Morgunblaðið - 07.11.2004, Blaðsíða 1

Stund milli stríða: Hjördís Jónsdóttir, beitningakona í Siggabúð í Bolungarvík, gefur sér tíma til að hringja heim og athuga um hagi fjölskyldunnar.
Morgunblaðið/RAX
ÍBÚUM á Vestfjörðum og Norður-
landi vestra fækkaði um ríflega 3.200
á rúmum áratug, eða frá 1990 til 2003,
sem jafngildir því að allir Ísfirðingar
og Skagstrendingar til samans hafi
flutt burtu af svæðinu.
Í greinaflokki um Vestfirði og
Norðurland vestra, sem hefur göngu
sína í Morgunblaðinu í dag, kemur
fram að á umræddu tímabili fækkaði
Vestfirðingum um 20%, eða úr tæp-
lega 9.800 manns árið 1990 í ríflega
7.800 manns árið 2003, samkvæmt
tölum Hagstofunnar. Á sama tíma
fækkaði fólki á Norðurlandi vestra
um 12,4%, íbúar þar voru um 7.800 í
desember 2003. Siglufjörður er hér
meðtalinn þó að hann tilheyri nú
Norðausturkjördæmi.
Helmingi minni hlutdeild
Vestfirðinga í kvótanum
Þessi gömlu kjördæmi eiga það
sammerkt að þar eru lægstar at-
vinnutekjur á landsvísu. Þannig voru
meðalatvinnutekjur fólks á hvoru
svæði fyrir sig um 2,2 milljónir króna
árið 2003 á meðan þær voru að með-
altali 2,6 milljónir á landinu öllu og 2,8
milljónir á höfuðborgarsvæðinu. Á ár-
unum 1998–2003 jukust atvinnu-
tekjur Vestfirðinga um 34,2% á með-
an aukningin var 43,5% á
Norðurlandi vestra, 45% á landinu
öllu og 47% á höfuðborgarsvæðinu.
Segja má að aflaheimildir á Vest-
fjörðum hafi dregist saman í takt við
fólksfækkunina. Árið 1991 var hlutur
Vestfirðinga í úthlutuðum aflaheim-
ildum á Íslandsmiðum 15,5% en tvö
síðustu fiskveiðiár hefur hluturinn
verið 7,78%. Þróunin á Norðurlandi
vestra hefur verið allt önnur. Þar hef-
ur tekist að halda 4–5% hlut af heild-
arkvóta frá árinu 1991.
Kallað hefur verið eftir aðgerðum í
byggðamálum á þessum svæðum, nú
þegar stóriðjuframkvæmdir á Aust-
urlandi og suðvesturhorni landsins
eru komnar í gang og bjartara er yfir
öðrum landshlutum. Aðalsteinn Ósk-
arsson, framkvæmdastjóri Atvinnu-
þróunarfélags Vestfjarða, segir í
blaðinu í dag að eftir niðursveiflu síð-
ustu ára séu tækifæri að skapast til að
snúa þróuninni á Vestfjörðum við.
Nefnir hann þar kalkþörungaverk-
smiðju á Bíldudal, uppbyggingu rann-
sóknar- og þróunarstarfs og aukna
sókn Vestfirðinga í háskólanám.
Baldur Valgeirsson hjá Atvinnu-
þróunarfélagi Norðurlands vestra
segir helstu sóknarfærin á því svæði
liggja í ferðaþjónustu og smáiðnaði.
Nauðsynlegt sé að sameina öll sveit-
arfélögin í eitt.
Fólki á Vestfjörðum og Norðurlandi vestra fækkaði um 3.200 árin 1990–2003
Fækkun á við flutning allra
frá Ísafirði og Skagaströnd

Tækifæri að/10–12
STOFNAÐ 1913 304. TBL. 92. ÁRG. SUNNUDAGUR 7. NÓVEMBER 2004 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
Líf kvenna í arabískum samfélögum
er langt í frá einsleitt | 18
Tímaritið og Atvinna í dag
Tímarit Morgunblaðsins | Tískubyltingin á sjöunda áratugnum 
Rokkari eins og Rúni Júl.  Pilates  Flugan Atvinna | Mannauðs-
rannsóknir  Þjóðhagsleg áhrif stóriðju  Umsóknir um atvinnu
5 6 9 0 9 0 0 0 0 0 9 0 0
SUNNUDAGUR VERÐ KR. 350
ÞAÐ eru ekki bara fyrirferðarmiklar ferðatöskur sem valda því að
farþegaflugvélar þurfa að brenna meira eldsneyti en áður, sem aftur
veldur því að flugmiðaverð er hærra en ella þyrfti að vera. Ný rann-
sókn sýnir að flugfélög ættu að hafa áhyggjur af sívaxandi þyngd far-
þeganna.
Um er að ræða rannsókn sem Farsóttar- og forvarnastofnunin
bandaríska (CDC) lét gera en hún sýnir að á síðasta áratug síðustu ald-
ar jókst meðalþyngd fólks í Bandaríkjunum um 4,5 kg. Þessi aukna
þyngd hafði síðan í för með sér, skv. útreikningum CDC, að eldsneyt-
isþörf farþegaflugvéla jókst um 1.500 lítra. Og þessi aukna eldsneyt-
isþörf kostaði flugfélögin 275 milljónir dollara, eða tæplega nítján
milljarða íslenskra króna, að því er fram kemur í niðurstöðum CDC.
Aukning eldsneytisnotkunar sem þessu nemur hafði einnig um-
hverfisleg áhrif því áætlað er að 3,8 milljónum tonna meira af koltví-
sýringi hafi verið sleppt út í andrúmsloftið.
Atlanta. AP.
Þyngdin veldur aukinni eldsneytisþörf
YASSER Arafat Palestínuleiðtogi var um
hríð með meðvitund aðfaranótt laugardags,
opnaði augun og ræddi við lækna sína, að
sögn fréttavefjar ísraelska blaðsins Yediot
Ahronot í gær. Var þetta haft eftir háttsett-
um Palestínumanni sem sagðist hafa verið
við sjúkrabeð Arafats nálægt París.
Misvísandi fréttir hafa borist af heilsu Ara-
fats og var m.a. fullyrt að hann væri látinn og
síðan var haft eftir frönskum embættismönn-
um að hann væri heiladauður en haldið á lífi í
öndunarvél. Palestínumenn báru þessar
fréttir til baka en sögðu hann þó vera í dái.
Arafat að
braggast?
París. AFP.
BANDARÍSKAR herflugvélar gerðu
í gærmorgun harðar árásir á stöðvar
uppreisnarmanna í borginni Fallujah
í Írak. Var meðal annars grandað
vopnasmiðjum og birgðageymslum.
Talið var að á hverri stundu yrði gerð
atlaga að borginni
en safnað hefur
verið alls um
10.000 manna her-
liði Bandaríkja-
manna og Íraka
við borgina og
svæði í grennd-
inni. Munu írask-
ar sveitir verða í
fararbroddi inn-
rásar. Öllum
helstu vegum að Fallujah hefur verið
lokað og borgin í reynd í herkví.
Stjórn Iyads Allawis í Bagdad
krefst þess að borgarbúar framselji
uppreisnarmennina og jórdanska
hryðjuverkaleiðtogann Abu Musab
al-Zarqawi sem mun hafast við í Fall-
ujah með mönnum sínum. Hann hefur
staðið fyrir fjölmörgum sprengjutil-
ræðum og mannránum að undan-
förnu. Íbúar Fallujah voru um
300.000 en talið er að meirihluti þeirra
sé nú flúinn og hafast margir við í
tjöldum utan við hana eða í Bagdad.
Bréf Kofi Annans
Kofi Annan, framkvæmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna, sendi um mán-
aðamótin Íraksstjórn, Bandaríkja-
mönnum og Bretum bréf þar sem
hann varaði m.a. við árás á Fallujah.
Sagði Annan að aðgerðirnar myndu
geta dregið úr líkum á að þingkosn-
ingar færu fram í janúar í Írak. Allawi
sagði bréfið vera „óljóst“.
Að minnsta losti 33 létu lífið og 42
særðust í þremur bílsprengjuárásum
og átökum íraskra öryggissveita við
uppreisnarmenn í borginni Samarra í
gærmorgun.
Loft-
árásir á
Fallujah
Fallujah og grennd, Bagdad. AP, AFP.
Iyad Allawi
Hjartalæknir og
ung athafnakona