Morgunblaðið - 07.11.2004, Blaðsíða 31
– Þannig að þú ert þá á varðbergi
umfram allt gagnvart þessum
elementum í sjálfum þér?
„Er það ekki stundum þannig?
Eins og þegar þú skyggnist undir yf-
irborð mikils lítillætis sérðu rosalegt
mont?“
Um monnípeninga og erfiða tíma
– Finnst þér of mikið af hégóma og
yfirborðsmennsku í leikhúsinu?
„Leikhúsið speglar það alveg eins
og allt annað.“
– Leikhúsið er bara smækkuð
mynd af okkur öllum?
„Ekkert annað. Þegar menn tala
um erfiða tíma í leikhúsi er það bara
annað orðalag um erfiða tíma.“
– Eru erfiðir tímar núna?
„Já, það eru erfiðir tímar í listinni.
Allt snýst um monnípeninga núna.
Og neyslu.“
– Eins og alls staðar?
„Eins og alls staðar hjá þeim sem
hafa efni á því.“
– Færðu stundum leiða á leikhús-
inu og vinnunni þar?
„Jájá. Það kemur og fer annað
slagið, eins og gengur.“
– Langar þig þá til að pakka saman
og fara að gera eitthvað annað?
„Jájá.“
– Eins og að fara að spila í hljóm-
sveit?
„Einmitt. Alltaf það. Ævinlega
þegar ég fyllist leiða eða sjálfsvor-
kunn fer ég að hugsa hvað það var
gaman að vera í hljómsveit. Kannski
er það betra í minningunni.“
– Á að endurreisa Þokkabót?
„Nei. En það gæti verið gaman að
fara til Írlands að leita uppi einhvern
snilling á tinflautuna. Ég spila stund-
um á tinflautu mér til skemmtunar.
Hef mikið dálæti á írskri þjóðlaga-
músík. Kannski læt ég bara plöturn-
ar duga. En maður má ekki hætta að
láta sig dreyma um eitthvað annað en
það sem maður hefur.“
– Þú sagðir í viðtali við Morgun-
blaðið fyrir nokkrum árum: „Leik-
húsið í dag er hreinlega ekki mjög
spennandi hugmyndafræðilega og
hlutskipti okkar leikaranna er fyrst
og fremst fólgið í því að hafa ofan af
fyrir fólki.“ Ertu enn þessarar skoð-
unar eða hefur eitthvað breyst?
„Ohh!“ andvarpar Eggert. „Ohh!
Hugmyndafræði leikhússins! Voða-
lega er þetta mikil klisja.“
– Ja, þú sagðir hana.
„Já, ég sagði hana. Ég verð að lifa
með því. Æi, ég veit það ekki. Hvað
eru mörg ár síðan ég sagði þetta?“
– Nokkur ár, minnir mig.
„Það er svo leiðinlegt að þurfa að
hafa skoðun á ársgrundvelli. Ég veit
bara að leikhúsið er eins og það hefur
alltaf verið: Spegill á umhverfi sitt.
Og núna snýst allt um peninga, eins
og ég var búinn að segja.“
– Hefurðu nokkuð á móti pening-
um? Finnst þér ekki betra að hafa
þá?
„Sennilega er betra að vanta ekki
mikið af peningum. En sennilega er
slæmt að hafa of mikið af þeim. Bob
Dylan sagði: Peningar tala ekki. Þeir
blóta. Ég held að það valdi mönnum
samviskubiti að hafa of mikið af pen-
ingum. Þeir peningar hafa verið
teknir af öðrum.“
– Sérðu þá þróun fyrir þér að æ
stærri hluti af ráðstöfunarfé leikhús-
anna komi ekki frá hinu opinbera eða
frá venjulegum leikhúsgestum held-
ur frá peningaöflunum sem vilja þá
deyfa þetta samviskubit sitt? Að leik-
sýningar verði „í boði“ t.d. stórfyr-
irtækja eða banka?
„Já, þetta liggur í loftinu. Og mér
finnst það leiðinlegt, vegna þess að
menn ætlast alltaf til einhvers í stað-
inn. Þá er stutt í að leikhúsið fari að
ritskoða sjálft sig.“
– Vegna þess að ekki megi stuða
sponsorana?
„Við gætum farið að segja í hljóði
það sem Megas söng: Segðu hvað svo
þóknast þér, hvort mér sé sæmra á
bakinu eða maganum að liggja.“
Um að skipta um heilahvel
– Hvað finnst þér sjálfum
skemmtilegast að sjá í leikhúsi – sem
áhorfandi? Myndirðu fara á Geitina?
Belgíska Kongó? Hamlet?
„Þú mátt ekki spyrja mig svona,
Árni minn. Þegar ég byrjaði í tónlist-
arnámi skipti ég um heilahvel þegar
tónlist var annars vegar. Ég hætti að
hlusta sem njótandi og fór að hlusta
greinandi. Þegar maður er öllum
stundum í leikhúsi gerist það sama
með leiklistina. Maður gleymir sér
sjaldan þar sem maður situr úti í sal.
Hugsar frekar: Já, þetta var flott!
Eða: Þetta var nú eitthvað skrýtið.“
– Heldurðu að þau séu ekki að
nálgast hundraðið hlutverkin sem þú
hefur leikið á sviði, í bíómyndum, í
sjónvarpi og útvarpi á meira en ald-
arfjórðungi?
„Það má meira en vera. Ég veit það
ekki. Ég á enga ferilsskrá.“
– Ha, áttu ekki síví?
„Nei, ég á ekki síví. Til hvers ætti
ég að eiga síví?“
– Ja, ef Spielberg hringdi til dæm-
is. Væri þá ekki betra að eiga síví?
„Auðvitað ætti ég að eiga síví. Ég
sé það núna.“
– Eina leikformið sem þú hefur
ekki unnið í eru auglýsingar – er það
ekki?
„Jújú. Alltaf neitað.“
– Mörgum leikurum finnst það góð
búbót?
„Já. Monnípeningar.“
– En?
„En hvað?“
– En af hverju ekki?
„Ég er leikari. Ekki niðursuðudós.
Ég bara rugla þessu ekki saman.“
– En þegar þú lítur til baka sérðu
þá margt sem þú hefðir viljað gera
öðru vísi?
„Ég sé ekki eftir neinu. En ég geri
margt öðruvísi núna en ég gerði áður.
Það er gangurinn. Ég fór ekki í leik-
listarskóla þannig að ég hef lært fyrir
framan áhorfendur.“
– Er það besti skólinn, heldurðu?
„Ég veit það ekki. Hef ekki sam-
anburðinn. En það er lærdómsríkt að
gera mistök sín fyrir framan fullan
sal af fólki.“
– Dýrkeyptur lærdómur?
„Kannski. Nei, fólk hefur alltaf
verið þolinmótt við mig.“
– Ertu ekki þakklátur fyrir það?
„Jú, auðvitað.“
– Þú vilt sjálfsagt ekki svara þessu,
en af hverju verka þinna ertu stolt-
astur?
„Ég gæti ekki svarað því þótt ég
vildi.“
Um að vera það sem maður gerir
– Menn sem hafa unnið með þér
segja að handan við dálítið hrjúft og
ögrandi yfirbragð æringja og ólík-
indatóls sé mikið innsæi, vandvirkni,
heiðarleiki, djúpstæð löngun til að
eiga erindi og vera trúr sjálfum þér.
Hvernig hljómar það?
„Hljómar það ekki vel í minning-
argrein? Látinn er í hárri elli… og
svo framvegis. Líst vel á það.“
– Það er líka sagt að þú sért ekkert
sérstaklega að gera þér far um að
vera allra. Heldurðu að þú þykir erf-
iður í samstarfi?
„Sjálfsagt get ég verið það.“
– Skipta vinsældir þig engu máli?
„Nei, þær eru mjög varhugaverð-
ar. Vinsældir og frægð. Guðbergur
segir í spakmælabókinni sinni: Því
oftar og meira sem þú fjallar um
frægan mann því meira fjarlægist
hann sjálfan sig. Ég tek undir það.“
– En er ekki skemmtilegra að vera
vel metinn en illa þokkaður?
„Það kemur því ekkert við. Þetta
snýr að mér og mínu lífi.“
Eggerti hefur legið lágt rómur í
þessu samtali. En núna hallar hann
sér fram á borðið og hækkar blæ-
brigðaríka röddina um leið og hann
segir: „Því það er nefnilega ekkert
minna en lífið sem liggur undir. Þetta
starf er mér í rauninni allt. Það er
það sem ég geri og maðurinn er það
sem hann gerir. Kalla austurlensku
vitsmunaverurnar það ekki Karma?“
– Ég er ekki vel að mér í Karma.
„En ertu vel að þér í Eddunum?
Sinna verka nýtur seggja hver?“
– Pælirðu jafn mikið í sjálfum þér
og persónunum sem þú túlkar?
„Nei, ég er ekki mjög mikið að
skoða mig. Ég burðast með mig.
Reyni að lifa með mér.“
– Erfitt stundum?
„Nei. Ég er orðinn vanur mér.
Listin getur hjálpað manni til að
kynnast sjálfum sér. Það getur verið
þreytandi að tala mjög lengi við sjálf-
an sig og betra, eins og hjá sálfræð-
ingum, að nálgast sig gegnum þriðja
aðila. Gegnum góða tónlist, góða bók
eða góða leiklist.“
– Þú sagðir mér einu sinni að þú
hefðir gjarnan viljað vera vinnusam-
ari; þú værir of latur.
„Ég hef verið feikilega duglegur
undanfarin ár. Leikið fjögur kvöld í
hverri viku. En samt þarf ég sífellt að
berjast við þetta. Fái ég færi á því
hníg ég niður í sófann með bók og læt
lífið gnauða fyrir utan gluggann. En
leti er í rauninni fín. Hugvitsmenn
hafa fundið upp ótal leiðir og tæki til
að auðvelda okkur lífið. Þeir fundu til
dæmis upp sófann. Og fjarstýr-
inguna. Allt í þágu letinnar. Ég nýt
hennar.“
ath@mbl.is
Ljósmynd/Sigfús Már Pétursson
Eggert sem kellingin Rósalind: Með skemmtilegri hlutverkum…
’En hins vegar byrjar sýningin eiginlega umleið og maður vaknar að morgni sýningar-
dags. Allan daginn er ég með þetta móment
í höfðinu þegar sviðsljósin kvikna og maður
verður að toppa á réttum tíma. Þó svo mað-
ur sitji á kaffihúsi eða fari í sund.‘
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 7. NÓVEMBER 2004 31