hvert öðru, en líka um það
góða í samskiptum fólks; ástina,
skilninginn, vináttuna.“
Aðalpersóna verksins er ung kvik-
myndagerðarkona sem á sér stóra
drauma, og er tilbúin til að leggja
allt undir til að þeir rætist. Þegar til
stendur að hún fari að vinna verk-
efni með ungum leikara, gömlum
vini sínum, þá fer í gang atburða-
rásin sem verkið snýst um. „Báðar
þessar manneskjur eiga það sameig-
inlegt að það eru þættir í fari þeirra
sem þau hafa takmarkaða stjórn á.
Þetta eru manneskjur sem að sumu
leyti eru líklegar til að valda hvor
annarri skaða.“
Kristján Þórður segist telja að
nýja leikritið muni ekki virka þungt
áfólk, atburðarásin sé hröð og tölu-
verður húmor sé í því. „Þótt átökin
séu mikil í verkinu, þá bind ég vonir
við það að það virki fyrst og fremst
beinskeytt og spennandi og snerti
fólk.“
Skynjar persónur sem krafta
Kristján Þórður hefur fylgst vel
með æfingaferlinu, allt frá því að æf-
ingar hófust í vor. „Þegar verið er að
sýna leikrit í fyrsta sinn er vinnu
höfundarins varla lokið fyrr en rétt
fyrir frumsýningu. Þegar maður sér
og heyrir textann sinn lifna við í
meðförum leikaranna undir stjórn
leikstjórans sér maður svo oft
hvernig má meitla textann, þétta og
slípa til. Leikritið var fullklárað af
minni hálfu þegar æfingar hófust, en
samtölin og textinn þéttust talvert á
æfingatímanum. Með því að fylgjast
vel með æfingum varð verkið æ
meira að því sem ég hafði stefnt að.
Maður sér ekki alltaf hvernig raf-
magnið virkar fyrr en leikararnir
fara að vinna sína vinnu. Þegar ég
sem sé ég persónurnar ekki fyrir
mér sem tiltekna einstaklinga með
ákveðið útlit inni í tilteknu rými. Ég
skynja þær miklu frekar en að ég
sjái þær fyrir mér. Mér finnst ég
vera inni í þeim frekar en að ég horfi
á þær utan frá, og ég ímynda mér að
ég skynji hvernig þeim líður og
skynji tilfinningar þeirra og hugs-
anir og af því spretta orðin sem þær
hugsa og segja. Þegar ég er að
byggja upp atriðin skynja ég per-
sónurnar á vissan hátt sem ákveðna
krafta sem verka hver á annan, og
óskin er auðvitað sú að þessir kraft-
ar myndi rafmagn sem skili sér yfir
til áhorfandans.“
Kristján Þórður Hrafnsson hefur
sent frá sér fjölda frumsaminna
skáldverka og þýðinga. Fyrsta leik-
rit hans var Leitum að ungri stúlku
sem hlaut fyrstu verðlaun í sam-
keppni um leikrit fyrir hádegisleik-
hús er Leikfélag Íslands efndi til ár-
ið 1998 í tilefni af enduropnun Iðnó.
Leikrit hans Já, hamingjan var sýnt
á Litla sviði Þjóðleikhússins 2001.
Hann skrifaði leikritið Þessi löngun,
þessi sára löngun fyrir Ríkis-
útvarpið árið 2001 og örleikrit hans
Norrænt samstarf var flutt á
Listahátíð 2002 og víðar. Kristján
Þórður hefur sent frá sér þrjár
ljóðabækur, og má þar nefna Jóhann
vill öllum í húsinu vel og fleiri sonn-
ettur. Hann sendi frá sér sína fyrstu
skáldsögu, Hugsanir annarra, árið
2002. Kristján Þórður hefur þýtt
fjölda leikrita úr frönsku og ensku
fyrir ýmis leikhús og leikhópa.
eftir Kristján Þórð Hrafnsson
Leikstjórn: Hilmir Snær
Guðnason
Leikmynd: Jón Axel
Björnsson
Lýsing: Ásmundur Karlsson
Búningar: Margrét
Sigurðardóttir
Leikarar:
Sólveig Arnarsdóttir, Rúnar
Freyr Gíslason, Nanna Kristín
Magnúsdóttir, Friðrik Frið-
riksson.
Leiklist | Nýtt verk, Böndin á milli okkar eftir Kristján Þórð Hrafnsson, frumsýnt á Litla sviðinu í kvöld
Ein mestu lífsgæðin góð og náin samskipti
Morgunblaðið/Golli
Rúnar Freyr Gíslason og Nanna Kristín Magnúsdóttir í hlutverkum sínum.
Kristján Þórður
Hrafnsson Sólveig Arnarsdóttir í hlutverki
kvikmyndagerðarkonunnar.
Böndin á
milli okkar
NORSKI fjölmiðlamaðurinn, rit-
höfundurinn, vísnasöngvarinn og
Íslandsvinurinn Erik Bye lést á
miðvikudag, 78 ára að aldri. Bye
var mest verðlaunaði útvarps- og
sjónvarpsmaður Noregs, og var
meðal annars sæmdur Ridd-
arakrossi hinnar íslenzku fálka-
orðu.
Á fimmtíu ára ferli sínum var
hann atkvæðamikill í norsku
menningarlífi. Hann var afkasta-
mikilll rithöfundur, ljóðskáld og
söngvari, og starfaði um árabil við
þáttagerð í ríkisútvarpi og -sjón-
varpi, ríkisútvarpi Noregs, NRK.
Erik Bye er látinn
Ljósmynd/Heiko Junge
Erik Bye